Wikipedia:Bronvermelding: verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
gewoon zo |
|||
| (32 tussenliggende versies door 8 gebruikers niet weergegeven) | |||
Regel 2:
{{Notendop|Bronvermelding zorgt ervoor dat de inhoud van Wikipedia te verifiëren is.}}
{{Verwijzing|WP:BRON|clear=none}}
'''Bronvermelding''' is dé manier om geraadpleegde bronnen in een artikel te vermelden, ter onderbouwing van de aangedragen informatie. Bronvermelding bestaat uit [[Help:Referenties en voetnoten|verwijzingen]] naar relevante en geraadpleegde [[Wikipedia:Betrouwbaarheid van bronnen|betrouwbare bronnen]]. Lezers kunnen daarmee de inhoud van het artikel [[Wikipedia:Verifieerbaarheid|verifiëren]] op juistheid en bepalen of er geen sprake is van [[Wikipedia:Geen origineel onderzoek|"origineel onderzoek"]].
Bronvermelding speelt een belangrijke rol. Bij het gebruik van [[citaat|citaten]] is bronvermelding zelfs [[Wikipedia:Citeren|wettelijk verplicht]]. Als er bij de lezer twijfel kan zijn over de juistheid van de gegeven informatie, dan is het op de Nederlandse Wikipedia verplicht om een bron toe te voegen. Bij het nagaan van beschuldigingen van [[plagiaat]], [[smaad]] of [[laster]] op Wikipedia kan bronvermelding uitkomst bieden over de herkomst van de informatie. Ook in een [[Wikipedia:Bewerkingsoorlog|bewerkingsoorlog]] op Wikipedia kan het raadplegen van de bronnen uit een bronvermelding helpen bij het vinden van [[Wikipedia:Conflictafhandeling|een oplossing voor het conflict]]. Heb je veel moeite moeten doen om een bron te vinden, voeg die dan sowieso aan het lemma toe om verificatie door derden te vergemakkelijken.
De inhoud van een lemma op Wikipedia dient ontleend te zijn aan bronnen die niet alleen [[Wikipedia:betrouwbaarheid van bronnen|betrouwbaar]] zijn en waaraan autoriteit toegekend wordt, maar die ook op het onderwerp betrekking hebben.
==
{{Anker|Basisregel}}Wikipedia berust op vertrouwen. Het is daarom van groot belang eerlijk te zijn over de gebruikte bronnen. Dus:
'''Voeg alleen bronnen toe die u zelf heeft geraadpleegd.''' Wetenschappelijk verantwoord schrijven, maar verantwoord schrijven in het algemeen, vereist toepassing van het '''ANNA'''-principe: '''Alles Nazien, Niets Aannemen'''.
Gewoonlijk is een enkele bron niet voldoende om ''alle'' informatie in het artikel te ondersteunen. Daarom dienen aanvullende bronnen te worden toegevoegd, totdat alle informatie door bronvermeldingen ondersteund wordt.
Wees voorzichtig met
== Hoe kan bronvermelding plaatsvinden? ==
Er is op de Nederlandstalige Wikipedia geen [[Wikipedia:Consensus|consensus]] over de vorm waarop bronvermeldingen weergegeven dienen te worden.
=== Inline-referenties versus algemene bronnen ===
Binnen Wikipedia wordt een onderscheid gemaakt tussen inline-referenties en algemene bronnen. De belangrijkste referenties zijn inline vermelde bronnen, dat wil zeggen door middel van een nummer aangegeven in de tekst van het artikel met een link naar de sectie met "Referenties" onderaan het artikel.
Algemene bronnen zijn voor het artikel gebruikte en geraadpleegde bronnen – boeken, tijdschriften of online-artikelen – die de tekst van het artikel in het algemeen ondersteunen, maar waar niet naar is verwezen via een inline-verwijzing. Algemene bronnen dienen onder een apart kopje "Bronnen" te worden vermeld in de sectie "Referenties". Zij kunnen worden gescheiden van de inline-verwijzingen door middel van een lijn (<nowiki>----</nowiki>). Soms wordt daar ook een bron vermeld waar juist veel inline-verwijzingen naar zijn. Zo kan dezelfde link naar die bron overzichtelijk eenmaal worden vermeld, in plaats van vele malen in de referentie-sectie.
'Inline-verwijzingen' hebben de voorkeur boven 'algemene bronnen', omdat zo duidelijk is welk gedeelte van de bron is gebruikt voor welk gedeelte van de tekst.
▲Wees voorzichtig met (controversiële) beweringen! Wikipedia is een [[encyclopedie]], geen opinieforum. Beweringen horen in principe in een encyclopedie niet thuis. Wanneer een controversiële bewering echt relevant is, dient er altijd een bron bij geplaatst te worden.
=== Aanbevolen bronnen en literatuurlijsten ===
Onderaan het artikel staat soms een lijstje met aanbevolen bronnen die (nog) niet in de tekst zijn verwerkt. Deze kunnen belangrijke aanvullende informatie bevatten die als referentie kan worden toegevoegd. In biografische artikelen staat vaak een literatuurlijstje vermeld met boeken en/of artikelen die door de beschreven persoon zijn gepubliceerd.
Aanbevolen bronnen dienen onderaan het artikel te worden geplaatst onder een apart kopje, bijvoorbeeld "Literatuur(lijst)", "Bibliografie", "Aanbevolen literatuur" of "Verder lezen", afhankelijk van het artikel.
=== Voetnoten ===
Een 'noot' of '[[voetnoot]]' is een verklarende tekst bij het artikel, bijvoorbeeld een uitleg van de context, of een [[citaat]], bij voorkeur voorzien van een bron. Vaak zijn voetnoten verwerkt in de sectie "Referenties" door middel van inline-verwijzingen.<ref>Dit is slechts een voetnoot in de geschiedenis.</ref> In dit geval kan het kopje "Referenties" worden uitgebreid tot bijvoorbeeld "Referenties en voetnoten" of "Bronnen, noten en/of referenties". Hierover bestaat geen [[Wikipedia:Consensus|consensus]].
Bij omvangrijke noten of citaten kunnen de voetnoten in een aparte sectie bij elkaar worden gezet onderaan het artikel onder een kopje "Noten" of "Voetnoten".
=== Boek, krant of tijdschrift als bron ===
Bij vermelding van een kranten- en tijdschriftartikel is het raadzaam om de titel van het artikel, de auteur, de uitgave én de datum van uitgave weer te geven (bij een tijdschriftartikel dien je ook het paginanummer te vermelden). Bij het weergeven van een boek als bron, dien je naast de titel op het titelblad, de auteursnaam comform het titelblad, het jaar van uitgave, alsook het paginanummer weer te geven. Je kan bronvermeldingen toevoegen middels bijvoorbeeld een van de speciaal voor bronvermelding ontwikkelde sjablonen (zie: [[wikipedia:Bronvermelding#Gebruik%20van%20sjablonen|gebruik van sjablonen]]).
== Plaatsing van de sectie "Referenties" ==
De sectie "Referenties" wordt altijd bijna onderaan het artikel geplaatst. De positie en inhoud worden bepaald door middel van [[Sjabloon:References]]. Hier worden alle inline-verwijzingen automatisch op volgorde zichtbaar en meermaals gebruikte verwijzingen bij elkaar gezet.
Er zijn twee basismethoden om Sjabloon References in het artikel te plaatsen. Over deze keuze bestaat geen consensus. Het kopje "Referenties" erboven is belangrijk voor de [https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Overleg_sjabloon:Appendix&oldid=63434011#Kopjes_boven_bronvermelding_tbv_mobiele_versie toegankelijkheid via mobiele media].
'''Methode 1''': directe plaatsing
<pre>
== Referenties ==
{{References}}
</pre>
In de bijbehorende documentatie zijn voorbeelden te vinden over het gebruik van sjabloon References. Er zijn verschillende soorten nummering mogelijk, alsmede een verdeling in groepen.
Bij gebruik van louter "<nowiki>{{References}}</nowiki>" onderaan het artikel wordt Sjabloon References automatisch ingevoegd, maar dan zal het kopje in de "Inhoud" en voor mobiele media ontbreken.
'''Methode 2''': indirecte plaatsing via [[Sjabloon:Appendix]] (dit is op de Nederlandse Wikipedia veruit de meest gebruikte methode)
<pre>
== Referenties ==
{{Appendix|1=|2=
{{References}}
}}
</pre>
Bij gebruik van louter "<nowiki>{{Appendix}}</nowiki>" onderaan het artikel wordt Sjabloon References automatisch ingevoegd, maar dan zal het kopje in de "Inhoud" en voor mobiele media ontbreken.
Bij gebruik van Sjabloon Appendix worden de referenties in een kader met een grijze achtergrond geplaatst. Internationaal wijkt de Nederlandse wiki hiermee af van alle andere interwiki's en trouwens ook van het internationale gebruik buiten Wikipedia. Voorbeelden over het gebruik van sjabloon "Appendix" zijn te vinden in de bijbehorende documentatie.
== Stijl van bronvermelding ==
Regel 35 ⟶ 74:
In ''rapporten'' bestaat bronvermelding meestal uit de achternaam van de auteur(s), gevolgd door het jaartal en eventueel de pagina('s) waarnaar verwezen wordt. Deze bronvermelding staat in de lopende tekst. Er wordt daarbij onderscheid gemaakt tussen directe en indirecte verwijzing. Bij directe verwijzing wordt de naam van de auteur in de tekst genoemd, en wordt het jaartal van de publicatie tussen haakjes achter de naam gezet. Bij indirecte verwijzing wordt tussen haakjes de naam en het jaartal vermeld, aan het einde van de passage. Deze wijze van bronvermelding wordt gecombineerd met een ''alfabetische literatuurlijst'' aan het einde van het rapport, waarin de precieze gegevens van de bronnen zijn opgenomen.
Volgens gangbare regels
=== Alfabetische literatuurlijst ===
Regel 48 ⟶ 87:
De Nederlandstalige Wikipedia heeft geen huisstijl voor een genummerde literatuurlijst. Het is echter gewenst om eenzelfde stijl voor eenzelfde artikel aan te houden. Een literatuurlijst met een consequent doorgevoerde stijl maakt een zeer verzorgde indruk en het aanhouden van een stijl bevordert ook dat de bronvermeldingen volledig zijn.
In 2013 is een reeks van vier stijlen voor een genummerde literatuurlijst ingebracht in de Wikipedia-naamruimte. Deze stijlen kunnen daardoor door iedereen worden aangepast aan nieuwe behoeften. Ook kan de reeks worden uitgebreid met varianten of geheel nieuwe ontwerpen. De eerste pagina van deze reeks is [[Wikipedia:Stijl 1 van bronvermeldingen]]
▲In 2013 is een reeks van vier stijlen voor een genummerde literatuurlijst ingebracht in de Wikipedia-naamruimte. Deze stijlen kunnen daardoor door iedereen worden aangepast aan nieuwe behoeften. Ook kan de reeks worden uitgebreid met varianten of geheel nieuwe ontwerpen. De eerste pagina van deze reeks is [[Wikipedia:Stijl 1 van bronvermeldingen]]. Deze stijl 1 is juist een doorontwikkeling van de stijl van Ninane.
== Externe links in bronvermelding ==
Regel 87 ⟶ 124:
<!-- LET OP: DE NOTATIE HIERONDER IS NIET DIE VAN HET BRONNENSJABLOON, MAAR VAN DE CODE ÁCHTER HET BRONNENSJABLOON. DIT IS GEDAAN OMDAT ER ANDERS IN DE INHOUDSOPGAVE BOVENAAN DIT ARTIKEL HET KOPJE "BRONNEN" VERMELD STAAT -->
{| class="toccolours" style="font-size:90%;"
|'''Bronnen:'''
|-
Regel 112 ⟶ 149:
Volledig ingevuld ziet dit er na "wijzigingen publiceren" als volgt uit:
{| class="toccolours" style="font-size:90%;"
|'''Bronnen:'''
|-
| |||