Gajusz Flaminiusz (konsul 187 p.n.e.)
Gajusz Flaminiusz (łac. Caius Flaminius; III/II w. p.n.e.) – rzymski polityk, konsul w 187 roku p.n.e.
Był synem Gajusza Flaminiusza Neposa. Brał udział w II wojnie punickiej, w której śmierć w bitwie nad jeziorem Tranzymeńskim poniósł jego ojciec. W 210 roku walczył w Hiszpanii w szeregach armii pod dowództwem Publiusza Korneliusza Scypiona[1]. Uczestniczył w zdobyciu Nowej Kartaginy, a następnie, będąc kwestorem, spisał zawartość kartagińskiego skarbca, który wpadł w ręce Rzymian po zajęciu miasta[2].
Po zakończeniu wojny piastował kolejno urzędy edyla i pretora[1]. Wedle przekazu Liwiusza, w 196 roku pełniąc pierwszy z nich, rozdysponował wśród obywateli znaczne ilości zboża po niskiej cenie, zaś trzy lata później, jako pretor, poprowadził zwycięską kampanię przeciw zbuntowanej ludności w prowincji Hiszpania Bliższa[3]. W trakcie tych walk zwrócił się do senatu z prośbą o przysłanie w charakterze wsparcia jednego z legionów miejskich, lecz nie uzyskał takiej pomocy. W Hiszpanii pozostał do 190 roku[4].
W 187 roku został konsulem[1]. Stoczył wówczas wojnę z plemionami Ligurów. Był to jeden z kilku konfliktów zbrojnych I połowy II wieku w których republika rzymska zmagała się z tym ludem, by go sobie podporządkować i ukrócić łupieżcze napady na swoje terytorium. Gajusz Flaminiusz stał na czele jednej z armii (inną dowodził drugi konsul, Marek Emiliusz Lepidus), toczącej w trudnych warunkach zaciekłe walki z przeciwnikiem. Operując w Apeninach Północnych pokonał i podporządkował Rzymowi liguryjskie plemiona Fryniatów oraz żyjących nad morzem Apanunów[5]. Oprócz tego podczas swego konsulatu występował w obronie Marka Fulwiusza Nobiliora, którego zwalczał Lepidus[4], jak również zajął się objęciem Galii Przedalpejskiej rzymskimi drogami, budując trakt między Arretium a Bononią[a][6]. W latach późniejszych, konkretnie w 181 roku, założył Akwileję, dużą kolonię w północno-wschodniej części Italii, która miała zabezpieczać te tereny przez Istrami oraz strzec przełęczy w Alpach Julijskich i Karnijskich[7].
Uwagi
edytuj- ↑ Cary i Scullard 1992 ↓, s. 273 i Ostrowski 1999 ↓, s. 102 podali, że droga ta była przedłużeniem via Flaminia.
Przypisy
edytuj- ↑ a b c Mała encyklopedia 1988 ↓, s. 152.
- ↑ Britannica 1911 ↓, „His son...”; Goldsworthy 2022 ↓, s. 322.
- ↑ Britannica 1911 ↓, „His son...”.
- ↑ a b OCD 1999 ↓, s. 600.
- ↑ Łoposzko 1994 ↓, s. 125–127; Ando 2016 ↓, s. 279.
- ↑ OCD 1999 ↓, s. 600; Ando 2016 ↓, s. 279.
- ↑ Mała encyklopedia 1988 ↓, s. 152; Cary i Scullard 1992 ↓, s. 274; OCD 1999 ↓, s. 600.
Bibliografia
edytuj- Clifford Ando: The Changing Face of Cisalpine Identity. W: A Companion to Roman Italy. Red. Alison E. Cooley. Chichester: Wiley Blackwell, 2016, s. 271–287. ISBN 978-1-4443-3926-0.
- John Briscoe: Flaminius (2) (RE 3), Gaius. W: The Oxford Classical Dictionary. Red. Simon Hornblower, Antony Spawforth. Wyd. 3. Oxford: Oxford University Press, 1999, s. 600. ISBN 0-19-866172-X.
- Max Cary, Howard Hayes Scullard: Dzieje Rzymu. Od czasów najdawniejszych do Konstantyna. Przeł. Jerzy Schawkopf. T. 1. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1992. ISBN 83-06-01859-1.
- Flaminius, Gaius. [w:] Encyclopædia Britannica [on-line]. Wikisource, 1911. [dostęp 2024-05-05]. (ang.).
- Adrian Goldsworthy: Upadek Kartaginy. Historia wojen punickich. Przeł. Norbert Radomski i Janusz Szczepański. Wyd. I. Poznań: Dom Wydawniczy Rebis, 2022. ISBN 978-83-8188-634-5.
- Tadeusz Łoposzko: Starożytni piraci Morza Śródziemnego. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, 1994. ISBN 83-227-0665-0.
- Mała encyklopedia kultury antycznej A–Z. red. Zdzisław Piszczek. Wyd. VI. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1988, s. 152 (hasło Flaminii). ISBN 83-01-03529-3.
- Janusz A. Ostrowski: Starożytny Rzym. Polityka i sztuka. Warszawa-Kraków: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1999. ISBN 83-01-12616-7.