Toruń: Skilnad mellom versjonar
s robot la til: szl:Toruń |
sInkje endringssamandrag |
||
(38 mellomliggjande versjonar av 21 brukarar er ikkje viste) | |||
Line 3: | Line 3: | ||
|kallenamn = |
|kallenamn = |
||
|motto = Durabo |
|motto = Durabo |
||
|motto_norsk = Eg vil |
|motto_norsk = Eg vil vare ved |
||
|bilet_horisont = Torun01CenterWithWall level corr.jpg |
|bilet_horisont = Torun01CenterWithWall level corr.jpg |
||
|biletstorleik = |
|biletstorleik = |
||
Line 12: | Line 12: | ||
|leiar_tittel =Borgarmeister |
|leiar_tittel =Borgarmeister |
||
|leiar_namn =Michał Zaleski |
|leiar_namn =Michał Zaleski |
||
|etablert_tittel = Grunnlagd<br> Byrettar |
|etablert_tittel = Grunnlagd<br /> Byrettar |
||
|etablert_dato = [[1200-talet]]<br>[[1233]] |
|etablert_dato = [[1200-talet]]<br />[[1233]] |
||
|totalareal =115.72 |
|totalareal =115.72 |
||
|innbyggjarar_i_år = 2006 |
|innbyggjarar_i_år = 2006 |
||
Line 25: | Line 25: | ||
|bilnummer =CT |
|bilnummer =CT |
||
|nettside = www.torun.pl |
|nettside = www.torun.pl |
||
}} |
}} |
||
'''Toruń''' ([[ |
'''Toruń''' ([[tysk]] ''Thorn'', [[kasjubisk]] ''Torń'', [[latinsk]] ''Thorunium'') er ein by nord i [[Polen]] ved elva [[Wisła]]. Han om lag 205 000 innbyggjarar og er den nest største byen i [[Kujaviskpommerske voivodskap]], etter [[Bydgoszcz]]. [[Nicolaus Copernicus]] vart fødd i den gamle mellomalderbyen Toruń, som er skrive inn på [[verdsarv]]lista til [[UNESCO]] sidan 1997. |
||
Tidlegare var byen hovudstad i [[Toruń voivodskap]] (1975-98) og [[Pommerske voivodskap]] (1921-45). Sidan 1999 har Toruń vore sete for det sjølvstyrte Kujaviskpommerske voivodskapet, ein tittel han deler med Bydgoszcz. Desse byane og dei omliggande kommunaen dannar eit storbyområde. |
Tidlegare var byen hovudstad i [[Toruń voivodskap]] (1975-98) og [[Pommerske voivodskap]] (1921-45). Sidan 1999 har Toruń vore sete for det sjølvstyrte Kujaviskpommerske voivodskapet, ein tittel han deler med Bydgoszcz. Desse byane og dei omliggande kommunaen dannar eit storbyområde. |
||
== Historie == |
== Historie == |
||
Line 36: | Line 36: | ||
Toruń (Thorn) vart grunnlagd av [[Den tyske riddarordenen]] på 1230-talet. Enkelte meiner at byen vart kalla opp etter [[krossfarar]]byen [[Toron]] i [[Kongedømet Jerusalem]], medan andre peikar tilbake på den vesle landsbyen Toruń eller Toroń som var her før dei tyske riddarane kom her. Frå [[1466]] vart byen ein del av Kongedømet Polen, men under [[delingane av Polen]] [[1793]] vart han underlagt [[Kongedømet Preussen]]. Byen var eit medlem av [[Hansaen]]. |
Toruń (Thorn) vart grunnlagd av [[Den tyske riddarordenen]] på 1230-talet. Enkelte meiner at byen vart kalla opp etter [[krossfarar]]byen [[Toron]] i [[Kongedømet Jerusalem]], medan andre peikar tilbake på den vesle landsbyen Toruń eller Toroń som var her før dei tyske riddarane kom her. Frå [[1466]] vart byen ein del av Kongedømet Polen, men under [[delingane av Polen]] [[1793]] vart han underlagt [[Kongedømet Preussen]]. Byen var eit medlem av [[Hansaen]]. |
||
I [[Napoleon]]stiden vart byen lagt under [[Hertugdømet Warszawa]], men frå [[1814]] kom han igjen innunder Preussen. Han vart ein del av Preussen og seinare ein del av [[Det tyske keisardømet]] fram til slutten av [[den første verdskrigen]], då han vart overført til den nyoppretta polske republikken. Under [[den andre verdskrigen]] vart Thorn igjen innlemma i [[Tyskland]], men etter slutten av krigen vart han ein del av Folkerepublikken Polen. |
I [[Napoleon]]stiden vart byen lagt under [[Hertugdømet Warszawa]], men frå [[1814]] kom han igjen innunder Preussen. Han vart ein del av Preussen og seinare ein del av [[Det tyske keisardømet]] fram til slutten av [[den første verdskrigen]], då han vart overført til den nyoppretta polske republikken. Under [[den andre verdskrigen]] vart Thorn igjen innlemma i [[Tyskland]], men etter slutten av krigen vart han ein del av Folkerepublikken Polen. |
||
== Kjende personar frå Toruń== |
|||
* [[Nikolaus Kopernikus]], astronom |
|||
* [[Joachim Oppenheim]], forfattar og rabbinar |
|||
* [[Bodo Tümmler]], tysk tidlegare friidrettsutøvar |
|||
⚫ | |||
{{refopning}} |
|||
⚫ | |||
{{refslutt}} |
|||
== Bakgrunnsstoff == |
== Bakgrunnsstoff == |
||
{{commons|Toruń}} |
{{commons|Toruń}} |
||
{{wikivoyage|Torun|Toruń}} |
|||
{{Autoritetsdata}} |
|||
⚫ | |||
<div class="references-small"> |
|||
⚫ | |||
</div> |
|||
{{DEFAULTSORT:Torun}} |
{{DEFAULTSORT:Torun}} |
||
[[Kategori:Byar i Polen]] |
[[Kategori:Byar i Polen]] |
||
[[Kategori:Kujaviskpommerske voivodskap]] |
[[Kategori:Kujaviskpommerske voivodskap]] |
||
[[Kategori:Verdsarv i Polen]] |
[[Kategori:Verdsarv i Polen]] |
||
[[Kategori:Hansaen]] |
[[Kategori:Hansaen]] |
||
<!--interwiki (no,sv,da first; then other languages alphabetically by name)--> |
|||
[[no:Toruń]] |
|||
[[sv:Toruń]] |
|||
[[da:Toruń]] |
|||
[[bg:Торун]] |
|||
[[cs:Toruň]] |
|||
[[de:Toruń]] |
|||
[[en:Toruń]] |
|||
[[es:Toruń]] |
|||
[[eo:Toruń]] |
|||
[[eu:Torun]] |
|||
[[fr:Toruń]] |
|||
[[ko:토룬]] |
|||
[[io:Toruń]] |
|||
[[id:Toruń]] |
|||
[[it:Toruń]] |
|||
[[he:טורון]] |
|||
[[jv:Toruń]] |
|||
[[la:Thorunium]] |
|||
[[lv:Toruņa]] |
|||
[[lt:Torunė]] |
|||
[[hu:Toruń]] |
|||
[[na:Toruń]] |
|||
[[nl:Toruń]] |
|||
[[ja:トルン]] |
|||
[[nap:Toruń]] |
|||
[[nds:Thorn]] |
|||
[[pl:Toruń]] |
|||
[[pt:Toruń]] |
|||
[[ro:Toruń]] |
|||
[[ru:Торунь]] |
|||
[[simple:Toruń]] |
|||
[[sk:Toruň]] |
|||
[[sl:Torunj]] |
|||
[[szl:Toruń]] |
|||
[[sr:Торуњ]] |
|||
[[fi:Toruń]] |
|||
[[roa-tara:Toruń]] |
|||
[[tr:Toruń]] |
|||
[[uk:Торунь (місто)]] |
|||
[[vo:Toruń]] |
|||
[[zh:托伦]] |
Siste versjonen frå 8. august 2022 kl. 09:36
Toruń | |||||
---|---|---|---|---|---|
Gamlebyen i Toruń frå venstresida av Wisła. | |||||
| |||||
Motto «Durabo» (Eg vil vare ved) | |||||
Plassering | |||||
Styresmakter | |||||
Land Voivodskap |
Polen Kujaviskpommerske | ||||
Grunnlagd Byrettar |
1200-talet 1233 | ||||
Borgarmeister | Michał Zaleski | ||||
Geografi | |||||
Flatevidd - By |
115,72 km² | ||||
Innbyggjarar - Totalt (2006) - folketettleik |
207 381 1792/km² | ||||
Koordinatar | 53°2′0″N 18°37′0″E / 53.03333°N 18.61667°E | ||||
Høgd over havet | 30 moh | ||||
Diverse annan informasjon | |||||
Postnummer | 87-100 til 87-120 | ||||
Telefon-retningsnummer | +48 56 | ||||
Bilnummer | CT | ||||
Nettstad: www.torun.pl |
Toruń (tysk Thorn, kasjubisk Torń, latinsk Thorunium) er ein by nord i Polen ved elva Wisła. Han om lag 205 000 innbyggjarar og er den nest største byen i Kujaviskpommerske voivodskap, etter Bydgoszcz. Nicolaus Copernicus vart fødd i den gamle mellomalderbyen Toruń, som er skrive inn på verdsarvlista til UNESCO sidan 1997.
Tidlegare var byen hovudstad i Toruń voivodskap (1975-98) og Pommerske voivodskap (1921-45). Sidan 1999 har Toruń vore sete for det sjølvstyrte Kujaviskpommerske voivodskapet, ein tittel han deler med Bydgoszcz. Desse byane og dei omliggande kommunaen dannar eit storbyområde.
Historie
[endre | endre wikiteksten]Toruń (Thorn) vart grunnlagd av Den tyske riddarordenen på 1230-talet. Enkelte meiner at byen vart kalla opp etter krossfararbyen Toron i Kongedømet Jerusalem, medan andre peikar tilbake på den vesle landsbyen Toruń eller Toroń som var her før dei tyske riddarane kom her. Frå 1466 vart byen ein del av Kongedømet Polen, men under delingane av Polen 1793 vart han underlagt Kongedømet Preussen. Byen var eit medlem av Hansaen. I Napoleonstiden vart byen lagt under Hertugdømet Warszawa, men frå 1814 kom han igjen innunder Preussen. Han vart ein del av Preussen og seinare ein del av Det tyske keisardømet fram til slutten av den første verdskrigen, då han vart overført til den nyoppretta polske republikken. Under den andre verdskrigen vart Thorn igjen innlemma i Tyskland, men etter slutten av krigen vart han ein del av Folkerepublikken Polen.
Kjende personar frå Toruń
[endre | endre wikiteksten]- Nikolaus Kopernikus, astronom
- Joachim Oppenheim, forfattar og rabbinar
- Bodo Tümmler, tysk tidlegare friidrettsutøvar
Kjelder
[endre | endre wikiteksten]- Denne artikkelen bygger på «Toruń» frå Wikipedia på engelsk, og «Toruń» frå Wikipedia på bokmål den 15. juni 2008.