François I od Francuske
François I (12. septembar 1494 - 31. mart 1547) bio je francuski kralj od 1. januara 1515. do svoje smrti.
| Franjo I | |
|---|---|
 | |
| Kralj Francuske | |
| Vladavina | 1. januar 1515 - 31. mart 1547 |
| Prethodnik | Luj XII |
| Nasljednik | Henri II |
| Krunidba | 25. januar 1515. |
| Supružnik | Claude Éléonore Habsbourg |
| Djeca | François III Henri II Magdalena od Francuske Karlo II, vojvoda Orleana Margareta od Francuske |
| Dinastija | Valois |
| Otac | Charles, grof Angulema |
| Majka | Louise od Savoje |
| Rođenje | 12. septembar 1494. |
| Smrt | 31. mart 1547. |
François je bio sin angulemskog grofa Charlesa i Louise od Savoje, te brat Margarete Angulemske. Naslijedio je 1515. svog rođaka i punca, Louisa XII, koji nije gajio simpatije prema njemu. Umjesto normalnog početka pripreme za buduću vladavinu, Louis XII je osamnaestogodišnjeg Franju poslao u rat. Nešto prije dolaska na prijestolje, François je oženio kćer Louisa XII Claude, koja je tek bila naslijedila svoju majku Anu kao vojvotkinja Bretanje.
Odmah po stupanju na francuski tron bez obzira na prijašnja lična neslaganja s prethodnikom on nastavlja njegov nerealan san o osvajanju Italije. Francuskoj se na tom putu ispriječio car Svetog Rimskog Carstva , i španjolski kralj Karlo V. S obzirom na novčani i ljudski potencijal protivnika ovaj rat je bilo nemoguće dobiti. Na kraju tokom rata i sam François I je pao u zarobljeništvo. Kako bi uspio iz njega izaći zamijenio se sa svojom djecom koja provode nekoliko godina kao taoci španjolskog kralja. Otkup njihove slobode postaje financijska katastrofa za državu. Njegovi pokušaji za sticanje podrške engleskog kralja Henrya VIII u borbi protiv Karla V su bili neuspješni. Cijela njegova vladavina samo s izuzetkom ratnih primirja je provedena u borbi protiv svog vječitog rivala. Ovaj rat će se nastaviti i tokom života njegovog nasljednika.
Pred sam kraj života François sklapa savez sa Osmanlijama protiv Habsburgovaca. Ovaj savez će ostat na snazi tokom sljedećih 250 godine.
Bio je istaknuti zaštitnik renesansne umjetnosti.
Par godina prije njegove smrti umro mu je najstariji sin, François III, vojvoda od Bretanje, tako da ga je na kraju neočekivano naslijedio preživjeli sin Henri II.
Djeca
urediDjeca kralja Françoisa I i kraljice Klaudije su bili:
- Ludovika od Francuske (1515-1517)
- Šarlota od Francuske (1516-1524)
- François III (1518-1536), vojvoda Bretanje kao Franjo III
- Henri II (1519-1559), vojvoda Bretanje, kralj Francuske kao Henrik II
- Madeleine od Francuske (1520-1537), kraljica Škotske kao supruga Jakova V
- Karlo od Francuske (1522-1545), vojvoda Orleana
- Margareta od Francuske (1523-1574), vojvotkinja Berrya
Godine 1530. oženio je Eleonoru Austrijsku, sestru svog najvećeg neprijatelja, cara Karla V, i udovicu portugalskog kralja Emanuela I. S njom nije imao djece. Franjo je imao nekoliko značajnih ljubavnica, među kojima je navodno bila i Mary Boleyn.
| Prethodnik: | Kralj Francuske | Nasljednik: |
| Louis XII | Henri II |