Zomergem

**Zomergem**
Deelgemeente in België
	; (details)
	;
Situering
Gewest	Vlaanderen
Provincie	Oost-Vlaanderen
Gemeente	Lievegem
Fusie	2019
Coördinaten	51° 7′ NB, 3° 34′ OL
Algemeen
Oppervlakte	28,26 km²
Inwoners ; (01/01/2020)	7.138 ; (253 inw./km²)
Overig
Postcode	9930
Netnummer	09
NIS-code	44080(A)
Website	www.zomergem.be
Detailkaart
	;
Foto's
	Markt van Zomergem met de Sint-Martinuskerk
Portaal	België

Zomergem is een plaats in de Belgische provincie Oost-Vlaanderen en een deelgemeente van Lievegem. Het ligt in de regio Meetjesland en telt ruim 7.100 inwoners, die Zomergemnaars^[1] werden genoemd.

Gemeentehuis van Zomergem, getekend door architect Valentin Vaerwyck in 1923

Linker zijgevel Gemeentehuis, bronzen reliëf, oorlogsgedenkteken 1914-1918

Geschiedenis

De oudste vermelding Sumaringahem dateert van 814 wanneer een zekere Wulfrid een deel van zijn goederen, gelegen op het grondgebied van Sumaringahem, schenkt aan de Sint-Pietersabdij te Gent. Archeologische vondsten wijzen evenwel op bewoning tijdens de Bronstijd en menselijke aanwezigheid tijdens de Gallo-Romeinse periode (eind 2e en begin 3e eeuw na Christus). Een andere aanwijzing voor de oude oorsprong van Zomergem zou de ligging zijn van het dorpscentrum nabij de samenkomst van twee oude Gentwegen.

De eerste nederzetting begint met de kerstening van de heilige Amandus in de 7e eeuw toen op de getuigenheuvel waar nu de kerk staat een kapel of kerkje gebouwd werd. Zomergem was een primitieve parochie waarvan het patronaat in 1171 door de bisschop werd geschonken aan het kapittel van Doornik.

De oudste gegevens omtrent de heren van Zomergem, als eigenaars van de gelijknamige heerlijkheid, gaan terug tot 11e eeuw. Sinds de 13e eeuw kwam de heerlijkheid in handen van diverse families, waaronder Maarten Snouckaert, heer van Zomergem in 1642.

Afgezien van de traditioneel verspreide agrarische nijverheden kende Zomergem geen opmerkelijke industrialisatie. Zomergem verwierf sinds het begin van de 20e eeuw faam met bloementeelt, met name de azaleacultuur. De bombardementen tijdens de Eerste Wereldoorlog richtten aan de bebouwing in de gemeente aanzienlijke schade aan.

Op 1 januari 1977 werden de toenmalige gemeenten Ronsele en Oostwinkel bij Zomergem gevoegd. Op 1 januari 2019 werd Zomergem, samen met Lovendegem en Waarschoot, onderdeel van de nieuwgevormde gemeente Lievegem.

Etymologie

De naam Sumaringahem betekent "woonplaats van Sumar en de zijnen". Waarschijnlijk kreeg een zekere Sumar rond 500 het grondgebied van zijn vorst in bruikleen voor bewezen diensten. Andere verklaringen menen dat Zomergem niets anders betekende dan "zomerverblijf" of brengen het eerste deel van de naam terug op een Keltisch woord voor "vergaderen" zodat Zomergem een vergaderplaats zou geweest zijn. Het woord Sumaringahem evolueerde later tot Sumeringhem, Somerengem en Somerghem. tot in de jaren 1900 werden nog de namen Somerghem, Zomerghem, Somergem dooreen gebruikt.

Kernen

Deelgemeenten (1977-2018)

#	Naam	Opp. (km²)	Inwoners (2020)	Inwoners per km²	NIS code
1	Zomergem	28,27	7.138	253	44080A
2	Ronsele	2,54	566	223	44080B
3	Oostwinkel	8,49	798	94	44080C

Bezienswaardigheden

De Sint-Martinuskerk met een toren uit de 13e eeuw
De Molen van Hecke, een windmolenrestant

Natuur en landschap

Zomergem ligt op de steilrand van de cuesta van Oedelem-Zomergem met als hoogste punt bij het gehucht Rijvers, op 29 meter, afdalend naar 9 meter in het oosten, waar zich het Schipdonkkanaal bevindt. Ten zuiden van Zomergem kruist dit het oost-west verlopende Kanaal Gent-Brugge.

Politiek

Resultaten gemeenteraadsverkiezingen van 1976 tot en met 2012^[2]

Partij	10-10-1976^[3]		10-10-1982		9-10-1988		9-10-1994		8-10-2000		8-10-2006^[4]		14-10-2012^[5]
Stemmen / Zetels	%	19	%	19	%	19	%	19	%	19	%	19	%	19
CVP¹/CD&V²	47,64¹	10	43,52¹	10	44,83¹	10	43,02¹	10	40,62¹	9	-		46,45²	10
CD&V+N-VA	-		-		-		-		-		42,67	9	-
N-VA	-		-		-		-		-		-		12,69	2
VU	17,63	3	16,71	3	9,62	1	-		-		-		-
PVV¹/VLD²/Open Vld³	-		25,69¹	5	35,23¹	8	35,01²	7	44,57²	10	43,41²	9	26,59³	5
SP	-		10,91	1	7,37	0	5,36	0	4,48	0	-		-
sp.a-Groen	-		-		-		-		-		9,1	1	12,03	2
Agalev	-		3,17	0	2,95	0	-		7,72	0	-		-
AVH	2,33	0	-		-		-		-		-		-
GEM BEL	32,4	6	-		-		-		-		-		-
O.ZOM	-		-		-		2,05	0	-		-		-
ZT	-		-		-		14,57	2	-		-		-
ANDERS	-		-		-		-		2,6	0	-		-
Vrij Zomergem	-		-		-		-		-		4,82	0	-
LDDplus	-		-		-		-		-		-		2,24	0
Totaal stemmen	5336		5606		5829		6063		6124		6255		6202
Opkomst %					95,71		95,23		94,54		96,63		93,77
Blanco en ongeldig %	3,35		3,07		2,76		3,32		3,4		4,09		2,68

De zetels van de gevormde coalitie staan vetjes afgedrukt. De grootste partij is in kleur.
Zie voor de gemeenteraadsverkiezingen van 2018 en later op de fusiegemeente Lievegem.

Demografie

Demografische ontwikkeling voor de fusie

Bronnen:NIS, Opm:1831 t/m 1970=volkstellingen; 1976=inwoneraantal op 31 december

Demografische ontwikkeling van de fusiegemeente

Alle historische gegevens hebben betrekking op de gemeente Zomergem zoals ontstaan na de fusie van 1 januari 1977 en tot 31 december 2018

Bronnen:NIS, Opm:1831 tot en met 1981=volkstellingen; 1990 en later= inwonertal op 1 januari

Geboren in Zomergem

Herman van Zomergem, kruisridder in 1096
Martinus Steyaert (1647), theoloog-vicaris
Hendrik Claeys (1838), priester-leraar
Pieter-Jan De Rijcke (1816), burgemeester
Alfons Siffer (1850), drukker-uitgever, burgemeester Gent
Toon Boone (1940-2022), salesiaan, secretaris-generaal van het Vlaams Katholiek Onderwijs

Bekende personen

Louis Courtois (1784-1859), goochelaar
Jos De Mey (1928-2007), kunstenaar
Henk Rijckaert (1974-heden), komiek
Robert graaf de Wavrin de Villers-au-Tertre (1888-1971), etnoloog, ontdekkingsreiziger en pionier van de Belgische cinema

Nabijgelegen kernen

Beke, Ronsele, Ursel, Lovendegem, Merendree, Hansbeke

Literatuur

de Potter, Frans; Jan Broeckaert, Geschiedenis van de Gemeenten der Provincie Oost-Vlaanderen, eerste reeks: Arrondissement Gent, achtste deel: Zevergem, Zeveneeken, Zeveren, Zomergem, Zulte, Zwijnaarde. Annoot-Braeckman (1864-1870) – via Google Books.

Bronnen, noten en/of referenties

↑ VRT-Taalnet
↑ Zie voor de gemeenteraadsverkiezingen van 2018 en later op de fusiegemeente Lievegem
↑ Gegevens 1976-2000:Verkiezingsdatabase Binnenlandse Zaken
↑ Gegevens 2006: http://www.vlaanderenkiest.be/verkiezingen2006
↑ Gegevens 2012: www.vlaanderenkiest.be/verkiezingen2012

Zie de categorie Zomergem van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.

[1] VRT-Taalnet

[2] Zie voor de gemeenteraadsverkiezingen van 2018 en later op de fusiegemeente Lievegem

[3] Gegevens 1976-2000:Verkiezingsdatabase Binnenlandse Zaken

[4] Gegevens 2006: http://www.vlaanderenkiest.be/verkiezingen2006

[5] Gegevens 2012: www.vlaanderenkiest.be/verkiezingen2012

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]