Tamaryna czarnopłaszczowa: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
lit. |
m MalarzBOT: regeneracja szablonu {{Zwierzę infobox}} |
||
Linia 87: | Linia 87: | ||
[[Kategoria:Pazurkowcowate]] |
[[Kategoria:Pazurkowcowate]] |
||
[[Kategoria:Ssaki Ameryki Południowej]] |
[[Kategoria:Ssaki Ameryki Południowej]] |
||
[[Kategoria:Gatunki i podgatunki zwierząt nazwane w 1823 roku]] |
Wersja z 00:13, 28 wrz 2022
Leontocebus nigricollis[1] | |||
(Spix, 1823) | |||
Systematyka | |||
Domena | |||
---|---|---|---|
Królestwo | |||
Typ | |||
Podtyp | |||
Gromada | |||
Podgromada | |||
Infragromada | |||
Rząd | |||
Podrząd | |||
Infrarząd | |||
Parvordo | |||
Rodzina | |||
Rodzaj | |||
Gatunek |
tamaryna czarnopłaszczowa | ||
Synonimy | |||
| |||
Podgatunki | |||
| |||
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[6] | |||
Zasięg występowania | |||
Tamaryna czarnopłaszczowa[7] (Leontocebus nigricollis) – gatunek ssaka naczelnego z rodziny pazurkowcowatych (Callithrichidae).
Zasięg występowania
Tamaryna czarnopłaszczowa występuje w zależności od podgatunku[8][7]:
- L. nigricollis nigricollis – tamaryna czarnopłaszczowa – brazylijska część Amazonii, północne Peru i prawdopodobnie południowo-wschodnia Kolumbia, między rzeką Putumayo a rzekami Solimões i Napo, na zachód aż do sezonowo zalewanych lasów várzea wzdłuż Tamboryacu.
- L. nigricollis graellsi – tamaryna peruwiańska – południowa Kolumbia, północno-wschodni Ekwador i północne Peru, na południe od górnego biegu rzeki Japurá (na zachód od ujścia Yarí) w Kolumbii, na południe do obu stron górnego biegu Putumayo aż do północnego (lewego) brzegu Napo, rozciągającego się na wschód między Napo i Putumayo aż do sezonowo zalewanych lasów wzdłuż Tamboryacu.
- L. nigricollis hernandezi – tamaryna czarnogrzbieta – południowa Kolumbia, departament Meta, między rzekami Japurá, Caguan i Orteguaza a podstawą wschodnich Andów do rzeki Guayabero.
Taksonomia
Gatunek po raz pierwszy naukowo opisał w 1823 roku niemiecki przyrodnik Johann Baptist von Spix nadając mu nazwę Midas nigricollis[2]. Jako miejsce typowe odłowu holotypu Spix wskazał niedaleko São Paulo de Olivença, na północnym brzegu rzeki Solimoes, w Amazonii, w Brazylii[2][9].
Podgatunek graellsi przez niektóre ujęcia systematyczne traktowany jest jak odrębny gatunek[10]. Autorzy Illustrated Checklist of the Mammals of the World rozpoznają trzy podgatunki[8].
Etymologia
- Leontocebus: gr. λεων leō, λεοντος leontos „lew”; κηβος kēbos „długoogoniasta małpa”[11].
- nigricollis: łac. niger „czarny”; nowołac. -collis „-szyjy, -gardły”, od łac. collum „szyja”[12].
- graellsi: prof. dr Mariano de la Paz Graëlls y de la Agüera (1809–1898), kataloński zoolog, geolog, paleontolog[13] .
- hernandezi: Jorge Ignacio Hernández-Camacho (1935–2001), kolumbijski teriolog i konserwator przyrody[13][5].
Morfologia
Długość ciała 21–25 cm, ogona 31–35 cm; masa ciała 420–500 g[14].
Tryb życia
Małpa ta jest typową przedstawicielką rodzaju Leontocebus: jest niewielka i ma krótkie, szerokie, słabe lub nawet w ogóle niewyspecjalizowane dłonie z palcami uzbrojonymi w pazury. Sierść pokrywająca koniec jej pyska jest biała, ale skóra pod nią jest ubarwiona, podobnie jak skóra na narządach płciowych. Grupy rodzinne tych tamaryn obejmuje samca, samicę i 1 lub 2 młode. Żyją w ściśle określonym terytorium: samica znakuje gałęzie na granicy takiego rewiru substancjami zapachowymi, wydzielanymi przez gruczoły odbytowe oraz moczem. Podstawowymi składnikami pokarmu są owady, liście i owoce.
Po 140–150 dniach od zapłodnienia samica rodzi 2 młode.
Przypisy
- ↑ Leontocebus nigricollis, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ a b c J.B. von Spix: Simiarum et Vespertilionum Brasiliensium species novae. Monachii: typis F.S. Hübschmanni, 1823, s. 28. (łac.).
- ↑ I. Geoffroy Saint-Hilaire & É. Deville. Note sur huit espèces nouvelles de Singes américains, faisant partie des collections de MM. de Castelnau et Émile Deville. „Comptes rendus hebdomadaires de l’Académie des Sciences”. 27, s. 499, 1848. (fr.).
- ↑ M. Jiménez de la Espada. Algunos datos nuevos 6 curiosos acerca de la fauna del alto Amazonas. „Boletín-Revista de la Universidad de Madrid”. 2, s. 751, 1870. (hiszp.).
- ↑ a b P. Hershkovitz. Subspecies and geographic distribution of black-mantle tamarins Saguinus nigricollis Spix (Primates: Callitrichidae). „Proceedings of the Biological Society of Washington”. 95, s. 649, 1982. (ang.).
- ↑ S. de la Torre, E.W. Heymann, R.A. Mittermeier & C. Muniz 2020, Leontocebus nigricollis, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2021, wersja 2021-2 [dostęp 2021-08-09] (ang.).
- ↑ a b Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 38. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
- ↑ a b C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 178. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).
- ↑ D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Species Saguinus nigricollis. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2021-08-09].
- ↑ D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Species Saguinus graellsi. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2021-08-09].
- ↑ T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 369, 1904. (ang.).
- ↑ The Key to Scientific Names, J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca (ang.).
- ↑ a b Beolens, Watkins i Grayson ↓.
- ↑ A.B. Rylands & R.A. Mittermeier: Family Callitrichidae (Marmosets and Tamarins). W: R.A. Mittermeier, A.B. Rylands & D.E. Wilson (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 3: Primates. Barcelona: Lynx Edicions, 2013, s. 323. ISBN 978-84-96553-89-7. (ang.).
Bibliografia
- B. Beolens, M. Watkins & M. Grayson: The Eponym Dictionary of Mammals. Baltimore: The Johns Hopkins University Press, 2009, s. 1–567. ISBN 978-0-8018-9304-9. (ang.).
- Ilustrowana Encyklopedia Zwierząt - Warszawa 1997 - Dr Philip Whitfield