Nangka: Béda antarrépisi
Konten dihapus Konten ditambahkan
Rescuing 2 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9.3 |
|||
| (35 révisi antara karya leuwih ti 18 pamaké teu ditémbongkeun) | |||
| Baris ka-1: | Baris ka-1: | ||
{{taxobox |
|||
{{dipaké}} |
|||
|name = Nangka |
|||
[[Gambar:Jackfruit of Bangladesh2.jpg|thumb|200px|right| Nangka]] |
|||
|image = Jackfruit of Bangladesh2.jpg |
|||
|image_caption = ''Nangka'' |
|||
|regnum = [[Plantae]] |
|||
|unranked_divisio = [[Angiosperms]] |
|||
|unranked_classis = Eudicots |
|||
|unranked_ordo = Rosids |
|||
|ordo = [[Rosales]] |
|||
|familia = [[Moraceae]] |
|||
|genus = Artocarpus |
|||
|species = '''''A. heterophyllus''''' |
|||
|binomial = ''Artocarpus heterophyllus'' |
|||
|binomial_authority = |
|||
|}} |
|||
'''Nangka''' mangrupa pepelakan anu asalna ti [[India]] sarta sumebar ka wewengkon tropis kaasup [[Indonésia]].<ref name="Nangka">[http://lc.bppt.go.id/ttg/Data/bididaya%20pertanian/buah/nangka.pdf Nangka] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120417034120/http://lc.bppt.go.id/ttg/Data/bididaya%20pertanian/buah/nangka.pdf |date=2012-04-17 }}</ref> Di [[Indonésia]] tangkal ieu mibanda sababaraha ngaran di antarana [[nongko/nangka]] (Jawa, Gorontalo), [[langge]] (Gorontalo), [[anane]] (Ambon), [[lumasa/malasa]] (Lampung), [[nanal]] atawa [[krour]] (Irian Jaya), '''nangka''' (sunda).<ref name="Nangka"/> Sedengkeun basa deungeuna nyaéta: [[jacfruit]], [[jack]] (Inggris), '''nangka''' (Malaysia), [[kapiak]] (Papua Nugini), [[liangka]] (Filipina), [[peignai]] (Myanmar), [[khnaor]] (Kamboja), [[miiz hnang]] (laos), [[khanun]] (Thailand), [[mit]] (Vietnam).<ref name="Nangka"/> |
|||
==Sajarah Nangka== |
|||
'''Nangka''' mangrupa pepelakan anu asalna ti [[India]] sarta sumebar ka wewengkon tropis kaasup [[Indonésia]]. <ref name="Nangka"> [http://lc.bppt.go.id/ttg/Data/bididaya%20pertanian/buah/nangka.pdf Nangka] </ref>.Di [[Indonésia]] tangkal ieu ngabogaan sababaraha ngaran diantarana [[nongko/nangka]] (Jawa, Gorontalo), [[langge]] (Gorontalo), [[anane]] (Ambon), [[lumasa/malasa]] (Lampung), [[nanal]] atawa [[krour]] (Irian Jaya), [[nangka]] (sunda). <ref name="Nangka"/> Sedengkeun basa deungeuna nya éta: [[jacfruit]], [[jack]] (Inggris), [[nangka]] (Malaysia), [[kapiak]] (Papua Nugini), [[liangka]] (Filipina), [[peignai]] (Myanmar), [[khnaor]] (Kamboja), [[miiz hnang]] (laos), [[khanun]] (Thailand), [[mit]] (Vietnam). <ref name="Nangka"/> |
|||
==Rupa-Rupa Nangka== |
==Rupa-Rupa Nangka== |
||
Aya rupa-rupa jenis nangka di [[Indonésia]], |
Aya rupa-rupa jenis nangka di [[Indonésia]], nyaéta leuwih ti 30 kultivar.<ref name="Rupa Nangka"/> Sedengkeun di pulo Jawa aya leuwih ti 20 kultivar.<ref name="Rupa Nangka">[http://binaukm.com/2011/06/jenis-tanaman-nangka/ Rupa Nangka] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20111011135325/http://binaukm.com/2011/06/jenis-tanaman-nangka/ |date=2011-10-11 }}</ref> Ku kitu na nangka dikelompokein jadi sababaraha macem, di antarana <ref name="Rupa Nangka"/>: |
||
*Dumasar Ukuran: |
|||
*Dumasar Ukuran:<ref name="Rupa Nangka"/> |
|||
1. '''Nangka gedé''' : luhurna sakitar 20-30 m; diameter batang sakitar 80 cm sarta umur mimiti buahan sakitar 5-10 bulan. |
|||
1. '''Nangka gedé''' : luhurna kira-kira 20–30 m; diaméter batang kira-kira 80 cm sarta umur mimiti buahan kira-kira 5-10 bulan. |
|||
2. '''Nangka leutik''' : luhurna |
2. '''Nangka leutik''' : luhurna kira-kira 6–9 m; diaméter batang kira-kira 15–25 cm sarta umur mimiti buahan kira-kira 18-24 bulan. |
||
*Dumasar kaayaan buahna <ref name="Rupa Nangka"/>: |
*Dumasar kaayaan buahna <ref name="Rupa Nangka"/>: |
||
| Baris ka-21: | Baris ka-33: | ||
3. '''Nangka cempedak''': buahna ipis, liat sarta seungit pisan. |
3. '''Nangka cempedak''': buahna ipis, liat sarta seungit pisan. |
||
Ti |
Ti sakabéh rupa nangka di luhur anu loba dipelak di Indonésia nyaéta: [[nangka bilulang]] atawa [[nangka celeng]], [[nangka cempedak]], [[nangka dulang]], [[nangka kandel]], [[nangka kunir]], [[nangka beureum]], [[nangka salak]], [[nangka mini]], jeung [[nangka misin]].<ref name="Rupa Nangka"/> |
||
==Mangpaat Nangka== |
==Mangpaat Nangka== |
||
Sawatara mangpaat nangka |
Sawatara mangpaat nangka di antarana: |
||
1. Ngaronjatkeun kaséhatan saluran pencernaan |
1. Ngaronjatkeun kaséhatan saluran pencernaan |
||
Buah nangka bisa mulihkeun nyeri [[lambung]] sarta serat nangka bisa ngalancarkeun miceun. |
Buah nangka bisa mulihkeun nyeri [[lambung]] sarta serat nangka bisa ngalancarkeun miceun.<ref name="Mangpaat Nangka">[http://bangrifai.blogspot.com/2011/03/inilah-manfaat-buah-nangka.html Mangpaat Nangka]</ref> Ku kituna, nangka bisa nyegah timbulna [[kanker]] peujit.<ref name="Mangpaat Nangka"/> |
||
2. Nguatkeun sistem imun |
2. Nguatkeun sistem imun |
||
Buah nangka ngandung vitamin C anu miboga fungsi minangka [[antioksidan]] pikeun nyegah [[flu]] sarta [[infeksi]]. |
Buah nangka ngandung vitamin C anu miboga fungsi minangka [[antioksidan]] pikeun nyegah [[flu]] sarta [[infeksi]].<ref name="Mangpaat Nangka"/> |
||
3. Nyegah panyakit kanker |
3. Nyegah panyakit kanker |
||
Buah nangka ngandung [[fitonutrien]] kawas [[lignan]], [[isoflavon]], sarta [[saponin]] anu bisa nyegah timbulna panyakit kanker. |
Buah nangka ngandung [[fitonutrien]] kawas [[lignan]], [[isoflavon]], sarta [[saponin]] anu bisa nyegah timbulna panyakit kanker.<ref name="Mangpaat Nangka"/> |
||
4. Nurunkeun tekanan darah |
4. Nurunkeun tekanan darah |
||
Buah nangka ngandung [[potassium]] (kalium) anu penting pikeun ngajaga kasaimbangan cairan awak sarta [[eletrolit]]. |
Buah nangka ngandung [[potassium]] (kalium) anu penting pikeun ngajaga kasaimbangan cairan awak sarta [[eletrolit]].<ref name="Mangpaat Nangka"/> Ku kituna, bisa méré mangpaat positif pikeun pangaturan tekanan darah, bisa ngurangan resiko serangan jantung jeung stroke.<ref name="Mangpaat Nangka"/> |
||
5. Pikeun indra panempo |
5. Pikeun indra panempo |
||
Kandungan vitamin A dina buah nangka baris ngajaga kaséhatan panon. Sajaba ti éta, vitamin ieu ogé penting pikeun ngajaga kaséhatan kulit sarta [[membran mukosa]] (contona dina irung) sarta ngaronjatkeun fungsi sistem imun. |
Kandungan vitamin A dina buah nangka baris ngajaga kaséhatan panon. Sajaba ti éta, vitamin ieu ogé penting pikeun ngajaga kaséhatan kulit sarta [[membran mukosa]] (contona dina irung) sarta ngaronjatkeun fungsi sistem imun.<ref name="Mangpaat Nangka"/> |
||
6. Panambah |
6. Panambah énérgi |
||
Buah nangka bisa jadi panambah |
Buah nangka bisa jadi panambah énérgi alatan ayana kandungan gula kawas [[fruktosa]] jeung [[sukrosa]]. Buahna anu hipu, amis, sarta lemes bisa mulihkeun énérgi.<ref name="Mangpaat Nangka"/> |
||
==Rupa Kadaharan== |
==Rupa Kadaharan== |
||
[[Gambar:Artocarpus heterophyllus Malaysia.jpg|jmpl|Nangka]] |
|||
'''Kolek Cau Nangka''' |
|||
Bahan:<ref name="Kolek Cau Nangka">[http://indonesiaindonesia.com/f/13958-kolak-pisang-nangka/ Kolek Cau Nangka]</ref> |
|||
'''Kolek Nangka''' |
|||
* 1/4 sisir cau kepok (3-4 cau) |
|||
Bahan: <ref name:"Masakan"> [http://popunews.com/resep-masakan-indonesia/resep-membuat-kolak-nangka/ Masakan> </ref>. |
|||
* |
* 1 nangka |
||
* 250 ml cipati |
|||
* 300 gr gula beureum/aren |
|||
* 500 ml cai |
|||
* 4 lbr daun pandan |
|||
* 1/2 sdt vanili (atawa 2 lembar daun pandan) |
|||
* 300 ml santan |
|||
* 1 sdt uyah |
* 1 sdt uyah |
||
* 250 gram gula jawa |
|||
* 1000 ml cai |
|||
Cara |
Cara nyieun:<ref name="Kolek Cau Nangka"/> |
||
*Cokot nangka anu geus asak tuluy pesek saterusna iris. |
|||
*Iris gula beureum sangkan gancang larut asupkeun dina cai anu geus disadiakeun. |
|||
*Kulub cai, gula beureum, daun pandan sarta uyah nepi ka ngagolak, saterusna asupkeun cau jeung santan, kulub nepi ka asak bari diaduk-aduk. |
|||
*Angkat sarta sajikeun, ditambah es batu lamun resep |
|||
* Kulub gula jeung cai sarta daun pandan (atawa vanili) , nepi ka gula larut. Saterusna asupkeun cipati jeung uyah, nepi ka rada ngagolak. |
|||
* Asupkeun cau nepi ka cau hipu, tuluy asupkeun irisan nangka. |
|||
* Masak bari diaduk nepi ka cai kolak asak. |
|||
'''Gudeg Nangka''' |
'''Gudeg Nangka''' |
||
Bahan: |
Bahan:<ref name="Gudeg Nangka">[http://www.melroseflowers.com/mkic/resep/sayur/gudeg_nangka.html Gudeg Nangka]</ref> |
||
* 1½ kg nangka ngora |
* 1½ kg nangka ngora |
||
| Baris ka-72: | Baris ka-84: | ||
* 2 sdm gula jawa |
* 2 sdm gula jawa |
||
* 6 lambar daun salam |
* 6 lambar daun salam |
||
* 4 gelas |
* 4 gelas cipati |
||
* uyah |
* uyah |
||
* minyak goréng |
* minyak goréng |
||
Cara Nyieun: |
Cara Nyieun:<ref name="Gudeg Nangka"/> |
||
* Nangka ngora diiris jadi 4 |
* Nangka ngora diiris jadi 4 cm tuluy dikulub jeung cai nepi ka asak. |
||
* Larutkeun asem jawa sarta gula beureum jeung cai saeutik. |
* Larutkeun asem jawa sarta gula beureum jeung cai saeutik. |
||
* Panaskeun minyak goréng, tumis samara anu geus dihaluskeun ditambah daun salam, cai gula beureum sarta cai asam jawa. |
* Panaskeun minyak goréng, tumis samara anu geus dihaluskeun ditambah daun salam, cai gula beureum sarta cai asam jawa. |
||
* Lamun geus seungit, asupkeun nangka, aduk rata, tambahkeun uyah. |
* Lamun geus seungit, asupkeun nangka, aduk rata, tambahkeun uyah. |
||
* Pamungkas, asupkeun |
* Pamungkas, asupkeun cipati nepi ka ngagolak sangkan cipati jadi rada kentel. |
||
==Referensi== |
==Referensi== |
||
{{reflist}} |
{{reflist}} |
||
[[af:Dans]] |
|||
[[an:Danza]] |
|||
[[ar:رقص]] |
|||
[[arz:رقص]] |
|||
[[ast:Danza]] |
|||
[[ay:Thuquña]] |
|||
[[az:Rəqs]] |
|||
[[be:Танцы]] |
|||
[[be-x-old:Танец]] |
|||
[[bg:Танц]] |
|||
[[bjn:Igal]] |
|||
[[bm:Dɔnke]] |
|||
[[bn:নৃত্য]] |
|||
[[bo:ཞབས་བྲོ།]] |
|||
[[br:Dañs]] |
|||
[[bs:Ples]] |
|||
[[ca:Dansa]] |
|||
[[ceb:Sayaw]] |
|||
[[ckb:ھەڵپەرکێ]] |
|||
[[co:Baddu]] |
|||
[[cs:Tanec]] |
|||
[[csb:Tuńc]] |
|||
[[cy:Dawns]] |
|||
[[da:Dans]] |
|||
[[de:Tanz]] |
|||
[[el:Χορός]] |
|||
[[en:Dance]] |
|||
[[eo:Danco]] |
|||
[[es:Danza]] |
|||
[[et:Tants]] |
|||
[[eu:Dantza]] |
|||
[[fa:رقص]] |
|||
[[fi:Tanssi]] |
|||
[[fiu-vro:Tands]] |
|||
[[fr:Danse]] |
|||
[[fur:Bal]] |
|||
[[fy:Dûns]] |
|||
[[ga:Damhsa]] |
|||
[[gan:舞蹈]] |
|||
[[gd:Dannsa]] |
|||
[[gl:Danza]] |
|||
[[gv:Daunse]] |
|||
[[haw:Hulahula]] |
|||
[[he:ריקוד]] |
|||
[[hi:नृत्य]] |
|||
[[hif:Dance]] |
|||
[[hr:Ples]] |
|||
[[hu:Tánc]] |
|||
[[ia:Dansa]] |
|||
[[id:Tari]] |
|||
[[ie:Dansa]] |
|||
[[is:Dans]] |
|||
[[it:Danza]] |
|||
[[ja:ダンス]] |
|||
[[jbo:dansu]] |
|||
[[ka:ცეკვა]] |
|||
[[kk:Би қимыл]] |
|||
[[kl:Taparneq]] |
|||
[[kn:ನೃತ್ಯ]] |
|||
[[ko:춤]] |
|||
[[ky:Бий]] |
|||
[[la:Saltatio]] |
|||
[[lb:Danz]] |
|||
[[li:Dans]] |
|||
[[ln:Mabína]] |
|||
[[lo:ການຟ້ອນລຳ]] |
|||
[[lt:Šokis]] |
|||
[[lv:Deja]] |
|||
[[mk:Танц]] |
|||
[[ml:നൃത്തം]] |
|||
[[mn:Бүжиг]] |
|||
[[mr:नृत्य]] |
|||
[[ms:Tarian]] |
|||
[[mt:Żifna]] |
|||
[[my:ကခုန်ခြင်း]] |
|||
[[mzn:سما]] |
|||
[[nah:Mācēhualiztli]] |
|||
[[nap:Ballo]] |
|||
[[nds:Danz]] |
|||
[[nds-nl:Daans]] |
|||
[[ne:नृत्य]] |
|||
[[new:नर्तकी]] |
|||
[[nl:Dans]] |
|||
[[nn:Dans]] |
|||
[[no:Dans]] |
|||
[[nov:Danso]] |
|||
[[nrm:Dans'sie]] |
|||
[[nv:Azhish]] |
|||
[[oc:Dança]] |
|||
[[pag:Sayaw]] |
|||
[[pap:Baila]] |
|||
[[pl:Taniec]] |
|||
[[pnb:ناچ]] |
|||
[[pt:Dança]] |
|||
[[qu:Tusuy]] |
|||
[[ro:Dans]] |
|||
[[ru:Танец]] |
|||
[[rue:Танець]] |
|||
[[sa:नृत्यं]] |
|||
[[sah:Үҥкүү]] |
|||
[[scn:Abballu]] |
|||
[[sco:Dance]] |
|||
[[sh:Ples]] |
|||
[[simple:Dance]] |
|||
[[sk:Tanec]] |
|||
[[sl:Ples]] |
|||
[[sq:Vallëzimi]] |
|||
[[sr:Плес]] |
|||
[[sv:Dans]] |
|||
[[ta:நடனம்]] |
|||
[[te:నాట్యము]] |
|||
[[tg:Рақс]] |
|||
[[th:การเต้นรำ]] |
|||
[[tl:Sayaw]] |
|||
[[tr:Dans]] |
|||
[[uk:Танець]] |
|||
[[ur:رقص]] |
|||
[[vec:Bało]] |
|||
[[vi:Nhảy múa]] |
|||
[[wa:Danse]] |
|||
[[war:Sayaw]] |
|||
[[yi:טאנץ]] |
|||
[[zh:舞蹈]] |
|||
[[zh-min-nan:Bú-tō]] |
|||
[[zh-yue:舞]] |
|||
[[Kategori:Tutuwuhan]] |
|||
[[Kategori:Bungbuahan]] |
[[Kategori:Bungbuahan]] |
||
[[Kategori:Moraceae]] |
|||
[[Kategori:Kadaharan]] |
|||
Révisi mangsa 15 April 2023 23.29
| Nangka | |
|---|---|
| |
| Nangka | |
| Klasifikasi ilmiah | |
| Karajaan: | |
| (unranked): | |
| (unranked): | Eudicots
|
| (unranked): | Rosids
|
| Ordo: | |
| Kulawarga: | |
| Génus: | Artocarpus
|
| Spésiés: | A. heterophyllus
|
| Ngaran binomial | |
| Artocarpus heterophyllus | |
Nangka mangrupa pepelakan anu asalna ti India sarta sumebar ka wewengkon tropis kaasup Indonésia.[1] Di Indonésia tangkal ieu mibanda sababaraha ngaran di antarana nongko/nangka (Jawa, Gorontalo), langge (Gorontalo), anane (Ambon), lumasa/malasa (Lampung), nanal atawa krour (Irian Jaya), nangka (sunda).[1] Sedengkeun basa deungeuna nyaéta: jacfruit, jack (Inggris), nangka (Malaysia), kapiak (Papua Nugini), liangka (Filipina), peignai (Myanmar), khnaor (Kamboja), miiz hnang (laos), khanun (Thailand), mit (Vietnam).[1]
Rupa-Rupa Nangka
[édit | édit sumber]Aya rupa-rupa jenis nangka di Indonésia, nyaéta leuwih ti 30 kultivar.[2] Sedengkeun di pulo Jawa aya leuwih ti 20 kultivar.[2] Ku kitu na nangka dikelompokein jadi sababaraha macem, di antarana [2]:
- Dumasar Ukuran:[2]
1. Nangka gedé : luhurna kira-kira 20–30 m; diaméter batang kira-kira 80 cm sarta umur mimiti buahan kira-kira 5-10 bulan.
2. Nangka leutik : luhurna kira-kira 6–9 m; diaméter batang kira-kira 15–25 cm sarta umur mimiti buahan kira-kira 18-24 bulan.
- Dumasar kaayaan buahna [2]:
1. Nangka bubur: disebut ogé khanun lamoud (thailand), vela (Srilangka) atawa koozha chakka (India kidul); buahna ipis, beyé rada berserat sarta lembék, beraroma teuas gampang ucul ti buah, rasana asam amis, sarta kaangseu seungit seukeut.
2. Nangka salak: disebut ogé nangka sanggal/celeng (Malaysia), khanun nang (Thailand), varaka (Srilangka), atawa koozha pusham (India kidul), buahna kandel, teuas, rada garing, amis rada pait, sarta teu seungit pisan/aromana kurang teuas.
3. Nangka cempedak: buahna ipis, liat sarta seungit pisan.
Ti sakabéh rupa nangka di luhur anu loba dipelak di Indonésia nyaéta: nangka bilulang atawa nangka celeng, nangka cempedak, nangka dulang, nangka kandel, nangka kunir, nangka beureum, nangka salak, nangka mini, jeung nangka misin.[2]
Mangpaat Nangka
[édit | édit sumber]Sawatara mangpaat nangka di antarana:
1. Ngaronjatkeun kaséhatan saluran pencernaan Buah nangka bisa mulihkeun nyeri lambung sarta serat nangka bisa ngalancarkeun miceun.[3] Ku kituna, nangka bisa nyegah timbulna kanker peujit.[3]
2. Nguatkeun sistem imun Buah nangka ngandung vitamin C anu miboga fungsi minangka antioksidan pikeun nyegah flu sarta infeksi.[3]
3. Nyegah panyakit kanker Buah nangka ngandung fitonutrien kawas lignan, isoflavon, sarta saponin anu bisa nyegah timbulna panyakit kanker.[3]
4. Nurunkeun tekanan darah Buah nangka ngandung potassium (kalium) anu penting pikeun ngajaga kasaimbangan cairan awak sarta eletrolit.[3] Ku kituna, bisa méré mangpaat positif pikeun pangaturan tekanan darah, bisa ngurangan resiko serangan jantung jeung stroke.[3]
5. Pikeun indra panempo Kandungan vitamin A dina buah nangka baris ngajaga kaséhatan panon. Sajaba ti éta, vitamin ieu ogé penting pikeun ngajaga kaséhatan kulit sarta membran mukosa (contona dina irung) sarta ngaronjatkeun fungsi sistem imun.[3]
6. Panambah énérgi Buah nangka bisa jadi panambah énérgi alatan ayana kandungan gula kawas fruktosa jeung sukrosa. Buahna anu hipu, amis, sarta lemes bisa mulihkeun énérgi.[3]
Rupa Kadaharan
[édit | édit sumber]
Kolek Cau Nangka
Bahan:[4]
- 1/4 sisir cau kepok (3-4 cau)
- 1 nangka
- 250 ml cipati
- 500 ml cai
- 1/2 sdt vanili (atawa 2 lembar daun pandan)
- 1 sdt uyah
- 250 gram gula jawa
Cara nyieun:[4]
- Kulub gula jeung cai sarta daun pandan (atawa vanili) , nepi ka gula larut. Saterusna asupkeun cipati jeung uyah, nepi ka rada ngagolak.
- Asupkeun cau nepi ka cau hipu, tuluy asupkeun irisan nangka.
- Masak bari diaduk nepi ka cai kolak asak.
Gudeg Nangka
Bahan:[5]
- 1½ kg nangka ngora
- 1 sdm asem jawa
- 2 sdm gula jawa
- 6 lambar daun salam
- 4 gelas cipati
- uyah
- minyak goréng
Cara Nyieun:[5]
- Nangka ngora diiris jadi 4 cm tuluy dikulub jeung cai nepi ka asak.
- Larutkeun asem jawa sarta gula beureum jeung cai saeutik.
- Panaskeun minyak goréng, tumis samara anu geus dihaluskeun ditambah daun salam, cai gula beureum sarta cai asam jawa.
- Lamun geus seungit, asupkeun nangka, aduk rata, tambahkeun uyah.
- Pamungkas, asupkeun cipati nepi ka ngagolak sangkan cipati jadi rada kentel.
Referensi
[édit | édit sumber]- ↑ a b c Nangka Archived 2012-04-17 di Wayback Machine
- ↑ a b c d e f Rupa Nangka Archived 2011-10-11 di Wayback Machine
- ↑ a b c d e f g h Mangpaat Nangka
- ↑ a b Kolek Cau Nangka
- ↑ a b Gudeg Nangka