Wielersport op de Olympische Zomerspelen 2020
Wielersport is een van de sporten die werd beoefend tijdens de Olympische Zomerspelen 2020 in Tokio. Het is na atletiek en zwemmen de olympische discipline met de meeste deelnemers: het internationaal olympisch comité stelde in juni 2017 het aantal deelnemers op 528, waarvan 189 in het baanwielrennen. Het IOC beoogde een gelijk deelnemersveld van even veel mannen en vrouwen tijdens de Spelen van 2020, maar het veld bij de wielersport is een van de meest ongelijke van alle sporten; dit komt voornamelijk door het grotere aantal mannelijke wegwielrenners (tweemaal meer dan het aantal vrouwelijke wegwielrenners).[1] Bij de vorige Spelen nam een vergelijkbaar aantal atleten uit tachtig landen deel aan de wielersport. Het olympisch comité besloot twee onderdelen toe te voegen aan het bestaande programma: freestyle BMX (park) en de koppelkoers. De koppelkoers, of madison, keerde na twaalf jaar terug op het olympisch programma bij de mannen; voor de vrouwen was het onderdeel nog nooit olympisch.[2][3]
| Wielersport op de Olympische Zomerspelen 2020 | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Gehouden in |  Tokio
| ||||||
| Jaar | 2021 | ||||||
| Data | 24 juli – 8 augustus | ||||||
| Sport | wielersport | ||||||
| Accommodatie(s) | Velodroom van Izu (baan), Izu Course (mountainbike), Olympic BMX Course (BMX), Musashinonomoripark (weg), Fuji Speedway (weg), metropool Tokio (weg) | ||||||
| Deelnemers | 528[1] | ||||||
| Evenementen | 22 | ||||||
| |||||||
| |||||||
| Wielersport op de Olympische Zomerspelen 2020 | ||
|---|---|---|
Baan | ||
| Keirin | mannen | vrouwen |
| Koppelkoers | mannen | vrouwen |
| Olympische sprint | mannen | vrouwen |
| Omnium | mannen | vrouwen |
| Ploegenachtervolging | mannen | vrouwen |
| Teamsprint | mannen | vrouwen |
BMX | ||
| BMX race | mannen | vrouwen |
| BMX freestyle | mannen | vrouwen |
Mountainbike | ||
| Mountainbike | mannen | vrouwen |
Weg | ||
| Tijdrit | mannen | vrouwen |
| Wegwedstrijd | mannen | vrouwen |
De onderdelen van het olympisch wielerprogramma vonden plaats op verschillende locaties zowel in en rond Tokio als in Izu, gelegen in de meer zuidelijke prefectuur Shizuoka. In deze prefectuur golden minder strenge regels wat betreft de coronapandemie dan in Tokio en daarom kon er wel (beperkt) publiek aanwezig zijn. Het baanwielrennen vond plaats in de Velodroom van Izu; vlak bij het stadion bevond zich het traject voor het mountainbiken. Het BMX-stadion bevindt zich in de zone van de Baai van Tokio. De wegwedstrijd eindigde op de Fuji Speedway, nabij Fuji-san.[4]
Kwalificatie
bewerkenOnderdelen
bewerkenHet baanwielrennen vond plaats in de Velodroom van Izu in Izu. Aan de beslissing over de locatie gingen maandenlange discussies tussen het internationaal olympisch comité en het Japanse organisatiecomité vooraf. De Japanse organisatoren pleitten voor het verplaatsen van het wielrennen naar een stad op twee uur afstand van de hoofdstad, met als doel kosten te besparen. Het IOC schatte de besparing door de verplaatsing van het baanwielrennen naar Izu in op honderd miljoen dollar.[5] Het parcours voor het mountainbiken bevindt zich om dezelfde reden in Izu en grenst aan het stadion.[6] Een extra, kleiner olympisch dorp wordt opgezet in Izu om de sporters tijdens hun competitie een dagelijkse trip van en naar Tokio te besparen.[5] De internationale wielerbond uitte eerst haar bezwaren tegen het plan, maar besloot uiteindelijk de Japanse organisatie te steunen.[7]
De wegwedstrijd en tijdrit vonden plaats op de openbare weg, in en om het centrum van Tokio. Het parcours van de wegwedstrijden werd bekendgemaakt in augustus 2018.[8] Beide wegwedstrijden begonnen in het Musashinonomoripark in Chofu, in het westen van Tokio. Beide routes begonnen vlak, maar na het verlaten van Tokio in westelijke richting werd de weg steiler. De mannen volgden een ronde van ruim vijftig kilometer bij Fuji, met een hoogte van 1451 meter (klim van 14,3 kilometer met gemiddeld stijgingspercentage van 6%). Na de Fuji-ronde eindigde de race op de Fuji Speedway, normaliter gebruikt voor motorsport, direct aan de voet van de berg. Uitsluitend de mannen doen bij de Fuji Speedway ook nog de Mikunipas aan, een klim van bijna 7 kilometer met een gemiddeld stijgingspercentage van 10,6% met uitschieters tot aan de 20%.[9] Bij de wegwedstrijd voor vrouwen werd het lagergelegen deel van Fuji-san niet aangedaan: na het verlaten van westelijk Tokio werd direct naar de Speedway gereden.[10][11]
Het parcours van de wegwedstrijd voor mannen was 234 kilometer lang en telde 4865 hoogtemeters. De wedstrijd voor vrouwen, daarentegen, was 137 kilometer lang en telde 2692 hoogtemeters. Dit verschil in niveau leidde direct na bekendmaking van het parcours tot onbegrip en kritiek onder renners.[12][13][14]
Competitieschema
bewerkenHieronder volgt het provisionele competitieschema van de wielersport op de Olympische Zomerspelen 2020. Het schema begint met de wegwedstrijd voor mannen, ingedeeld door het organisatiecomité op dag één om direct een indruk te kunnen geven van Tokio en omgeving.[15] De precieze data voor de specifieke onderdelen van het baanwielrennen volgen later.[16]
| S | Kwalificaties/series | ¼ | Kwartfinale | ½ | Halve finales | F | Finale |
| Datum → | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 | 29 | 30 | 31 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Onderdeel ↓ | A | O | A | O | A | O | A | O | A | O | A | O | A | O | |||||||||||
| Baanwielrennen | |||||||||||||||||||||||||
| Keirin (m) | nog niet bekend | ||||||||||||||||||||||||
| Olympische sprint (m) | |||||||||||||||||||||||||
| Omnium (m) | |||||||||||||||||||||||||
| Koppelkoers (m) | |||||||||||||||||||||||||
| Teamsprint (m) | |||||||||||||||||||||||||
| Ploegenachtervolging (m) | |||||||||||||||||||||||||
| Keirin (v) | |||||||||||||||||||||||||
| Olympische sprint (v) | |||||||||||||||||||||||||
| Omnium (v) | |||||||||||||||||||||||||
| Koppelkoers (v) | |||||||||||||||||||||||||
| Teamsprint (v) | |||||||||||||||||||||||||
| Ploegenachtervolging (v) | |||||||||||||||||||||||||
| BMX | |||||||||||||||||||||||||
| BMX race (m) | S | ¼ | ½ | F | |||||||||||||||||||||
| BMX freestyle (m) | S | F | |||||||||||||||||||||||
| BMX race (v) | S | ¼ | ½ | F | |||||||||||||||||||||
| BMX freestyle (v) | S | F | |||||||||||||||||||||||
| Mountainbiken | |||||||||||||||||||||||||
| Mountainbike (m) | F | ||||||||||||||||||||||||
| Mountainbike (v) | F | ||||||||||||||||||||||||
| Wegwielrennen | |||||||||||||||||||||||||
| Wegwedstrijd (m) | F | ||||||||||||||||||||||||
| Tijdrit (m) | F | ||||||||||||||||||||||||
| Wegwedstrijd (v) | F | ||||||||||||||||||||||||
| Tijdrit (v) | F | ||||||||||||||||||||||||
Medailles
bewerkenBaan
bewerkenBMX
bewerkenMountainbike
bewerken| Onderdeel | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| Mannen | Tom Pidcock | Mathias Flückiger | David Valero | |||
| Vrouwen | Jolanda Neff | Sina Frei | Linda Indergand | |||
Weg
bewerkenMedaillespiegel
bewerken| Plaats | Land | NOC | Totaal | |||
|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | GBR | 6 | 4 | 2 | 12 | |
| 2 | NED | 5 | 3 | 4 | 12 | |
| 3 | SUI | 1 | 3 | 2 | 6 | |
| 4 | DEN | 1 | 2 | 0 | 3 | |
| 5 | USA | 1 | 1 | 1 | 3 | |
| 6 | GER | 1 | 1 | 0 | 2 | |
| 7 | AUS | 1 | 0 | 2 | 3 | |
| ITA | 1 | 0 | 2 | 3 | ||
| 9 | CAN | 1 | 0 | 1 | 2 | |
| SLO | 1 | 0 | 1 | 2 | ||
| 11 | CHN | 1 | 0 | 0 | 1 | |
| ECU | 1 | 0 | 0 | 1 | ||
| AUT | 1 | 0 | 0 | 1 | ||
| 14 | NZL | 0 | 2 | 0 | 2 | |
| 15 | COL | 0 | 1 | 1 | 2 | |
| 16 | BEL | 0 | 1 | 0 | 1 | |
| JPN | 0 | 1 | 0 | 1 | ||
| MAS | 0 | 1 | 0 | 1 | ||
| UKR | 0 | 1 | 0 | 1 | ||
| VEN | 0 | 1 | 0 | 1 | ||
| 21 | FRA | 0 | 0 | 2 | 2 | |
| ROC | 0 | 0 | 2 | 2 | ||
| 23 | HKG | 0 | 0 | 1 | 1 | |
| ESP | 0 | 0 | 1 | 1 | ||
| Totaal | 22 | 22 | 22 | 66 | ||
- ↑ a b (en) Official programme of the Olympic Games Tokyo 2020
op de officiële website van de Olympische Zomerspelen 2020
- ↑ (en) BMX freestyle will bring a "fresh look" to the Olympic Games Tokyo 2020. Olympic (27 juli 2017).
- ↑ (en) Chris Marshall-Bell, Madison confirmed to feature at the 2020 Tokyo Olympics. Cycling Weekly (9 juni 2017).
- ↑ (en) Olympic Venue: Heritage Zone & Tokyo Bay Zone op de officiële website van de Olympische Zomerspelen 2020
- ↑ a b (en) IOC approves switch of cycling venues for Tokyo Olympics. USA Today (9 december 2015).
- ↑ (en) Tom O'Brien, Cycling at the Tokyo Olympic Games – Mountain bike cross-country. British Cycling (24 juni 2016).
- ↑ (en) IOC approves switch of cycling venues for 2020 Tokyo Olympics. The Japan Times (9 december 2015). Gearchiveerd op 16 augustus 2018. Geraadpleegd op 16 augustus 2018.
- ↑ (en) Tokyo 2020 - Challenging cycling road race courses revealed. UCI (9 augustus 2018).
- ↑ Olympisch parcours in Tokio geknipt voor klimmers. Algemeen Dagblad (9 augustus 2018).
- ↑ (en) Official course map and profile (Road Race — Men)
- ↑ (en) Official course map and profile (Road Race — Women)
- ↑ Annemiek van Vleuten teleurgesteld in parcours Olympische Spelen. Omroep Gelderland (10 augustus 2018).
- ↑ (en) Michelle Arthurs-Brennan, Riders respond to women’s Olympic road race route which ‘does not signal equality’. Cycling Weekly (10 augustus 2018).
- ↑ (en) Stephanie Constand, Faster, higher, stronger? Not in Olympic women’s road cycling. The Guardian (14 augustus 2018).
- ↑ (en) Tokyo 2020 Unveils Action-Packed Olympic Competition Schedule. Tokyo 2020 (18 juli 2018).
- ↑ (en) Olympic Competition Schedule op de officiële website van de Olympische Zomerspelen 2020