Mirra: Różnice pomiędzy wersjami

'''Mirra''' – wonna [[żywica]] otrzymywana z drzew i krzewów należących do rodzaju [[balsamowiec]] (''Commiphora'')<ref>Rice,{{Cytuj | autor=Patty C., Rice | tytuł=Amber: Golden Gem of the Ages, | wydawca=Author House, | miejsce=Bloomington, | data=2006, s.| s=321 | isbn=1425938493}}</ref>. Uważa się, że najlepsza jestpochodzi z [[balsamowiec mirra|balsamowca mirry]] (''Commiphora abyssinica''), możliwe jest jednak uzyskiwanie jej również z innych gatunków balsamowca, np. ''[[Commiphora kataf]]'' i ''[[Commiphora myrrha]]''<ref name=rb>{{Cytuj książkę |nazwisko= Włodarczyk|imię= Zofia |tytuł=Rośliny biblijne. Leksykon |wydawca=Instytut Botaniki im. W. Szafera PAN |miejsce= Kraków|rok=2011 | isbn= 978-83-89648-98-3}}</ref>. Nazwa ''mirra'' pochodziwywodzi się z [[JęzykJęzyki aramejskisemickie|aramejskiegojęzyków semickich]]<ref>Klein, Ernest, ''A Comprehensive Etymological Dictionary of the Hebrew Language for Readers of English'', The University of Haifa, Carta, Jerusalem, p.380</ref>, por. {{W języku|arc|ܡܪܝܪܐ}} ''murr'', {{W języku|ar|مر}} (''murr'') i(w obydwu językach: „gorzka”; to słowo wywodzi się od [[Język arabskiPrajęzyk|arabskiegoprasemickiego]] '''مر'''[[Rdzeń (językoznawstwo)|rdzenia]] ''murm-r-r''). W obydwu językach oznaczają one "gorzka". W hebrajskiej ''[[Biblia|Biblii]]'' opisana jest słowem mőr{{W języku|he|מוֹר}} ''môr'' (lub {{W języku|he|מֹר}} ''mōr'')<ref>{{Cytuj | autor=Klein, Ernest,; | tytuł=A Comprehensive Etymological Dictionary of the Hebrew Language for Readers of English, | wydawca=The University of Haifa, | miejsce=Carta, Jerusalem, s.| s=380}}</ref>.

Ma konsystencję scukrzonegoskrystalizowanego miodu, bardzo przyjemny zapach i gorzki, korzenny smak. Od [[olibanum]] różni się mniejszą zawartością żywicy, a większą [[Olejki eteryczne|olejków eterycznych]]. Mirra samoistnie wypływa z balsamowca w postaci przeźroczystych, czerwonobrunatnych niewielkich grudek. Są one dość kruche. W handlu mają nazwę ''mirra eletta'', tzn. mirra wyborna. Rozcięcie kory zwiększa wyciek żywicy, ale jest ona gorszej jakości: ma postać ciemniejszych i większych grudek, często zanieczyszczonych. W handlu taka mirra ma nazwę ''mirra in sorte''<ref name=rb/>.

* W [[Starożytność|starożytności]] była używana jako lekarstwo w chorobach układu pokarmowego, oddechowego i rozrodczego i do pielęgnacji jamy ustnej. Leczyli nią rany żołnierze [[Kserkses I|Kserksesa I]]a (ok. 517-465 p.n.e.)<ref name=rb/>.

* Również obecnie jest wykorzystywana jako środek leczniczy. Dodaje się ją jako środek antyseptyczny w płynach do płukania ust i pastach do zębów, orazstosuje także w profilaktyce i leczeniu chorób dziąseł<ref>Lawless,{{Cytuj | autor=J. (2002)Lawless | tytuł=The Encyclopedia of Essential Oils, | wydawca=Harper Collins, | data=2002 | s.=135}}</ref>. Mirra ma własności przeciwbólowe. Jest składnikiem niektórych mazideł i maści leczniczych używanych przy leczeniu otarć skóry, stłuczeń, bólach spowodowanych skręceniem stawów, itp. Naukowcy z Florencji zbadali mechanizm jej przeciwbólowego działania na myszach. Zawarte w mirrze seskwiterpeny furanoeudesma-1,3-dien wpływają na receptory opioidowe w mózgu. Receptory te mają wpływ na odczuwanie bólu<ref>Dolara,{{Cytuj | autor=Piero Dolara; Cristina Luceri, Cristina; Carla Ghelardini, Carla; Claudia Monserrat, Claudia; Silvia Aiolli, Silvia; Francesca Luceri, Francesca; Maura Lodovici,; Maura;Stefano Menichetti, Stefano; Romanelli, Maria Novella (1996).Romanelli | "tytuł=Analgesic effects of myrrh". | czasopismo=Nature | wydanie=379 (6560): | s=29. | data=1996-01-04 | doi:=10.1038/379029a0. PMID | pmid=8538737}}</ref>.

* Używana jest w przemyśle [[kosmetyki|kosmetycznym]]<ref name=rb/>.

* Dodawano jej do wina, które podawano skazańcom przed śmiercią, by zmniejszyć ich ból. ZWedług [[Ewangelia Marka|Ewangelii Marka]] (15,23) wiemy, że podano ją również [[Jezus Chrystus|Jezusowi]] na krzyżu: „''Tam„Tam dawali mu wino zaprawione mirrą, lecz On nie przyjął''”przyjął”<ref name=rb/>.

== Udział wW kulturze ==

* Aż do XIV wieku była obok złota i drogich kamieni standardowymjednym składnikiemze standardowych podarków, jakie składali sobie królowie<ref name=rb/>.

* Zgodnie z ''[[Ewangelia Mateusza|Ewangelią Mateusza]]'' mirra była jednym z darów, który Jezus otrzymał od [[Trzej Królowie|mędrców ze wschodu]]<ref>{{BibliaT||Mt|2|11}}</ref>. Była używana też przy balsamowaniu zwłok Jezusa<ref>{{BibliaT||J|19|39}}</ref><ref>{{Cytuj | url=http://www.calun.org/strony/mirra/slady.html. | tytuł=Rośliny, które na Całunie pozostawiły swój ślad | data dostępu=2017-01-07}}</ref>.