Seleukos z Seleucji: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
m drobne merytoryczne |
m jęz. |
||
(Nie pokazano 23 wersji utworzonych przez 19 użytkowników) | |||
Linia 1: | Linia 1: | ||
'''Seleukos z Seleucji''' (albo '''z Babilonii''' |
'''Seleukos z Seleucji''' (albo '''z Babilonii'''{{odn|Russo|2005|s=464}}) – żyjący i działający w [[II wiek p.n.e.|II w. p.n.e.]] [[Epoka hellenistyczna|hellenistyczny]] astronom i filozof z [[Seleucja nad Tygrysem|Seleucji]] w [[Mezopotamia|Mezopotamii]], [[Chaldejczycy|Chaldejczyk]] z pochodzenia{{fakt|data=2010-03}}. Zwolennik teorii [[heliocentryzm|heliocentrycznej]]. O Seleukosie wiemy z pism [[Plutarch]]a, [[Strabon]]a i [[Aetios]]a. |
||
==Działalność naukowa== |
== Działalność naukowa == |
||
Seleukos był zwolennikiem [[Arystarch z Samos|Arystarcha z Samos]] i jego teorii o obrocie [[Ziemia|Ziemi]] wokół [[Słońce|Słońca]] |
Seleukos był zwolennikiem [[Arystarch z Samos|Arystarcha z Samos]] i jego teorii o obrocie [[Ziemia|Ziemi]] wokół [[Słońce|Słońca]]{{odn|Russo|2005|s=112}}<ref>[[Władysław Tatarkiewicz]]: Historia filozofii. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1988. {{ISBN|83-01-08651-3}}, t.1: Filozofia starożytna i średniowieczna, s. 60.</ref>. Uważał także, że nie istnieje [[Teoria geocentryczna#Sfera gwiazd stałych|sfera gwiazd stałych]], a [[wszechświat]] jest nieskończony{{odn|Russo|2005|s=108}}. Według Plutarcha Seleukos wykazał prawdziwość teorii heliocentrycznej, jednak obecnie nie są znane źródła opisujące na czym opierał się jego dowód{{odn|Russo|2005|s=332}}. [[Lucio Russo]], który dokonał próby rekonstrukcji dowodu, uważa, że astronom wykorzystał zjawisko cykliczności [[pływy morskie|pływów morskich]]{{odn|Russo|2005|s=332–338}}. |
||
Seleukos był znanym w [[starożytność|starożytności]] badaczem pływów (za autorytet w tej dziedzinie uważał go [[Hipparch]] |
Seleukos był znanym w [[starożytność|starożytności]] badaczem pływów (za autorytet w tej dziedzinie uważał go [[Hipparchos z Nikei|Hipparch]]{{odn|Russo|2005|s=335|loc=(za: [[Strabon]]: ''Geografia'')}}) – obserwował to zjawisko najprawdopodobniej na [[Morze Arabskie|Morzu Arabskim]]. Studiował dobowe zmiany poziomu morza, a także wykazał istnienie rocznego cyklu wahań dobowych [[pływ syzygijny|pływów syzygijnych]]{{odn|Russo|2005|s=334|loc=(za: [[Strabon]]: ''Geografia'')}}. |
||
==Czasy nowożytne== |
== Czasy nowożytne == |
||
Informacje o dowodzie Seleukosa przekazane przez Plutarcha, a także niejasna wzmianka o przeciwstawianiu się obrotu Księżyca |
Informacje o dowodzie Seleukosa przekazane przez Plutarcha, a także niejasna wzmianka z pism Aetiosa o przeciwstawianiu się obrotu Księżyca ruchowi wirowemu Ziemi, budziły duże zainteresowanie w czasach [[Renesans]]u, zwłaszcza wśród zwolenników teorii heliocentrycznej{{odn|Russo|2005|s=385–389}}. |
||
== Przypisy == |
|||
{{Przypisy}} |
{{Przypisy}} |
||
== Bibliografia == |
|||
[[Kategoria:Hellenistyczni naukowcy]] |
|||
* {{cytuj książkę |odn=tak|nazwisko = Russo| imię = Lucio| autor link = Lucio Russo| tytuł = Zapomniana rewolucja. Grecka myśl naukowa a nauka nowoczesna| wydawca = Universitas| miejsce = Kraków| rok = 2005| isbn = 83-242-0451-2}} |
|||
⚫ | |||
{{Kontrola autorytatywna}} |
|||
[[Kategoria:Uczeni epoki hellenistycznej]] |
|||
[[de:Seleukos von Seleukia]] |
|||
⚫ | |||
[[el:Σέλευκος ο Σελεύκειος]] |
|||
[[en:Seleucus of Seleucia]] |
|||
[[it:Seleuco di Seleucia]] |
|||
[[nl:Seleucus van Seleucia]] |
|||
[[ru:Селевк (астроном)]] |
|||
[[sl:Selevk]] |
Aktualna wersja na dzień 08:48, 9 sty 2023
Seleukos z Seleucji (albo z Babilonii[1]) – żyjący i działający w II w. p.n.e. hellenistyczny astronom i filozof z Seleucji w Mezopotamii, Chaldejczyk z pochodzenia[potrzebny przypis]. Zwolennik teorii heliocentrycznej. O Seleukosie wiemy z pism Plutarcha, Strabona i Aetiosa.
Działalność naukowa
[edytuj | edytuj kod]Seleukos był zwolennikiem Arystarcha z Samos i jego teorii o obrocie Ziemi wokół Słońca[2][3]. Uważał także, że nie istnieje sfera gwiazd stałych, a wszechświat jest nieskończony[4]. Według Plutarcha Seleukos wykazał prawdziwość teorii heliocentrycznej, jednak obecnie nie są znane źródła opisujące na czym opierał się jego dowód[5]. Lucio Russo, który dokonał próby rekonstrukcji dowodu, uważa, że astronom wykorzystał zjawisko cykliczności pływów morskich[6]. Seleukos był znanym w starożytności badaczem pływów (za autorytet w tej dziedzinie uważał go Hipparch[7]) – obserwował to zjawisko najprawdopodobniej na Morzu Arabskim. Studiował dobowe zmiany poziomu morza, a także wykazał istnienie rocznego cyklu wahań dobowych pływów syzygijnych[8].
Czasy nowożytne
[edytuj | edytuj kod]Informacje o dowodzie Seleukosa przekazane przez Plutarcha, a także niejasna wzmianka z pism Aetiosa o przeciwstawianiu się obrotu Księżyca ruchowi wirowemu Ziemi, budziły duże zainteresowanie w czasach Renesansu, zwłaszcza wśród zwolenników teorii heliocentrycznej[9].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Russo 2005 ↓, s. 464.
- ↑ Russo 2005 ↓, s. 112.
- ↑ Władysław Tatarkiewicz: Historia filozofii. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1988. ISBN 83-01-08651-3, t.1: Filozofia starożytna i średniowieczna, s. 60.
- ↑ Russo 2005 ↓, s. 108.
- ↑ Russo 2005 ↓, s. 332.
- ↑ Russo 2005 ↓, s. 332–338.
- ↑ Russo 2005 ↓, (za: Strabon: Geografia), s. 335.
- ↑ Russo 2005 ↓, (za: Strabon: Geografia), s. 334.
- ↑ Russo 2005 ↓, s. 385–389.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Lucio Russo: Zapomniana rewolucja. Grecka myśl naukowa a nauka nowoczesna. Kraków: Universitas, 2005. ISBN 83-242-0451-2.