|
efseafsf
{{Inne znaczenia|króla Polski|powieść [[Bolesław Chrobry (powieść)|Bolesław Chrobry]]}}
{{Władca infobox
|władca = Bolesław I Chrobry
|imiona =
|tytulatura =
|grafika = Boleslaus I.jpg
|opis grafiki = Rysunek [[Jan Matejko|Jana Matejki]] z cyklu ''[[Poczet królów i książąt polskich]]''
|herb =
|opis herbu =
|faksymile =
|opis faksymile =
|dewiza =
|1. tytuł = [[Władcy Polski|Książę<br />od 1025 król Polski]]
|1. od = 25 maja 992
|1. do = 17 czerwca 1025
|1. koronacja = 18 kwietnia 1025<ref group="uwaga" name="uwaga1">Jest to jedna z możliwych dat koronacji królewskiej Bolesława. Rozważania dotyczące tej kwestii znajdują się w rozdziale ''[[Bolesław I Chrobry #Koronacja|Koronacja]]''.</ref>
|1. poprzednik = [[Mieszko I]]
|1. następca = [[Mieszko II Lambert]]
|2. tytuł = [[Władcy Czech|Książę Czech]]
|2. od = 1003
|2. do = 1004
|2. koronacja =
|2. poprzednik = [[Bolesław III Rudy]]
|2. następca = [[Jaromir (książę czeski)|Jaromir Przemyślida]]
|dynastia = [[Piastowie]]
|data urodzenia = [[967]]
|miejsce urodzenia =
|data śmierci = [[17 czerwca]] [[1025]]
|miejsce śmierci =
|przyczyna śmierci =
|miejsce spoczynku =
|ojciec = [[Mieszko I]]
|matka = [[Dobrawa Przemyślidka]]
|rodzeństwo =
|1. związek z = córka Rygdaga<br />[[Judyta Gejzówna|Węgierka (Judyta? Karolda?)]]<br />[[Emnilda słowiańska|Emnilda]]<br />[[Oda Miśnieńska|Oda]]
|1. związek od =
|1. związek do =
|1. dzieci = [[Bezprym]],<br />[[N.N. córka Bolesława Chrobrego|N.N.]] córka,<br />[[Regelinda]],<br />[[Mieszko II Lambert]],<br />N.N. córka,<br />[[Otto Bolesławowic|Otto]],<br />[[Matylda Bolesławówna|Matylda]]
|odznaczenia =
|commons = category:Boleslaus I of Poland
|wikiźródła =
|wikicytaty = Bolesław I Chrobry
}}
[[Plik:Polska 992 - 1025.png|thumb|upright=1.5|Polska za panowania Bolesława Chrobrego (992-1025).]]
[[Plik:Denar rys chrobry1.png|mały|[[Denar Princes Polonie]] z XI w. z łacińskim określeniem Polski bity przez [[mennica|mennicę]] książęcą Bolesława Chrobrego<ref>Tomasz Panfil, [http://www.eps.gda.pl/ptn/10.html Orzeł na denarze Bolesława Chrobrego – pochodzenie i znaczenie symbolu] oraz inne artykuły na ten temat, strona www „Kwartalnika Numizmatycznego”.</ref>]]
[[Plik:Bolesław Chrobry.PNG|thumb|Bolesław Chrobry z [[Wizerunki królów polskich|Wizerunków królów polskich]] autorstwa [[Aleksander Lesser|Aleksandra Lessera]]]]
'''Bolesław I Chrobry (Wielki)''' (ur. [[967]], zm. [[17 czerwca]] [[1025]]) – władca [[Monarchia wczesnopiastowska|Polski]] z dynastii [[Piastowie|Piastów]] w latach 992–1025, książę Polski od 992 i pierwszy koronowany [[Władcy Polski|król Polski]] (od 1025), w latach 1003–1004 także [[Władcy Czech|książę Czech]] jako ''Bolesław IV''.
Był synem [[Mieszko I|Mieszka I]], księcia Polski i [[Dobrawa Przemyślidka|Dobrawy]], czeskiej księżniczki. Ani miejsce, ani dokładna data urodzenia Bolesława nie są znane<ref>{{Cytuj |tytuł = Bolesław Chrobry |data dostępu = 2021-08-09 |opublikowany = dzieje.pl |url = https://dzieje.pl/postacie/boleslaw-chrobry |język = pl}}</ref>. Objął rządy w 992, wypędzając krótko potem swoją macochę [[Oda Dytrykówna|Odę]] i przyrodnich braci.
Wspierał [[chrystianizacja|chrystianizację]] Polski oraz wyprawy misyjne [[Święty Wojciech|Wojciecha Sławnikowica]], biskupa praskiego i [[Bruno z Kwerfurtu|Brunona z Kwerfurtu]]. Męczeńska śmierć tego pierwszego (997) i jego rychła [[kanonizacja]] stały się powodem zorganizowania [[Zjazd gnieźnieński|zjazdu gnieźnieńskiego]] (1000), podczas którego utworzono polskie [[Archidiecezja|arcybiskupstwo]] (metropolię kościelną) w [[Gniezno|Gnieźnie]] oraz [[Diecezja|biskupstwa]] w [[Kraków|Krakowie]], [[Wrocław]]iu i [[Kołobrzeg]]u, a [[Cesarz rzymski (Święte Cesarstwo Rzymskie)|cesarz]] [[Otton III (cesarz rzymski)|Otton III]] potwierdził niezależność państwa polskiego i jego władcy.
Po śmierci Ottona III (1002) Bolesław znalazł się w konflikcie z jego następcą [[Henryk II Święty|Henrykiem II]], prowadząc z nim długotrwałe wojny o panowanie na [[Połabie|Połabiu]] i [[Czechy|Czechach]] (1002–1018), zakończone [[pokój w Budziszynie|pokojem w Budziszynie]] (1018) i oddaniem Polsce [[Górne Łużyce|Milska]] i [[Łużyce|Łużyc]]. Około roku 1003 Chrobry przyłączył do swojego państwa również [[Morawy]], dzięki czemu Polska uzyskała kontrolę [[Brama Morawska|Bramy Morawskiej]] i dostęp do [[Dunaj]]u.
W 1018 Bolesław I [[Wyprawa kijowska (1018)|wyprawił się na Ruś]] i zdobył jej stolicę [[Kijów]], osadzając na ruskim tronie swojego zięcia [[Światopełk I Przeklęty|Światopełka I]] i zabierając stamtąd duże łupy. W drodze powrotnej z Kijowa odzyskał dla państwa polskiego utracone w 981 roku strategiczne [[Grody Czerwieńskie]], ważny punkt na skrzyżowaniu szlaków handlowych.
Przez ostatnie lata współrządził ze swoim synem [[Mieszko II Lambert|Mieszkiem II Lambertem]]. Tuż przed śmiercią (1025), koronował się na pierwszego [[król]]a Polski.
Przydomek ''Chrobry'' został mu nadany za czasów panowania jego syna, Mieszka II, i oznacza człowieka mężnego, dzielnego i odważnego<ref>{{Cytuj |tytuł = Przydomki królów Polski – ciekawostki |czasopismo = artykul.com.pl |data = 2013-03-01 |data dostępu = 2017-01-28 |url = http://www.artykul.com.pl/przydomki-krolow-polski-ciekawostki/ |język = pl-PL}}</ref>, później był także określany przydomkiem ''Wielki''<ref>{{Cytuj |autor = Jerzy Samuel Bandtkie |tytuł = Dzieje Krolestwa Polskiego ... |data = 1820 |data dostępu = 2018-11-06 |wydawca = Wilh. Gottlieb Korn |url = https://books.google.pl/books?id=J2hVAAAAcAAJ&pg=PA165&dq=boles%C5%82aw+i+wielki&hl=pl&sa=X&ved=0ahUKEwiI0sXzz8DeAhVKgbwKHdD7A7oQ6AEIWjAK#v=onepage&q=boles%C5%82aw%20i%20wielki&f=false |język = pl}}</ref><ref>{{Cytuj |tytuł = Grobowy napis Boleslawa Wielhiego w Poznanin, tudriez Grobowiec Boleslawa Smialego w Ossyahii. (Grabschrift Boleslav’s des Grossen in Posen und das Grabmal Boleslav’s des Kühnen zu Ossiach.) |data = 1857 |data dostępu = 2018-11-06 |wydawca = Gupanski |url = https://books.google.pl/books?id=p6lmAAAAcAAJ&pg=PA23&dq=boles%C5%82aw+i+wielki&hl=pl&sa=X&ved=0ahUKEwiI0sXzz8DeAhVKgbwKHdD7A7oQ6AEITTAH#v=onepage&q=boles%C5%82aw%20i%20wielki&f=false |język = pl}}</ref><ref>{{Cytuj |autor = Stanisław MIŁKOWSKI |tytuł = Opis Królestwa Polskiego pod względem geografii, statystyki i historyi |data = 1861 |data dostępu = 2018-11-06 |wydawca = skł. gł. w Księgarni Aleksandra Lewińskiego |url = https://books.google.pl/books?id=3hdbAAAAcAAJ&pg=PA2&dq=%22boles%C5%82aw+i+wielki%22&hl=pl&sa=X&ved=0ahUKEwiWuL7V0MDeAhXtoIsKHWcuCP8Q6AEIKTAA#v=onepage&q=%22boles%C5%82aw%20i%20wielki%22&f=false |język = pl}}</ref><ref>{{Cytuj |autor = Antoni MORZYCKI |tytuł = Polska, jako naród i jako państwo ... Wydanie drugie pomnozone |data = 1859 |data dostępu = 2018-11-06 |url = https://books.google.pl/books?id=zmILLLwAdfEC&pg=PA123&dq=%22boles%C5%82aw+i+wielki%22&hl=pl&sa=X&ved=0ahUKEwiWuL7V0MDeAhXtoIsKHWcuCP8Q6AEILjAB#v=onepage&q=%22boles%C5%82aw%20i%20wielki%22&f=false |język = pl}}</ref>.
== Źródła ==
|