[go: nahoru, domu]
Przejdź do zawartości

Indie Zachodnie: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycja
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
Dodane źródło poprawki merytoryczne
m MalarzBOT: przerabiam link na wywołania szablonu {{Encyklopedia Britannica}}
 
(Nie pokazano 26 wersji utworzonych przez 19 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
[[Plik:Moll - A Map of the West-Indies.png|thumb|right|300px|Indie Zachodnie, mapa z 1736 r.]]
[[Plik:Moll - A Map of the West-Indies.png|thumb|300px|Indie Zachodnie, mapa z roku 1736]]


'''Indie Zachodnie''' ({{w języku|en|West Indies}}, {{w języku|fr|Indes occidentales}}, {{w języku|es|Indias Occidentales}}, {{w języku|nl|West-Indië}}) – zbiorcza nazwa wysp leżących między [[Morze Karaibskie|Morzem Karaibskim]] a [[Ocean Atlantycki|Oceanem Atlantyckim]]. Zaliczają się do nich trzy grupy wysp – [[Wielkie Antyle]] ([[Kuba]], [[Haiti (wyspa)|Haiti]], [[Jamajka]], [[Portoryko]]), [[Małe Antyle]] oraz archipelag [[Bahamy (archipelag)|Bahamów]]{{r|pwn|brit|oxf}}. Czasem definicję rozszerza się o znacznie oddalone, ale zbliżone kulturowo [[Bermudy]]{{r|brit}}.
'''Indie Zachodnie''' (= ''[[Karaiby]]'') to najwcześniejsza z nazw używanych w odniesieniu do wysp położonych w basenie [[Morze Karaibskie|Morza Karaibskiego]]. Z upływem czasu zaczęto używać innych nazw, takich jak [[Antyle]] czy [[Karaiby]]. Dzisiaj nazwą Indie Zachodnie określa się jedynie wyspy należące do [[Małe Antyle|Małych Antyli]] i [[Bahamy|Bahamów]]<ref>{{Cytuj książkę | nazwisko = | imię = | tytuł = Nowa encyklopedia powszechna PWN. | data = 1996 | wydawca = Wydawnictwo Naukowa PWN | miejsce = Warszawa | isbn = 83-01-11096-1 | strony = 139}}</ref>.


== Opis ==
Są to między innymi następujące wyspy: [[Gwadelupa]], [[Dominika]], [[Martynika]], [[Saint Lucia]], [[Barbados]], [[Saint Vincent]], [[Grenada]].
Nazwa wywodzi się z końca XV wieku, z okresu wypraw odkrywców [[Nowy Świat (geografia)|Nowego Świata]] i wynika z błędnego przekonania [[Krzysztof Kolumb|Krzysztofa Kolumba]], że płynąc na zachód udało mu się dotrzeć do [[Indie|Indii]]{{r|pwn|oxf}}. Pierwotnie używano jej w odniesieniu do całej [[Ameryka|Ameryki]]{{r|pwn}}.


Wyspy pierwotnie zamieszkane były przez [[Arawak]]ów i [[Karaibowie|Karaibów]]. Po odkryciu przez Europejczyków stały się przedmiotem rywalizacji [[kolonializm|kolonialnej]] między mocarstwami europejskimi. Współcześnie na ich obszarze istnieje kilkanaście niepodległych państw oraz [[terytorium zależne|terytoriów zależnych]] od [[Wielka Brytania|Wielkiej Brytanii]], [[Francja|Francji]], [[Holandia|Holandii]] i Stanów Zjednoczonych{{r|pwn|brit|oxf}}.
Nazwa wywodzi się z [[XV wiek|XV w.]], z okresu wypraw odkrywców [[Nowy Świat (geografia)|Nowego Świata]]. Indiami Zachodnimi nazwano nowo odkryte tereny, gdyż wierzono, że płynąc dalej w kierunku zachodnim można dotrzeć do do wschodnich wybrzeży Indii, znanych wtedy tylko z podróży drogą lądową. Dopiero w [[XVI wiek|XVI w.]], dzięki podróży [[Ferdynand Magellan|Ferdynanda Magellana]], który jako pierwszy opłynął Ziemię, udowodniono istnieje nowego [[kontynent]]u, [[Ameryka|Ameryki]].


== Terminologia ==
⚫
{{Przypisy}}
Zbliżone znaczeniowo są pojęcia Antyle i Karaiby:
* [[Antyle]] obejmują wyłącznie wyspy Wielkich i Małych Antyli, bez Bahamów{{r|pwn-antyle|oxf-antyle}}.
* [[Karaiby]] to większy region, poza Indiami Zachodnim obejmujący także wybrzeże kontynentu amerykańskiego wzdłuż Morza Karaibskiego{{r|pwn-karaiby|oxf-karaiby}}.

== Zobacz też ==
⚫
{{commonscat|West Indies}}
{{wikisłownik|Indie Zachodnie}}
* [[Indie Wschodnie]]
* [[Federacja Indii Zachodnich]]
* [[Reprezentacja Indii Zachodnich w krykiecie mężczyzn]]
* ''[[A General Description of the West-Indian Islands]]''

== Przypisy ==
⚫
{{Przypisy|
<ref name=pwn>{{encyklopedia PWN|id = 3914531|tytuł=Indie Zachodnie|data dostępu=2020-01-01}}</ref>
<ref name=brit>{{Encyklopedia Britannica |id = place/West-Indies-island-group-Atlantic-Ocean |tytuł = West Indies |data dostępu = 2020-01-01}}</ref>
<ref name=oxf>{{cytuj stronę| url = https://www.lexico.com/definition/west_indies| tytuł = West Indies| opublikowany = Lexico| język = en| data dostępu = 2020-01-01}}</ref>
<ref name=pwn-karaiby>{{encyklopedia PWN|id = 3920238|tytuł=Karaiby|data dostępu=2020-01-01}}</ref>
<ref name=pwn-antyle>{{encyklopedia PWN|id = 3870134|tytuł=Antyle|data dostępu=2020-01-01}}</ref>
<ref name=oxf-karaiby>{{cytuj stronę| url = https://www.lexico.com/definition/caribbean| tytuł = Caribbean| opublikowany = Lexico| język = en| data dostępu = 2020-01-01}}</ref>
<ref name=oxf-antyle>{{cytuj stronę| url = https://www.lexico.com/definition/antilles| tytuł = Antilles| opublikowany = Lexico| język = en| data dostępu = 2020-01-01}}</ref>
}}

{{Kontrola autorytatywna}}


[[Kategoria:Ameryka]]
[[Kategoria:Antyle]]
[[Kategoria:Karaiby]]
[[Kategoria:Karaiby]]
[[Kategoria:Regiony Ameryki]]
[[Kategoria:Regiony Ameryki]]

[[de:Westindische Inseln]]
[[et:Lääne-India]]
⚫
[[en:West Indies]]
[[es:Indias Occidentales]]
[[ia:Indias Occidental]]
[[it:Indie Occidentali]]
[[lt:Vest Indija]]
[[nl:West-Indië]]
[[pt:Índias Ocidentais]]
[[scn:Indi Uccidintali]]
[[sr:Западне Индије]]

Aktualna wersja na dzień 18:52, 2 paź 2022

Indie Zachodnie, mapa z roku 1736

Indie Zachodnie (ang. West Indies, fr. Indes occidentales, hiszp. Indias Occidentales, niderl. West-Indië) – zbiorcza nazwa wysp leżących między Morzem Karaibskim a Oceanem Atlantyckim. Zaliczają się do nich trzy grupy wysp – Wielkie Antyle (Kuba, Haiti, Jamajka, Portoryko), Małe Antyle oraz archipelag Bahamów[1][2][3]. Czasem definicję rozszerza się o znacznie oddalone, ale zbliżone kulturowo Bermudy[2].

Opis[edytuj | edytuj kod]

Nazwa wywodzi się z końca XV wieku, z okresu wypraw odkrywców Nowego Świata i wynika z błędnego przekonania Krzysztofa Kolumba, że płynąc na zachód udało mu się dotrzeć do Indii[1][3]. Pierwotnie używano jej w odniesieniu do całej Ameryki[1].

Wyspy pierwotnie zamieszkane były przez Arawaków i Karaibów. Po odkryciu przez Europejczyków stały się przedmiotem rywalizacji kolonialnej między mocarstwami europejskimi. Współcześnie na ich obszarze istnieje kilkanaście niepodległych państw oraz terytoriów zależnych od Wielkiej Brytanii, Francji, Holandii i Stanów Zjednoczonych[1][2][3].

Terminologia[edytuj | edytuj kod]

Zbliżone znaczeniowo są pojęcia Antyle i Karaiby:

  • Antyle obejmują wyłącznie wyspy Wielkich i Małych Antyli, bez Bahamów[4][5].
  • Karaiby to większy region, poza Indiami Zachodnim obejmujący także wybrzeże kontynentu amerykańskiego wzdłuż Morza Karaibskiego[6][7].

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ a b c d Indie Zachodnie, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2020-01-01].
  2. ↑ a b c West Indies, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2020-01-01] (ang.).
  3. ↑ a b c West Indies. Lexico. [dostęp 2020-01-01]. (ang.).
  4. ↑ Antyle, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2020-01-01].
  5. ↑ Antilles. Lexico. [dostęp 2020-01-01]. (ang.).
  6. ↑ Karaiby, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2020-01-01].
  7. ↑ Caribbean. Lexico. [dostęp 2020-01-01]. (ang.).
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Indie_Zachodnie&oldid=68415779”