Prima de Praga
Pendent la Guèrra Freja, la Prima de Praga (en chèc: Pražské jaro) foguèt un periòde d'assag de liberalizacion politica en Checoslovaquia que se debanèt entre lo 5 de genièr de 1968 e lo 20 d'agost d'aquel meteis an, quand lo país èra ocupat per l'URSS, e los sieus aliats del Pacte de Varsòvia (levat Romania).
Debanament
modificarLos chècs e los eslovacs mostravan de signes creissents d'independéncia jos la direccion d'Alexander Dubček. Las reformas politicas de Dubček en Checoslovaquia, las volián coma un "Socialisme de cara umana", representava pas una destruccion completa del regim ancian, coma se passèt en Ongria en 1956.. Cossí que siá, aquò èra vist pels caps sovietics coma una menaça de la lor egemonia suls autres estats de l’Euròpa de l'Èst dins lo domèni de la Tresena Internacionala (Comunista Internacionala).
La politica de l'URSS per constrénher los govèrns d'estil sovietic dels sieus estats satellits, fasent servir la fòrça militara se ne caliá, èra coneguda coma la Doctrina Brejnev, nomenada aital en onor del dirigent sovietic Leonid Brezhnev, que foguèt lo primièr de la declarar publicament, e mai se se practicava ja dempuèi lo temps d'Stalin. Aquela doctrina contunhèt de s'aplicar fins a çò que foguèsse remplaçada per la Doctrina Sinatra, jol regim de Mikhaïl Gorbachov dins los ans 1980.
Lo periòde de liberalizacion politica en Checoslovaquia s'acabèt lo 20 d'agost de 1968, quand 200.000 soldats e 5.000 tancs del Pacte de Varsòvia ocupèron lo país. Las criticas de l'Occident foguèron gaireben inexistentas, los escrivans d'esquèrra, coma Tariq Ali, argumentèron que la causa èra que l'Occident vesiá lo socialisme uman e democratic de Checoslovaquia coma una menaça mai granda pel capitalisme que non pas lo comunisme sovietic que, de tot biais, èra ja fòrça descreditat en 1968.
Amb lo nom de Prima se son designats tanben d'autres processes d'obertura politica coma la Prima de Pequin o la Prima Araba.
Vejatz tanben
modificar- Revolucion ongresa de 1956
- Revolucion de Velós