[go: nahoru, domu]

Przejdź do zawartości

Mahmud Ahmadineżad: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m Dodano kategorię "Absolwenci uczelni w Iranie" za pomocą HotCat
Fot
Znaczniki: VisualEditor Z urządzenia mobilnego Z wersji mobilnej (przeglądarkowej)
 
(Nie pokazano 28 wersji utworzonych przez 23 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
{{Polityk infobox
{{Polityk infobox
| polityk = Mahmud Ahmadineżad
|polityk = Mahmud Ahmadineżad<br /> محمود احمدی نژاد
| imię i nazwisko org = محمود احمدی‌نژاد
|data urodzenia = [[28 października]] [[1956]]
|miejsce urodzenia = [[Garmsar]]
| data urodzenia = [[28 października]] [[1956]]
| miejsce urodzenia = [[Garmsar]]
|grafika = [[Plik:Mahmoud Ahmadinejad (Brazil 2009).jpg|240px]]
| grafika = Mahmoud Ahmadinejad 2019 02.jpg
|funkcja = {{flaga|Iran}} [[Prezydenci Iranu|6. Prezydent Islamskiej Republiki Iranu]]
| funkcja = [[Prezydenci Iranu|6. Prezydent Islamskiej Republiki Iranu]]
|partia =[[Sojusz Budowniczych Islamskiego Iranu]]
| partia = [[Sojusz Budowniczych Islamskiego Iranu]]
|od = [[3 sierpnia]] [[2005]]
|do = [[3 sierpnia]] [[2013]]
| od = [[3 sierpnia]] [[2005]]
| do = [[3 sierpnia]] [[2013]]
|poprzednik = [[Mohammad Chatami]]
|następca = [[Hasan Rouhani]]
| poprzednik = [[Mohammad Chatami]]
| następca = [[Hasan Rouhani]]
|2 funkcja = {{flaga|Iran}} [[Teheran|Burmistrz Teheranu]]
| 2 funkcja = [[Teheran|Burmistrz Teheranu]]
|2 partia = [[Sojusz Budowniczych Islamskiego Iranu]]
| 2 partia = [[Sojusz Budowniczych Islamskiego Iranu]]
|2 od = [[20 czerwca]] [[2003]]
|2 do = [[3 sierpnia]] [[2005]]
| 2 od = [[20 czerwca]] [[2003]]
|2 poprzednik = [[Mohammad Hasan Malekmadani]]
| 2 do = [[28 czerwca]] [[2005]]
|2 następca = [[Mohammad Bagher Ghalibaf]]
| 2 poprzednik = [[Mohammad Hasan Malekmadani]]
| commons = Mahmoud Ahmadinejad
| 2 następca = [[Mohammad Bagher Ghalibaf]]
| quote = Mahmud Ahmadineżad
| commons = Mahmoud Ahmadinejad
| odznaczenia = [[Plik:VEN Order of the Liberator - Grand Cordon BAR.png|40px|Wielka Kollana Orderu Wyzwoliciela (Wenezuela)]]
| quote = Mahmud Ahmadineżad
| odznaczenia = [[Plik:VEN Order of the Liberator - Grand Cordon BAR.png|40px|Wielka Kollana Orderu Wyzwoliciela (Wenezuela)]]
| imię i nazwisko =
| opis grafiki =
| data śmierci =
| miejsce śmierci =
| news =
}}
}}
[[Plik:Mahmoud Ahmadinejad and Dmitry Medvedev 2.jpg|thumb|250px|right|Mahmud Ahmadineżad i [[Dmitrij Miedwiediew]]. (2010)]]
[[Plik:Mahmoud Ahmadinejad and Dmitry Medvedev 2.jpg|thumb|250px|Mahmud Ahmadineżad i [[Dmitrij Miedwiediew]]. (2010)]]
'''Mahmud Ahmadineżad''' ([[Język perski|pers.]]: محمود احمدی نژاد [[Międzynarodowy alfabet fonetyczny|IPA]]: [{{IPA|mæhˈmuːd æhmædineˈʒɒːd}}]; ur. [[28 października]] [[1956 ]]r. w [[Garmsar]]) – [[Iran|irański]] polityk, lider partii Sojusz Budowniczych Islamskiego Iranu będącej koalicją konserwatywnych grup politycznych, [[Prezydenci Iranu|prezydent Iranu]] od 3 sierpnia 2005 do 3 sierpnia 2013, wcześniej burmistrz [[Teheran]]u ([[2003]]–[[2005]]).
'''Mahmud Ahmadineżad''' ({{w języku|fa|محمود احمدی‌نژاد}} [[Międzynarodowy alfabet fonetyczny|IPA]]: [{{IPA|mæhˈmuːd æhmædineˈʒɒːd}}]; ur. [[28 października]] [[1956]] w [[Garmsar]]ze) – [[Iran|irański]] polityk, lider partii Sojusz Budowniczych Islamskiego Iranu będącej koalicją konserwatywnych grup politycznych, [[Prezydenci Iranu|prezydent Iranu]] od 3 sierpnia 2005 do 3 sierpnia 2013, wcześniej burmistrz [[Teheran]]u (2003–2005).


== Biografia ==
== Życiorys ==
Ahmadineżad urodził się w pobliżu Garmsar w miejscowości Aradan, w prowincji Semnan, był czwartym z siedmiorga dzieci. Jego ojciec, Ahmad, był ślusarzem, sklepikarzem, fryzjerem, kowalem i religijnym szyitą, który nauczał Koranu. Jego matka, Khanom, była [[Sajjid|Seyyede]] (zaszczytny tytuł nadawany i uważało się go za bezpośredni rodowód potomków proroka Mahometa). Gdy Ahmadineżad miał niecały rok, wraz z rodziną przeniósł się do Teheranu. Ukończył studia na Irańskim Uniwersytecie Nauki i Technologii w [[1976]] r. (budownictwo lądowe), gdzie kontynuował naukę do 1986 roku. Ahmadineżad przystąpił do ultrakonserwatywnego ugrupowania studenckiego - Biura Umacniania Jedności, które powstało na fali islamskiej rewolucji 1979 roku<ref>[http://ludzie.wprost.pl/sylwetka/Mahmud-Ahmadinezad/ Ludzie Wprost - Mahmud Ahmadineżad<!-- Tytuł wygenerowany przez bota -->]</ref>. W 1997 doktoryzował się z inżynierii budownictwa i planowania transportu. W [[1993]] objął funkcję gubernatora [[ostan|ostanu (prowincji)]] [[ardabil (ostan)|Ardabil]], którą pełnił do 1997 roku. Sześć lat później został wybrany na burmistrza Teheranu. W [[Czerwiec 2005|czerwcu 2005]] r. objął urząd prezydenta, jego rywalem w II turze [[Wybory prezydenckie w Iranie w 2005 roku|wyborów]] był [[Ali Akbar Haszemi Rafsandżani]].
Ahmadineżad urodził się w pobliżu Garmsaru w miejscowości Aradan, w prowincji Semnan, był czwartym z siedmiorga dzieci. Jego ojciec, Ahmad, był ślusarzem, sklepikarzem, fryzjerem, kowalem i religijnym szyitą, który nauczał Koranu. Jego matka, Khanom, nosiła tytuł [[sajjid]] (honorowy tytuł nadawany m.in. osobom wywodzącym swój rodowód od proroka Mahometa). Gdy Ahmadineżad miał niecały rok, wraz z rodziną przeniósł się do Teheranu. Ukończył studia na Irańskim Uniwersytecie Nauki i Technologii w 1976 r. (budownictwo lądowe), gdzie kontynuował naukę do 1986 roku. Ahmadineżad przystąpił do ultrakonserwatywnego ugrupowania studenckiego Biura Umacniania Jedności, które powstało na fali islamskiej rewolucji 1979 roku<ref>[http://ludzie.wprost.pl/sylwetka/Mahmud-Ahmadinezad/ Ludzie Wprost Mahmud Ahmadineżad].</ref>. W 1997 doktoryzował się z inżynierii budownictwa i planowania transportu. W 1993 objął funkcję gubernatora [[ostan|ostanu (prowincji)]] [[ardabil (ostan)|Ardabil]], którą pełnił do 1997 roku. Sześć lat później został wybrany na burmistrza Teheranu. W czerwcu 2005 r. objął urząd prezydenta, jego rywalem w II turze [[Wybory prezydenckie w Iranie w 2005 roku|wyborów]] był [[Ali Akbar Haszemi Rafsandżani]].
[[Plik:Saeid Marouf, captain of Iran national voleyball team with President Ahmadinejad.jpg|mały|Ahmadineżad i [[Sa’id Maruf]]]]
W październiku 2005 roku, podczas przemówienia według niektórych tłumaczeń wezwał do „wymazania [[Izrael]]a z mapy”<ref>{{Cytuj stronę |url = http://fakty.interia.pl/swiat/news/izrael-zniknie-z-mapy,1120597,4 |tytuł = Izrael zniknie z mapy |opublikowany = fakty.interia.pl |archiwum = https://web.archive.org/web/20120225150028/http://fakty.interia.pl/swiat/news/izrael-zniknie-z-mapy,1120597,4 |zarchiwizowano = 2012-02-25}}, fakty.interia.pl.</ref>, ale interpretacje tego stwierdzenia znacznie się różnią. Został potępiony za [[antysemityzm]], gdy dwa miesiące później określił [[Zagłada Żydów|Holokaust]] jako mit i skrytykował państwa europejskie za prawne regulacje zabraniające rewizji oraz negowania Holokaustu. W odpowiedzi na oskarżenia Ahmadineżad powiedział: „Nie jestem antysemitą. Bardzo szanuję [[żydzi|Żydów]]. Ahmadineżad nakazał wznowienie procesu wzbogacania [[uran (pierwiastek)|uranu]], argumentując, że Iran ma prawo do [[energia jądrowa|energii jądrowej]] do celów pokojowych.


Na „Światowej Konferencji przeciwko rasizmowi, dyskryminacji rasowej, ksenofobii i pochodnym formom nietolerancji” w 2009 w [[Genewa|Genewie]] (tzw. [[Durban]] II) określił rząd Izraela jako [[Rasizm|rasistowski]], skrytykował też niektóre zachodnie państwa, w tym [[Stany Zjednoczone|USA]], za obojętność wobec „agresji, brutalność i bombardowania cywilów w [[Gaza (Palestyna)|Gazie]]<ref>[https://archive.is/20130504032110/http://www.tvn24.pl/-1,1596491,0,1,co-dokladnie-powiedzial-prezydent-iranu,wiadomosc.html Co dokładnie powiedział prezydent Iranu], tvn24.pl, [dostęp 2009-04-20].</ref><ref>[https://archive.is/20120913152829/http://www.tvn24.pl/-1,1596426,0,1,awantura-na-genewskiej-konferencji-ws-rasizmu,wiadomosc.html Awantura na genewskiej konferencji ws. rasizmu], tvn24.pl, [dostęp 2009-04-20].</ref>.
== Kontrowersje ==
W [[Październik 2005|październiku 2005]] r., podczas przemówienia według niektórych tłumaczeń wezwał do "wymazania [[Izrael]]a z mapy"<ref>[http://fakty.interia.pl/swiat/news/izrael-zniknie-z-mapy,1120597,4 Izrael zniknie z mapy], fakty.interia.pl</ref>, ale interpretacje tego stwierdzenia znacznie się różnią. Został potępiony za [[antysemityzm]], gdy dwa miesiące później określił [[Holocaust|Holokaust]] jako mit i skrytykował państwa europejskie za prawne regulacje zabraniające rewizji oraz negowania Holokaustu. W odpowiedzi na oskarżenia Ahmadineżad powiedział: "Nie jestem antysemitą. Bardzo szanuję [[żydzi|Żydów]]". Ahmadineżad nakazał wznowienie procesu wzbogacania [[uran (pierwiastek)|uranu]], argumentując, że Iran ma prawo do [[energia jądrowa|energii jądrowej]] do celów pokojowych.


Według doniesień mediów 4 sierpnia 2010 doszło do nieudanego zamachu na konwój prezydenta w czasie przejazdu z lotniska na stadion w [[Hamadan]]. W wyniku eksplozji granatu zostać miało rannych kilka osób, lecz sam prezydent nie odniósł żadnych obrażeń. Biuro prasowe prezydenta zdementowało informacje o próbie zamachu, oświadczając, że eksplozja na trasie przejazdu spowodowana była wystrzałem sztucznych ogni<ref>{{cytuj stronę |url = http://www.bbc.co.uk/news/world-middle-east-10865085 |tytuł = Iran denies reports of attack on President Ahmadinejad |data = 4 sierpnia 2010 |opublikowany = BBC News |język = en |data dostępu = 2010-08-04}}</ref>.
Na "Światowej Konferencji przeciwko rasizmowi, dyskryminacji rasowej, ksenofobii i pochodnym formom nietolerancji" w 2009 w [[Genewa|Genewie]] (tzw. [[Durban]] II) określił rząd Izraela jako "[[Rasizm|rasistowski]]", skrytykował też niektóre zachodnie państwa, w tym [[Stany Zjednoczone|USA]], za obojętność wobec "agresji, brutalność i bombardowania cywilów w [[Gaza (Palestyna)|Gazie]]"<ref>[http://www.tvn24.pl/-1,1596491,0,1,co-dokladnie-powiedzial-prezydent-iranu,wiadomosc.html Co dokładnie powiedział prezydent Iranu], tvn24.pl, [dostęp 20.04.2009]</ref><ref>[http://www.tvn24.pl/-1,1596426,0,1,awantura-na-genewskiej-konferencji-ws-rasizmu,wiadomosc.html Awantura na genewskiej konferencji ws. rasizmu], tvn24.pl, [dostęp 20.04.2009]</ref>.

Według doniesień mediów 4 sierpnia 2010 doszło do nieudanego zamachu na konwój prezydenta w czasie przejazdu z lotniska na stadion w [[Hamadan (miasto)|Hamadan]]. W wyniku eksplozji granatu zostać miało rannych kilka osób, lecz sam prezydent nie odniósł żadnych obrażeń. Biuro prasowe prezydenta zdementowało informacje o próbie zamachu, oświadczając, że eksplozja na trasie przejazdu spowodowana była wystrzałem sztucznych ogni<ref>{{cytuj stronę|url=http://www.bbc.co.uk/news/world-middle-east-10865085|tytuł=Iran denies reports of attack on President Ahmadinejad|data=4 sierpnia 2010|opublikowany=BBC News|język=en|data dostępu=2010-08-04}}</ref>.


== Przypisy ==
{{Przypisy}}
{{Przypisy}}


== Linki zewnętrzne ==
== Linki zewnętrzne ==
* [http://www.ahmadinejad.ir/ Blog Mahmuda Ahmadineżada] {{lang|ar|en|fa|fr}}
* {{Cytuj stronę |url = http://www.ahmadinejad.ir/ |tytuł = Blog Mahmuda Ahmadineżada |opublikowany = ahmadinejad.ir |archiwum = https://web.archive.org/web/20071003013439/http://www.ahmadinejad.ir/ |zarchiwizowano = 2007-10-03}} {{lang|ar|en|fa|fr}}


{{Prezydenci Iranu}}
{{Prezydenci Iranu}}



{{Kontrola autorytatywna}}
{{Kontrola autorytatywna}}


{{DEFAULTSORT:Ahmadineżad, Mahmud}}
{{SORTUJ:Ahmadineżad, Mahmud}}
[[Kategoria:Absolwenci uczelni w Iranie]]
[[Kategoria:Antysyjoniści]]
[[Kategoria:Burmistrzowie Teheranu]]
[[Kategoria:Osoby negujące Zagładę Żydów]]
[[Kategoria:Prezydenci Iranu]]
[[Kategoria:Prezydenci Iranu]]
[[Kategoria:Urodzeni w 1956]]
[[Kategoria:Urodzeni w 1956]]
[[Kategoria:Negujący Holokaust]]
[[Kategoria:Absolwenci uczelni w Iranie]]

{{link FA|he}}
{{link GA|ar}}
{{link GA|zh}}

Aktualna wersja na dzień 20:34, 19 maj 2024

Mahmud Ahmadineżad
محمود احمدی‌نژاد
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

28 października 1956
Garmsar

6. Prezydent Islamskiej Republiki Iranu
Okres

od 3 sierpnia 2005
do 3 sierpnia 2013

Przynależność polityczna

Sojusz Budowniczych Islamskiego Iranu

Poprzednik

Mohammad Chatami

Następca

Hasan Rouhani

Burmistrz Teheranu
Okres

od 20 czerwca 2003
do 28 czerwca 2005

Przynależność polityczna

Sojusz Budowniczych Islamskiego Iranu

Poprzednik

Mohammad Hasan Malekmadani

Następca

Mohammad Bagher Ghalibaf

podpis
Odznaczenia
Wielka Kollana Orderu Wyzwoliciela (Wenezuela)
Mahmud Ahmadineżad i Dmitrij Miedwiediew. (2010)

Mahmud Ahmadineżad (pers. ‏محمود احمدی‌نژاد‎ IPA: [mæhˈmuːd æhmædineˈʒɒːd]; ur. 28 października 1956 w Garmsarze) – irański polityk, lider partii Sojusz Budowniczych Islamskiego Iranu będącej koalicją konserwatywnych grup politycznych, prezydent Iranu od 3 sierpnia 2005 do 3 sierpnia 2013, wcześniej burmistrz Teheranu (2003–2005).

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Ahmadineżad urodził się w pobliżu Garmsaru w miejscowości Aradan, w prowincji Semnan, był czwartym z siedmiorga dzieci. Jego ojciec, Ahmad, był ślusarzem, sklepikarzem, fryzjerem, kowalem i religijnym szyitą, który nauczał Koranu. Jego matka, Khanom, nosiła tytuł sajjid (honorowy tytuł nadawany m.in. osobom wywodzącym swój rodowód od proroka Mahometa). Gdy Ahmadineżad miał niecały rok, wraz z rodziną przeniósł się do Teheranu. Ukończył studia na Irańskim Uniwersytecie Nauki i Technologii w 1976 r. (budownictwo lądowe), gdzie kontynuował naukę do 1986 roku. Ahmadineżad przystąpił do ultrakonserwatywnego ugrupowania studenckiego – Biura Umacniania Jedności, które powstało na fali islamskiej rewolucji 1979 roku[1]. W 1997 doktoryzował się z inżynierii budownictwa i planowania transportu. W 1993 objął funkcję gubernatora ostanu (prowincji) Ardabil, którą pełnił do 1997 roku. Sześć lat później został wybrany na burmistrza Teheranu. W czerwcu 2005 r. objął urząd prezydenta, jego rywalem w II turze wyborów był Ali Akbar Haszemi Rafsandżani.

Ahmadineżad i Sa’id Maruf

W październiku 2005 roku, podczas przemówienia według niektórych tłumaczeń wezwał do „wymazania Izraela z mapy”[2], ale interpretacje tego stwierdzenia znacznie się różnią. Został potępiony za antysemityzm, gdy dwa miesiące później określił Holokaust jako mit i skrytykował państwa europejskie za prawne regulacje zabraniające rewizji oraz negowania Holokaustu. W odpowiedzi na oskarżenia Ahmadineżad powiedział: „Nie jestem antysemitą. Bardzo szanuję Żydów”. Ahmadineżad nakazał wznowienie procesu wzbogacania uranu, argumentując, że Iran ma prawo do energii jądrowej do celów pokojowych.

Na „Światowej Konferencji przeciwko rasizmowi, dyskryminacji rasowej, ksenofobii i pochodnym formom nietolerancji” w 2009 w Genewie (tzw. Durban II) określił rząd Izraela jako „rasistowski”, skrytykował też niektóre zachodnie państwa, w tym USA, za obojętność wobec „agresji, brutalność i bombardowania cywilów w Gazie[3][4].

Według doniesień mediów 4 sierpnia 2010 doszło do nieudanego zamachu na konwój prezydenta w czasie przejazdu z lotniska na stadion w Hamadan. W wyniku eksplozji granatu zostać miało rannych kilka osób, lecz sam prezydent nie odniósł żadnych obrażeń. Biuro prasowe prezydenta zdementowało informacje o próbie zamachu, oświadczając, że eksplozja na trasie przejazdu spowodowana była wystrzałem sztucznych ogni[5].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Ludzie Wprost – Mahmud Ahmadineżad.
  2. Izrael zniknie z mapy. fakty.interia.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-02-25)]., fakty.interia.pl.
  3. Co dokładnie powiedział prezydent Iranu, tvn24.pl, [dostęp 2009-04-20].
  4. Awantura na genewskiej konferencji ws. rasizmu, tvn24.pl, [dostęp 2009-04-20].
  5. Iran denies reports of attack on President Ahmadinejad. BBC News, 4 sierpnia 2010. [dostęp 2010-08-04]. (ang.).

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]