[go: nahoru, domu]

Va ô cuntinutu

"Chìmica" : Diffirenzi ntrê virsioni

Dâ Wikipedia, la nciclupidìa lìbbira.
Contenuto cancellato Contenuto aggiunto
EmausBot (discussioni | cuntribbuti)
Nuḍḍu riassuntu dû canciamentu
 
(34 diffirenzi minzani di àutri 18 utenti nun ammustrati)
Riga 1: Riga 1:
[[mmàggini:AFC Lab.jpg|thumb|300px|Nu labburatoriu di chìmica.]]
La '''chìmica''' è la [[scienza]], o, cchiù pricisamenti, dda vranca dî scienzi naturali, chi s'òccupa dû studiu dâ custituzzioni dâ [[Materia (fìsica)|materia]] e dî soi trasfurmazzioni. È lu studiu di l'[[àtumu|àtumi]] e dî [[mulècula|mulèculi]] quali elementi basi di custruzzioni dâ [[natura]] e di comu chissi si cummìnano pi prudùciri li varî stati dâ materia chi fòrmanu nuiàtri stissi e tutto chiddu chi ni circunna.
La '''chìmica''' è la [[scienza]], o, cchiù pricisamenti, dda vranca dî scienzi naturali, chi s'òccupa dû studiu dâ custituzzioni dâ [[Materia (fìsica)|materia]] e dî soi trasfurmazzioni. È lu studiu di l'[[àtumu|àtumi]] e dî [[mulècula|mulèculi]] quali elementi basi di custruzzioni dâ [[natura]] e di comu chissi si cummìnano pi prudùciri li varî stati dâ materia chi fòrmanu nuiàtri stissi e tutto chiddu chi ni circunna.


==Pàggini currilati==
{|
|-
| colspan="2" style="vertical-align:top" |
<div style="margin: 0; border: 4px solid #3070B0; padding: 1em 1em 1em 1em; background-color:#FFEEDD; align:right;">
<center><h3>Artìculi di chìmica nta Wikipedìa</h3></center><br />
|-
| width="65%" style="vertical-align:top" |
<div style="margin:0; margin-top:10px; margin-right:10px; border: 3px solid #3070B0; padding:0 1em 1em 1em; background-color:#EEFFFF; align:right;">

=== Strummenta di navigazzioni ===

* [[:Category:Chìmica|Tutti l'artìculi di chìmica]]
* [[Tàula di l'elementi]]
</div>
<div style="margin: 0; margin-top:10px; margin-right:10px; border: 3px solid #3070B0; padding: 0em 1em 1em 1em; background-color:#FFFFEE; align:right;">

=== Ìndici pi nnirizzi ===

'''[[Chìmica fìsica]]''': <small>[[Chìmica quantìstica]] · [[Chìmica cumputazziunali]] · [[Termudinàmica]] · [[Miccànica statìstica]] · [[Cinètica chìmica]] · [[Dinàmica muliculari]] · [[Alittrochìmica]] · [[Spettruscopia muliculari]] · [[Chìmica dû statu sòlidu]] · [[Chìmica dî superficî]] · [[Chìmica dî ntirfasi]] · [[Fotuchìmica]] · [[Femtochìmica]] · [[Radiuchìmica]] · [[Astrochìmica]] · [[Chìmica supramuliculari]]</small>
<br /><br />
'''[[Chìmica nurgànica]]''': <small>[[Elementu (chìmica)|Chìmica di l'elementi]] · [[Chìmica di cu-urdinazzioni]] · [[Chìmica mitallurgànica]] · [[Chìmica dû statu sòlidu]] · [[Alittrochìmica]] · [[Diffrattometrìa a raji X]] · [[Cristallugrafìa]] · [[Chìmica bionurgànica]] · [[Giochìmica]] · [[Chìmica supramuliculari]] · [[Astrochìmica]]</small>
<br /><br />
'''[[Chìmica urgànica]]''': <small>[[Sistimàtica urgànica|Sistimàtica]] · [[Stereochìmica]] · [[Sìntisi urgànica|Sìntisi]] · [[Chìmica biorgànica]] · [[Chìmica cumminatoria]] · [[NMR]] · [[Spettrometrìa di massa]] · [[Petrolchìmica]] · [[Chìmica farmacèutica]] · [[Chìmica supramuliculari]] · [[Chìmica dî polìmiri e dî macromulèculi]]</small>
<br /><br />
'''[[Chìmica analìtica]]''': <small>[[Chìmica analìtica qualitativa]] · [[Titulazzioni]] · [[Fotumitrìa]] · [[Spettrofotumitrìa]] · [[Assurbimentu atòmicu]] · [[Spettromitrìa di massa]] · [[NMR]] · [[Chìmica alittroanalìtica]] · [[Cromatografìa]] · [[Gascromatografìa]] · [[HPLC]] · [[Radiuchìmica]] · [[Chìmica ammintali]] </small>
<br /><br />
'''[[Biochìmica]]''': <small>[[Mitabbulismu]] · [[Pruteini]] · [[Enzimi]] · [[Ormoni]] · [[Àciti nuclèici]] · [[Glucidi]] · [[Lipidi]] · [[Vitamini]] · [[Steròidi]] · [[Alcalòidi]] · [[Tirpeni]] · [[Urìggini dâ vita]]</small>
</div>
<div style="margin: 0; margin-top:10px; margin-right:10px; border: 3px solid #3070B0; padding: 0em 1em 1em 1em; background-color:#FFFFFF; align:right;">
{| width="100%"
|-
| width="50%"| <h4>[[Wikipedia:Prucetto Chìmica/Lista di l'artìculi di cuntrullari|Artìculi ca s'hannu a cuntrullari arreri]]</h4>
| <h4>[[Wikipedia:Prugettu Chìmica/Lista di l'artìculi d'accabbari|Artìculi d'accabbari]]</h4>
|-
|
* [[Acqua]]
* [[Sali]]
* [[Ammunìaca]]
* [[Anidridi carbònica]]
* [[Idrazzina]]
|
* [[Stechiomitrìa]]
* [[Alcani]]
* [[Argon]]
* [[Argentu]]
* [[Arsènicu]]
|}
</div>
<div style="margin: 0; margin-top:10px; margin-right:10px; border: 3px solid #3070B0; padding: 0em 1em 0em 1em; background-color:#FFFFFF; align:right; ">

=== Artìculi Addimannati ===
{|
|-
|
* [[Cloruru di sodiu|Clururu di sodiu]]
* [[Nun metallu|Nun mitallu]]
* [[Custanti di equilibbriu|Custanti d'aquilibbriu]]
* [[Tiuria VSEPR|Tiurìa VSEPR]]
* [[Superacitu|Superàcitu]]
|
* [[Tensioni di vapuri|Tinzioni di vapuri]]
* [[Galvanusteggia|Galvanosteggia]]
* [[Prissioni osmotica|Prissioni osmòtica]]
* [[Idruformilazzioni|Idrofurmilazzioni]]
* [[Liggi di Hess]]
* [[Putenziumetria|Potenziometrìa]]
|}
</div>
| width="35%" style="vertical-align:top" |
<div style="margin:0; margin-top:10px; border:3px solid #3070B0; padding: 0.4em 1em 1em 1em; background-color:#EEEEFF; valign:top; font-size:85%">
<font size="+0.8">'''Storia dâ chìmica'''</font>

* [[Chìmica antica]]
* [[Alchimia|Alchimìa]]
* [[Tiuria dû floggistu|Tiurìa dû fluggistu]]
* [[Chimica pneumatica|Chìmica pneumàtica]]
** [[Joseph Black]]
** [[Henry Cavendish]]
** [[Joseph Priestley]]
** [[Carl Scheele]]
* [[Antoine Lavoisier]]
* [[Chimica dû 1800]]
** [[John Dalton]]
** [[Amedeo Avogadro]]
** [[Humphry Davy]]
** [[Jöns Jakob Berzelius]]
** [[Michael Faraday]]
** [[Friedrich Wöhler]]
** [[Justus von Liebig]]
** [[Stanislao Cannizzaro]]
** [[Friedrich August Kekulé]]
** [[Dmitri Mendeleev]]
** [[Jacobus van't Hoff]]
** [[Emil Fisher]]
** [[Wilhelm Ostwald]]
** [[Svante Arrhenius]]
** [[Eduard Buchner]]
* [[Chimica dû 1900]]
** [[Marie Curie]]
** [[Fritz Haber]]
** [[Gilbert Lewis]]
** [[Hermann Staudinger]]
** [[Robert Robinson]]
** [[Micheal Polanyi]]
** [[Christopher Ingold]]
** [[Louis Hammett]]
** [[Aleksandr Oparin]]
** [[Wallace Carothers]]
** [[Robert Mulliken]]
** [[Robert Corey]]
** [[Linus Pauling]]
** [[Giulio Natta]]
** [[Robert Burns Woodward]]
** [[Ilya Prigogine]]
** [[Rosalind Franklin]]
** [[James Lovelock]]
** [[John Pople]]
** [[Jean-Marie Lehn]]

* [[Chimici celibbri|Chìmici cèlibbri]]
* [[Premiu Nobel pâ chimica|Premiu Nobel pâ chìmica]]
</div>
<div style="margin:0; border:3px solid #3070B0; padding: 1em 1em 1em 1em; background-color:#FFEEEE; align:left; margin-top:10px;">
<center>
<br /><br />
''Cu vulissi participari ntô Pruggettu Chìmica pò nzitari lu sò nomu nnâ lista chi cumpari [[Pruggettu:Chimica|ccà]].''
</center>
</div>
|}


*[[Purtali:Chimica|Lu purtali dâ Chimica]]
*La [[tàvula piriodica]] di l'[[elimentu chimicu|elimenti]]
[[Catigurìa:Chìmica]]
[[Catigurìa:Chìmica]]

{{Link FA|fo}}
{{Link FA|lmo}}
{{Link FA|zh-yue}}

[[af:Chemie]]
[[als:Chemie]]
[[am:የጥንተ ንጥር ጥናት]]
[[an:Quimica]]
[[ar:كيمياء]]
[[arc:ܟܝܡܝܐ]]
[[arz:كيميا]]
[[as:ৰসায়ন]]
[[ast:Química]]
[[az:Kimya]]
[[ba:Химия]]
[[bar:Chemie]]
[[bat-smg:Kemėjė]]
[[be:Хімія]]
[[be-x-old:Хімія]]
[[bg:Химия]]
[[bjn:Kimia]]
[[bn:রসায়ন]]
[[bo:རྫས་འགྱུར་རིག་པ།]]
[[br:Kimiezh]]
[[bs:Hemija]]
[[ca:Química]]
[[cdo:Huá-hŏk]]
[[ceb:Kimika]]
[[ckb:کیمیا]]
[[co:Chimica]]
[[cs:Chemie]]
[[csb:Chemijô]]
[[cv:Хими]]
[[cy:Cemeg]]
[[da:Kemi]]
[[de:Chemie]]
[[diq:Kimya]]
[[dv:ކީމިއާއީ އިލްމު]]
[[el:Χημεία]]
[[en:Chemistry]]
[[eo:Kemio]]
[[es:Química]]
[[et:Keemia]]
[[eu:Kimika]]
[[ext:Química]]
[[fa:شیمی]]
[[fi:Kemia]]
[[fiu-vro:Keemiä]]
[[fo:Evnafrøði]]
[[fr:Chimie]]
[[frp:Ch·imie]]
[[frr:Kemii]]
[[fur:Chimiche]]
[[fy:Skiekunde]]
[[ga:Ceimic]]
[[gan:化學]]
[[gd:Dùileòlachd]]
[[gl:Química]]
[[gu:રસાયણ શાસ્ત્ર]]
[[gv:Kemmig]]
[[hak:Fa-ho̍k]]
[[haw:Kemika]]
[[he:כימיה]]
[[hi:रसायन शास्त्र]]
[[hr:Kemija]]
[[ht:Chimi]]
[[hu:Kémia]]
[[hy:Քիմիա]]
[[ia:Chimia]]
[[id:Kimia]]
[[ie:Chimie]]
[[io:Kemio]]
[[is:Efnafræði]]
[[it:Chimica]]
[[ja:化学]]
[[jbo:xumske]]
[[jv:Kimia]]
[[ka:ქიმია]]
[[kk:Химия]]
[[kn:ರಸಾಯನಶಾಸ್ತ್ರ]]
[[ko:화학]]
[[ku:Kîmya]]
[[kw:Kymystry]]
[[ky:Химия]]
[[la:Chemia]]
[[lad:Kemika]]
[[lb:Chimie]]
[[li:Chemie]]
[[lmo:Chímica]]
[[ln:Kémi]]
[[lo:ເຄມີສາດ]]
[[lt:Chemija]]
[[lv:Ķīmija]]
[[mg:Simia]]
[[mi:Mātauranga matū]]
[[mk:Хемија]]
[[ml:രസതന്ത്രം]]
[[mn:Хими]]
[[mr:रसायनशास्त्र]]
[[ms:Kimia]]
[[mt:Kimika]]
[[mwl:Química]]
[[nds:Chemie]]
[[nds-nl:Scheikunde]]
[[ne:रसायनशास्त्र]]
[[new:रसायनशास्त्र]]
[[nl:Scheikunde]]
[[nn:Kjemi]]
[[no:Kjemi]]
[[nov:Kemie]]
[[nrm:Chimie]]
[[oc:Quimia]]
[[os:Хими]]
[[pa:ਰਸਾਇਣ ਵਿਗਿਆਨ]]
[[pcd:Kémie]]
[[pih:Kemistrii]]
[[pl:Chemia]]
[[pnb:کیمسٹری]]
[[ps:کيميا]]
[[pt:Química]]
[[qu:Chaqllisinchi]]
[[ro:Chimie]]
[[ru:Химия]]
[[sa:रसायनशास्त्रं]]
[[sah:Химия]]
[[sc:Chìmica]]
[[sco:Chemistry]]
[[sh:Kemija]]
[[simple:Chemistry]]
[[sk:Chémia]]
[[sl:Kemija]]
[[sm:Kemisi]]
[[so:Kimisteri]]
[[sq:Kimia]]
[[sr:Хемија]]
[[ss:Ikhemisi]]
[[stq:Chemie]]
[[su:Kimia]]
[[sv:Kemi]]
[[sw:Kemia]]
[[szl:Chymijo]]
[[ta:வேதியியல்]]
[[te:రసాయన శాస్త్రము]]
[[tg:Химия]]
[[th:เคมี]]
[[tk:Himiýa]]
[[tl:Kimika]]
[[tr:Kimya]]
[[tt:Ximiä]]
[[uk:Хімія]]
[[ur:کیمیاء]]
[[vec:Chìmega]]
[[vi:Hóa học]]
[[vo:Kiemav]]
[[war:Kímika]]
[[xh:IKhemistri]]
[[yi:כעמיע]]
[[zea:Scheikunde]]
[[zh:化学]]
[[zh-classical:化學]]
[[zh-min-nan:Hoà-ha̍k]]
[[zh-yue:化學]]

Virsioni currenti ô 14:14, 9 maiu 2015

Nu labburatoriu di chìmica.

La chìmica è la scienza, o, cchiù pricisamenti, dda vranca dî scienzi naturali, chi s'òccupa dû studiu dâ custituzzioni dâ materia e dî soi trasfurmazzioni. È lu studiu di l'àtumi e dî mulèculi quali elementi basi di custruzzioni dâ natura e di comu chissi si cummìnano pi prudùciri li varî stati dâ materia chi fòrmanu nuiàtri stissi e tutto chiddu chi ni circunna.

Pàggini currilati[cancia | cancia la surgenti]