[go: nahoru, domu]

Przejdź do zawartości

Kumów Majoracki: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja nieprzejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
NickyBot (dyskusja | edycje)
m Usunięcie zbędnego szablonu {{stub}}
EmptyBot (dyskusja | edycje)
m int.
(Nie pokazano 37 wersji utworzonych przez 20 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
{{inne znaczenia}}
{{Wieś infobox
{{Polska miejscowość infobox
|nazwa = Kumów Majoracki
|herb wsi =
|nazwa = Kumów Majoracki
|flaga wsi =
|rodzaj miejscowości = wieś
|herb artykuł =
|zdjęcie =
|dopełniacz wsi =
|opis zdjęcia =
|zdjęcie =
|alt zdjęcia =
|opis zdjęcia =
|województwo = lubelskie
|województwo = [[Województwo lubelskie|lubelskie]]
|powiat = [[Powiat chełmski|chełmski]]
|powiat = [[Powiat chełmski|chełmski]]
|gmina = [[Leśniowice (gmina)|Leśniowice]]
|gmina = [[Gmina Leśniowice|Leśniowice]]
|sołectwo =
|miejscowość podstawowa =
|sołectwo =
|wysokość =
|wysokość =
|liczba ludności =
|liczba ludności = 272{{r|pwl|nsp}}
|rok = 2006
|rok = 2021
|strefa numeracyjna = (+48) 82
|strefa numeracyjna = 82
|kod pocztowy =
|kod pocztowy = 22-121{{r|poczta}}
|tablice rejestracyjne = LCH
|tablice rejestracyjne = LCH
|SIMC =
|SIMC = 0104840{{r|teryt}}
|mapa wsi =
|kod mapy = Leśniowice (gmina)
|współrzędne = 51°01'27"N 23°32'20"E<ref name="prng">{{PRNG Miejscowości|65207|data=2023-11-05}}</ref>
|stopniN = |minutN = |sekundN =
|commons = Category:Kumów Majoracki
|stopniE = |minutE = |sekundE =
|commons =
|www =
|wikisłownik =
|www =
}}
}}
'''Kumów Majoracki''' – [[wieś]] w [[Polska|Polsce]] położona w [[województwo lubelskie|województwie lubelskim]], w [[powiat chełmski|powiecie chełmskim]], w [[gmina Leśniowice|gminie Leśniowice]].
'''Kumów Majoracki''' – [[wieś]] w [[Polska|Polsce]] położona w [[województwo lubelskie|województwie lubelskim]], w [[powiat chełmski|powiecie chełmskim]], w [[Leśniowice (gmina)|gminie Leśniowice]]{{r|teryt|teryt1}}.


{|class="wikitable" width="60%"
[[podział administracyjny Polski 1975-1998|W latach 1975-1998]] miejscowość administracyjnie należała do [[województwo chełmskie|województwa chełmskiego]].
|+Integralne części wsi Kumów Majoracki{{r|teryt|teryt1}}
! SIMC !! Nazwa !! Rodzaj
|-
|0104863 || Ogrodowa || część wsi
|}


[[Podział administracyjny Polski (1975–1998)|W latach 1975–1998]] miejscowość administracyjnie należała do [[województwo chełmskie|województwa chełmskiego]].
Miejscowość Kumów należała do [[Grody Czerwieńskie|Grodów Czerwieńskich]], co potwierdzać może zapis w kolejnej kronice ruskiej (tzw. Ipatjewskiej) pod rokiem [[1205]] o walce Litwinów u wrót Czerwienia. Litwini mieli wojować jednocześnie koło Kumowa, a zastawę wojskową trzymać przy wsi [[Uchanie]]. Ten przekaz daje pewność, co do położenia [[Czerwień (gród)|Czerwienia]] m.in. w tym miejscu w późniejszej [[Ziemia chełmska|Ziemi Chełmskiej]], bardzo blisko samego [[Chełm]]a. Staroruska kronika ''[[Powieść minionych lat]]'' wymienia podbicie siedlisk Lachów. Pisze [[Nestor (kronikarz)|Nestor]], praojciec kronikarzy ruskich – "wyprawił się Włodzimierz na Lachów i zabrał im Przemyśl, Czerwień i inne grody." czyli ...[[Przemyśl]], [[Czerwień (gród)|Czerwień]] i inne...zdobyte przez Włodzimierza Wielkiego w [[981]] roku. Wtedy również Kumów i Chełm stały się częścią [[Ruś Kijowska|Rusi Kijowskiej]]. Prawdopodobnym jest, że wcześniej, do roku 981, tereny te należały do państwa [[Mieszko I| Mieszka I]]. W 981 Kumów, jeden z Grodów Czerwieńskich, był krótko pod zwierzchnictwem czeskim, a następnie polskim 981-1018 – zajmowała go [[Ruś Kijowska]]. W czasie wyprawy wojennej w [[1018]] r. odbił te tereny [[Bolesław I Chrobry|Bolesław Chrobry]] podczas [[wyprawa na Kijów|wyprawy na Kijów]]. Potwierdza to ta sama kronika, opisując zdobycie Grodów Czerwieńskich przez króla Polski Bolesława Chrobrego w roku [[1018]]. W wyniku wojen prowadzonych na terenie Grodów Czerwieńskich gród ten, należący do Polski, został zniszczony. W [[1018]]-[[1030]] Ziemie Chełmskie posiadała Polska, aż odbite zostały przez [[Jarosław I Mądry|Jarosława Mądrego]] w [[1031]] r. i Rzeczpospolita ponownie utraciła Kumów i Chełm w tym roku. Z powrotem przyłączył te grody [[Bolesław II Szczodry|Bolesław Szczodry]] w [[1069]] r., a w [[1073]] zajął cały [[Wołyń]], w czasie wyprawy na [[Kijów]], uzależniając go czasowo od Polski. Ziemie Chełmskie utracił [[Władysław I Herman|Władysław Herman]] i weszły one w skład Rusi Kijowskiej.Tu w Kumowie mieściła się rezydencja biskupia. Potwierdza to [[Władysław II Jagiełło|Władysław Jagiełło]] akcie fundacyjnym świątyni Rozesłania św. Apostołów w [[Chełm]]ie z [[14 sierpnia]] [[1417]] r. w sprawie przyłączenia do biskupstwa chełmskiego 4 lub 5 wsi, w tym; Kumów - rezydencję biskupią, [[Pobołowice]], [[Dobryniów]] oraz [[Plitniki]] albo [[Zagadce]]).


Wieś jest [[Sołectwo|sołectwem]] w gminie Leśniowice{{r|bip}}. Według [[Narodowy Spis Powszechny Ludności i Mieszkań 2011|Narodowego Spisu Powszechnego z roku 2011]] wieś liczyła 343 mieszkańców i była trzecią co do liczby ludności miejscowością gminy{{r|GUS}}.
O znaczeniu Kumowa świadczy fakt o pochowaniu tu w [[1779]] hetmana wielkiego polnego i koronnego. Był nim [[Wacław Piotr Rzewuski]] herbu [[Krzywda (herb szlachecki)|Krzywda]] ( ur. [[29 października]] [[1706]] w [[Rozdół|Rozdole]], zm. [[27 października]] [[1779]] w [[Sielec|Sielcu]])- [[ hetman wielki koronny]], [[hetman polny koronny]], [[kasztelanowie krakowscy|kasztelan krakowski]] od [[1778]], [[wojewodowie krakowscy|wojewoda krakowski]] od [[1762]], [[wojewodowie podolscy|wojewoda podolski]] od [[1736]], poeta, [[pisarz polny koronny|pisarzem polnym koronnym]], literat, stronnik [[Stanisław Leszczyński|Stanisława Leszczyńskiego]] w [[1733]] - syn [[Stanisław Rzewuski|Stanisława Mateusza]] i Ludwiki Kunickiej. Stąd też pochodził dziekan chełmski, proboszcz z Kumowa - ks. Antoni Borowski. W dokumencie erekcyjnym napisano: "pierwszy ten kamień położył Antoni Borowski dziekan chełmski, prepozyt kumowski dnia 15 IV 1753 r, który poświęcił świątynię Rozesłania Apostołów w Chełmie".


== Historia ==
Zobacz też: [[Kumów Plebański]].
{{Dopracować|źródła=2011-01}}
Miejscowość Kumów należała do [[Grody Czerwieńskie|Grodów Czerwieńskich]], co potwierdzać może zapis w kronice ruskiej (tzw. Ipatjewskiej) pod rokiem [[1205]] o walce Litwinów u wrót Czerwienia. Litwini mieli wojować jednocześnie koło Kumowa, a zastawę wojskową trzymać przy wsi [[Uchanie]]. Ten przekaz przemawia za położeniem [[Czerwień (gród)|Czerwienia]] m.in. w tym miejscu w późniejszej [[Ziemia chełmska|Ziemi Chełmskiej]], bardzo blisko samego [[Chełm]]a. Staroruska kronika ''[[Powieść minionych lat]]'' wymienia podbicie siedlisk Lachów. Pisze [[Nestor (kronikarz)|Nestor]], praojciec kronikarzy ruskich – „wyprawił się Włodzimierz na Lachów i zabrał im Przemyśl, Czerwień i inne grody. czyli ...[[Przemyśl]], [[Czerwień (gród)|Czerwień]] i inne...zdobyte przez Włodzimierza Wielkiego w [[981]] roku. Wtedy również Kumów i Chełm stały się częścią [[Ruś Kijowska|Rusi Kijowskiej]]. Prawdopodobnym jest, że wcześniej, do roku 981, tereny te należały do państwa [[Mieszko I|Mieszka I]]. W 981 Kumów, jeden z Grodów Czerwieńskich, był krótko pod zwierzchnictwem czeskim, a następnie polskim; 981-1018 – zajmowała go [[Ruś Kijowska]]. W czasie wyprawy wojennej w [[1018]] r. odbił te tereny [[Bolesław I Chrobry|Bolesław Chrobry]] podczas [[wyprawa kijowska (1018)|wyprawy na Kijów]]. Potwierdza to ta sama kronika, opisując zdobycie Grodów Czerwieńskich przez króla Polski Bolesława Chrobrego w roku [[1018]]. W wyniku wojen prowadzonych na terenie Grodów Czerwieńskich gród ten, należący do Polski, został zniszczony. W [[1018]][[1030]] Ziemie chełmskie posiadała Polska, aż odbite zostały przez [[Jarosław I Mądry|Jarosława Mądrego]] w [[1031]] r. a Polska ponownie utraciła w tym roku Kumów i Chełm. Ponownie przyłączył te grody [[Bolesław II Szczodry|Bolesław Szczodry]] w [[1069]] r., a w [[1073]] zajął cały [[Wołyń]], w czasie wyprawy na [[Kijów]], uzależniając go czasowo od Polski. Ziemie chełmskie utracił [[Władysław I Herman|Władysław Herman]] i weszły one w skład Rusi Kijowskiej. Tu w Kumowie mieściła się rezydencja biskupia. Potwierdza to [[Władysław II Jagiełło|Władysław Jagiełło]] w akcie fundacyjnym świątyni Rozesłania św. Apostołów w [[Chełm]]ie z [[14 sierpnia]] [[1417]] r. w sprawie przyłączenia do biskupstwa chełmskiego 4 lub 5 wsi, w tym Kumowa - rezydencji biskupiej, [[Pobołowice|Pobołowic]], [[Dobryniów|Dobryniowa]] oraz [[Plitniki|Plitnik]] albo [[Zagadce|Zagadców]]). O znaczeniu Kumowa świadczy fakt pochowania tu w [[1779]] r. hetmana wielkiego polnego i koronnego. Był nim [[Wacław Piotr Rzewuski]] herbu [[Krzywda (herb szlachecki)|Krzywda]] (ur. [[29 października]] [[1706]] r. w [[Rozdół|Rozdole]], zm. [[27 października]] [[1779]] r. w [[Sielec (województwo lubelskie)|Sielcu]]) – [[hetman wielki koronny]], [[hetman polny koronny]], [[kasztelanowie krakowscy|kasztelan krakowski]] od [[1778]], [[wojewodowie krakowscy|wojewoda krakowski]] od [[1762]], [[wojewodowie podolscy|wojewoda podolski]] od [[1736]], poeta, [[pisarz polny koronny|pisarzem polnym koronnym]], literat, stronnik [[Stanisław Leszczyński|Stanisława Leszczyńskiego]] w [[1733]] – syn [[Stanisław Mateusz Rzewuski|Stanisława Mateusza]] i Ludwiki Kunickiej. Stąd też pochodził dziekan chełmski, proboszcz Kumowa - ks. Antoni Borowski. W dokumencie erekcyjnym napisano: „pierwszy ten kamień położył Antoni Borowski dziekan chełmski, prepozyt kumowski dnia 15 IV 1753 r, który poświęcił świątynię Rozesłania Apostołów w Chełmie”.
[[Plik:Kumów Majoracki, Pomnik.jpg|mały|Pomnik przyrody „Zygmunt” w Kumowie Majorackim]]


== Zabytki ==
{{Gmina Leśniowice}}
* [[Kościół pw. Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Kumowie]]


== Zobacz też ==
[[Kategoria:Gmina Leśniowice]]
* [[Kumów Plebański]]

== Przypisy ==
{{Przypisy|
* <ref name=pwl>{{Polska w liczbach|id=wies_Kumow_Majoracki|nazwa=Wieś Kumów Majoracki w liczbach|data dostępu=2023-01-23}}</ref>
* <ref name=nsp>{{Cytuj |url=https://bdl.stat.gov.pl/bdl/metadane/cechy/4182 |tytuł=NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych |data=2022-09-19 |data dostępu=2023-01-23 |opublikowany=Bank Danych Lokalnych GUS}}</ref>
* <ref name=GUS>[http://stat.gov.pl/download/gfx/portalinformacyjny/pl/defaultaktualnosci/5670/21/1/1/1_miejscowosci_ludnosc_nsp2011.xlsx GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.]</ref>
* <ref name=bip>[https://uglesniowice.pl/strona-208-solectwa.html Strona gminy, sołectwa] [dostęp 2023-12-19]</ref>
* <ref name = "teryt">{{cytuj stronę| url = http://www.stat.gov.pl/broker/access/showTreeDefinition.jspa?gmiId=6446&level=gmi|tytuł=TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju)|opublikowany=Główny Urząd Statystyczny|data dostępu=2015-04-23}}</ref>
* <ref name = "teryt1">{{cytuj pismo | tytuł = Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części | czasopismo = [http://dziennikustaw.gov.pl/DU/2013/200/2 Dziennik Ustaw] | wydawca = Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji |oznaczenie = nr 29, poz. 200, s. 1867 | data = 2013-02-15 | url = http://dziennikustaw.gov.pl/du/2013/200/D2013000020001.pdf | data dostępu = 2015-04-23}}</ref>
* <ref name="poczta">{{Poczta Polska|2022-10|s=642}}</ref>
}}

== Linki zewnętrzne ==
* {{SgKP|IV|873|Kumów}}

{{Gmina Leśniowice}}


[[Kategoria:Leśniowice (gmina)]]
[[en:Kumów Majoracki]]

Wersja z 07:48, 22 lip 2024

Kumów Majoracki
wieś
Państwo

 Polska

Województwo

 lubelskie

Powiat

chełmski

Gmina

Leśniowice

Liczba ludności (2021)

272[2][3]

Strefa numeracyjna

82

Kod pocztowy

22-121[4]

Tablice rejestracyjne

LCH

SIMC

0104840[5]

Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko prawej krawiędzi nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Kumów Majoracki”
Położenie na mapie województwa lubelskiego
Mapa konturowa województwa lubelskiego, po prawej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Kumów Majoracki”
Położenie na mapie powiatu chełmskiego
Mapa konturowa powiatu chełmskiego, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Kumów Majoracki”
Położenie na mapie gminy Leśniowice
Mapa konturowa gminy Leśniowice, blisko centrum na prawo u góry znajduje się punkt z opisem „Kumów Majoracki”
Ziemia51°01′27″N 23°32′20″E/51,024167 23,538889[1]

Kumów Majorackiwieś w Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie chełmskim, w gminie Leśniowice[5][6].

Integralne części wsi Kumów Majoracki[5][6]
SIMC Nazwa Rodzaj
0104863 Ogrodowa część wsi

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa chełmskiego.

Wieś jest sołectwem w gminie Leśniowice[7]. Według Narodowego Spisu Powszechnego z roku 2011 wieś liczyła 343 mieszkańców i była trzecią co do liczby ludności miejscowością gminy[8].

Historia

Miejscowość Kumów należała do Grodów Czerwieńskich, co potwierdzać może zapis w kronice ruskiej (tzw. Ipatjewskiej) pod rokiem 1205 o walce Litwinów u wrót Czerwienia. Litwini mieli wojować jednocześnie koło Kumowa, a zastawę wojskową trzymać przy wsi Uchanie. Ten przekaz przemawia za położeniem Czerwienia m.in. w tym miejscu w późniejszej Ziemi Chełmskiej, bardzo blisko samego Chełma. Staroruska kronika Powieść minionych lat wymienia podbicie siedlisk Lachów. Pisze Nestor, praojciec kronikarzy ruskich – „wyprawił się Włodzimierz na Lachów i zabrał im Przemyśl, Czerwień i inne grody.” czyli ...Przemyśl, Czerwień i inne...zdobyte przez Włodzimierza Wielkiego w 981 roku. Wtedy również Kumów i Chełm stały się częścią Rusi Kijowskiej. Prawdopodobnym jest, że wcześniej, do roku 981, tereny te należały do państwa Mieszka I. W 981 Kumów, jeden z Grodów Czerwieńskich, był krótko pod zwierzchnictwem czeskim, a następnie polskim; 981-1018 – zajmowała go Ruś Kijowska. W czasie wyprawy wojennej w 1018 r. odbił te tereny Bolesław Chrobry podczas wyprawy na Kijów. Potwierdza to ta sama kronika, opisując zdobycie Grodów Czerwieńskich przez króla Polski Bolesława Chrobrego w roku 1018. W wyniku wojen prowadzonych na terenie Grodów Czerwieńskich gród ten, należący do Polski, został zniszczony. W 10181030 Ziemie chełmskie posiadała Polska, aż odbite zostały przez Jarosława Mądrego w 1031 r. a Polska ponownie utraciła w tym roku Kumów i Chełm. Ponownie przyłączył te grody Bolesław Szczodry w 1069 r., a w 1073 zajął cały Wołyń, w czasie wyprawy na Kijów, uzależniając go czasowo od Polski. Ziemie chełmskie utracił Władysław Herman i weszły one w skład Rusi Kijowskiej. Tu w Kumowie mieściła się rezydencja biskupia. Potwierdza to Władysław Jagiełło w akcie fundacyjnym świątyni Rozesłania św. Apostołów w Chełmie z 14 sierpnia 1417 r. w sprawie przyłączenia do biskupstwa chełmskiego 4 lub 5 wsi, w tym Kumowa - rezydencji biskupiej, Pobołowic, Dobryniowa oraz Plitnik albo Zagadców). O znaczeniu Kumowa świadczy fakt pochowania tu w 1779 r. hetmana wielkiego polnego i koronnego. Był nim Wacław Piotr Rzewuski herbu Krzywda (ur. 29 października 1706 r. w Rozdole, zm. 27 października 1779 r. w Sielcu) – hetman wielki koronny, hetman polny koronny, kasztelan krakowski od 1778, wojewoda krakowski od 1762, wojewoda podolski od 1736, poeta, pisarzem polnym koronnym, literat, stronnik Stanisława Leszczyńskiego w 1733 – syn Stanisława Mateusza i Ludwiki Kunickiej. Stąd też pochodził dziekan chełmski, proboszcz Kumowa - ks. Antoni Borowski. W dokumencie erekcyjnym napisano: „pierwszy ten kamień położył Antoni Borowski dziekan chełmski, prepozyt kumowski dnia 15 IV 1753 r, który poświęcił świątynię Rozesłania Apostołów w Chełmie”.

Pomnik przyrody „Zygmunt” w Kumowie Majorackim

Zabytki

Zobacz też

Przypisy

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 65207
  2. Wieś Kumów Majoracki w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2023-01-23], liczba ludności na podstawie danych GUS.
  3. NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2023-01-23].
  4. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 642 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  5. a b c TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2015-04-23].
  6. a b Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części. „Dziennik Ustaw”. Nr 29, poz. 200, s. 1867, 2013-02-15. Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji. [dostęp 2015-04-23]. 
  7. Strona gminy, sołectwa [dostęp 2023-12-19]
  8. GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.

Linki zewnętrzne