[go: nahoru, domu]

Kastylia: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
NjardarBot (dyskusja | edycje)
m r2.7.3) (Robot dodał nn:Kongedømet Castilla
m MalarzBOT: regeneracja szablonu {{Kraina historyczna infobox}}
 
(Nie pokazano 21 wersji utworzonych przez 15 użytkowników)
Linia 1:
{{Kraina historyczna infobox
'''Kastylia''' ([[język hiszpański|hiszp.]] ''Castilla'') – [[kraina historyczna]] w środkowej [[Hiszpania|Hiszpanii]] na rozległym płaskowyżu Meseta na wysokości 600-1000 m n.p.m. Nazwa pochodzi od licznych zamków występujących w jej granicach w średniowieczu. Kastylia była kolebką [[język kastylijski|języka kastylijskiego]], który jest utożsamiany ze współczesnym [[język hiszpański|językiem hiszpańskim]]. Jest otoczona łańcuchami górskimi, a środkiem biegnie pasmo górskie [[Góry Kastylijskie|Gór Kastylijskich]] (Kordyliera Centralna ze szczytem Almanzor - 2592 m) do 2600 m n.p.m. Góry te dzielą Kastylię na dwie części:
|nazwa = Kastylia
* '''Starą Kastylię''' (''Castilla la Vieja'')
|nazwa oryginalna = Castilla
* '''Nową Kastylię''' (''Castilla la Nueva'')
|dopełniacz nazwy =
|herb =
|flaga =
|państwa = {{państwo|ESP}}
|stolica = [[Madryt]]
|ważniejsze miejscowości =
|powierzchnia =
|rok =
|liczba ludności =
|gęstość zaludnienia =
|nazwa mapy =
|mapa = Provinzen kastilien.svg
|opis mapy =
|współrzędne =
|commons = Category:Castile
|wikicytaty =
|wikisłownik = Kastylia
}}
[[Plik:Región histórica de Castilla.png|thumb|240px|Kastylia na tle [[Hiszpania|Hiszpanii]]; obszar jednolity – regiony historyczne [[Nowa Kastylia|Nowej]] i [[Stara Kastylia|Starej Kastylii]] istniejące w latach 1833-1978, obszar jednolity i zakreskowany – współczesne wspólnoty autonomiczne, w granicach których znalazły się tereny Starej i Nowej Kastylii]]
'''Kastylia''' ({{hiszp.|Castilla}}, {{łac.|Castella}}) – [[kraina historyczna]] w środkowej [[Hiszpania|Hiszpanii]], na rozległym płaskowyżu [[Meseta]] na wysokości 600-1000 m n.p.m. Nazwa pochodzi od licznych zamków występujących w jej granicach w [[Średniowiecze|średniowieczu]]. Kastylia była kolebką [[język kastylijski|języka kastylijskiego]], który jest utożsamiany ze współczesnym [[język hiszpański|językiem hiszpańskim]]. Jest otoczona łańcuchami górskimi, a środkiem biegnie pasmo górskie [[Góry Kastylijskie|Gór Kastylijskich]] (Kordyliera Centralna ze szczytem Almanzor – 2592 m n.p.m.) do 2600 m n.p.m. Góry te dzielą Kastylię na dwie części: [[Stara Kastylia|Starą Kastylię]] (''Castilla la Vieja'') i [[Nowa Kastylia|Nową Kastylię]] (''Castilla la Nueva'').
 
Administracyjnie kraina podzielona jest obecnie pomiędzy wspólnoty autonomiczne [[Kastylia i León]], [[Kastylia-La Mancha]], [[Madryt (wspólnota autonomiczna)|Madryt]], [[La Rioja (wspólnota autonomiczna)|La Rioja]] oraz [[Kantabria]].
=== Stara Kastylia ===
Powierzchnia: 66 tys. km², zajmuje północną część Mesety, położona jest na wysokości 600-800 m n.p.m.; równinna, o żyznych glebach; płynie przez nią rzeka [[Duero]].
* Uprawy: zboża
* Hodowla: owce, bydło
* Surowce naturalne: węgiel, rudy rtęci
* Główne miasta: [[Burgos (Hiszpania)|Burgos]], [[Valladolid]], [[Salamanka]]
 
=== NowaHistoria Kastylia ===
{{osobny artykuł|Królestwo Kastylii}}
Powierzchnia: 72 tys. km² zajmuje południową część Mesety, położona na wysokości 600-800 m n.p.m.; płyną przez nią rzeki [[Tag (rzeka)|Tag]] i [[Gwadiana]].
{{osobny artykuł|Kastylia-León (królestwo)}}
* Uprawy: zboża, winorośl, oliwki, buraki cukrowe, tytoń
* od IX wieku hrabstwo zależne od [[Asturia|Asturii]] i Leonu
* Surowce naturalne: rudy miedzi, cynku, ołowiu, żelaza, antymonu
* od X wieku włączona do [[Królestwo Nawarry|Nawarry]]
* Główne miasta: [[Madryt]], [[Toledo (Hiszpania)|Toledo]]
* od XI wieku niezależność
 
=== Historia ===
:{{main|Królestwo Kastylii}}
:{{main|Kastylia-León (królestwo)}}
 
* od [[IX wiek]]u hrabstwo zależne od [[Asturia|Asturii]] i Leonu
* od [[X wiek]]u włączona do [[Królestwo Nawarry|Nawarry]]
* od [[XI wiek]]u niezależność
* rozwój terytorialny w okresie [[rekonkwista|rekonkwisty]]
** [[1236]] - zdobycie [[KordowaKordoba|KordowyKordoby]]
** [[1248]] - zdobycie [[Sewilla|Sewilli]]
** [[1262]] - zdobycie [[Kadyks]]u
* okres świetności w XIII wieku - przyłączenie Asturii i Leonu
* w roku [[1479]] połączenie z [[Aragonia|Aragonią]] ([[Izabela I Katolicka|Izabela I Kastylijska]])
* [[1492]] - zdobycie [[Grenada (miasto w Hiszpanii)|Grenady]]
* [[1512]] - opanowanie południowej [[Królestwo Nawarry|Nawarry]]
* od [[1516]] roku królestwo Hiszpanii
 
== Zobacz też ==
{{commonscat|Castile}}
* [[Kastylia-La Mancha]]
* [[Kastylia i León]]
Linia 41 ⟶ 50:
* [[Władcy Kastylii]]
 
{{Historia Hiszpanii}}
[[Kategoria:Regiony i krainy historyczne Europy]]
 
[[Kategoria:Geografia Hiszpanii]]
{{Kontrola autorytatywna}}
[[Kategoria:Historia Hiszpanii]]
 
[[Kategoria:Krainy historyczne Hiszpanii]]
[[af:Kastilië]]
[[Kategoria:Kastylia i León]]
[[ar:قشتالة (منطقة تاريخية)]]
[[Kategoria:Kastylia-La Mancha]]
[[an:Castiella]]
[[Kategoria:Wspólnota autonomiczna Madrytu]]
[[be:Кастылія]]
[[be-x-old:Кастылія]]
[[bg:Кастилия (историческа област)]]
[[ca:Castella]]
[[cs:Kastilie]]
[[da:Kastilien]]
[[de:Kastilien]]
[[et:Kastiilia]]
[[en:Castile (historical region)]]
[[es:Castilla]]
[[eo:Kastilio]]
[[ext:Castilla]]
[[eu:Gaztela]]
[[fr:Castille]]
[[fy:Kastylje]]
[[gl:Castela - Castilla]]
[[ko:카스티야]]
[[hr:Kastilja]]
[[ia:Castilia]]
[[it:Castiglia]]
[[he:קסטיליה (אזור היסטורי)]]
[[ka:კასტილია]]
[[kk:Кастилия]]
[[la:Castella]]
[[lt:Kastilija]]
[[hu:Kasztília]]
[[arz:كاستيا (منطقه تاريخيه)]]
[[nl:Castilië]]
[[ja:カスティーリャ]]
[[no:Castilla]]
[[nn:Kongedømet Castilla]]
[[oc:Castelha]]
[[pt:Região histórica de Castela]]
[[qu:Kastilla]]
[[ru:Кастилия]]
[[scn:Castigghia]]
[[sk:Kastília]]
[[sr:Кастиља]]
[[sh:Kastilja]]
[[fi:Kastilia]]
[[sv:Kastilien]]
[[tr:Kastilya]]
[[uk:Кастилія]]
[[zh:卡斯蒂利亚]]