[go: nahoru, domu]

Przejdź do zawartości

Seleukos z Seleucji: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m drobne merytoryczne
m jęz.
 
(Nie pokazano 23 wersji utworzonych przez 19 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
'''Seleukos z Seleucji''' (albo '''z Babilonii'''<ref>Tak nazywany jest w: {{cytuj książkę |nazwisko = Russo| imię = Lucio| autor link = Lucio Russo| tytuł = Zapomniana rewolucja. Grecka myśl naukowa a nauka nowoczesna| wydawca = Universitas| miejsce = Kraków| rok = 2005| strony = 464| isbn = 83-242-0451-2}}</ref>) żyjący i działający w [[II w. p.n.e.]] [[Epoka hellenistyczna|hellenistyczny]] astronom i filozof z [[Seleucja nad Tygrysem|Seleucji]] w [[Mezopotamia|Mezopotamii]], [[Chaldejczycy|Chaldejczyk]] z pochodzenia{{fakt}}. Zwolennik teorii [[heliocentryzm|heliocentrycznej]]. O Seleukosie wiemy z pism [[Plutarch]]a, [[Strabon]]a i [[Aetios]]a.
'''Seleukos z Seleucji''' (albo '''z Babilonii'''{{odn|Russo|2005|s=464}}) żyjący i działający w [[II wiek p.n.e.|II w. p.n.e.]] [[Epoka hellenistyczna|hellenistyczny]] astronom i filozof z [[Seleucja nad Tygrysem|Seleucji]] w [[Mezopotamia|Mezopotamii]], [[Chaldejczycy|Chaldejczyk]] z pochodzenia{{fakt|data=2010-03}}. Zwolennik teorii [[heliocentryzm|heliocentrycznej]]. O Seleukosie wiemy z pism [[Plutarch]]a, [[Strabon]]a i [[Aetios]]a.


==Działalność naukowa==
== Działalność naukowa ==
Seleukos był zwolennikiem [[Arystarch z Samos|Arystarcha z Samos]] i jego teorii o obrocie [[Ziemia|Ziemi]] wokół [[Słońce|Słońca]]<ref>{{cytuj książkę |nazwisko = Russo| imię = Lucio| autor link = Lucio Russo| tytuł = Zapomniana rewolucja. Grecka myśl naukowa a nauka nowoczesna| wydawca = Universitas| miejsce = Kraków| rok = 2005| strony = 112| isbn = 83-242-0451-2}}</ref>. Uważał także, nie istnieje [[Teoria_geocentryczna#Sfera_gwiazd_stałych|sfera gwiazd stałych]], a [[wszechświat]] jest nieskończony<ref>{{cytuj książkę |nazwisko = Russo| imię = Lucio| autor link = Lucio Russo| tytuł = Zapomniana rewolucja. Grecka myśl naukowa a nauka nowoczesna| wydawca = Universitas| miejsce = Kraków| rok = 2005| strony = 108| isbn = 83-242-0451-2}}</ref>. Wg. Plutarcha Seleukos wykazał prawdziwość teorii heliocentrycznej, jednak obecnie nie są znane źródła opisujące na czym opierał się jego dowód<ref>{{cytuj książkę |nazwisko = Russo| imię = Lucio| autor link = Lucio Russo| tytuł = Zapomniana rewolucja. Grecka myśl naukowa a nauka nowoczesna| wydawca = Universitas| miejsce = Kraków| rok = 2005| strony = 332| isbn = 83-242-0451-2}}</ref>. [[Lucio Russo]], który dokonał próby rekonstrukcji dowodu, uważa, że astronom wykorzystał zjawisko cykliczności [[pływy morskie|pływów morskich]]<ref>{{cytuj książkę |nazwisko = Russo| imię = Lucio| autor link = Lucio Russo| tytuł = Zapomniana rewolucja. Grecka myśl naukowa a nauka nowoczesna| wydawca = Universitas| miejsce = Kraków| rok = 2005| strony = 332-338| isbn = 83-242-0451-2}}</ref>.
Seleukos był zwolennikiem [[Arystarch z Samos|Arystarcha z Samos]] i jego teorii o obrocie [[Ziemia|Ziemi]] wokół [[Słońce|Słońca]]{{odn|Russo|2005|s=112}}<ref>[[Władysław Tatarkiewicz]]: Historia filozofii. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1988. {{ISBN|83-01-08651-3}}, t.1: Filozofia starożytna i średniowieczna, s. 60.</ref>. Uważał także, że nie istnieje [[Teoria geocentryczna#Sfera gwiazd stałych|sfera gwiazd stałych]], a [[wszechświat]] jest nieskończony{{odn|Russo|2005|s=108}}. Według Plutarcha Seleukos wykazał prawdziwość teorii heliocentrycznej, jednak obecnie nie są znane źródła opisujące na czym opierał się jego dowód{{odn|Russo|2005|s=332}}. [[Lucio Russo]], który dokonał próby rekonstrukcji dowodu, uważa, że astronom wykorzystał zjawisko cykliczności [[pływy morskie|pływów morskich]]{{odn|Russo|2005|s=332–338}}.
Seleukos był znanym w [[starożytność|starożytności]] badaczem pływów (za autorytet w tej dziedzinie uważał go [[Hipparch]]<ref>za Strabonem ''Geografia'': {{cytuj książkę |nazwisko = Russo| imię = Lucio| autor link = Lucio Russo| tytuł = Zapomniana rewolucja. Grecka myśl naukowa a nauka nowoczesna| wydawca = Universitas| miejsce = Kraków| rok = 2005| strony = 335| isbn = 83-242-0451-2}}</ref>) - obserwował to zjawisko najprawdopodobniej na [[Morze Arabskie|Morzu Arabskim]]. Studiował dobowe zmiany poziomu morza, a także wykazał istnienie rocznego cyklu wahań dobowych [[pływy syzygijne|pływów syzygijnych]]<ref>za Strabonem ''Geografia'': {{cytuj książkę |nazwisko = Russo| imię = Lucio| autor link = Lucio Russo| tytuł = Zapomniana rewolucja. Grecka myśl naukowa a nauka nowoczesna| wydawca = Universitas| miejsce = Kraków| rok = 2005| strony = 334| isbn = 83-242-0451-2}}</ref>.
Seleukos był znanym w [[starożytność|starożytności]] badaczem pływów (za autorytet w tej dziedzinie uważał go [[Hipparchos z Nikei|Hipparch]]{{odn|Russo|2005|s=335|loc=(za: [[Strabon]]: ''Geografia'')}}) obserwował to zjawisko najprawdopodobniej na [[Morze Arabskie|Morzu Arabskim]]. Studiował dobowe zmiany poziomu morza, a także wykazał istnienie rocznego cyklu wahań dobowych [[pływ syzygijny|pływów syzygijnych]]{{odn|Russo|2005|s=334|loc=(za: [[Strabon]]: ''Geografia'')}}.


==Czasy nowożytne==
== Czasy nowożytne ==
Informacje o dowodzie Seleukosa przekazane przez Plutarcha, a także niejasna wzmianka o przeciwstawianiu się obrotu Księżyca ruchu wirowemu Ziemi z pism Aetiosa, budziły duże zainteresowanie w czasach [[Renesans]]u, zwłaszcza wśród zwolenników teorii heliocentrycznej<ref>{{cytuj książkę |nazwisko = Russo| imię = Lucio| autor link = Lucio Russo| tytuł = Zapomniana rewolucja. Grecka myśl naukowa a nauka nowoczesna| wydawca = Universitas| miejsce = Kraków| rok = 2005| strony = 385-389| isbn = 83-242-0451-2}}</ref>.
Informacje o dowodzie Seleukosa przekazane przez Plutarcha, a także niejasna wzmianka z pism Aetiosa o przeciwstawianiu się obrotu Księżyca ruchowi wirowemu Ziemi, budziły duże zainteresowanie w czasach [[Renesans]]u, zwłaszcza wśród zwolenników teorii heliocentrycznej{{odn|Russo|2005|s=385–389}}.


== Przypisy ==
{{Przypisy}}
{{Przypisy}}


== Bibliografia ==
[[Kategoria:Hellenistyczni naukowcy]]
* {{cytuj książkę |odn=tak|nazwisko = Russo| imię = Lucio| autor link = Lucio Russo| tytuł = Zapomniana rewolucja. Grecka myśl naukowa a nauka nowoczesna| wydawca = Universitas| miejsce = Kraków| rok = 2005| isbn = 83-242-0451-2}}
[[Kategoria:Astronomowie]]


{{Kontrola autorytatywna}}


[[Kategoria:Uczeni epoki hellenistycznej]]
[[de:Seleukos von Seleukia]]
[[Kategoria:Astronomowie starożytnej Grecji]]
[[el:Σέλευκος ο Σελεύκειος]]
[[en:Seleucus of Seleucia]]
[[it:Seleuco di Seleucia]]
[[nl:Seleucus van Seleucia]]
[[ru:Селевк (астроном)]]
[[sl:Selevk]]

Aktualna wersja na dzień 08:48, 9 sty 2023

Seleukos z Seleucji (albo z Babilonii[1]) – żyjący i działający w II w. p.n.e. hellenistyczny astronom i filozof z Seleucji w Mezopotamii, Chaldejczyk z pochodzenia[potrzebny przypis]. Zwolennik teorii heliocentrycznej. O Seleukosie wiemy z pism Plutarcha, Strabona i Aetiosa.

Działalność naukowa

[edytuj | edytuj kod]

Seleukos był zwolennikiem Arystarcha z Samos i jego teorii o obrocie Ziemi wokół Słońca[2][3]. Uważał także, że nie istnieje sfera gwiazd stałych, a wszechświat jest nieskończony[4]. Według Plutarcha Seleukos wykazał prawdziwość teorii heliocentrycznej, jednak obecnie nie są znane źródła opisujące na czym opierał się jego dowód[5]. Lucio Russo, który dokonał próby rekonstrukcji dowodu, uważa, że astronom wykorzystał zjawisko cykliczności pływów morskich[6]. Seleukos był znanym w starożytności badaczem pływów (za autorytet w tej dziedzinie uważał go Hipparch[7]) – obserwował to zjawisko najprawdopodobniej na Morzu Arabskim. Studiował dobowe zmiany poziomu morza, a także wykazał istnienie rocznego cyklu wahań dobowych pływów syzygijnych[8].

Czasy nowożytne

[edytuj | edytuj kod]

Informacje o dowodzie Seleukosa przekazane przez Plutarcha, a także niejasna wzmianka z pism Aetiosa o przeciwstawianiu się obrotu Księżyca ruchowi wirowemu Ziemi, budziły duże zainteresowanie w czasach Renesansu, zwłaszcza wśród zwolenników teorii heliocentrycznej[9].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Russo 2005 ↓, s. 464.
  2. Russo 2005 ↓, s. 112.
  3. Władysław Tatarkiewicz: Historia filozofii. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1988. ISBN 83-01-08651-3, t.1: Filozofia starożytna i średniowieczna, s. 60.
  4. Russo 2005 ↓, s. 108.
  5. Russo 2005 ↓, s. 332.
  6. Russo 2005 ↓, s. 332–338.
  7. Russo 2005 ↓, (za: Strabon: Geografia), s. 335.
  8. Russo 2005 ↓, (za: Strabon: Geografia), s. 334.
  9. Russo 2005 ↓, s. 385–389.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]