Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
Polskie Towarzystwo Ludoznawcze (poprzednio "Towarzystwo Ludoznawcze") – polskie stowarzyszenie naukowe o profilu antropologicznym, założone 1895 we Lwowie.
| |
| Państwo | |
|---|---|
| Siedziba | |
| Data założenia | |
| Profil działalności |
etnografia, etnologia, folklorystyka, antropologia kulturowa, kultura, sztuka, ochrona dóbr kultury i tradycji, nauka, edukacja, oświata i wychowanie |
| Prezes | |
| Członkowie |
680[1] |
| Nr KRS | |
| Data rejestracji | |
| Strona internetowa | |
Od 1953 r. siedziba Zarządu Głównego PTL i Biblioteki Towarzystwa im. Jana Czekanowskiego mieści się przy Uniwersytecie Wrocławskim.
Historia
Towarzystwo Ludoznawcze (taką nazwę nosiło do 1945 r.) zostało założone w 1895 r. we Lwowie. Wśród współzałożycieli byli m.in. Antoni Kalina, Franciszek Rawita-Gawroński i Stefan Ramułt. Początkowo liczyło 64 członków, a pierwszym prezesem towarzystwa był Antoni Kalina (pełnił tę funkcję przez 10 lat). Pierwszy statut towarzystwa określił jego zadania jako "...umiejętne badanie ludu polskiego i sąsiednich oraz rozpowszechnianie zebranych o nim wiadomości". Członkowie towarzystwa gromadzili różnorodne materiały, m.in. opisy, ilustracje, zapisy muzyczno-wokalne, przygotowywali i rozsyłali kwestionariusze, które miały pomóc w zbieraniu informacji, gromadzili przedmioty do przyszłego muzeum etnograficznego. Po II wojnie światowej towarzystwo wznawia działalność na XXI Walnym Zgromadzeniu, które odbyło się w Lublinie w XI.1945 r. Powołano nowe władze towarzystwa pod przewodnictwem Kazimierza Moszyńskiego, dokonano również zmiany nazwy na Polskie Towarzystwo Ludoznawcze, początkowo z siedzibą w Lublinie (w latach 1952-1953 siedzibą był Poznań, a od 1954 r. Wrocław). Pierwszy statut towarzystwa powstał w 1947 r. W 1952 i 1958 r. wprowadzano do niego zmiany i ostatecznie przeredagowano w 1969 r. Zgodnie ze statutem celem towarzystwa było pogłębianie i szerzenie wiedzy etnograficznej.
Organem prasowym PTL i Komitetu Nauk Etnologicznych jest czasopismo Lud, które ukazuje się od 1895 roku.
Na podstawie uchwał Zarządu Głównego mogły być tworzone oddziały, w miejscowościach, w których działało przynajmniej 10 członków towarzystwa.
Władzami Oddziału były:
- Walne Zgromadzenie,
- Zarząd,
- Komisja Rewizyjna.
| Prezes | Wiceprezes | |||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| Okres | Imię i nazwisko | Uwagi | Okres | Imię i nazwisko | Uwagi | |
| 1894-1905 | prof. dr Antoni Kalina | 1895-1897 | Adolf Strzelecki | Sekretarz | ||
| 1897-1905 | Kazimierz Gorzycki | Sekretarz | ||||
| 1905-1916 | dr Józef Kallenbach | 1905-1916 | prof. dr Wilhelm Bruchnalski | |||
| 1916-1917 | dr Jan Czekanowski | p.o. | 1916-1943 | prof. dr Adam Fisher | 1916-1917 p.o. | |
| 1917-1926 | prof. dr Wilhelm Bruchnalski | |||||
| 1926-1950 | prof. dr Jan Czekanowski | ponownie | ||||
| 1943-1945 | vacat | |||||
| 1945-1953 | prof. dr Józef Gajek | 1945-1950 Sekretarz Generalny | ||||
| 1950-1953 | prof. Kazimierz Moszyński | 1950-1953 Sekretarz | ||||
| 1953-1956 | prof. dr Józef Gajek | 1953-1956 | doc. dr Adolf Nasz | Sekretarz | ||
| 1956-1961 | prof. dr Tadeusz Seweryn | 1956-1961 | prof. dr Józef Gajek | ponownie: Sekretarz Generalny | ||
| 1961- | 1961- | |||||
| 1969-1973 | doc. dr Adolf Nasz | ponownie: Wiceprezes | ||||
| 1973- | ||||||
| 1992-1996 | dr Zygmunt Kłodnicki | 1992-1996 | dr Anna Kowalska-Lewicka
Roman Tubaja |
|||
Cele
Celem Towarzystwa jest kształtowanie warunków do rozwijania antropologicznych zainteresowań wśród swoich członków, a także wspieranie rozwoju nauk etnologicznych oraz popularyzowanie wiedzy antropologicznej w społeczeństwie. Towarzystwo prowadzi badania naukowe, organizuje zebrania, konferencje, odczyty, szkolenia, wycieczki. Gromadzi, prowadzi i udostępnia księgozbiory, archiwa oraz bazy danych dotyczących historycznych i współczesnych form kultury polskiej (w szczególności kultury ludowej), kultur innych narodów oraz grup etnicznych, a także wspólnot kulturowych.
Władze naczelne Towarzystwa
- Walne Zgromadzenie Delegatów.
- Zarząd Główny.
- Główna Komisja Rewizyjna.
- Sąd Koleżeński.
Oddziały PTL
- Oddział Polskiego Towarzystwa Ludoznawczego w Białymstoku
- Oddział Polskiego Towarzystwa Ludoznawczego w Bielsku-Białej
- Oddział Polskiego Towarzystwa Ludoznawczego w Bytomiu
- Oddział północno-mazowiecki Polskiego Towarzystwa Ludoznawczego w Ciechanowie
- Oddział Polskiego Towarzystwa Ludoznawczego w Cieszynie
- Oddział Polskiego Towarzystwa Ludoznawczego w Gdańsku
- Oddział Polskiego Towarzystwa Ludoznawczego w Krakowie
- Oddział Polskiego Towarzystwa Ludoznawczego w Lublinie
- Oddział Polskiego Towarzystwa Ludoznawczego w Łodzi
- Oddział Polskiego Towarzystwa Ludoznawczego w Mszanie Dolnej
- Oddział Polskiego Towarzystwa Ludoznawczego w Opocznie
- Oddział Polskiego Towarzystwa Ludoznawczego w Opolu
- Oddział Polskiego Towarzystwa Ludoznawczego w Poznaniu
- Oddział Polskiego Towarzystwa Ludoznawczego w Toruniu
- Oddział Polskiego Towarzystwa Ludoznawczego w Warszawie
- Oddział Polskiego Towarzystwa Ludoznawczego we Wrocławiu
- Oddział Polskiego Towarzystwa Ludoznawczego w Zamościu
- Oddział Polskiego Towarzystwa Ludoznawczego w Zielonej Górze
Jednostki podległe Polskiemu Towarzystwu Ludoznawczemu
Przedwojenni członkowie Towarzystwa
Przypisy
- ↑ Polskie Towarzystwo Ludoznawcze w ngo.pl, bazy.ngo.pl, [data aktualizacji bazy: 2009-07-01]