zapalić
zapalić (język polski)
edytuj- znaczenia:
czasownik przechodni dokonany (ndk. zapalać)
- (1.1) wzniecić ogień
- (1.2) sprawić, że coś zaczyna się świecić, zaczyna dawać światło
- (1.3) pot. uruchomić, np. silnik samochodu, radio, telewizor
czasownik nieprzechodni dokonany (ndk. zapalać)
czasownik zwrotny dokonany zapalić się (ndk. zapalać się)
- (3.1) zacząć się palić, zająć się płomieniem
- (3.2) zacząć się świecić
- (3.3) książk. nabrać chęci, zapału do jakiegoś przedsięwzięcia
- (3.4) książk. o uczuciu opanować kogoś
- odmiana:
- (1-2) koniugacja VIa
forma liczba pojedyncza liczba mnoga 1. os. 2. os. 3. os. 1. os. 2. os. 3. os. bezokolicznik zapalić czas przyszły prosty zapalę zapalisz zapali zapalimy zapalicie zapalą czas przeszły m zapaliłem zapaliłeś zapalił zapaliliśmy zapaliliście zapalili ż zapaliłam zapaliłaś zapaliła zapaliłyśmy zapaliłyście zapaliły n zapaliłom zapaliłoś zapaliło tryb rozkazujący niech zapalę zapal niech zapali zapalmy zapalcie niech zapalą pozostałe formy czas zaprzeszły m zapaliłem był zapaliłeś był zapalił był zapaliliśmy byli zapaliliście byli zapalili byli ż zapaliłam była zapaliłaś była zapaliła była zapaliłyśmy były zapaliłyście były zapaliły były n zapaliłom było zapaliłoś było zapaliło było forma bezosobowa czasu przeszłego zapalono tryb przypuszczający m zapaliłbym,
byłbym zapaliłzapaliłbyś,
byłbyś zapaliłzapaliłby,
byłby zapaliłzapalilibyśmy,
bylibyśmy zapalilizapalilibyście,
bylibyście zapalilizapaliliby,
byliby zapaliliż zapaliłabym,
byłabym zapaliłazapaliłabyś,
byłabyś zapaliłazapaliłaby,
byłaby zapaliłazapaliłybyśmy,
byłybyśmy zapaliłyzapaliłybyście,
byłybyście zapaliłyzapaliłyby,
byłyby zapaliłyn zapaliłobym,
byłobym zapaliłozapaliłobyś,
byłobyś zapaliłozapaliłoby,
byłoby zapaliłoimiesłów przymiotnikowy przeszły m zapalony, niezapalony zapaleni, niezapaleni ż zapalona, niezapalona zapalone, niezapalone n zapalone, niezapalone imiesłów przysłówkowy uprzedni zapaliwszy rzeczownik odczasownikowy zapalenie, niezapalenie - (3.1-4) koniugacja VIa
forma liczba pojedyncza liczba mnoga 1. os. 2. os. 3. os. 1. os. 2. os. 3. os. bezokolicznik zapalić się czas przyszły prosty zapalę się zapalisz się zapali się zapalimy się zapalicie się zapalą się czas przeszły m zapaliłem się zapaliłeś się zapalił się zapaliliśmy się zapaliliście się zapalili się ż zapaliłam się zapaliłaś się zapaliła się zapaliłyśmy się zapaliłyście się zapaliły się n zapaliłom się zapaliłoś się zapaliło się tryb rozkazujący niech się zapalę zapal się niech się zapali zapalmy się zapalcie się niech się zapalą pozostałe formy czas zaprzeszły m zapaliłem się był zapaliłeś się był zapalił się był zapaliliśmy się byli zapaliliście się byli zapalili się byli ż zapaliłam się była zapaliłaś się była zapaliła się była zapaliłyśmy się były zapaliłyście się były zapaliły się były n zapaliłom się było zapaliłoś się było zapaliło się było forma bezosobowa czasu przeszłego zapalono się tryb przypuszczający m zapaliłbym się,
byłbym się zapaliłzapaliłbyś się,
byłbyś się zapaliłzapaliłby się,
byłby się zapaliłzapalilibyśmy się,
bylibyśmy się zapalilizapalilibyście się,
bylibyście się zapalilizapaliliby się,
byliby się zapaliliż zapaliłabym się,
byłabym się zapaliłazapaliłabyś się,
byłabyś się zapaliłazapaliłaby się,
byłaby się zapaliłazapaliłybyśmy się,
byłybyśmy się zapaliłyzapaliłybyście się,
byłybyście się zapaliłyzapaliłyby się,
byłyby się zapaliłyn zapaliłobym się,
byłobym się zapaliłozapaliłobyś się,
byłobyś się zapaliłozapaliłoby się,
byłoby się zapaliłoimiesłów przymiotnikowy przeszły m zapalony, niezapalony zapaleni, niezapaleni ż zapalona, niezapalona zapalone, niezapalone n zapalone, niezapalone imiesłów przysłówkowy uprzedni zapaliwszy się rzeczownik odczasownikowy zapalenie się, niezapalenie się
- przykłady:
- (1.1) Po kolacji poszliśmy zapalić ognisko.
- (1.2) Idąc do łazienki zapalił światło w przedpokoju.
- (1.3) Mój samochód to stary grat, dwa dni stał na mrozie i już nie mogę zapalić silnika.
- (2.1) Mój samochód to stary grat, dwa dni stał na mrozie i już silnik nie chce zapalić.
- (3.1) Przy trzeciej zapałce ognisko wreszcie się zapaliło.
- (3.3) Bardzo zapalił się do najnowszego pomysłu wspólnika.
- (3.4) Nagle zapalił się w nim wielki gniew.
- składnia:
- synonimy:
- (1.1) rozpalić, podpalić
- (1.2) włączyć, zaświecić
- (1.3) włączyć, uruchomić
- (2.1) pot. zaskoczyć
- (3.1) rozpalić się
- (3.2) rozbłysnąć, włączyć się, zaświecić się
- (3.3) zachęcić się
- (3.4) zagotować się
- antonimy:
- (1.1) zgasić
- (1.2) zgasić, wyłączyć
- (1.3) zgasić, wyłączyć
- (3.1) zgasnąć
- (3.2) zgasnąć, wyłączyć się
- (3.3) zniechęcić się
- (3.4) opaść
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- wyrazy pokrewne:
- rzecz. palenie n, zapałka ż, zapalniczka ż, zapalnik mrz, zapalenie n, zapalanie n, zapaleniec mos, zapał mrz
- przym. zapalny, palny
- przysł. zapalnie
- czas. odpalić, palić ndk., rozpalać ndk., zapalać ndk.
- związki frazeologiczne:
- etymologia:
- uwagi:
- tłumaczenia:
- angielski: (1.1) ignite, kindle, papierosa light, zapałkę strike; (1.2) switch on, turn on; (1.3) silnik start, radio put on, switch on; (2.1) start; (3.1) ignite, catch fire, light; (3.2) light up, go on; (3.3) become enthusiastic; (3.4) grow / get heated, boil
- duński: (1.1) tænde; (1.2) tænde; (1.3) tænde
- esperanto: (1.1) ekbruligi
- hiszpański: (1.1) encender, prender; (1.2) encender; (1.3) encender, arrancar; (2.1) arrancar; (3.1) encenderse; (3.2) encenderse; (3.3) entusiasmarse, enardecerse; (3.4) enardecerse, exaltarse
- ido: (1.1) acendar; (1.2) acendar
- niderlandzki: (1.1) ontsteken; (1.2) aandoen
- niemiecki: (1.1) anzünden, anmachen, anbrennen; (1.2) einschalten, anschalten; (1.3) silnik anlassen, anstellen, radio einschalten, anschalten; (2.1) anspringen; (3.1) sich entzünden; (3.2) beginnen zu leuchten, angehen; (3.3) sich begeistern; (3.4) sich ereifern, sich erhitzen
- rosyjski: (1.1) зажечь, запалить
- szwedzki: (1.1) tända; (2.1) dra på
- wilamowski: (1.1) ōcynda; (1.2) cynda
- włoski: (1.1) accendere; (3.3) accalorare
- źródła: