Prypeć (rzeka): Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m r2.7.2) (Robot dodał vi:Sông Pripyat |
m Bot poprawia nagłówek artykułu |
||
| (Nie pokazano 41 wersji utworzonych przez 30 użytkowników) | |||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
{{ |
{{Inne znaczenia|rzeki|[[Prypeć|inne znaczenia tego słowa]]}} |
||
{{Rzeka infobox |
{{Rzeka infobox |
||
| |
|nazwa = Prypeć |
||
| |
|zdjęcie = Pripyat near Mozyr.jpg |
||
|opis zdjęcia = Prypeć niedaleko [[Mozyrz]]a |
|||
| opis_zdjęcia = |
|||
| |
|kontynent = Europa |
||
| |
|państwo = {{państwo|BLR}}<br />{{państwo|UKR}} |
||
|lokalizacja = |
|||
| lokalizacja1 = |
|||
|rodzaj cieku = rzeka |
|||
| lokalizacja2 = |
|||
|długość = 775 |
|||
| lokalizacja3 = |
|||
|spadek = |
|||
| źródło_gdzie = |
|||
|powierzchnia zlewni = 121 000 |
|||
| źródło_wysokość = |
|||
|średni przepływ = 460 |
|||
| źródło_stopniN = |źródło_minutN = |źródło_sekundN = |
|||
|miejsce przepływu = przy ujściu |
|||
| źródło_stopniE = |źródło_minutE = |źródło_sekundE = |
|||
|źródło: miejsce = okolice wsi [[Smolary Rogowe]] |
|||
| źródło_stopniW = |źródło_minutW = |źródło_sekundW = |
|||
|źródło: wysokość = 167,9 m n.p.m. |
|||
| źródło_stopniS = |źródło_minutS = |źródło_sekundS = |
|||
|źródło: współrzędne = |
|||
| uchodzi_do = [[Zbiornik Kijowski]] |
|||
|ujście: recypient = Dniepr |
|||
| uchodzi_gdzie = |
|||
|ujście: miejsce = [[Zbiornik Kijowski]] |
|||
| uchodzi_wysokość = |
|||
|ujście: wysokość = 103 m n.p.m. |
|||
| uchodzi_stopniN = |uchodzi_minutN = |uchodzi_sekundN = |
|||
|ujście: współrzędne = |
|||
| uchodzi_stopniE = |uchodzi_minutE = |uchodzi_sekundE = |
|||
|mapa = Brama smolenska.jpg |
|||
| uchodzi_stopniW = |uchodzi_minutW = |uchodzi_sekundW = |
|||
|opis mapy = [[Rzeki na Białorusi|Rzeki Białorusi]] i ich [[Dorzecze|dorzecza]] oraz wododział bałtycko-czarnomorski |
|||
| uchodzi_stopniS = |uchodzi_minutS = |uchodzi_sekundS = |
|||
|szlak = |
|||
| długość = 775 |
|||
|kod mapy = BLR |
|||
| pow_dorzecza = 121 000 |
|||
|wariant mapy = |
|||
| dopływy = |
|||
|commons = Category:Prypyat River |
|||
| średni_przepływ = |
|||
|wikisłownik = Prypeć |
|||
| przepływ_gdzie = |
|||
| rzeki_kontynent = Rzeki Europy |
|||
| mapa = |
|||
| mapa_podpis = |
|||
| szlak = |
|||
| commons = |
|||
}} |
}} |
||
'''Prypeć'''{{R|KSNG}} ({{W języku|uk|Прип’ять}} ''Prypjať'', {{W języku|be|Прыпяць}} ''Prypiać'', {{Ros.|Припять}} ''Pripiať'') – [[rzeka]] na [[Ukraina|Ukrainie]] i [[Białoruś|Białorusi]], prawy dopływ [[Dniepr]]u, o długości 775 km i powierzchni dorzecza 121 000 km². W górnym i środkowym biegu rzeka przepływa przez [[Polesie]]. Uchodzi do [[Zbiornik Kijowski|Zbiornika Kijowskiego]]. Dopływami Prypeci są m.in.: [[Turia (rzeka na Ukrainie)|Turia]], [[Stochód]], [[Styr]], [[Horyń]], [[Stwiha|Stwiga]], [[Uborć]], [[Sławeczna]], [[Żałoń]], [[Uż (dopływ Prypeci)|Uż]] (prawe), [[Pina (rzeka)|Pina]], [[Jasiołda]], [[Bobryk Pierwszy]], [[Słucz (dopływ Prypeci)|Słucz]] (lewe). |
|||
[[Plik:Belarus Dnieper-River Pripyat-River Sosh-River.png|thumb|250px|Mapa [[Dorzecze|dorzecza]] górnego [[Dniepr]]u z zaznaczeniem granic państwowych]] |
|||
Główne miasta położone nad Prypecią to: [[Pińsk]], [[Mozyrz]], [[Czarnobyl]] i [[Prypeć (miasto)|Prypeć]]. Naturalny bieg Prypeci charakteryzował się licznymi rozlewiskami, meandrami, rozdzielaniem koryta i łączeniem z odnogami innych rzek. Odcinek Prypeci przed Pińskiem znany był także jako [[Strumień (Prypeć)|Strumień]]. |
|||
'''Prypeć''' ([[język ukraiński|ukr.]] Прип’ять, [[język białoruski|białorus.]] Прыпяць) – [[rzeka]] na [[Ukraina|Ukrainie]] i [[Białoruś|Białorusi]], prawy dopływ [[Dniepr]]u, o długości 775 km i powierzchni dorzecza 121 000 km². W górnym i środkowym biegu rzeka przepływa przez [[Polesie]]. Uchodzi do [[Zbiornik Kijowski|Zbiornika Kijowskiego]]. Dopływami Prypeci są m.in.: [[Turia (rzeka na Ukrainie)|Turia]], [[Stochid|Stochód]], [[Styr]], [[Horyń]], [[Stwiga]], [[Uborć]], [[Sławeczna]], [[Żałoń]], [[Uż (dopływ Prypeci)|Uż]] (prawe), [[Pina]], [[Jasiołda]], [[Bobryk Pierwszy]] (lewe). |
|||
Główne miasta położone nad Prypecią to: [[Pińsk]], [[Mozyrz]], [[Czarnobyl]]. Naturalny bieg Prypeci charakteryzował się licznymi rozlewiskami, meandrami, rozdzielaniem koryta i łączeniem z odnogami innych rzek. Odcinek Prypeci przed Pińskiem znany był także jako [[Strumień (Prypeć)|Strumień]]. |
|||
== Historia == |
|||
Do [[1939]] r. znajdowała się na terytorium [[II Rzeczpospolita|Polski]]. Ziemie te zostały zagarnięte przez [[Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich|Związek Radziecki]] w trakcie agresji rozpoczętej [[17 września]] [[1939]]. Przed [[II wojna światowa|II wojną światową]] i w czasie [[kampania wrześniowa|kampanii wrześniowej]] na Prypeci i jej dopływach działała polska [[Flotylla Rzeczna Marynarki Wojennej]], a następnie - radziecka [[Flotylla Pińska (ZSRR)|Flotylla Pińska]]. [[26 kwietnia]] [[1986]] rzeka została silnie skażona z powodu [[Katastrofa elektrowni jądrowej w Czarnobylu|awarii reaktora]] w [[Czarnobyl]]u. |
|||
[[File:Prypeć - Newir (lubieszowski) 2019.jpg|left|thumb|Górna Prypeć na [[Polesie Wołyńskie|Polesiu Wołyńskim]]]] |
|||
Rzeka Prypeć w całej swojej długości znajdowała się w [[I Rzeczpospolita|I Rzeczypospolitej]] do 1793 roku. Następnie jej odcinek został utracony na rzecz [[Imperium Rosyjskie|Rosji]] w 1795 roku. Polska administracja powróciła nad Prypeć (tylko nad górny bieg rzeki) w roku 1918 i utrzymywała tam swoją władzę do września 1939 roku. W okresie międzywojennym na wodach Prypeci działała polska [[Flotylla Rzeczna Marynarki Wojennej]]. Po kampanii wrześniowej obszar ten został włączony w skład Związku Sowieckiego, a na wodach Prypeci zaczęła działać sowiecka [[Pińska Flotylla Wojenna|Flotylla Pińska]]. |
|||
26 kwietnia 1986 rzeka została silnie skażona promieniotwórczo w dolnym biegu w wyniku [[Katastrofa elektrowni jądrowej w Czarnobylu|awarii reaktora]] w [[Czarnobyl]]u. |
|||
== Zobacz też == |
|||
* [[rzeki Europy]] |
|||
== Przypisy == |
|||
{{Przypisy |
|||
|<ref name="KSNG">{{Cytuj książkę |tytuł = Urzędowy wykaz polskich nazw geograficznych świata |url=http://ksng.gugik.gov.pl/pliki/wykaz_polskich_nazw_geograficznych.pdf|wydawca = Główny Urząd Geodezji i Kartografii |miejsce = Warszawa |data = 2013| isbn = 978-83-254-1988-2|strony=348}}</ref> |
|||
}} |
|||
== Linki zewnętrzne == |
== Linki zewnętrzne == |
||
* {{SgKP|IX|115|Prypeć}} |
* {{SgKP|IX|115|Prypeć}} |
||
* [https://polona.pl/search/?filters=keyword:%22Prype%C4%87_(rzeka)%22,public:1,hasTextContent:0 Archiwalne zdjęcia rzeki] w bibliotece [[Polona]] |
|||
{{commonscat|Prypyat River}} |
|||
{{Dopływy Prypeci}} |
{{Dopływy Prypeci}} |
||
{{Dopływy Dniepru}} |
{{Dopływy Dniepru}} |
||
{{Kontrola autorytatywna}} |
|||
[[Kategoria:Rzeki |
[[Kategoria:Rzeki na Białorusi]] |
||
[[Kategoria:Rzeki |
[[Kategoria:Rzeki na Ukrainie]] |
||
[[Kategoria:Rzeki Ukrainy]] |
|||
[[Kategoria:Rzeki graniczne]] |
[[Kategoria:Rzeki graniczne]] |
||
[[Kategoria:Dorzecze Prypeci| ]] |
|||
[[be:Рака Прыпяць]] |
|||
[[be-x-old:Прыпяць]] |
|||
[[bg:Припят]] |
|||
[[bs:Pripjat (rijeka)]] |
|||
[[cs:Pripjať]] |
|||
[[de:Prypjat (Fluss)]] |
|||
[[et:Prõpjats]] |
|||
[[en:Pripyat River]] |
|||
[[es:Río Prípiat]] |
|||
[[eu:Pripiat]] |
|||
[[fr:Pripiat (rivière)]] |
|||
[[hsb:Pripjat]] |
|||
[[hr:Pripjat (rijeka)]] |
|||
[[id:Sungai Pripyat]] |
|||
[[it:Pripjat' (fiume)]] |
|||
[[he:פריפיאט (נהר)]] |
|||
[[ka:პრიპიატი (მდინარე)]] |
|||
[[la:Pripetius]] |
|||
[[lt:Pripetė (upė)]] |
|||
[[hu:Pripjaty (folyó)]] |
|||
[[nl:Prypjat (rivier)]] |
|||
[[ja:プリピャチ川]] |
|||
[[nn:Pripjat]] |
|||
[[ro:Râul Pripeat]] |
|||
[[ru:Припять (река)]] |
|||
[[simple:Pripyat River]] |
|||
[[sk:Pripiať (rieka)]] |
|||
[[sr:Припјат (река)]] |
|||
[[fi:Pripet]] |
|||
[[sv:Prypjat]] |
|||
[[th:แม่น้ำปรีเปียต]] |
|||
[[uk:Прип'ять]] |
|||
[[vi:Sông Pripyat]] |
|||
[[zh:普里皮亚季河]] |
|||
Wersja z 21:59, 13 gru 2023
 Prypeć niedaleko Mozyrza | |
| Kontynent | |
|---|---|
| Państwo | |
| Rzeka | |
| Długość | 775 km |
| Powierzchnia zlewni |
121 000 km² |
| Średni przepływ |
460 m³/s przy ujściu |
| Źródło | |
| Miejsce | okolice wsi Smolary Rogowe |
| Wysokość |
167,9 m n.p.m. |
| Współrzędne | |
| Ujście | |
| Recypient | Dniepr |
| Miejsce | |
| Wysokość |
103 m n.p.m. |
| Współrzędne | |
| Mapa | |
 Rzeki Białorusi i ich dorzecza oraz wododział bałtycko-czarnomorski | |
Położenie na mapie Białorusi  | |
Prypeć[1] (ukr. Прип’ять Prypjať, biał. Прыпяць Prypiać, ros. Припять Pripiať) – rzeka na Ukrainie i Białorusi, prawy dopływ Dniepru, o długości 775 km i powierzchni dorzecza 121 000 km². W górnym i środkowym biegu rzeka przepływa przez Polesie. Uchodzi do Zbiornika Kijowskiego. Dopływami Prypeci są m.in.: Turia, Stochód, Styr, Horyń, Stwiga, Uborć, Sławeczna, Żałoń, Uż (prawe), Pina, Jasiołda, Bobryk Pierwszy, Słucz (lewe).
Główne miasta położone nad Prypecią to: Pińsk, Mozyrz, Czarnobyl i Prypeć. Naturalny bieg Prypeci charakteryzował się licznymi rozlewiskami, meandrami, rozdzielaniem koryta i łączeniem z odnogami innych rzek. Odcinek Prypeci przed Pińskiem znany był także jako Strumień.
Historia
Rzeka Prypeć w całej swojej długości znajdowała się w I Rzeczypospolitej do 1793 roku. Następnie jej odcinek został utracony na rzecz Rosji w 1795 roku. Polska administracja powróciła nad Prypeć (tylko nad górny bieg rzeki) w roku 1918 i utrzymywała tam swoją władzę do września 1939 roku. W okresie międzywojennym na wodach Prypeci działała polska Flotylla Rzeczna Marynarki Wojennej. Po kampanii wrześniowej obszar ten został włączony w skład Związku Sowieckiego, a na wodach Prypeci zaczęła działać sowiecka Flotylla Pińska.
26 kwietnia 1986 rzeka została silnie skażona promieniotwórczo w dolnym biegu w wyniku awarii reaktora w Czarnobylu.
Zobacz też
Przypisy
- ↑ Urzędowy wykaz polskich nazw geograficznych świata. Warszawa: Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 2013, s. 348. ISBN 978-83-254-1988-2.
Linki zewnętrzne
- Prypeć, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. IX: Pożajście – Ruksze, Warszawa 1888, s. 115.
- Archiwalne zdjęcia rzeki w bibliotece Polona