"Chìmica" : Diffirenzi ntrê virsioni
Aspettu
Contenuto cancellato Contenuto aggiunto
n Bot: Aggiungo: bo:རྫས་འགྱུར་རིག་པ། |
Nuḍḍu riassuntu dû canciamentu |
||
(34 diffirenzi minzani di àutri 18 utenti nun ammustrati) | |||
Riga 1: | Riga 1: | ||
[[mmàggini:AFC Lab.jpg|thumb|300px|Nu labburatoriu di chìmica.]] |
|||
La '''chìmica''' è la [[scienza]], o, cchiù pricisamenti, dda vranca dî scienzi naturali, chi s'òccupa dû studiu dâ custituzzioni dâ [[Materia (fìsica)|materia]] e dî soi trasfurmazzioni. È lu studiu di l'[[àtumu|àtumi]] e dî [[mulècula|mulèculi]] quali elementi basi di custruzzioni dâ [[natura]] e di comu chissi si cummìnano pi prudùciri li varî stati dâ materia chi fòrmanu nuiàtri stissi e tutto chiddu chi ni circunna. |
La '''chìmica''' è la [[scienza]], o, cchiù pricisamenti, dda vranca dî scienzi naturali, chi s'òccupa dû studiu dâ custituzzioni dâ [[Materia (fìsica)|materia]] e dî soi trasfurmazzioni. È lu studiu di l'[[àtumu|àtumi]] e dî [[mulècula|mulèculi]] quali elementi basi di custruzzioni dâ [[natura]] e di comu chissi si cummìnano pi prudùciri li varî stati dâ materia chi fòrmanu nuiàtri stissi e tutto chiddu chi ni circunna. |
||
==Pàggini currilati== |
|||
{| |
|||
|- |
|||
| colspan="2" style="vertical-align:top" | |
|||
<div style="margin: 0; border: 4px solid #3070B0; padding: 1em 1em 1em 1em; background-color:#FFEEDD; align:right;"> |
|||
<center><h3>Artìculi di chìmica nta Wikipedìa</h3></center><br /> |
|||
|- |
|||
| width="65%" style="vertical-align:top" | |
|||
<div style="margin:0; margin-top:10px; margin-right:10px; border: 3px solid #3070B0; padding:0 1em 1em 1em; background-color:#EEFFFF; align:right;"> |
|||
=== Strummenta di navigazzioni === |
|||
* [[:Category:Chìmica|Tutti l'artìculi di chìmica]] |
|||
* [[Tàula di l'elementi]] |
|||
</div> |
|||
<div style="margin: 0; margin-top:10px; margin-right:10px; border: 3px solid #3070B0; padding: 0em 1em 1em 1em; background-color:#FFFFEE; align:right;"> |
|||
=== Ìndici pi nnirizzi === |
|||
'''[[Chìmica fìsica]]''': <small>[[Chìmica quantìstica]] · [[Chìmica cumputazziunali]] · [[Termudinàmica]] · [[Miccànica statìstica]] · [[Cinètica chìmica]] · [[Dinàmica muliculari]] · [[Alittrochìmica]] · [[Spettruscopia muliculari]] · [[Chìmica dû statu sòlidu]] · [[Chìmica dî superficî]] · [[Chìmica dî ntirfasi]] · [[Fotuchìmica]] · [[Femtochìmica]] · [[Radiuchìmica]] · [[Astrochìmica]] · [[Chìmica supramuliculari]]</small> |
|||
<br /><br /> |
|||
'''[[Chìmica nurgànica]]''': <small>[[Elementu (chìmica)|Chìmica di l'elementi]] · [[Chìmica di cu-urdinazzioni]] · [[Chìmica mitallurgànica]] · [[Chìmica dû statu sòlidu]] · [[Alittrochìmica]] · [[Diffrattometrìa a raji X]] · [[Cristallugrafìa]] · [[Chìmica bionurgànica]] · [[Giochìmica]] · [[Chìmica supramuliculari]] · [[Astrochìmica]]</small> |
|||
<br /><br /> |
|||
'''[[Chìmica urgànica]]''': <small>[[Sistimàtica urgànica|Sistimàtica]] · [[Stereochìmica]] · [[Sìntisi urgànica|Sìntisi]] · [[Chìmica biorgànica]] · [[Chìmica cumminatoria]] · [[NMR]] · [[Spettrometrìa di massa]] · [[Petrolchìmica]] · [[Chìmica farmacèutica]] · [[Chìmica supramuliculari]] · [[Chìmica dî polìmiri e dî macromulèculi]]</small> |
|||
<br /><br /> |
|||
'''[[Chìmica analìtica]]''': <small>[[Chìmica analìtica qualitativa]] · [[Titulazzioni]] · [[Fotumitrìa]] · [[Spettrofotumitrìa]] · [[Assurbimentu atòmicu]] · [[Spettromitrìa di massa]] · [[NMR]] · [[Chìmica alittroanalìtica]] · [[Cromatografìa]] · [[Gascromatografìa]] · [[HPLC]] · [[Radiuchìmica]] · [[Chìmica ammintali]] </small> |
|||
<br /><br /> |
|||
'''[[Biochìmica]]''': <small>[[Mitabbulismu]] · [[Pruteini]] · [[Enzimi]] · [[Ormoni]] · [[Àciti nuclèici]] · [[Glucidi]] · [[Lipidi]] · [[Vitamini]] · [[Steròidi]] · [[Alcalòidi]] · [[Tirpeni]] · [[Urìggini dâ vita]]</small> |
|||
</div> |
|||
<div style="margin: 0; margin-top:10px; margin-right:10px; border: 3px solid #3070B0; padding: 0em 1em 1em 1em; background-color:#FFFFFF; align:right;"> |
|||
{| width="100%" |
|||
|- |
|||
| width="50%"| <h4>[[Wikipedia:Prucetto Chìmica/Lista di l'artìculi di cuntrullari|Artìculi ca s'hannu a cuntrullari arreri]]</h4> |
|||
| <h4>[[Wikipedia:Prugettu Chìmica/Lista di l'artìculi d'accabbari|Artìculi d'accabbari]]</h4> |
|||
|- |
|||
| |
|||
* [[Acqua]] |
|||
* [[Sali]] |
|||
* [[Ammunìaca]] |
|||
* [[Anidridi carbònica]] |
|||
* [[Idrazzina]] |
|||
| |
|||
* [[Stechiomitrìa]] |
|||
* [[Alcani]] |
|||
* [[Argon]] |
|||
* [[Argentu]] |
|||
* [[Arsènicu]] |
|||
|} |
|||
</div> |
|||
<div style="margin: 0; margin-top:10px; margin-right:10px; border: 3px solid #3070B0; padding: 0em 1em 0em 1em; background-color:#FFFFFF; align:right; "> |
|||
=== Artìculi Addimannati === |
|||
{| |
|||
|- |
|||
| |
|||
* [[Cloruru di sodiu|Clururu di sodiu]] |
|||
* [[Nun metallu|Nun mitallu]] |
|||
* [[Custanti di equilibbriu|Custanti d'aquilibbriu]] |
|||
* [[Tiuria VSEPR|Tiurìa VSEPR]] |
|||
* [[Superacitu|Superàcitu]] |
|||
| |
|||
* [[Tensioni di vapuri|Tinzioni di vapuri]] |
|||
* [[Galvanusteggia|Galvanosteggia]] |
|||
* [[Prissioni osmotica|Prissioni osmòtica]] |
|||
* [[Idruformilazzioni|Idrofurmilazzioni]] |
|||
* [[Liggi di Hess]] |
|||
* [[Putenziumetria|Potenziometrìa]] |
|||
|} |
|||
</div> |
|||
| width="35%" style="vertical-align:top" | |
|||
<div style="margin:0; margin-top:10px; border:3px solid #3070B0; padding: 0.4em 1em 1em 1em; background-color:#EEEEFF; valign:top; font-size:85%"> |
|||
<font size="+0.8">'''Storia dâ chìmica'''</font> |
|||
* [[Chìmica antica]] |
|||
* [[Alchimia|Alchimìa]] |
|||
* [[Tiuria dû floggistu|Tiurìa dû fluggistu]] |
|||
* [[Chimica pneumatica|Chìmica pneumàtica]] |
|||
** [[Joseph Black]] |
|||
** [[Henry Cavendish]] |
|||
** [[Joseph Priestley]] |
|||
** [[Carl Scheele]] |
|||
* [[Antoine Lavoisier]] |
|||
* [[Chimica dû 1800]] |
|||
** [[John Dalton]] |
|||
** [[Amedeo Avogadro]] |
|||
** [[Humphry Davy]] |
|||
** [[Jöns Jakob Berzelius]] |
|||
** [[Michael Faraday]] |
|||
** [[Friedrich Wöhler]] |
|||
** [[Justus von Liebig]] |
|||
** [[Stanislao Cannizzaro]] |
|||
** [[Friedrich August Kekulé]] |
|||
** [[Dmitri Mendeleev]] |
|||
** [[Jacobus van't Hoff]] |
|||
** [[Emil Fisher]] |
|||
** [[Wilhelm Ostwald]] |
|||
** [[Svante Arrhenius]] |
|||
** [[Eduard Buchner]] |
|||
* [[Chimica dû 1900]] |
|||
** [[Marie Curie]] |
|||
** [[Fritz Haber]] |
|||
** [[Gilbert Lewis]] |
|||
** [[Hermann Staudinger]] |
|||
** [[Robert Robinson]] |
|||
** [[Micheal Polanyi]] |
|||
** [[Christopher Ingold]] |
|||
** [[Louis Hammett]] |
|||
** [[Aleksandr Oparin]] |
|||
** [[Wallace Carothers]] |
|||
** [[Robert Mulliken]] |
|||
** [[Robert Corey]] |
|||
** [[Linus Pauling]] |
|||
** [[Giulio Natta]] |
|||
** [[Robert Burns Woodward]] |
|||
** [[Ilya Prigogine]] |
|||
** [[Rosalind Franklin]] |
|||
** [[James Lovelock]] |
|||
** [[John Pople]] |
|||
** [[Jean-Marie Lehn]] |
|||
* [[Chimici celibbri|Chìmici cèlibbri]] |
|||
* [[Premiu Nobel pâ chimica|Premiu Nobel pâ chìmica]] |
|||
</div> |
|||
<div style="margin:0; border:3px solid #3070B0; padding: 1em 1em 1em 1em; background-color:#FFEEEE; align:left; margin-top:10px;"> |
|||
<center> |
|||
<br /><br /> |
|||
''Cu vulissi participari ntô Pruggettu Chìmica pò nzitari lu sò nomu nnâ lista chi cumpari [[Pruggettu:Chimica|ccà]].'' |
|||
</center> |
|||
</div> |
|||
|} |
|||
*[[Purtali:Chimica|Lu purtali dâ Chimica]] |
|||
*La [[tàvula piriodica]] di l'[[elimentu chimicu|elimenti]] |
|||
[[Catigurìa:Chìmica]] |
[[Catigurìa:Chìmica]] |
||
{{Link FA|fo}} |
|||
{{Link FA|lmo}} |
|||
{{Link FA|zh-yue}} |
|||
[[af:Chemie]] |
|||
[[als:Chemie]] |
|||
[[am:የጥንተ ንጥር ጥናት]] |
|||
[[an:Quimica]] |
|||
[[ar:كيمياء]] |
|||
[[arc:ܟܝܡܝܐ]] |
|||
[[arz:كيميا]] |
|||
[[as:ৰসায়ন]] |
|||
[[ast:Química]] |
|||
[[az:Kimya]] |
|||
[[ba:Химия]] |
|||
[[bar:Chemie]] |
|||
[[bat-smg:Kemėjė]] |
|||
[[be:Хімія]] |
|||
[[be-x-old:Хімія]] |
|||
[[bg:Химия]] |
|||
[[bjn:Kimia]] |
|||
[[bn:রসায়ন]] |
|||
[[bo:རྫས་འགྱུར་རིག་པ།]] |
|||
[[br:Kimiezh]] |
|||
[[bs:Hemija]] |
|||
[[ca:Química]] |
|||
[[cdo:Huá-hŏk]] |
|||
[[ceb:Kimika]] |
|||
[[ckb:کیمیا]] |
|||
[[co:Chimica]] |
|||
[[cs:Chemie]] |
|||
[[csb:Chemijô]] |
|||
[[cv:Хими]] |
|||
[[cy:Cemeg]] |
|||
[[da:Kemi]] |
|||
[[de:Chemie]] |
|||
[[diq:Kimya]] |
|||
[[dv:ކީމިއާއީ އިލްމު]] |
|||
[[el:Χημεία]] |
|||
[[en:Chemistry]] |
|||
[[eo:Kemio]] |
|||
[[es:Química]] |
|||
[[et:Keemia]] |
|||
[[eu:Kimika]] |
|||
[[ext:Química]] |
|||
[[fa:شیمی]] |
|||
[[fi:Kemia]] |
|||
[[fiu-vro:Keemiä]] |
|||
[[fo:Evnafrøði]] |
|||
[[fr:Chimie]] |
|||
[[frp:Ch·imie]] |
|||
[[frr:Kemii]] |
|||
[[fur:Chimiche]] |
|||
[[fy:Skiekunde]] |
|||
[[ga:Ceimic]] |
|||
[[gan:化學]] |
|||
[[gd:Dùileòlachd]] |
|||
[[gl:Química]] |
|||
[[gu:રસાયણ શાસ્ત્ર]] |
|||
[[gv:Kemmig]] |
|||
[[hak:Fa-ho̍k]] |
|||
[[haw:Kemika]] |
|||
[[he:כימיה]] |
|||
[[hi:रसायन शास्त्र]] |
|||
[[hr:Kemija]] |
|||
[[ht:Chimi]] |
|||
[[hu:Kémia]] |
|||
[[hy:Քիմիա]] |
|||
[[ia:Chimia]] |
|||
[[id:Kimia]] |
|||
[[ie:Chimie]] |
|||
[[io:Kemio]] |
|||
[[is:Efnafræði]] |
|||
[[it:Chimica]] |
|||
[[ja:化学]] |
|||
[[jbo:xumske]] |
|||
[[jv:Kimia]] |
|||
[[ka:ქიმია]] |
|||
[[kk:Химия]] |
|||
[[kn:ರಸಾಯನಶಾಸ್ತ್ರ]] |
|||
[[ko:화학]] |
|||
[[ku:Kîmya]] |
|||
[[kw:Kymystry]] |
|||
[[ky:Химия]] |
|||
[[la:Chemia]] |
|||
[[lad:Kemika]] |
|||
[[lb:Chimie]] |
|||
[[li:Chemie]] |
|||
[[lmo:Chímica]] |
|||
[[ln:Kémi]] |
|||
[[lo:ເຄມີສາດ]] |
|||
[[lt:Chemija]] |
|||
[[lv:Ķīmija]] |
|||
[[mg:Simia]] |
|||
[[mi:Mātauranga matū]] |
|||
[[mk:Хемија]] |
|||
[[ml:രസതന്ത്രം]] |
|||
[[mn:Хими]] |
|||
[[mr:रसायनशास्त्र]] |
|||
[[ms:Kimia]] |
|||
[[mt:Kimika]] |
|||
[[mwl:Química]] |
|||
[[nds:Chemie]] |
|||
[[nds-nl:Scheikunde]] |
|||
[[ne:रसायनशास्त्र]] |
|||
[[new:रसायनशास्त्र]] |
|||
[[nl:Scheikunde]] |
|||
[[nn:Kjemi]] |
|||
[[no:Kjemi]] |
|||
[[nov:Kemie]] |
|||
[[nrm:Chimie]] |
|||
[[oc:Quimia]] |
|||
[[os:Хими]] |
|||
[[pa:ਰਸਾਇਣ ਵਿਗਿਆਨ]] |
|||
[[pcd:Kémie]] |
|||
[[pih:Kemistrii]] |
|||
[[pl:Chemia]] |
|||
[[pnb:کیمسٹری]] |
|||
[[ps:کيميا]] |
|||
[[pt:Química]] |
|||
[[qu:Chaqllisinchi]] |
|||
[[ro:Chimie]] |
|||
[[ru:Химия]] |
|||
[[sa:रसायनशास्त्रं]] |
|||
[[sah:Химия]] |
|||
[[sc:Chìmica]] |
|||
[[sco:Chemistry]] |
|||
[[sh:Kemija]] |
|||
[[simple:Chemistry]] |
|||
[[sk:Chémia]] |
|||
[[sl:Kemija]] |
|||
[[sm:Kemisi]] |
|||
[[so:Kimisteri]] |
|||
[[sq:Kimia]] |
|||
[[sr:Хемија]] |
|||
[[ss:Ikhemisi]] |
|||
[[stq:Chemie]] |
|||
[[su:Kimia]] |
|||
[[sv:Kemi]] |
|||
[[sw:Kemia]] |
|||
[[szl:Chymijo]] |
|||
[[ta:வேதியியல்]] |
|||
[[te:రసాయన శాస్త్రము]] |
|||
[[tg:Химия]] |
|||
[[th:เคมี]] |
|||
[[tk:Himiýa]] |
|||
[[tl:Kimika]] |
|||
[[tr:Kimya]] |
|||
[[tt:Ximiä]] |
|||
[[uk:Хімія]] |
|||
[[ur:کیمیاء]] |
|||
[[vec:Chìmega]] |
|||
[[vi:Hóa học]] |
|||
[[vo:Kiemav]] |
|||
[[war:Kímika]] |
|||
[[xh:IKhemistri]] |
|||
[[yi:כעמיע]] |
|||
[[zea:Scheikunde]] |
|||
[[zh:化学]] |
|||
[[zh-classical:化學]] |
|||
[[zh-min-nan:Hoà-ha̍k]] |
|||
[[zh-yue:化學]] |
Virsioni currenti ô 14:14, 9 maiu 2015
La chìmica è la scienza, o, cchiù pricisamenti, dda vranca dî scienzi naturali, chi s'òccupa dû studiu dâ custituzzioni dâ materia e dî soi trasfurmazzioni. È lu studiu di l'àtumi e dî mulèculi quali elementi basi di custruzzioni dâ natura e di comu chissi si cummìnano pi prudùciri li varî stati dâ materia chi fòrmanu nuiàtri stissi e tutto chiddu chi ni circunna.