Mirra
Mirra – wonna żywica otrzymywana z drzew i krzewów należących do rodzaju balsamowiec (Commiphora)[1]. Uważa się, że najlepsza jest z balsamowca mirry (Commiphora abyssinica), możliwe jest jednak uzyskiwanie jej również z innych gatunków balsamowca, np. Commiphora kataf, Commiphora myrrha i Commiphora gileadensis[2]. Nazwa mirra pochodzi z aramejskiego ܡܪܝܪܐ (murr) i arabskiego مر (mur). W obydwu językach oznaczają one "gorzka". W hebrajskiej Biblii opisana jest słowem mőr[3].
Właściwości
Ma konsystencję scukrzonego miodu, bardzo przyjemny zapach i gorzki, korzenny smak. Od olibanum różni się mniejszą zawartością żywicy, a większą olejków eterycznych. Mirra samoistnie wypływa z balsamowca w postaci przeźroczystych, czerwonobrunatnych niewielkich grudek. Są one dość kruche. W handlu mają nazwę mirra eletta, tzn. mirra wyborna. Rozcięcie kory zwiększa wyciek żywicy, ale jest ona gorszej jakości: ma postać ciemniejszych i większych grudek, często zanieczyszczonych. W handlu taka mirra ma nazwę mirra in sorte[2].
Zastosowania
- W starożytności była używana jako lekarstwo w chorobach układu pokarmowego, oddechowego i rozrodczego i do pielęgnacji jamy ustnej. Leczyli nią rany żołnierze Kserksesa (ok. 517-465 p.n.e.)[2].
- Również obecnie jest wykorzystywana jako środek leczniczy. Dodaje się ją jako środek antyseptyczny w płynach do płukania ust i pastach do zębów, oraz w profilaktyce i leczeniu chorób dziąseł[4]. Mirra ma własności przeciwbólowe. Jest składnikiem niektórych mazideł i maści leczniczych używanych przy leczeniu otarć skóry, stłuczeń, bólach spowodowanych skręceniem stawów, itp. Naukowcy z Florencji zbadali mechanizm jej przeciwbólowego działania na myszach. Zawarte w mirrze seskwiterpeny furanoeudesma-1,3-dien wpływają na receptory opioidowe w mózgu. Receptory te mają wpływ na odczuwanie bólu[5].
- Duże ilości mirry zużywano dawniej do namaszczania i balsamowania zwłok[2].
- Jest jednym ze składników kadzidła używanego podczas liturgii[2].
- Używana jest w przemyśle kosmetycznym[2]
- Dodawano jej do wina, które podawano skazańcom przed śmiercią, by zmniejszyć ich ból. Z Ewangelii Marka (15,23) wiemy, że podano ją również Jezusowi na krzyżu: „Tam dawali mu wino zaprawione mirrą, lecz On nie przyjął”[2].
Udział w kulturze
- Aż do XIV wieku była obok złota i drogich kamieni standardowym składnikiem podarków, jakie składali sobie królowie[2].
- W Starym Testamencie mirra była składnikiem oleju świętego, używanego do namaszczania (Wj 30,23,25)[2].
- Zgodnie z Ewangelią Mateusza mirra była jednym z darów, który Jezus otrzymał od mędrców ze wschodu[6]. Była używana też przy balsamowaniu zwłok Jezusa[7][8].
- Egipska królowa Hatszepsut sprowadziła z Puntu w koszach wypełnionych ziemią sadzonki balsamowca mirry do swoich ogrodów[2].
- ↑ Rice, Patty C., Amber: Golden Gem of the Ages, Author House, Bloomington, 2006, s. 321
- ↑ a b c d e f g h i j Zofia Włodarczyk: Rośliny biblijne. Leksykon. Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera PAN, 2011. ISBN 978-83-89648-98-3.
- ↑ Klein, Ernest, A Comprehensive Etymological Dictionary of the Hebrew Language for Readers of English, The University of Haifa, Carta, Jerusalem, s. 380
- ↑ Lawless, J. (2002) The Encyclopedia of Essential Oils, Harper Collins, s.135
- ↑ Dolara, Piero; Luceri, Cristina; Ghelardini, Carla; Monserrat, Claudia; Aiolli, Silvia; Luceri, Francesca; Lodovici, Maura; Menichetti, Stefano; Romanelli, Maria Novella (1996). "Analgesic effects of myrrh". Nature 379 (6560): 29. doi:10.1038/379029a0. PMID 8538737
- ↑ Mt 2,11
- ↑ J 19,39
- ↑ http://www.calun.org/strony/mirra/slady.html.