Neustadt (podobóz KL Auschwitz)
Neustadt – niemiecki podobóz KL Auschwitz funkcjonujący w Prudniku w latach 1944–1945. Obóz mieścił się w zakładzie przemysłowym Schlesische Feinweberei AG (dawniej „S. Fränkel” Tischzeug & Leinwand Fabrik, po wojnie znany jako Zakłady Przemysłu Bawełnianego „Frotex”) i więził około 400 osób.
| Podobóz Auschwitz-Birkenau | |
 Zakłady Fränkla około 1930 roku | |
| Typ | |
|---|---|
| Odpowiedzialny | |
| Rozpoczęcie działalności |
26 września 1944 |
| Zakończenie działalności |
19 stycznia 1945 |
| Miejsce | |
| Liczba więźniów |
ok. 400 |
| Narodowość więźniów | |
| Liczba ofiar |
39 |
| Liczebność personelu |
20 SS-manów |
| Komendanci |
Paul Heinrich Theodor Müller |
Położenie na mapie Prudnika  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa opolskiego  | |
Położenie na mapie powiatu prudnickiego  | |
Położenie na mapie gminy Prudnik  | |
 50°19′35,4″N 17°34′24,4″E/50,326500 17,573444
| |
Historia
edytuj26 września 1944 roku w dawnej fabryce włókienniczej Samuela Fränkla założono podobóz niemieckiego obozu koncentracyjnego w Auschwitz. Wcześniej na pierwszym piętrze budynku przetrzymywano Żydówki polskie i jeńców angielskich. Okna zabezpieczono kratami, a dookoła fabryki wzniesiono ogrodzenie z siatki drucianej zwieńczonej drutem kolczastym. Przetrzymywano tu około 400 kobiet (głównie były to Żydówki z Węgier). Więźniarki pracowały w tkalni razem z Niemkami, Polkami i Ukrainkami, gdzie obsługiwały maszyny przędzalnicze. Jeńcy obozu szyli pokrowce do spadochronów[1]. Kierownikami obozu zostali SS-Oberscharführer Paul Heinrich Theodor Müller[2] i Bernhard Becker, którzy mieli do dyspozycji 20 SS-Mannów[3]. Müller wcześniej pełnił funkcję komendanta obozu kobiecego w Birkenau, a przed samym przeniesieniem do Prudnika zajmował stanowisko komendanta załogi SS w Monowitz. Max Krause, szef prudnickiego Gestapo, dokonywał niezapowiedzianych inspekcji na terenie fabryki. Cechowało go szczególne okrucieństwo[4]. Kobiety pracowały 6 dni w tygodniu od 6:00 do 18:00, z półgodzinną przerwą obiadową[5]. 39 więźniarek zostało zamordowanych lub zmarło z powodu trudnych warunków pracy. Ich zwłoki chowano na prudnickim cmentarzu żydowskim. Pozostałe, 19 stycznia 1945, zostały ewakuowane pieszo do obozu w Groß-Rosen[6].
Pamięć po obozie
edytujNa dawnym terenie obozu została postawiona tablica z napisem „W latach II wojny światowej mieściło się na terenie obecnych Zakładów „Frotex” niemieckie komando pracy jeńców wojennych R 215 oraz filia oświęcimskiego obozu koncentracyjnego. Miejsce to uświęcone jest męczeństwem i śmiercią jeńców i więźniów wyniszczonych pracą ponad siły, katowaniem i głodem. Cześć ich pamięci.”[7]
Przypisy
edytuj- ↑ Obóz pracy – Arbeitslager Neustadt [online], sztetl.org.pl [dostęp 2020-04-25].
- ↑ Ernst Klee, Auschwitz. Täter, Gehilfen und Opfer und was aus ihnen wurde. Ein Personenlexikon., 2013.
- ↑ Neustadt / Podobozy / Historia / Auschwitz-Birkenau [online], auschwitz.org [dostęp 2020-04-25].
- ↑ Neustadt – Auschwitz Study Group [online], web.archive.org, 16 sierpnia 2018 [dostęp 2020-04-25] [zarchiwizowane z adresu 2018-08-16].
- ↑ Neustadt – świadectwa – Auschwitz Study Group [online], web.archive.org, 16 sierpnia 2018 [dostęp 2020-04-25] [zarchiwizowane z adresu 2018-08-16].
- ↑ Jan Poniatyszyn, Prudnicki obóz śmierci [online], Radio Opole, 27 stycznia 2014 [dostęp 2020-04-25] (pol.).
- ↑ Arbeitslager Neustadt O/S [online], Sub Camps of Auschwitz [dostęp 2021-04-02] (ang.).
Linki zewnętrzne
edytuj- Opis podobozu oraz współczesne zdjęcia na stronie Tiergartenstrasse 4 Association. [dostęp 2020-04-25]. (ang.).