Adresa
:
[go:
nahoru
,
domu
]
Jump to content
Menù printzipale
Menù printzipale
move to sidebar
cua
Navigatzione
Pàgina printzipale
Ùrtimas mudàntzias
Pàgina a sa tzurpa
Agiudu
Comunidade
Tzilleri
Portale comunidade
Donatziones
Chirca
Chirca
Appearance
Registra·ti
Intra
Ainas personales
Registra·ti
Intra
Pages for logged out editors
learn more
Contributziones
Cuntierras
Cambiende
Istòria de Sardigna aragonesa
(setzione)
Annanghe limbas
Pàgina
Cuntierras
sardu
Leghe
Càmbia
Modìfica còdighe de orìgine
Càstia istòria
Ainas
Ainas
move to sidebar
cua
Actions
Leghe
Càmbia
Modìfica còdighe de orìgine
Càstia istòria
Generale
Pàginas chi ligant a custa
Mudàntzias ligadas
Càrriga documentu
Pàginas ispetziales
Informatziones pro sa pàgina
Otene un'URL incurtzadu
Iscàrriga su còdighe QR
Elementu Wikidata
In àteros progetos
Appearance
move to sidebar
cua
Atentzione:
Non ses identificadu. S'indiritzu IP tuo at a èssere annotadu si faghes cale si siat càmbiu. Si
intras in su contu tuo
o
creas unu contu
, is càmbios tuos ant a èssere marcados cun su nùmene impitadore tuo, paris a àteros giuamentos.
Anti-spam check. Do
not
fill this in!
=== Naschimentu de su Regnu de Sardigna === [[File:Bonifatius VIII Grabstatue.JPG|thumb|213x213px|Paba Bonifàtziu VIII, su chi aiat istituidu su regnu de Sardigna]] Sa pigada in possessu de su Regnu - comente acostumadu in cussos tempos - fiat istada un' operatzione militarea diaderus e fiat acontèssida isceti in su [[1324]] sutraende is territòrios de [[Caddura|Gaddura]] e de su Càlaris a is [[Repùblica de Pisa|pisanos]]. In antis de invadire sa Sardigna, [[Giagu II de Aragona|Giagu II su Giustu]], si fiat alliadu cun is [[Malaspina]], cun is [[Dòria]] e cun [[Ugone II de Arbaree]]. Imbrotadu dae unu càrculu polìticu erradu, su contributu militare dadu dae is sardos arbaresos a sa realizatzione de una conca de ponte in s'ìsula, pro contu de su regnu de Sardigna e Còrsica, fiat istadu determinante. [[Ugone II de Arbaree|Ugone II]] difatis si fiat alliadu cun [[Giagu II de Aragona]] cun s'intentzione a pustis de si fàghere suo logutenente in is territòrios conchistados a sa Comuna de Pisa. Mancari giai legìtimamente soberanu de su regnu suo, punnaiat a guvernare deretamente e inderetamente totu sa Sardigna e sa Còrsica. Galu in antis de s'arribu de is cadalanu-aragonesos, su 11 de abrile 1323, is tropas suas aiant atacadu autònomamente is pisanos in is intòrrios de [[Seddori]]. Aiat pedidu a fatu agiudu a su re de Aragona chi in manera pronta su 15 de maju aiat imbiadu a s'ìsula tres naes càrrigas de sordados a su cumandu de Gherardu e Dalmau de Rocabertì. Custas tropas costituiant s'avanguàrdia de sa chi diat èssere istada sa fortza de invasione a berus, formada dae 53 galeras e undighimìgia sordados, chi fiant isbarcados in Prama de Sulcis su 13 de làmpadas e aiant assitiadu [[Igrèsias|Bidda de Crèsia]]. Sa tzitade si fiat difèndida cun totu is fortzas e si fiat rèndida isceti a pustis de sete meses de resistèntzia. Su 13 de freàrgiu de su [[1324]], is catalanu-aragonesos e is tropas arborenses aiant assitiadu [[Casteddu|Casteddu de Càlaris]] e su 29 de su matessi mese aiant tzocadu in una batalla meda violenta cun s'esèrtzitu pisanu imbàtidu a liberare sa tzitade assitiada. Is ibèricos aiant bintu cun dificultade, padessende pèrdidas mannas; semper sa matessi die s'ammiràlliu Frantziscu Carros aiat iscagiadu is naes pisanas in is abbas de su golfu de Casteddu. In su tratadu de arrenda, sutascritu in calidade de binchidore fintzas dae [[Ugone II de Arbaree|Ugone II]], is pisanos aiant intregadu a su regnu de Sardigna e Còrsica totu is possedimentos issoro in su Càlaris e in Gaddura, mantenende però sa tzitade de Casteddu. Is iscontròrios fiant acabados su 19 de trìulas de su 1324 cun sa conchista de Casteddu e sa cuntzessione sua in feu a is Pisanos etotu. In cuss'annu, in is intòrrios de s'atuale Casteddu, fiat naschidu su primu nùcleu territoriale de su regnu de Sardigna. S'ispartzidura de is territòrios conchistados fiat acontèssida luegus. Is tzitades e unas cantas biddas fiant lassadas a sa [[Corona de Aragona]] e fiant fatas Tzitades e Biddas reales, is sartos fiant infeudados intrende s'istitutu de su [[feudalèsimu]]. Is territòrios gai assignados fiant fatos conteas e marchesados. Sa Marmidda de su Càlaris, colada a Casteddu in su [[1206]], fiat assignada in feu a [[Ugone II de Arbaree]] chi giai dd'aiat possèdida. Ugone fiat abarradu fiele a sa corona, aiat acordadu is fìgios cun una polìtica matrimoniale e aiat costrintu is fìgios Marianu e Giuanne a retzire un'annestru cadalanu. [[File:Juzgados de Cerdeña 01.svg|thumb|382x382px|Giuigados sardos]]
Ogetu:
Sarbende is càmbios, atzetas is
cunditziones de impreu
, e atzetas, sena de ddu pòdere prus revocare, de dare su contributu tuo a suta de is litzèntzias
CC BY-SA 4.0
e
GFDL
. Atzetas in prus chi unu ligòngiu ipertestuale o URL siat bastante pro s'atributzione sutaposta a sa litzèntzia Creative Commons.
Burra
Agiudu pro su càmbiu o s'iscritura
(aberret in una bentana noa)
Insertaduras ispetziales:
Á
á
À
à
É
é
È
è
Í
í
Ì
ì
Ó
ó
Ò
ò
Ú
ú
Ù
ù
·
<charinsert> «» “” " ‘’ ’ ' - – — „“ ‚‘ <> ¿ ? ¡ ! + − × ⋅ ÷ ≠ ~ ≈ ≡ ± ≤ ≥ ∞ ª º ¹ ² ³ ½ ¤ € £ $ ¢ § © ® ™ ¶ ‰ # * ∗ @ ‣ … → ↔ ↦ ⇒ ⇔ | ¦ † ° ′ ″ ♠ ♣ ♥ ♦ [+]
+
File:+
Template:+
Custu artìculu est galu unu abbotzu. Lu podes modificare e fàghere mannu e pretzisu. Agiuda·si!
Icona
Icona
Custu artìculu non est galu in mancuna categoria.
(castia
inoghe
pro sos articulos senza categoria, e s'
elencu
de sos articulos senza mancuna categoria)
Custu artìculu non sighit sas regulas:
agiuda
a lu megiorare sighende su
istile
de
Wikipedia
.
Custa pàgina cheret
fuliada deretu
ca
+
.
—
Su cummentu
non firmadu
in antis est istadu insertadu dae
+
(
cuntierras
•
contributziones
)
.
~~~ ~~~~ ~~~~~
+
+
+
+ +
+