Kaliumi: Dallime mes rishikimesh

Browse history interactively

(View all pending changes)

[Redaktim i kontrolluar]

[pending revision]

← Redaktim më i vjetër

Content deleted Content added

PamorTekst wiki

Inline

Versioni aktual i datës 14 dhjetor 2023 22:02

Kaliumi është një element kimik me numër rendor Z=19. Në masën e trupit të njeriut merr pjesë me 0,35 % dhe me këtë sasi arrihet mbajtja në baraspeshë kimike e lëngjeve në trupin e njeriut, prandaj sapuni përbëhet nga kaliumi.

Jonet e kaliumit janë jetike për funksionet e të gjitha qelizave të gjalla. Transferimi i joneve të kaliumit nëpër membranat e qelizave nervore është i nevojshëm për përcjelljen normale nervore; Mungesa dhe teprica e kaliumit mund të rezultojë në shenja dhe simptoma të shumta, duke përfshirë ritmin jonormal të zemrës dhe anomali të ndryshme elektrokardiografike.

Frutat dhe perimet e freskëta janë një burim i mirë i kaliumit dietik. Trupi i përgjigjet fluksit të kaliumit në dietë, i cili rrit nivelet e kaliumit në serum duke zhvendosur kaliumin nga jashtë në brendësi të qelizave dhe duke rritur sekretimin e kaliumit nga veshkat.

Përbërja

Kaliumi është metal alkalin i butë,sa që mund të pritet lehtësisht me thikë, ka ngjyrë te bardhë ne të argjend, në takim me ajrin ngjyra e argjend zhduket. Ai është një metal i lehtë dhe për lehtësin e tij vjen pas litiumit, ka densitet më te vogël se uji. Simboli i Kaliumit është (K).

Kaliumi në natyrë është mjaft I përhapur në formë të komponimeve të i tëtijë. Megjithatë kaliumi është më pak i përhapur së natirumi. Për shkak të tretsh`mërisë të madhe të kripëra të kaliumit në ujë ato nuk ndodhen në një vend.Kaliumi kryesisht ndodhet në form miniralesh sislikat. Me zberthimine e këtyre mineraleve ndahen kripëerat më të rendesishme të kaliumit sië janë : Kloruri i kaliumit në formë të mineralit silvin, karnaliti, karitniti etj. Kripërat e kaliumit ndodhen në ujë të detit por në sasi shum më të vogel së ato të natriumit. Sasi të konsideroshmë t1 kripërave të kaliumit në tokë I shfytëzojnë bimët për ushqim. Kaliumi është metal më ngjyrë argjendi dhe ka shkelqim metalik. Në kushte normale është metal shum i butë dëndesija e tijë është 0,86 g/cm³. Në kontakt më ajrin kaliumi oksidohet më qrast e humb shkelqimin metalik, Nësë kaliumin e ndezim ai në ajër digjet më ngjyrë intenzivë vjollcë duke kaluar në supëroksid. Përfitimi i kaliumit : Kaliumi mund të fitohet më elektrolizë të shkrirjes së klorurit të kaliumit ose hidroksidit të kaliumit.

Kombinimet kimike

Oksidi kaliumit është një bazë e fortë qe ne temperaturën e ambientit paraqitet si kristal pangjyrë. Në kontakt me ujin vepron fuqishëm dhe jep hidroksil kaliumi(KOH).

2K_(s) + 2H₂O_(l) → H_2(g) + 2KOH_(aq)

Hidroksidi i kaliumit :

K₂CO₃ + Ba(OH)2 →2KOH + BaCO₃

Kloruri i kaliumit : KCL Nitrat i kaliumit :

NaNO₃ + KCL → KNO₃ + NaCl

Karbonat i kaluimit :

K₂CO₃

Përdorimi

Kaliumi është një element qe ka kimi mes lojtarve industrial ku gjen përdorim te gjere. Psh si elektrolit ne baterit alkaline. Përdoret për prodhimin e fotocelulave që gjejnë përdorim në teknika të televizionit..

Përfitimi

Kaliumi mund të fitohet me elektrolizë të shkrirjes së klorurit të kaliumit ose hidroksidit të kaliumit

Vetitë

Kaliumi është metal me ngjyrë argjendi me shkëlqim metalik,në kontakt me ajrin kaliumi oksidohet dhe e humb shkëlqimin. Densiteti i kaliumit është 0,86 g/cm³. Ky mineral luan një rol thelbësor në kontraksionet e muskujve dhe të zemrës, por edhe në transmetimin e flukseve nervore. Ato ndërhyjnë në funksionimin neuro-muskular dhe ja pse kaliumi lufton edhe kundër ngerceve. Kaliumi merr pjesë gjithashtu në funksionimin e gjëndrave mbiveshkore që rregullojnë stresin si dhe në prodhimin e energjisë.

Shih dhe këtë

Sistemi periodik i elementeve

H

He

Li

Be

B

C

N

O

F

Ne

Na

Mg

Al

Si

P

S

Cl

Ar

K

Ca

Sc

Ti

V

Cr

Mn

Fe

Co

Ni

Cu

Zn

Ga

Ge

As

Se

Br

Kr

Rb

Sr

Y

Zr

Nb

Mo

Tc

Ru

Rh

Pd

Ag

Cd

In

Sn

Sb

Te

I

Xe

Cs

Ba

La

Ce

Pr

Nd

Pm

Sm

Eu

Gd

Tb

Dy

Ho

Er

Tm

Yb

Lu

Hf

Ta

W

Re

Os

Ir

Pt

Au

Hg

Tl

Pb

Bi

Po

At

Rn

Fr

Ra

Ac

Th

Pa

U

Np

Pu

Am

Cm

Bk

Cf

Es

Fm

Md

No

Lr

Rf

Db

Sg

Bh

Hs

Mt

Ds

Rg

Cn

Nh

Fl

Mc

Lv

Ts

Og

Metalet alkaline

Metalet alkaline tokësore

Metalet tjera

Jometale tjera

Ac | Ag | Al | Am | Ar | As | At | Au | B | Ba | Be | Bh | Bi | Bk | Br | C | Ca | Cd | Ce | Cf | Cl | Cm | Cn | Co | Cr | Cs | Cu | Db | Ds | Dy | Er | Es | Eu | F | Fe | Fl | Fm | Fr | Ga | Gd | Ge | H | He | Hf | Hg | Ho | Hs | I | In | Ir | K | | Kr | La | Li | Lr | Lu | Lv | Mc | Md | Mg | Mn | Mo | Mt | N | Na | Nb | Nd | Ne | Nh | Ni | No | Np | O | Og | Os | P | Pa | Pb | Pd | Pm | Po | Pr | Pt | Pu | Ra | Rb | Re | Rf | Rg | Rh | Rn | Ru | S | Sb | Sc | Se | Sg | Si | Sm | Sn | Sr | Ta | Tb | Tc | Te | Th | Ti | Tl | Tm | Ts | U | V | W | Xe | Y | Yb | Zn | Zr

@@ Rreshti 1: / Rreshti 1: @@
+[[Skeda:Potassium-2.jpg|parapamje|Perlat e kaliumit në parafinë]]'''Kaliumi''' është një element kimik me numër rendor Z=19. Në masën e trupit të njeriut merr pjesë me 0,35 % dhe me këtë sasi arrihet mbajtja në baraspeshë kimike e lëngjeve në trupin e njeriut, prandaj sapuni përbëhet nga kaliumi.
-{{Infoboks Element Kimike
-| Seria        =
+Jonet e kaliumit janë jetike për funksionet e të gjitha qelizave të gjalla. Transferimi i joneve të kaliumit nëpër membranat e qelizave nervore është i nevojshëm për përcjelljen normale nervore; Mungesa dhe teprica e kaliumit mund të rezultojë në shenja dhe simptoma të shumta, duke përfshirë ritmin jonormal të zemrës dhe anomali të ndryshme elektrokardiografike.
-| Numri atomik =
-| Emri         = Kalium
+[[Fruti|Frutat]] dhe [[perimet]] e freskëta janë një burim i mirë i kaliumit dietik. Trupi i përgjigjet fluksit të kaliumit në [[Dieta|dietë]], i cili rrit nivelet e kaliumit në serum duke zhvendosur kaliumin nga jashtë në brendësi të qelizave dhe duke rritur sekretimin e kaliumit nga veshkat.
-| Simboli      = K
-}}
-'''Kaliumi''' është element kimik. Në masen e trupit të njeriut merr pjesë me 0.35% dhe me këtë sasi arrihet mbajtja në barazpeshë kimike e lëngjeve në trupin e njeriut, përndryshe [[sapuni]] marohet nga kaliumi.
 == Përbërja ==
-Kaliumi është metal alkalin i butë,sa që mund të pritet lehtësisht me thikë, ka ngjyrë te bardhë ne të argjendt, në takim me ajrin ngjyra e argjendt zhduket. Ai është një metal i lehtë dhe për lehtësin e tij vjen pas litiumit, ka densitet më te vogël se uji.Formula e Kaliumit është (K)
+Kaliumi është metal alkalin i butë,sa që mund të pritet lehtësisht me thikë, ka ngjyrë te bardhë ne të argjend, në takim me ajrin ngjyra e argjend zhduket. Ai është një metal i lehtë dhe për lehtësin e tij vjen pas litiumit, ka densitet më te vogël se uji.  Simboli i Kaliumit është (K).
+Kaliumi në natyrë është mjaft I përhapur në formë të komponimeve të i tëtijë.  Megjithatë kaliumi është më pak i përhapur së natirumi.  Për shkak të tretsh`mërisë të madhe të kripëra të kaliumit në ujë ato nuk ndodhen në një vend.Kaliumi kryesisht ndodhet në form miniralesh sislikat.  Me zberthimine e këtyre mineraleve ndahen kripëerat më të rendesishme të kaliumit sië janë : Kloruri i kaliumit në formë	 të mineralit silvin, karnaliti, karitniti etj.  Kripërat e kaliumit ndodhen në ujë të detit por në sasi shum më të vogel së ato të natriumit.  Sasi të konsideroshmë t1 kripërave të kaliumit në tokë I shfytëzojnë bimët për ushqim.
-== Kombinimet kimike ==
+Kaliumi është metal më ngjyrë argjendi dhe ka shkelqim metalik.  Në kushte normale është metal shum i butë dëndesija e tijë është 0,86 g/cm³.
+Në kontakt më ajrin kaliumi oksidohet më qrast e humb shkelqimin metalik, Nësë kaliumin e ndezim ai në ajër digjet më ngjyrë intenzivë vjollcë duke kaluar në supëroksid.
+Përfitimi i kaliumit : Kaliumi mund të fitohet më elektrolizë të shkrirjes së klorurit të kaliumit ose hidroksidit të kaliumit.
+== Kombinimet kimike ==
-Oksidi kaliumit është një bazë e fortë qe ne temperaturën e ambjentit paraqitet si kristal pangjyrë. Në kontakt me ujin vepron fuqishëm dhe jep hidroksil kaliumi(KOH).
+Oksidi kaliumit është një bazë e fortë qe ne temperaturën e ambientit paraqitet si kristal pangjyrë.  Në kontakt me ujin vepron fuqishëm dhe jep hidroksil kaliumi(KOH).
 : 2K<sub>(s)</sub> + 2H<sub>2</sub>O<sub>(l)</sub> → H<sub>2(g)</sub> + 2KOH<sub>(aq)</sub>
-Hidroksidi i kaliumit;
+Hidroksidi i kaliumit :
-:K<sub>2</sub>CO<sub>3</sub> + Ba(OH)2 →2KOH + BaCO<sub>3</sub>
+: K<sub>2</sub>CO<sub>3</sub> + Ba(OH)2 →2KOH + BaCO<sub>3</sub>
-Kloruri i kaliumit: [[KCL]]
+Kloruri i kaliumit : [[KCL]]
-Nitrat i kaliumit:
+Nitrat i kaliumit :
 : NaNO<sub>3</sub> + KCL → KNO<sub>3</sub> + NaCl
-Karbonat i kaluimit:
+Karbonat i kaluimit :
-:[[K2CO3|K<sub>2</sub>CO<sub>3</sub>]]
+: [[K2CO3|K<sub>2</sub>CO<sub>3</sub>]]
 == Përdorimi ==
-Kaliumi është një element kimik industrial ku gjen perdorim te gjere. Psh si elektrolit ne baterit alkaline.
+Kaliumi është një element qe ka kimi mes lojtarve industrial ku gjen përdorim te gjere.  Psh si elektrolit ne baterit alkaline.
 Përdoret për prodhimin e fotocelulave që gjejnë përdorim në teknika të televizionit..
 == Përfitimi ==
 Kaliumi mund të fitohet me elektrolizë të shkrirjes së klorurit të kaliumit ose hidroksidit të kaliumit
 == Vetitë ==
-Kaliumi është metal me ngjyrë argjendi me shkëlqim metalik,në kontakt me ajrin kaliumi oksidohet dhe e humb shkëlqimin. Densiteti i kaliumit është 0.86 g/cm<sup>3</sup>. Ky mineral luan një rol thelbësor në kontraksionet e muskujve dhe të zemrës, por edhe në transmetimin e flukseve nervore. Ato nderhyjnë në funksionimin neuro-muskular dhe ja pse kaliumi lufton edhe kundër ngerceve. Kaliumi merr pjesë gjithashtu në funksionimin e gjendrave mbiveshkore që rregullojnë stresin si dhe në prodhimin e energjisë.
+Kaliumi është metal me ngjyrë argjendi me shkëlqim metalik,në kontakt me ajrin kaliumi oksidohet dhe e humb shkëlqimin.  Densiteti i kaliumit është 0,86 g/cm<sup>3</sup>. Ky mineral luan një rol thelbësor në kontraksionet e muskujve dhe të zemrës, por edhe në transmetimin e flukseve nervore. Ato ndërhyjnë në funksionimin neuro-muskular dhe ja pse kaliumi lufton edhe kundër ngerceve.  Kaliumi merr pjesë gjithashtu në funksionimin e gjëndrave mbiveshkore që rregullojnë stresin si dhe në prodhimin e energjisë.
 == Shih dhe këtë ==
@@ Rreshti 35: / Rreshti 38: @@
 [[Kategoria:Elemente kimike]]
-[[af:Kalium]]
-[[an:Potasio]]
-[[ar:بوتاسيوم]]
-[[ast:Potasiu]]
-[[az:Kalium]]
-[[ba:Калий]]
-[[be:Калій]]
-[[be-x-old:Каль]]
-[[bg:Калий]]
-[[bn:পটাশিয়াম]]
-[[bs:Kalijum]]
-[[ca:Potassi]]
-[[chr:ᏉᏔᏏᏯᎻ]]
-[[co:Potassiu]]
-[[cs:Draslík]]
-[[cv:Кали]]
-[[cy:Potasiwm]]
-[[da:Kalium]]
-[[de:Kalium]]
-[[dv:ޕޮޓޭސިއަމް]]
-[[el:Κάλιο]]
-[[en:Potassium]]
-[[eo:Kalio]]
-[[es:Potasio]]
-[[et:Kaalium]]
-[[eu:Potasio]]
-[[fa:پتاسیم]]
-[[fi:Kalium]]
-[[fr:Potassium]]
-[[frr:Kalium]]
-[[fur:Potassi]]
-[[ga:Potaisiam]]
-[[gl:Potasio]]
-[[gv:Potashum]]
-[[hak:Kap]]
-[[haw:Potasiuma]]
-[[he:אשלגן]]
-[[hi:पोटैशियम]]
-[[hif:Potassium]]
-[[hr:Kalij]]
-[[ht:Potasyòm]]
-[[hu:Kálium]]
-[[hy:Կալիում]]
-[[ia:Potassium]]
-[[id:Kalium]]
-[[io:Kalio]]
-[[is:Kalín]]
-[[it:Potassio]]
-[[ja:カリウム]]
-[[jbo:sodnrkali]]
-[[jv:Kalium]]
-[[ka:კალიუმი]]
-[[kk:Калий]]
-[[kn:ಪೊಟ್ಯಾಶಿಯಮ್]]
-[[ko:칼륨]]
-[[ku:Qelye]]
-[[kv:Калий]]
-[[la:Kalium]]
-[[lb:Kalium]]
-[[lij:Potassio]]
-[[ln:Potasu]]
-[[lt:Kalis]]
-[[lv:Kālijs]]
-[[mi:Konurehu]]
-[[mk:Калиум]]
-[[ml:പൊട്ടാസ്യം]]
-[[mr:पलाश]]
-[[mrj:Калий]]
-[[ms:Kalium]]
-[[my:ပိုတက်ဆီယမ်]]
-[[nds:Kalium]]
-[[ne:पोटेशियम]]
-[[nl:Kalium]]
-[[nn:Kalium]]
-[[no:Kalium]]
-[[nov:Kalium]]
-[[oc:Potassi]]
-[[pa:ਪੋਟਾਸ਼ਿਅਮ]]
-[[pl:Potas]]
-[[pnb:پوٹاشیم]]
-[[pt:Potássio]]
-[[qu:Kalyu]]
-[[ro:Potasiu]]
-[[ru:Калий]]
-[[sa:पोटासियम्]]
-[[sah:Калиум]]
-[[scn:Putassa]]
-[[sh:Kalij]]
-[[si:පොටෑසියම්]]
-[[simple:Potassium]]
-[[sk:Draslík]]
-[[sl:Kalij]]
-[[sr:Калијум]]
-[[stq:Kalium]]
-[[sv:Kalium]]
-[[sw:Kali]]
-[[ta:பொட்டாசியம்]]
-[[te:పొటాషియం]]
-[[tg:Калий]]
-[[th:โพแทสเซียม]]
-[[tl:Potasyo]]
-[[tr:Potasyum]]
-[[tt:Калий]]
-[[ug:كالىي]]
-[[uk:Калій]]
-[[ur:اُشنانصر]]
-[[uz:Kaliy]]
-[[vep:Kalii]]
-[[vi:Kali]]
-[[vls:Kalium]]
-[[wa:Potassiom]]
-[[war:Potasyo]]
-[[xal:Калион]]
-[[yi:קאליום]]
-[[yo:Potassium]]
-[[za:Gyaz]]
-[[zh:钾]]
-[[zh-min-nan:Kah-sò͘]]
-[[zh-yue:鉀]]