World Trade Organization

World Trade Organization (Basa Inggris)
Organisation mondiale du commerce (Basa Perancis)
Organización Mundial del Comercio (Basa Spanyol)
Organisasi Perdagangan Dunia (Basa Indonésia)

Logo resmi WTO
██ Anggota ██ Anggota WTO sekaligus anggota Uni Eropa ██ Pengamat ██ Bukan anggota
Singketan	WTO, OMC
Pawangunan	1 Januari 1995 (1995-01-01)
Rupa	Organisasi internasional
Tujuan	Ngurangan tarif jeung hambatan dagangan lianna
Kantor puseur	Centre William Rappard, Jenewa, Swiss
Kaanggotaan	164 anggota (2016)
Basa resmi	Inggris, Prancis, Spanyol
Direktur Jenderal	Ngozi Okonjo-Iweala
Anggaran	197 juta franc Swiss (2016)
Loka wéb	www.wto.org

Organisasi Perdagangan Dunia (Basa Inggris: World Trade Organization, disingkét WTO) nyaéta hiji organisasi internasional anu mayungan usaha pikeun ngaliberalisasi usaha dagang. Organisasi ieu nyadiakeun aturan-aturan dasar dina enggoning ngalaksanakeun hubungan dagang internasional, jadi wadah padungdengan konsési jeung komitmen dagang pikeun anggotana, ogé méré bantuan ka anggota-anggotana dina ngaréngsékeun pacéngkadan dagang ngaliwatan hiji mékanisme anu ngabeungkeut sacara hukum. Organisasi ieu diadegkeun kaping 1 Januari 1995 kalawan mibanda tujuan pikeun nurunkeun tarif jeung halangan dagangan séjén, anu dipiharep baris majukeun ékonomi jeung ngaronjatkeun kahirupan masarakat.

Saméméh ngadegna Organisasi Perdagangan Dunia ieu aya hiji anu disebut Perjanjian Umum Tarif dan Perdagangan anu ditetepkeun dina taun 1947. Saméméhna usaha pikeun ngadegkeun hiji Organisasi Perdagangan Internasional teu tulus ku ayana panampik ti Kongres Amérika Serikat pikeun ngaratifikasi Piagam Havana, kasaluyuan éta jadi mangrupa hiji lembaga ad hoc kalayan dipaké "saheulaanan" salila 47 taun. Organisasi Perdagangan Dunia ngaganti ieu kasaluyuan sabada dilarapkeunna Persetujuan Marrakesh anu ogé nambahkeun kasaluyuan-kasaluyuan utama anu ngatur hubungan dagangan internasional, kaasup kasaluyuan umum tarif jeung hubungan dagang 1994 anu ngagantikeun kasaluyuan tahun 1947. Kitu.

WTO markasna di Jenéwa, Swiss. Dina taun 2016, organisasi ieu mibanda 164 nagara anggota jeung wilayah kapabéanan anu ngaréksa 99,5% populasi dunya ogé 98% dagangan di dunya. Sakabéh anggota WTO diwajibkeun milu kana aturan-aturan dasar anu geus ditetepkeun dina kasaluyuan Persetujuan Marrakesh. Salah sahiji aturan éta tayalian "hiji perlakuan anu sami pikeun sadaya anggota", anu hartosna dimana aya kaistiméwaan anu dibikeun ku hiji anggota WTO ka anggota WTO séjén ieu téh kudu dibikeun ogé ka sakabéh anggota WTO. Selian ti kitu, dumasar aturan "perlakuan nasional", anggota WTO kudu méré aturan anu sarua ka produk asing anu geus aya dina pasar doméstikna sakumahakana barang anu sarua hasil produksi nagarana diperlakukeun di nagarana. Samentawis kitu, dua badan anu boga wewenang ngaluarkeun putusan utama di WTO tayalian Konférénsi Tingkat Menteri jeung Déwan Umum. Sakur anggota WTO nyokot kaputusan dumasar kana konsénsus, tapi umpama konsénsus henteu kapanggih, kaputusan baris dicokot ngaliwatan Mékanisme pangumpulan sora. Organisasi Perdagangan Dunia ogé mibanda sistem dina ngaréngsékeun hiji perkara atawa pacéngkadan anu ngabeungkeut sacara hukum. Perkara dagang anu dirandapan ku hiji anggota jeung anggota liangna mimitina dibawa heula ka panel anu dijieun husus pikeun ngaréngsékeun éta perkara. Pihak anu henteu sapagodos jeung kaputusan Panél bisa mawa perkarana ka Badan Banding.

Ku ayana ieu WTO geus hasil ngurangan tarif jeung halangan dina hubungan dagang séjénna, jeung ieu kaberhasilan disebutkeun tos ngaronjatkeun kamekaran ékonomi, nurunkeun angka kamiskinan, katut nurunkeun harga. Ngan, ieu organisasi ogé menang kiritikan alatan dianggap kurang maliré kapentingan-kapentingan masyarakat lianna, ieu ogé dicap henteu démokratis, utamana balukar kurangna ngalibetkeun lembaga swadaya masyarakat jeung katimpangan kakuatan antawis nagara maju sareng nagara berkembang.

Sajarah

Diadegkeunna sistem dagang modérn ieu didadasaran ku pangalaman mangsa perang, nalika nagara-nagara néangan cara geusan ngoméan kaayaan ékonomi maranéhna kujalan ngalarapkeun hiji kawijakan anu engkéna baris ngabalukarkeun goréng pikeun nagara séjén, saperti protéktionisme, dévaluasi mata uang, jeung kadali modal. Contona saperti Undang-Undang Smoot-Hawley taun 1930 di Amérika Sérikat anu naékuen tarif ti 38% ngajadi 52%. Balukar tina ditetepkeun undang-undang ini, mitra-mitra dagang Amérika Serikat ogé nyokot tindakan balesan. Saterusna nimbulkeun éfék domino sabada widang dagang ieu mimiti ngagésér ka pasar lian, antukna nagara anu jadi pasar anyar ieu ogé tuluy nyokot tindakan proteksionisme, anu tungtungna mah kalahka silih bales. Sabada réngséna Perang Dunia II, loba nagara-nagara miharep sangkan kejadian seperti ieu henteu ka sorang deui, nya ku hal ieu maranéhna ngupayakeun ngadegkeun organisasi-organisasi internasional anu bisa jadi pameuntasan tur jalan kaluar tina masalah tadi. Kukituna digelar waé Konférénsi Bretton Woods dina Juli 1944 anu jadi dadasar diadegkeun Dana Monétér Internasional jeung Bank Dunya, Konférénsi Dumbarton Oaks dina Agustus -Oktober 1944 anu akhirna diadegkeun Perserikatan Bangsa-Bangsa, sarta Konférénsi Havana ngeunaan widang dagang jeung Kesempetan Kerja dina Novémber 1947-Maret 1948 anu ngahasilkeun Piagam Havana. Ieu Piagam mangrupakeun rarancang hukum pikeun hiji lembaga internasional anu bisa ngurus widang dagang unggal nagara, tayalian Organisasi Perdagangan Internasional (Basa Inggris: International Trade Organization, disingkét ITO).Ieu Piagam ngatur rupa-rupa hal, saperti netepkeun asas perlakuan yang sama untuk semua anggota (Basa Inggris: most favoured nation, disingket MFN) teu aya syarat ka sakabéh nagara anggota sarta nyieun prosedur pikeun ngaréngsékeun pacéngkadan. Kalayan ieu, para pangadegna miharep bisa ngurangan halangan kana widang dagang baris ngaronjatkeun hasil jeung beubeunangan ogé ngaleupaskeun konflik pulitik atawa pacéngkadan dagang anu dipikasieun bisa ngabalukarkeun nyeungeut deui konflik anyar anu leuwih gedé.

Sawatara éta , di Lake Success, New York, dina awal taun 1947, ditetepkeun Perjanjian Umum Tarif dan Perdagangan (Basa Inggris: General Agreement on Tariffs and Trade, disingket GATT) anu mangrupikeun hasil tina babalagempagan ti 23 nagara (12 nagara maju jeung 11 nagara berkembang). Kasapukan ieu mimiti lumaku dina tanggal 1 Januari 1948 pikeun sawatara waktu bari nungguan diresmikeunna Piagam Havana. Ngan, Kongrés Amérika Serikat nolak ngaratifikasi Piagam Havana alatan maranéhna ngarasa ITO baris ngawatesan kadaulatan Amérika Serikat. salaku hasilna, dina kaping 6 Désémber 1950, Presidén Harry Truman nembrakeun yén pamaréntah Amérika Serikat moal ngaratifikasi Piagam Havana, padahalmah aubna Amérika Serikat dijero pibakaleun organisasi ieu diréken kacida perlukeunna pikeun kalumangsungan organisasi ieu. Kukituna upaya pikeun ngadegkeun ITO tinemu jalan buntu, jeung alhasil GATT mibanda sajarah anu unik alatan kasapukan dilakukeun "sawatara waktu" salila 47 tahun. Sanajan GATT tayalian janji anu sipatna paheut tur substansif katut henteu aya urusan jeung ngadegna hiji lambaga husus, lalaunan GATT mimiti mekar ngajadi hiji lembaga internasionaln anu mandiri. Nagara-nagara anu jadi anggotana satékah polah ngajawab sagala rupa-rupa masalah institusional anu aya kalawan ngaréngsékeun maké cara ad hoc, kaasup nalika nyokot hiji putusan dumasar kana konsénsus. Alhasil, sanajan GATT sacara resmi henteu ngadegkeun hiji organisasi dagang internasional, nagara-nagara anu geus ngaratifikasi parjangjian ieu lumaku saperti maranéhna kabeungkeut kajero hiji lembaga internasional. GATT ogé jadi tatapakan pikeun ngayakeun dalapan kali padungdengan ngeunaan usaha dina widang dagang multilateral anu diayakeun dina waktu anu geus ditangtukeun pikeun ngurangan tarif jeung halangan dina usaha dagang lianna. Padungdengan/putaran ngalimpudan ''Putaran'' Jenéwa 1947, Putaran Annecy 1949, ''Putaran'' Torquay 1950, Putaran Jenéwa 1956, ''Putaran'' Dillon 1960–61, Putaran Kennedy 1962–67, ''Putaran'' Tokyo 1973–79, jeung Putaran Uruguay taun 1986–94.

Putaran GATT	Tahun	Jumlah nagara anu milu
Jenéwa	1947	19
Annecy	1949	27
Torquay	1950	33
Jenéwa	1956	36
Dillon	1960–61	43
Kennedy	1962–67	74
Tokyo	1973–79	85
Uruguay	1986–94	128
Sumber: Hoekman & Mavroidis 2007

Panandatanganan Parsatujuan Marrakesh dina kaping 15 April 1994.

Konférénsi Tingkat Menteri ka salapan di Bali, Indonesia, dina taun 2013.

Sateuacan Putaran Kennedy, Nagara-nagara museurkeun perhatianna kana upaya ngurangan halangan dina widang dagang salah sahijna tarif. Ngan, tisaprak putaran ieu, maranéhna ogé mitembeyan dipagunemkeun ngeunaan ngurangan halangan séjén/hambatan non-tarif, contona tayalian parundingan pasatujuan dina ngurangan halangan Téknis dina dagang dina Putaran Tokyo jeung paguneman ngeunaan kasapukan ieu jeung parundingan Perjanjian tentang Penerapan Tindakan Sanitari dan Fitosanitari dina Putaran Uruguay. Sagigireun éta, dina Putaran Uruguay, isu ngeunaan kekayaan intelektual jeung dagangan jasa ogé jadi bahan paguneman.

Ti kawit dikawitanna Putaran Uruguay, sakumna anu ngayakeun padungdengan téh geus nepi kana hiji kasadaran yén maranéhna mikabutuh hiji mékanisme kalembagaan jeung sistem pikeun ngaréngsékeun pacéngkadan anu lewih hadé. Salah sahiji pokok anu dipadungdengkeun salila Putaran ieu tayalian "berfungsinya sistem GATT" (Basa Inggris: functioning of the GATT system, disingkat FOGS). Loba nagara anu hayang nyingkahan masalah anu tumiba salila Putaran Tokyo, kayaning bijilna "kasapukan - kasapukan anu teu di agéndakeun" anu ngan ngawengku pikeun nagara anggota GATT anu sadia milu kana kasapukan éta (permasalahan ini disebut "GATT à la carte"). Ku alatan éta pisan, sakumna anu babalagempagan di GATT sadia ngajadikeun aguneman FOGS dina Putaran Uruguay salaku kasempatan pikeun ngadegkeun hiji organisasi dagang di tingkat global. Salajengna, dina enggoning rarancang katetepan akhir Putaran Uruguay anu dikaluarkeun dina taun 1991, mibanda hiji usulan pikeun ngadegkeun "Organisasi Dagang Multilateral". Ngaran anu diusulkeun satuluyna dirobah jadi "Organisasi Perdagangan Dunia". Kasapukan-kasapukan tina hasil Putaran Uruguay lajeng dihijikeun ka jero hiji kasapukan anu ngajadi rangkai pibakaleun ieu lembaga, tayalian Persetujuan Marrakesh (ogé disebut "Perjanjian WTO"), kaasup di jerona téh Perjanjian GATT 1994 anu ngagantikeun GATT 1947 sarta Kasapukan-kasapukan tambahan anu geus dipadungdengkeun saméméhna. Parjangjian WTO geus bisa ditandatangani dina kaping 15 April 1994. Kasapukan ieu sorangan mimiti lumaku dina kaping 1 Januari 1995, antukna ieu tanggal disebut tanggal resmi ngadegna Organisasi Perdagangan Dunia. Dina Novémber 2001, anggota-anggota WTO anu gempungan salila Konférénsi Tingkat Menteri Kaompat di Doha, Qatar, mutuskeun pikeun ngamimitian puteran paguneman anyar anu disebut Putaran Pembangunan Doha. Pokok bahasan tina ieu paguneman aya rupa-rupa, saperti tatanén, aksés pasar pikeun produk anu lain ti tatanén, fasilitasi perdagangan, revisi aturan WTO, jeung ngaréngsékeun pacéngkadan. Sagigireun éta, putaran pembangunan ieu ogé kacida gedé tinimbangna kana pangabutuh nagara-nagara sumedeng mekar jeung kauntungan anu bisa kapibanda ku maranéhna tina ieu usaha dagang. Ngan baé, sakumna anggota henteu bisa manggihan hiji kasapukan ngeunaan dina rupa-rupa hal ieu. Salila Konférénsi Tingkat Menteri Kalima di Cancún, Meksiko, dina taun 2003, ngaliwatan babalagempagan nagara-nagara berkembang nolak ngeunaan "isu-isu Singapura", tayalian isu-isu anu aya patalina jeung kawijakan kompetisi, invéstasi, transparansi sajeroeun proyék pengadaan pamarentah, jeung fasilitasi dagang. Dina waktu nu sarua, nagara-nagara maju ogé nampik kana pamotongan subsidi tatanén, padahal nagara-nagara berkembang ngarasa kacida dirugikeun ku ayana subsidi ieu alatan ngaruksak daya saing produk maranéhna . Pacéngkadan ieu ngabalukarkeun Konférénsi Tingkat Menteri Cancún teuaya kasapukan jeung pinanggih jalan buntu. Ieu jalan buntu lumangsung saheulaanan nepika pertengahan taun 2004 sabada Program Kerja Doha anu anyar ditetepkeun ku Déwan Umum WTO dina kaping 1 Agustus 2004, tur salah, sahiji kaputusan pangpentingna anu geus dicokot ku dewan ieu tayalian kaputusan pikeun henteu nyoba mitembeyan parundingan ngeunaan isu-isu Singapura. Salajengna, dina Konférénsi Tingkat Menteri kagenep di Hong Kong dina Désémber 2005, anggota WTO sapuk pikeun mupus subsidi ékspor tatanén saméméh taun 2013. Ngan, anggota WTO sama sakali henteu bisa ngaréngsékeun rupi-rupi masalah séjén, saperti aksés pasar pikeun produk tatanén, aksés pasar pikeun produk non-tatanén, jeung liberalisasi widang dagang jasa. Antukna, dina akhir Juli 2006, Direktur Jenderal WTO mangsa éta, Pascal Lamy, mutuskeun pikeun nunda saheulaanan Putaran Perundingan Doha. Sabada éta, loba padungdengan anu dilakukepikeun rupa-rupa masalah anu leuwih leutik ogé henteu ngabuahkeun hasil, antukna Pascal Lamy ngabiantarakeun dina tanggal 31 Méi 2011 yen Putaran Pembangunan Doha geus "pareum". Samajan kitu, salila Konférénsi Tingkat Menteri Kasalapan di Bali, Indonésia, dina Désémber 2013, anggota-anggota WTO hasil meunang kasapukan anu katélah "Paket Bali", jeung parjanjian anu paling penting anun ngajadi bagéan tuna "paket" ieu tayalian Perjanjian Fasilitasi Perdagangan anu dimaksudkeun pikeun nyederhanakeun prosedur pabéan, ngaronjatkeun kaéfisiénan jeung prosedur anu leuwih gancang, sarta ngurangan biaya ikeun prosedur kapabéanan. Rupa-rupa, saperti tatanén, aksés pasar pikeun produk anu lain ti tatanén, fasilitasi perdagangan, revisi aturan WTO, jeung ngaréngsékeun pacéngkadan. Sagigireun éta, putaran pembangunan ieu ogé kacida gedé tinimbangna kana pangabutuh nagara-nagara sumedeng mekar jeung kauntungan anu bisa kapibanda ku maranéhna tina ieu usaha dagang. Ngan baé, sakumna anggota henteu bisa manggihan hiji kasapukan ngeunaan dina rupa-rupa hal ieu. Salila Konférénsi Tingkat Menteri Kalima di Cancún, Meksiko, dina taun 2003, ngaliwatan babalagempagan nagara-nagara berkembang nolak ngeunaan "isu-isu Singapura", tayalian isu-isu anu aya patalina jeung kawijakan kompetisi, invéstasi, transparansi sajeroeun proyék pengadaan pamarentah, jeung fasilitasi dagang. Dina waktu nu sarua, nagara-nagara maju ogé nampik kana pamotongan subsidi tatanén, padahal nagara-nagara berkembang ngarasa kacida dirugikeun ku ayana subsidi ieu alatan ngaruksak daya saing produk maranéhna . Pacéngkadan ieu ngabalukarkeun Konférénsi Tingkat Menteri Cancún teuaya kasapukan jeung pinanggih jalan buntu. Ieu jalan buntu lumangsung saheulaanan nepika pertengahan taun 2004 sabada Program Kerja Doha anu anyar ditetepkeun ku Déwan Umum WTO dina kaping 1 Agustus 2004, tur salah, sahiji kaputusan pangpentingna anu geus dicokot ku dewan ieu tayalian kaputusan pikeun henteu nyoba mitembeyan parundingan ngeunaan isu-isu Singapura. Salajengna, dina Konférénsi Tingkat Menteri kagenep di Hong Kong dina Désémber 2005, anggota WTO sapuk pikeun mupus subsidi ékspor tatanén saméméh taun 2013. Ngan, anggota WTO sama sakali henteu bisa ngaréngsékeun rupi-rupi masalah séjén, saperti aksés pasar pikeun produk tatanén, aksés pasar pikeun produk non-tatanén, jeung liberalisasi widang dagang jasa. Antukna, dina akhir Juli 2006, Direktur Jenderal WTO mangsa éta, Pascal Lamy, mutuskeun pikeun nunda saheulaanan Putaran Perundingan Doha. Sabada éta, loba padungdengan anu dilakukepikeun rupa-rupa masalah anu leuwih leutik ogé henteu ngabuahkeun hasil, antukna Pascal Lamy ngabiantarakeun dina tanggal 31 Méi 2011 yen Putaran Pembangunan Doha geus "pareum". Samajan kitu, salila Konférénsi Tingkat Menteri Kasalapan di Bali, Indonésia, dina Désémber 2013, anggota-anggota WTO hasil meunang kasapukan anu katélah "Paket Bali", jeung parjanjian anu paling penting anun ngajadi bagéan tuna "paket" ieu tayalian Perjanjian Fasilitasi Perdagangan anu dimaksudkeun pikeun nyederhanakeun prosedur pabéan, ngaronjatkeun kaéfisiénan jeung prosedur anu leuwih gancang, sarta ngurangan biaya ikeun prosedur kapabéanan.

Logika ékonomi

"Tukang ngaput henteu nyieun sapatuna sorangan, tapi meuli ti tukang nyieun sapatu. Tukang nyieun sapatu ogé henteu nyoba nyieun bajuna sorangan, sabalikna ngandelkeun tukang ngaput. Kitu deui patani henteu nyieun duanana, tapi ngamangpaatkeun hasil gawé kaduanana." —— Ekonom Skotlandia Adam Smith.

WTO dina pada dasarna diadegkeun kalawan logika ékonomi yén perdagangan bebas baris nguatkeun ékonomi tur nguntungkeun masyarakat kujalan ngamangpaatkeun kaunggulan komparatif ti nagara séwang-séwangan. Inohong anu paling kawéntar salaku anu miboga téori kaunggulan komparatif ieu tayalian David Ricardo. Salaku conto, umpama nagara A téh ngahasilkeun béas panghadéna kitu deui nagara B salaku produsén laptop anu pang alusna, jelas didieu duana baris leuwih untung umpama A ngahususkeun manéh kana béas, B ngahususkeun manéh nyieun laptop, anu salajengna duanana tiasa silih jual beuli, tinimbang A ngaluarkeun sumber dayana kanggo ngaproduksi laptop sakalian béas secara mandiri, padahal éta nagara henteu bisaeun nyieun laptop sacara éfisién. Ngan, masalahna baris kapanggih dimana ieu nagara A leuewih hébat dina nyieun sagala rupana tibatan nagara B. Sanajan kitu, Ricardo maké conto anu sederhana pikeun némbongkeun yén dina kaayaan kawas kitu, usaha dagang bébas masih angger bisa ngadatangkeun kauntungan ka kadua pihak. Bayangkeun Karajaan Britania Raya téh nagara anu bisa ngaproduksi botol anggur anu dipigawé ku 120 orang, sawatara éta Kerajaan Portugal bisa ngaproduksi jumlah anu sarua kalayan dipigawé ngan ku 80 urang pagawé. Dina waktu anu sarua, Britania Raya bisa ngahasilkeun pakaian dina jumlah anu tangtu ku 100 urang pagawé, sawatara éta dina jumlah anu sarua, Portugal mikabutuh 90 pagawé.

Pagawé anu dipikabutuh|-			Citakan:Diagonal split header	Pakaian	Anggur
Britania Raya	100	120
Portugal	90	80

Sanajan Portugal mibanda kaunggulan mutlak Ti Britania Raya dina nyieun pakéan jeung botol anggur, numutkeun Ricardo, usaha dagang baris tetep nguntungkeun pikeun duanana. Lamun téa Britania Raya mutuskeun pikeun nyieun pakéan kalawan ngagunakeun pagawé 100 sarta nga ékspor ka Portugal pikeun meunang botol anggur anu dihasilkeun ku 80 patani Portugal, Britania Raya baris diuntungkeun alatan pikeun nyieun botol anggur sorangan, maranéhna mikabutuh 120 pagawé. Portugal ogé diuntungkeun, alatan lamun seug ngerahkeun 90 pagawé pikeun nyieun pakéan, maranehna bisa meuli ti Britania Raya anu ngan ngagawékeun 80 urang pikeun ngaproduksi botol anggur.

Modél Ricardo ieu mangrupakeun hasil Ringkesan tina hiji asumsi yén biaya jeung harga lumaku tetep, tapi najan kitu sakumna ékonom modérn geus ngamutakhirkeu téori Ricardo jeung nyaluyukeun jeung kanyataan dina ékonomi modérn. Contona waé model Heckscher–Ohlin anu geus manggihan yén hiji nagara baris ngékspor barang anu mibanda faktor produksi murah jeung loba di nagarana tur ngimpor barang kalawan faktor produksi anu langka di nagarana. Kukituna, dina enggoning dagang bébas dianggap penting pikeun kamajuan ékonomi, lantaran dimana nagara ngahususkeun manéh dina kaunggulan komparatif, modal jeung tanaga pagawé bisa leuwih éfisién, jeung produktivitas ogé baris ngaronjat tur bisa ngarojong kana ngaronjatna pertumbuhan ekonomi . Halangan dina widang usaha dagang kawas tarif jeung kuota bisa ngorotan kauntungan malahan bisa nepika teu kabagéan bati, kulantaran ieu anggota-anggota WTO ngayakeun usaha pikeun ngamajukeun ékonomi kujalan ngurangan panghalang-panghalang éta. Salaku contoh, numutkeun laporan anu disusun ku Kantor Éksekutif Présidén Amérika Serikat, ngurangan tarif di Amérika Serikat tisaprak Perang Dunia II geus nambahan produk domestik bruto ka nagara 7,3% atawa kurang leuwih $1,3 triliun dina taun 2014. Sagigireun éta, usaha dagang bébas dipercaya ogé baris ngurangan kamiskinan ogé nambahan lapangan pagawéan, utamana jeung dibukana pasar anyar pikeun ngajual barang jeung jasa ka luar negeri, jeung kauntungan lian tina paraturan dagang bebas tayalian harga anu leuwih murah jeung pilihan anu leuwih banyak pikeun konsumen alatan geus henteu aya deui tarip atawa halangan anu ngagokan barang anapon jasa ti luar negeri.

Tujuan jeung kagunaan

Tujuan diadegkeunana WTO dijabarkeun dina mukadimah Kasapukan WTO, tayalian pikeun ngaronjatkeun taraf hirup, ngawujudkeun lapangan pagawéan, nambahan pendapatan nyata jeung permintaan, katut ngaronjatkeun produksi jeung pardagangan barang jeung jasa. Mukadimah kasapukan ieu ogé nambahkeun yén sagala upaya pikeun ngawujudkeun harepan ieu kudu merhatikeun kana kalestarian lingkungan jeung kabutuhan nagara-nagara sumedeng mekar. Sagigireun éta, mukadimah ieu milu negeskeun pentingna pembangunan berkelanjutan (pangwangunan anu ogé mempertimbangkan aspék sosial jeung lingkungan hirup) sarta integrasi nagara-nagara sumedeng mekar utamana (terutama nagara-nagara anu katinggaleun) kalawan sistem dagang sadunya. Numutkeun pakar hukum dagang asal Belgia, Peter Van den Bossche, mukadimah ieu membantah kayakinan yén WTO ngan ngutamakeun kana liberalisasi widang dagang sarta henteu maliré kana isu kamiskinan, karusakan lingkungan, jeung pangwangunan anu berkelanjutan. Dijero mukadimah anu sarua, disebutkeun yén tujuan-tujuan ieu bisa kahontal kujalan nurunkeun tarif jeung halangan dina widang dagang lianna sarta kujalan ngaleungitkeun sagala tindakan diskriminatif enggoning hubungan dagang internasional. Sawatara éta, sahubungan jeung résiko hukum tina prakna ngalaksanakeun tujuan WTO dijero mukadimah kasapukan WTO, Badan Banding dijero perkara US–Shrimp mertélakeun yén bahasa anu dipaké dina mukadimah ieu ngébréhkeun iktikad ti anu milu gempungan kasapukan WTO, matakna eusi mukadimah ieu milu "méré wanda" dina napsirkeum ieu si-eusi kasapukan WTO.

Sacara umum, WTO scara umum mibanda kagunaan kawas anu dijabarkeun dina Pasal II:1 Kasapukan WTO tayalian pikeun nyadiakeun "rarancang lembaga Babarengan " anu ngawadahan hubungan dagang unggal anggota WTO. Pasal III Kasapukan WTO satuluyna mertélakeun kagunaan-kagunaan husus, tayalian pikeun ngarojong prakna ngajalankeun kasapukan-kasapukan anu di lampirkeun jeroeun kasapukan WTO, pikeun nyadiakeun wadah parundingan kasapukan dagang anu anyar, pikeun ngalaksanakeun kasaluyuan ngaréngsékeun pacéngkadan anu eusina ngeunaan prosedur cara ngaréngsékeun pacéngkadan, pikeun ngalaksanakeun Mékanisme Peninjauan Kebijakan Perdagangan, sarta pikeun gawé bareng jeung Dana Moneter Internasional katut Bank Dunia sangkan kawijakan ékonomi global bisa ngajadi leuwih kohéren.

Parjangjian-parjangjian WTO

Parjangjian utama anu ngadadasaran lembaga WTO tayalian Persetujuan Marrakesh atawa "Perjanjian WTO". Parjangjian ieu sorangan sabenarna mangrupa parjangjian singket anu ngan dieusi ku 16 pasal, ngan waé mibanda kasapukan-kasapukan lian anu jéntré dilampirkeun jeroeun kasapukanieu. Dumasar Pasal II Kasapukan WTO, kasapukan-kasapukan jeung instrumén -instrumén hukum anu disebutkeun di jero Lampiran 1, 2, jeung 3 (disebut "Perjanjian Dagang Multilateral") mangrupakeun bagian anu teu bisa di pisahkeun tina Kasapukan WTO jeung meungkeut ka sakabéh anggota. Samentara éta, kasapukan-kasapukan jeung instrumén -instrumén hukum anu disebutkeun sajeroeun Lampiran 4 (disebut "Perjanjian Dagang Plurilateral") ogé mangrupakeun bagéan tina Parjangjian WTO jeung ngan lumaku pikeun anggota anu geus narima kasapukan éta. Lampiran 1A mibanda perjanjian-perjanjian multilateral anu ngatur widang dagang barang, tayalian:

1. Parjangjian Umum ''Tarif'' jeung Perdagangan 1994, kaasup dijerona tayalian GATT 1947 jeung instrumén-instrumén hukum anu lumaku luyu jeung GATT 1947 Saméméh lumaku na Parjanjian WTO (contona sértifikasi konsési tarif)
2. Parjangjian ngeunaan tatanén
3. Parjangjian ngeunaan prakna Tindakan ''Sanitari'' jeung ''Fitosanitari''
4. Parjangjian ngeunaan Tékstil jeung Pakéan (geus lumaku ti kawit 1 Januari 2005)
5. Parjangjian ngeunaan halangan Téknis widang dagang
6. Parjangjian ngeunaan Tindakan-Tindakan Invéstasi anu aya patalina jeung dagang
7. Parjangjian ngeunaan katetepan Pasal VI Parjangjian Umum Tarif jeung Pardagangan 1994 (Perjanjian Anti-Dumping)
8. Parjangjian ngeunaan katetepan Pasal VII Parjangjian Umum Tarif jeung Pardagangan 1994 (Perjanjian Penilaian Pabean)
9. Parjangjian ngeunaan pamariksaan saméméh dikapalkeun Pra-Pengapalan
10. Parjangjian ngeunaan katangtuan Asal Barang
11. Parjangjian ngeunaan ''Prosedur'' Izin Impor
12. Parjangjian ngeunaan Subsidi jeung Tindakan Imbalan
13. Parjangjian ngeunaan Tindakan ngajaga kaamanan
14. Parjangjian ''Fasilitas'' widang dagang anu dilebetkeun ka jero lampiran ieu ngaliwatan Protokol Amandemén anu ditetepkeun ku anggota WTO dina 27 Novémber 2014

Lampiran 1B eusina Parjanjian Umum ngeunaan widang dagang Jasa (Basa Inggris: General Agreement on Trade in Services, disingket GATS), jeung jero Lampiran 1C mibanda Parjanjian ngeunaan Aspék-Aspék Hak Kakayaan Inteléktual anu patalina sareng widang dagang ("Perjanjian TRIPS"). Sawatara kitu, Lampiran 2 eusina [[Kasapukan Ngaréngsékeun Pacéngkadan}}, disingket DSU) anu ngatur prosedur ngaréngsékeun pacengkadan dina widang dagang, jeung Lampiran 3 mibanda Mekanisme Peninjauan Kawijakan widang dagang anu ngajabarkeun prosedur peninjauan kawijakan dagang anggota-anggota WTO. Di Lampiran 4 sorangan mibanda dua parjanjian plurilateral, nyaéta Parjanjian ngeunaan widang dagang ''Pesawat Sipil'' (anu kasapukanna dina Puteran Tokyo taun 1979) jeung Parjanjian ngeunaan balanja Pamaréntah (luyu jeung hasil révisi taun 2014). Saméméhna aya ogé parjanjian plurilateral anu disebut Parjanjian Peternakan Susu Internasional jeung Perjanjian Daging Sapi Internasional, tapi ieu kasapukan-kasapukan plurilateral geus teu lumaku deui tisaprak taun 1997. Sagigireun ieu, dina kaping 13 Désémber 1996, Perjanjian Teknologi Informasi (Basa Inggris: Information Technology Agreement, disingkat ITA) geus disaluyuan ku 29 anggota WTO ngaliwatan "Déklarasi Tingkat Menteri ngeunaan Pardagangan Produk Téknologi Informasi" anu dipedalkeun di Singapura. Kasapukan anu ogé sipatna plurilateral ieu ngaleungitkeun béa masuk pikeun rupa-rupa produk dina widang téknologi informasi, saperti komputer, pakakas télékomunikasi, jeung semikonduktor, ogé ngalimpudan aya kana 222 jinis barang. Saprak harita, jumlah anggota anu aub dina jero kasapukan ieu terus nambahan nepika lobana 67 nagara dina taun 2015. Satuluyna, dina tanggal 28 Juli 2015, sabada saméméhna rada kaganggu sababaraha taun, jumlah barang anu asup ka jero cakupan kasapukan ieu nambahan deui 201 jinis produk. Kasapukan anu geus dirobah ieu disebut "ITA II".

Dina kasapukan WTO, aya protokol-protokol aksési ti anggota-anggota WTO anu mimiti ngagabung sabada ditetepkeun ieu kasapukan, jeung protokol-protokol ieu dianggap salaku bagén anu henteu bisa dipisahkeun tina ieu kasapukan. Contona tayalian Protokol Aksési Tiongkok. Salian éta, aya ogé "daftar komitmen" (Basa Inggris: schedules of commitments) anu eusina komitmen sahiji anggota WTO kana produk atawa jasa anu tangtu, jeung daftar ieu ogé dianggap salaku bagéan anu teu papisah tina Parjanjian WTO.

Struktur

Markas gedé WTO di Centre William Rappard di Jenewa, Swiss.

Organisasi widang dagang sa dunya tayalian hiji organisasi internasional anu mibanda kapasitas hukum jeung ogé dianggap salaku subjek hukum internasional. Struktur ngeunaan kalembagaanna diatur ku Pasal IV Kasapukan WTO. Mibanda dua badan anu nyokot kaputusan di WTO, tayalian Konférénsi Tingkat Menteri jeung Déwan Umum. Kakuasaan pangluhurna dicepeng ku Konférénsi Tingkat Menteri anu diwangun ku sakumna wawakil ti sakabéh anggota WTO. Wawakil-wawakil ieu ngayakeun rapat sahenteuna dua kali dina sataun. Sahandapeunna, Déwan Umum nyokot hiji kaputusan penting sakaligus ngarumuskeun kawijakan di antara waktu unggal Konférénsi Tingkat Menteri. Dewan Umum ieu diwangun ku sajumlah diplomat satingkat duta besar ti sakabéh anggota WTO anu ngayakeun kumpulan di Jenéwa sahenteun dua bulan sekali. Déwan ini dipimpin ku saurang ketua anu dipilih ku dewan sorangan. Dewan Umum boga peran dina netepkeun anggaran taunan jeung kawijakan kauangan organisasi, sarta dina ngatur gawé bareng jeung organisasi internasional lianna atawa jeung lembaga swadaya masyarakat. Dina enggoning ngalaksanakeun pagawéan Dewan Umum dilengkepan ku dua badan lianna, tayalian Badan Penyelesaian Sengketa jeung Badan Peninjauan Kebijakan Perdagangan.

Sahandapeun Déwan Umum, aya déwan jeung komite husus anu diadegkeun dumasar Pasal IV:5 Kasapukan WTO, tayalian Déwan Perdagangan Barang, Dewan Perdagangan Jasa, jeung Dewan TRIPS. Déwan-déwan ieu ngalapor ka Déwan Umum WTO, jeung wewenang maranéhna kawates pisan tur teu meunang ngaleuwihan naon anu geus ditetepkeun dijero Parjanjian WTO, dina parjanjian dagang séwang-séwangan (contona GATS pikeun Déwan widang dagang Jasa), jeung ku kaputusan ti Déwan Umum. Déwan-déwan ieu diwenangkeun ngadegkeun komite-komite atawa badan subsider luyu jeung kabutuhan. Sagigireun éta, ogé mibanda rupa-rupa komite jeung tim gawé anu mantuan gawé Konférénsi Tingkat Menteri jeung Déwan Umum, saperti Komite ngeunaan widang dagang jeung Lingkungan anu diadegkeun di Marrakesh dina kaping 14 April 1994 dumasar kana kaputusan Tingkat Menteri ngeunaan widang dagang jeung Lingkungan, Komite ngeunaan widang dagang jeung Pangwangunan anu ditetepkeun ku Pasal IV:7 Parjanjian WTO jeung dijieun ku Dewan Umum dina taun 1995, atawa Komite ngeunaan kasapukan Dagang Régional anu ogé diadegkeun ku Dewan Umum dina taun salajengna.

Organisasi Perdagangan Dunia ogé dilengkepan ku Sekretariat anu tugasna nyadiakeun bantuan téknis, profésional, jeung kapagawéan ka badan-badan WTO, nyadiakeun bantuan téknis ka anggota anu masih kénéh kagolongkeun nagara berkembang, ngaroris tur ngimeutan widang dagang sadunya, méré naséhat ka nagara anu hayang aub jeung WTO, sarta nyadiakeun informasi ka masyarakat. Sekretariat WTO dipupuhuan ku saurang Diréktur Jénderal. Konférénsi Tingkat Menteri bisa milih Diréktur Jénderal sarta netepkeun wewenang tur masa jabatanna. Diréktur Jénderal kudu lumaku indepénden ti pamerintahan. Diréktur Jénderal anu boga wewenang ngangkat pagawé-pagawé, jeung maranéhna digawé salaku pagawé nageri internasional. Pagawé-pagawé ieu kalolobaan boga kasang tukang ahli hukum jeung ékonom .

Anggaran

Aturan ngeunaan anggaran WTO dijabarkeun dina Pasal VII kasapukan WTO. Anggaran taunan diusulkeun ku Diréktur Jénderal WTO ka Komite anu ngurus Anggaran, Keuangan, jeung Tata Usaha. Nya ieu Komite anu salajengna mariksa ieu usulan sarta méré rékomendasi. Anggaran ieu teras disahkeun ku Déwan Umum sabada meunang kasaluyuan ti sakurangna 2/3 anggota, sanajan dina kanyataana ieu kaputusan dipibanda ku ngaliwatan konsénsus. Patali sareng sumber dana, Régulasi Keuangan WTO mertélakeun kontribusi pendanaan ti unggal anggota. Jumlah kontribusi unggal anggota disaluyukeun jeung gedéna perséntase dagang ieu anggota (impor ditambah ekspor) umpama dibandingkeun jeung sakabéh anggota WTO. Salaku contoh, dina taun 2016, Amérika Serikat nyumbang 11,2% anggaran, Tiongkok 9,1%, Singapura 2,4%, Malaysia 1,1%, Indonesia 0,9%, jeung Norwegia 0,8%. Uni Eropa teu mayar iuran anggaran, tapi nagara-nagara anggotanamah tetep kudu mayar. Pikeun anggota anu mibanda perséntase dagangan sahandapeun 0,015%, kontribusi anggarannya mah tetep kudu dibayar 0,015%. Salian anggaran, WTO ogé mibanda sababaraha dana perwalian anu pendanaanna ogé sarua sumberna ti anggota. Tujuan tina ieu dana perwalian tayalian pikeun méré bantuan kagiatan anu méré bantuan téknis sarta palatihan pikeun nagara-nagara berkembang jeung terbelakang. Contohna téh Dana Perwalian Global Agenda Pembangunan Doha (Basa Inggris: Doha Development Agenda Global Trust Fund).

Anggota

Upacara panandatanganan aksési Republik Seychelles ka jero WTO dina kaping 10 Désémber 2014.

Dina taun 2016, WTO mibanda 164 anggota anu ngawakilan 99,5% populasi dunya jeung 98% dagangan dunya. Sakumna anggota henteu wungkul ti nagara-nagara mibanda kadaulatan, tapi ogé ngalimpudan wilayah kapabéanan, tayalian daérah anu bébas ngatur hubungan dagang maranéhna sorangan. Conto wilayah kapabéanan anu jadi anggota WTO teh "Hong Kong, Tiongkok", "Makau, Tiongkok", jeung "Tionghoa Taipei" (dina basa sapopoé "Taiwan"). Sagigireun ieu, WTO ogé mibanda kahususan sorangan ku narima Uni Éropa salaku anggota. Dina waktu anu sarua, nagara anggota Uni Eropa ogé jadi angota WTO, Kukituna unggal nagara ieu kawas mibanda kaanggotaan ganda. Sanajan kitu, dina kanyataanna nya Komisi Éropa anu jadi salaku cukang lantaran Uni Éropa skaligus sakabéh nagara anggotanna dina rapat jeung babalagempagan anu diayakeun ku WTO.

Aya dua cara pikeun hiji nagara anu hayang aub jeung jadi anggota WTO. Cara ka hiji anu disebut "keanggotaan awal" (Basa Inggris: original membership) ngan bisa digunakeun ku nagara anu kungsi ngagabung jeung GATT 1947 jeung Komunitas Éropa. Dumasar kana Pasal XI:1 Parjanjian WTO, nagara-nagara ieu bisa ditarima salaku anggota WTO lamun maranéhna narima sakabéh katangtuan kasapukan WTO jeung parjanjian-parjanjian multilateral anu aya sahandapeunna, jeung dimana méré konsési jeung nyieun komitmen dina widang dagangan barang jeung jasa anu satuluyna dicatet dina daptar séwang-séwangan. Cara kadua nyaéta ngaliwatan prosedur aksési saperti anu ditetepkeun jeroeun Pasal XII Parjanjian WTO. Nagara atawa wilayah kapabéanan anu hayang ngagabung kudu narima sakabéh katangtuan Parjangjian WTO jeung parjangjian-parjangjian multilateral anu aya di sahandapeunna, ogé tuluy maranéhna kudu ngalakukeun babadamian aksési anu nyoba nangtukeun kasaluyuan undang-undang jeung prakték dagang pianggotaeun jeung aturan WTO jeung léngkah anu bisa dicokot pikeun nyaluyukeunna, sarta konsési aksés pasar pikeun widang dagang barang jeung komitmen widang dagangan jasa anu baris dicokot ku ieu pianggotaeun. Tahapanna sacara umum bisa dibagi jadi opat, tayalian:

1. Tahap "wawanohan": calon anggota ngalaporkeun sakabéh kawijakan dagang jeung ékonomi anu aya patalina jeung kawajiban-kawajiban anggota WTO sarta ngirim mémorandum anu patali jeung ieu hal. Mémorandum ieu baris dipariksa ku kelompok kerja WTO anu ngahaja diadegkeun pikeun kaperluan ieu, pikeun niténan naha undang-undang jeung prakték calon anggota sajalan jeung aturan WTO.
2. Tahap sawala bilateral ngeunaan konsési aksés pasar jeung komitmen anu baris dicokot, najan kitu pamustungann hasil sawala bilateral ieu kudu lumaku sacara multilateral ka sakabéh anggota WTO luyu jeung asas MFN.
3. Tahap ngarumuskeun katangtuan kaanggotaan: kelompok kerja WTO baris ngarumuskeun katangtuan aksési anu dijabarkeun jeroeun laporan kelompok kerja, rarancang protokol aksési, jeung rarancang "daptar barang" jeung "daptar jasa" anu eusina sakabéh konsési aksés pasar jeung komitmen calon anggota. Sakabéh dokumén ieu baris dikirimkeun ka Konférénsi Tingkat Menteri atawa Dewan Umum.
4. Tahap nyokot kaputusan: Konférénsi Tingkat Menteri atawa Dewan Umum baris mutuskeun dumasar kana konsénsus naha maranéhna baris narima ieu calon anggota atawa henteu. Dimana lamaran pikeun ngagabung ditarima, pianggotaeun anggota sacara resmi baris ngagabung jeung WTO dina jero waktu tilu puluh poé sabada maranéhna ngirimkeun instrumén ratifikasi protokol aksési.

Jeroeun sajarahna, prosés aksési ka jero WTO ilaharna méakeun waktu anu lila; sanajan Kirgizstan mangrupakeun nagara panggancangna anu ngagabung jeung WTO (ngan mikabutuh waktu 2 tahun 10 bulan), parundingan aksési jeung Aljazair masih tacan réngsé ti taun 1987. Republik Rakyat Tiongkok sorangan ngabutuhkeun leuwih ti opat belas taun pikeun ngaréngsékeun prosés aksési, jeung maranéhna sacara resmi ngagabung dina Novémber 2001.

Salian anggota, WTO ogé mibanda sajumlah "panilik". Nagara-nagara anu anyar kénéh meunang status penilik kudu ngamimitian badami pikeun ngagabung jeung WTO dina jero waktu lima taun. Ieu kawijakan henteu lumaku pikeun Vatikan anu mibanda kadudukan panilik di WTO. Sagigireun éta, sajumlah organisasi internasional ogé mibanda status panilik permanén, saperti Perserikatan Bangsa-Bangsa, Dana Monétér Internasional, Bank Dunia, Organisasi Pangan jeung Pertanian, Konferensie PBB ngeunaan dagangan jeung Pangwangunan, Organisasi Hak pikeun Kakayaan Intelektual Dunya, jeung Organisasi pikeun gawé bareng jeung Pangwangunan Ékonomi. Aya ogé organisasi-organisasi internasional anu ngan mibanda status panilik dijero badan WTO anu tangtu luyu jeunh mandat maranéhna, contona téh Komisi Codex Alimentarius (lembaga gabungan Organisasi Pangan jeung Partanian jeung Organisasi Kaséhatan Dunya) anu mibanda status panilik di Komite Tindakan Sanitari jeung Fitosanitari WTO.

Nyandak kaputusan

Konférénsi Tingkat Menteri di Doha, Qatar, dina kaping 9-13 Novémber 2001.

Konférénsi Tingkat Menteri di Singapura dina kaping 9-13 Désémber 1996.

Dumasar Pasal IX:1 Parjanjian WTO, Organisasi widang dagangan Dunya nuluykeun praktek nyandak kaputusan jeroeun GATT 1947 anu nganggo sistem konsénsus. Prosedur standar ieu baris dijalankeun dimana teu aya anggota anu terang-terangan nolak katangtuan hiji putusan. Dimana konsénsus teu pinanggih jeung kasapukan, kaputusan baris dicokot ngaliwatan pangumpulan soara kalawan maké sistem mayoritas sederhana. Unggal anggota mibanda hiji sora; anu dibedakeun téh ngan Uni Éropa anu jumlah sorana sarua jeung jumlah anggotana. Sagigireun éta, WTO ogé mibanda prosedur-prosedur husus. Salaku conto, Konférénsi Tingkat Menteri jeung Déwan Umum boga wewenang napsirkeun anu sipatna otoritatif kana parjanjian-parjanjian WTO, jeung kaputusan pikeun netepkeun tapsiran saperti ieu kudu meunang kasaluyuan ti sakurangna 3/4 anggota. Contoh lain anu pakait jeung panarimaan anggota anyar. Pasal XII:2 Parjanjian WTO ngatur yén kaputusan anu ngeunaan ieu hal dicokot ku Konférénsi Tingkat Menteri kalawan dukungan ti sakurangnya 2/3 anggota. Ngan baé, Déwan Umum boga kasapukan dina tanggal 15 Novémber 1995 pikeun nyoba nyokot kaputusan ngaliwatan heula konsensus, kukituna ngumpulkeun sora pikeun narima anggota anyar baris dilaksanakeun saupama konsénsus henteu ngabuahkeun hasil.

Dina prakna, konsénsus sok diheulakeun jeung kaputusan kacida arangna ngaliwatan pangumpulan soara. Sanajan sistem konsénsus dianggap lewih ngalégitimasi kaputusan anu geus ditetepkeun, Laporan Sutherland taun 2004 nepikeun kahariwang ngeunaan jumlah anggota WTO anu sakitu lobana baris ngahalangan upaya pikeun netepkeun kawijakan anyar. Panampik ti hiji anggota waé bisa ngagagalkeun upaya pikeun konsénsus sanajan kawijakan anu diusulkeun didukung ku loba anggota, kukituna sistem konsénsus dianggap bisa ngalumpuhkeun prosés nyokot kaputusan di WTO. Laporan Sutherland sorangan menyarankan sangkan anggota anu hayang ngavéto hiji kaputusan kudu bisa nembrakkeun dina hiji tulisan kalawan nambahkeun alesan anu diajengkeun ngébréhkeun yén ieu hal aya patalina jeung kapentingan nasional anu kacida pentingna pikeun éta anggota.

Dina palebah partisipasi, WTO mikahayang ngalibatkeun sakabéh anggotana, tapi dina prakna pikeun ngalibatkeun 164 anggota WTO ieu lain pagawéan énténg. Ku alatan kitu, muncul hiji mékanisme anu dimaksudkeun pikeun ngagancangkeun lumangsungna babadamian tur nyokot hiji kaputusan, contona tayalian mékanisme "pertemuan ruang hijau" anu ngumpulkeun anggota-anggota gedé di WTO (saperti Uni Éropa, Amérika Serikat, jeung Tiongkok) sarta hiji anggota Lian anu jadi salaku koordinator atawa wawakil kelompok anggota lianna (conto salaku wawakil nagara tinggaleun) atawa anu mibanda kapentingan kana babadamian anu baris dilaksanakeun. Dina kumpulan kawas kieu, unggal pajabat atawa wawakil ti kurang leuwih dua puluh anggota diulem pikeun ngabadamikeun rupa-rupa masalah anu utama. Kumpulan ieu dipupuhuan ku saurang Diréktur Jénderal WTO atawa ku katua salah sahiji déwan atawa komite WTO. Tina ieu rapat baris dihasilkeun draf parjangjian anu saterusna baris ditempokeun ka anggota WTO lianna pikeun saterusna ditetepkeun. Usaha pikeun nyaluyukeun prosés-nyieun kaputusan di WTO sorangan ieu henteu gampang, sabab organisasi ieu kudu ngajaga kasaimbangan antara inklusivitas, transparansi, jeung efisiensi. Dina waktos ayeuna, kalawan ngaronjatna ka guyuban nagara berkembang dina mékanisme ruang héjo, prosés nyieun kaputusan jadi beuki hésé sabab nagara ieu ogé boga kapentingan anu rupa-rupa.

Aturan-aturan dasar

WTO ngabogaan loba aturan anu kompléks ngeunaan perdagangan barang jeung jasa sarta perlindungan pikeun hak cipta inteléktual. Aspék-aspék dagang anu aya dina lingkup hukum WTO sorangan rupa-rupa, contona, tarif, kuota, peraturan di tingkat nasional, ukuran dicokot pikeun kaamanan nasional, syarat adat., subsidi, jeung dumping (prakték nurunkeun harga barang ékspor handappeun harga normal di nagara ékspor). Sacara umum, aya opat rupa aturan dasar anu substantif dina hukum WTO, nyaéta aturan anu ngalarang diskriminasi, aturan ngagunakeun aksés pasar, aturan ngeunaan prakték dagang teu adil, jeung aturan ngeunaan pangecualian..

Non-diskriminasi

Dina jeroeun hukum WTO, aya dua aturan utama anu ngalarang tindakan diskriminasi/ngawilah-wilah, tayalian "perlakuan yang sama untuk semua anggota" (MFN) jeung "perlakuan nasional". Dumasar aturan MFN, umpama hiji anggota WTO mutuskeun pikeun masihan hiji perlakuan anu nguntungkeun atawa hak husus ka salah sahiji anggota, kauntungan atawa hak husus éta ogé kudu dibikeun ka sadayana anggota WTO tanpa iwal atawa pengecualian. Tah ku kituna, anggota WTO teu bisa milih-milih dina méré konsési dagang ka salah sahiji anggota lianna. Salaku contoh, dimana salah sahiji anggota WTO mutuskan pikeun ngurangan tarif impor béas ti salah saurang anggotana, Panguragan ieu tarif béas téh ogé 1|pp=39}} Samentara éta, aturan "perlakuan nasional" nitahkan yén anggota WTO kudu lumakukeun produk impor sakumaha anggota éta ngalumakukeun produk sarupa di nagarana. Istilah sanésna, anggota WTO teu bisa ngabentenkeun produk asing sanggeus produk masuk kana pasar doméstik. Salaku conto, lamun aya anggota WTO mutuskeun pikeun mupus pajeg roko buatan doméstik, mupus ieu pajeg ogé kudu lumaku pikeun udud-udud impor anu geus asup ka pasar jero negeri. Upami aranjeunna ngan ngumpulkeun pajeg pikeun roko impor, maranéhna geus ngalanggar aturan nasional anu lumaku.

Kadua aturan ieu dipibanda jeroeun GATS anu aya patalina kana barang jeung jasa. Sanajan kitu, dua pasatujuan aya bédana utama dina watesan wengkuan dina prakna ngalaksanakeun. Aturan MFN dina GATS lumaku pikeun sakabéh jasa sacara umum, sanajan anggota bisa nyieun sababaraha iwal nu diwatesan dina wengkuan. Sanajan kitu, aturan ngeunaan perlakuan nasional ngan lumaku pikeun anggota anu geus nyieun komitmen husus ka séktor jasa anu tangtu atawa ka salah sahiji (kiriman meuntas wates, konsumsi luar negeri, ayana komérsial, Jeung kahadiran manusia alamiah atawa natural person). Komitmen-komitmen ieu diasupkeun kana kana daptar komitmen jasa pikeun tiap anggota. Ku kituna, enggoning dina maca aturan di jero GATS, daptar komitmen jasa ti salah sahiji anggotana keur ditalungtik ogé kudu diperhatikeun, sareng aranjeunna henteu kedah nerapkeun aturan perlakuan nasional pikeun séktor jasa atawa kumaha suplai nu teu acan liberalisasikeun. Samentara éta, aturan perlakuan nasional dina GATT lumaku sacara umum.

Aturan ngeunaan aksés pasar

Terminal peti kemas di Pelabuhan Antwerpen. Ngumpulkeun bea impor tina barang impor dasarnamah teu dilarang ku WTO, tapi nagara anggota dirojong pikeun saeutik demi saeutik ngurangan tarif nu ditagihkeun.

Nagara-nagara mikabutuh aksés pasar sangkan ieu widang dagang barang jeung jasa bisa lumangsung lancar, tapi aksés pasar ka hiji nagara mindeng dihalangan ku rupa-rupa cara, naha ku tarif atawa non-tarif. Sacara umum, aya opat jinis aturan WTO anu pakait sareng aksés pasar, nyaéta aturan ngeunaan béa impor, paraturan ngeunaan béa jeung pungutan-pungutan biaya séjén, paraturan ngeunaan watesan sacara kuantitatif, sarta paraturan ngeunaan halangan non-tarif lianna.

Dina dasarna, ngumpulkeun béa téh impor teu dilarang, kumaha ogé, tarif nu ditagihkeun ku nagara ieu teu bisa ngaleuwihan wates pangluhurna tina anu geus diatur dina daptar konsési masing-masing.. Daptar konsési kudu sajalan jeung aturan dasar GATT jeung henteu bisa ngurangan kana kawajiban anggota. Sabagian gedé daptar konsési dijieun kujalan nurutkeun Harmonized Commodity Description and Coding System(disingkét "Harmonized System"). Strukturna sorangan sacara umum diwangun ku Bab I anu eusina konsési konsési tarif pikeun produk pertanian jeung salian ti pertanian, Bagian II ngeunaan konsési préferensial, Bagian III ngeunaan konsési ngeunaan tindakan lian ti tarif, sarta Bagian IV ngeunaan komitmen husus ngeunaan bantuan doméstik jeung subsidi ékspor pikeun produk pertanian. Pikeun katerangan leuwih lengkep, tempo Van den Bossche & Zdouc 2017, pp. 437-440.

Sawatara kitu, anggota anu hayang ngarobah atawa narik daptar konsésina kudu ngaliwatan hiji prosedur dina Pasal XXVIII:1 GATT. Dina dasarnya, ieu anggota kudu ngalaksanakeun babadamian jeung anggota lian anu dianggap mibanda kapentingan anu gedé ku ayana parobahan anu baris dilakukeun. Ganti rugi dina wujud konsési anyar biasana perlu dibikeun. Ngan, umpamana babadamian henteu tinemu jalan kaluar, anggota anu hayang robah atawa nyabut daptar konsési aranjeunna bébas ngalakukeun éta luyu jeung Pasal XXVIII:3(a) GATT. Pikeun leuwih jéntré, tempo Van den Bossche & Zdouc 2017, pp. 447-449.}} unggal anggota WTO gaduh daptar konsésina nyalira iwal pikeun anggota nu jadi bagian tina hiji sarikat pabéan (contona nyaéta nagara anggota Uni Éropa anu teu boga daptar konsési sorangan, tapi maranéhna nuturkeun daptar konsési nu disusun ku Uni Éropa). daptar ieu mibanda "konsési dagang", nyaéta komitmen anu geus dicandak ku hiji anggota Pikeun henteu ngangkat tarif aranjeunna di luhur angka anu geus sapuk, atawa dina basa séjén, aranjeunna geus "meungkeut" tarif aranjeunna dina angka éta. Hukum WTO Nyaliara mengajak anggotana Pikeun terus ngarempugkeun geusan ngurangan tarif anu nguntungkeun sadaya pihak, jeung hasil tina rundingan ieu ogé bakal diasupkeun kana daptar konsési anggota anu aya patalina. Sanajan daptar konsési netepkeun tarif maksimal, batas tarif Pikeun rupa-rupa produk mindeng pisan leuwih luhur tibatan béa masuk anu saleresna ditetepkeun; dina hal ieu, Badan Banding dina perkara Argéntina –Textiles jeung pakéan (1998) ngécéskeun yén anggota diidinan maké béa anu leuwih handap tibatan tarif maksimum.

Patali jeung "bea Jeung pungutan-pungutan séjén", Badan Banding dina perkara India–Additional Import Duties geus ngartikeun istilah ieu salaku "bea Jeung pungutan anu sanés béa impor biasa". Salaku conto, Panél dina perkara Dominican Republic–Safeguard Measures manggihan éta "tindakan kaamanan" anu dilaksanakeun ku pajabat béa cukai Republik Dominika merupakeun "béa jeung pungutan séjén", Sabab kawijakan ieu henteu kaasup "bea masuk biasa". "Tindakan ngamankeun" (dumasarkeun kana Pasal XIX GATT) mangrupa gantungan konsési dagang pikeun waktu nu tangtu lamun aya kanaékan impor anu teu ka duga tianggalna malah nepi ka ngancam bakal ngakibatkeun karugian parna ka produsén jero negeri, Jeung tindakan ngamankeun nu dibadamikeun dina perkara éta nyaéta netepkeun béa masuk samentara anu gedéna 38% pikeun impor kantong palastik polipropilena. Conto lian nu bisa kapanggih dina perkara-perkara di Panel jeung Badan Banding nyaéta béa tambahan pikeun hiji barang anu geus kaancikan béa masuk, deposit anu geus dibayar pikeun kaamanan ngimpor barang, atawa biaya pabéan euweuh wates maksimum. Pasal II:1(b) GATT sorangan maréntahkeun yén jinis béa ieu teu meunang ngaleuwihan béa nu geus dilarapkeun ka "tanggal parjangjian ieu" atawa béa anu dikuatkeun dijero undang-undang nu lumaku pikeun tanggal éta. Kusabab istilah anu teu jelas "tanggal parjangjian Ieu", sakumna anggota WTO geus sapuk di sapamahaman ngeunaan tapsiran tina Pasal II:1(b) GATT 1994 (Basa Inggris: Understanding on the Interpretation of Article II:1(b) of the GATT 1994) yén unggal anggota dina hal ieu wajib pikeun nyatet tarif anu meungkeut pangluhurna nu bakal tumiba kana unggal béa atawa pungutan lianna dina daptar konsési aranjeunna.

Hukum WTO sorangan teu ngijinan ngawatesan kana kuantitatif barang. Kusabab ieu, sacara umum anggota WTO teu dimeunangkeun ngalarang ngimpor atawa ngékspor barang anu geus tangtu, jeung maranéhna ogé teu bisa nerapkeun kuota kana barang. Pikeun dagangan jasa, aturan Ieu ngan lumaku pikeun séktor jasa anu geus diliberalisasi ku ieu anggota. Samentara éta, aturan nu kaopat mangrupa hiji kategori kalawan cakupan anu lega, contona nyaéta kirang transparansina hukum dagang, prakték dagang éta teu adil, prosedur pabéan, panyalindungan hak kakayaan intelektual goréng, tindakan sanitari jeung fitosanitari, atawa ayana halangan teknis. Aturan ngeunaan panyalindungan hak cipta intelektual, tindakan sanitari Jeung fitosanitari, Jeung hambatan teknis diatur ku parjangjian Nyaliara. Salaku conto, régulasi téknis anu dilarapkeun ku hiji nagara kudu saluyu jeung prinsip MFN, Jeung anggota anu ngalarapkeun régulasi Ieu kudu mastikeun supados henteu nimbulkeun halangan dagang anu teu perlu.

Aturan ngeunaan prakték dagangan anu teu adil

Hukum WTO mibanda aturan-aturan husus ngeunaan prakték-prakték dagangan anu tangtu anu dianggap teu adil, tayalian subsidi jeung dumping. Subsidi diatur ku Pasal XVI GATT jeung ogé Parjangjian ngeunaan subsidi jeung tindakan imbalan (Basa Inggris: Agreement on Subsidies and Countervailing Measures, disingket Parjangjian SCM). Numutkeun Parjangjian SCM, subsidi tayalian kontribusi keuangan ti pamaréntah atawa badan publik, atawa bantuan beubeunangan atawa harga dina wujud naon waé luyu jeung Pasal XVI GATT, anu méré kauntungan. Hukum WTO ngalarang sababaraha jinis subsidi, tayalian subsidi ékspor jeung substitusi impor. Sabagéan gedé ti jinis subsidi lianna henteu dilarang, tapi subsidi-subsidi ieu kagolong salaku "subsidi nu bisa ditindak" (actionable), kayaning subsidi anu bisa ditolak ku anggota WTO dimana subsidi ieu bisa nimbulkan "akibat-akibat ngarugikeun" (adverse effects) kana kapentingan éta anggota. Subsidi-subsidi ieu ngalimpudan subsidi anu ngabalukarkeun karugian pikeun industri doméstik nagara lian anu ngahasilkeun produk sarupa, subsidi anu bisa ngabalukarkeun mupus atawa ngurangan kana kauntungan anu katarima sacara langsung anapon henteu langsung tina GATT 1994, sarta subsidi anu ngabalukarkeun karugian parna. Lamun anggota anu masihan subsidi samodél ieu nampik pikeun nyabut atawa teu daék nyokot léngkah pikeun ngaleungitkeun balukarna anu ngarugikeun, anggota séjén anu ngarasa dirugikeun bisa nyokot tindakan balasan anu sarua jeung akibat tina éta subsidi. Di Parjangjian SCM sorangan sabenerna masih aya jinis subsidi katilu, tayalian subsidi anu henteu bisa ditindak. Numutkeun pasal 8.2 Parjangjian SCM, subsidi-subsidi ieu ngalimpudan subsidi lingkungan hidup, subsidi panalungtikan, jeung subsidi pikeun pangwangunan daérah anu tinggaleun. Ngan, luyu jeung Pasal 31 Parjangjian SCM, subsidi ieu ngan lumaku lima tahun sabada parjangjian WTO sakabéhna mimiti dilarapkeun. Balukarna,aturan ngeunaan subsidi anu teu bisa ditindak ngan lumaku nepika tanggal 31 Désémber 1999, nya tisaprak harita subsidi-subsidi ieu kagolongkeun salaku subsidi anu bisa ditindak.

Samentawis éta, dumping tayalian prakték ngajual produk di pasar nagara séjén kalawan harga leuwih handap tibatan harga anu lumaku di jero negeri. Saracara umum , dumping heteu dilarang u hukum WTO, tapi Pasal VI GATT jeung parjangjian Anti-Dumping méré izin anggota WTO pikeun nyokot béa anti-dumping lamun seug prakték dumping ieu ngabalukarkeun atau ngancam baris ngadatangkeun karugain material kana produk anu diproduksi ku éta anggota .

Pengecualian

Upaya ngaliberalisasikeun dagangan bisa ngabalukarkeun pacéngkadan jeung kapentingan masarakat, contohna tayalian pelestarian lingkungan hidup atawa kapentingan ékonomi linna. Tah ku kituna, hukum WTO mibanda pasal-pasal "mahiwal" nu ngabenerkeun simpangan ti aturan-aturan dasar WTO dina kaayaan nu tangtu pikeun kapentingan masyarakat. Kajaba dina Pasal XX GATT jeung XIV GATS, contona panyalindungan moral masyarakat atawa panyalindungan kahirupan manusa, sasatoan, atawa tatangkalan. Kapentingan pikeun ngajaga kaamanan nasional ogé bisa kapanggih di Pasal XXI GATT Jeung Pasal XIV bis GATS. Samentara éta, Pasal XII Jeung XIX GATT sakumaha ogé Pasal X Jeung XII GATS ngawengku kapentingan-kapentingan ékonomi, salaku conto panyalindungan industri doméstik tina karugian parna disababkeun ku ngaronjatna impor pohara gancang tur ngadadak henteu dinyana.

Dina hubungan kalawan iwal (pangacualian) anu umum dikandung dina GATT Jeung GATS, anggota WTO biasana tiasa ngaliwat Léngkah munggaran pikeun menerkeun ieu kawijakan, nyaéta bukti kawijakan éta bener dimaksudkeun pikeun jadi pangjaga kapentingan anu patali. Salaku conto, patalina jeung Pasal XIV GATS, Panél dina perkara US–Gambling narima argumén ti Amérika Serikat kawijakan éta ngawatesan judi bisa dibenerkeun pikeun ngajaga moral masyarakat, jeung "moral masyarakat" ieu didéfinisikeun ku Panel salaku "standar tindakan bener jeung salah anu dipiara ku atawa dina perantara hiji komunitas atawa bangsa." Badan Banding sapuk jeung ieu kaputusan . Ngan, upaya pikeun ngagunakeun Pasal XX GATT jeung Pasal XIV GATS mindeng teu buleud/ gembleng alatan ayana chapeau (mukadimah) dijero kadua pasal éta. Chapeau ieu mertélakeun yén tindakan dilaksanakeun ku anggota WTO pikeun ngajaga kapentingan anu tangtu teu diwenangkeun nalika tindakan éta kaasup salaku diskriminasi anu samarangan atawa henteu bisa dibenerkeun, atawa umpama tindakan ieu mung sakadar kedok pikeun ngawatesan dagangan internasional. Kagunaan tina chapeau ieu tayalian pikeun nyingkahan panyalahgunaan, dina kanyataana chapeau ieu malah ngahalangan tur ngabatalkeun loba upaya pikeun ngabenerkeun tindakan panyalindungan. Contona, dina perkara US–Gambling, pamustunganana Amérika Serikat dipeunteun geus ngalanggar hukum WTO sabab maranéhna ngidinan jasa tarohan balap kuda Anu disadiakeun ku sababaraha pausahaan Amérika Serikat, jadina Amérika Serikat dianggap geus lumaku tindakan diskriminatif. Sawatara éta, dina perkara US–Shrimp, tindakan panyalindungan ka penyu salaku sumber daya alam nu bisa béak (saluyu sareng Pasal XX(g) GATT) ogé ditolak alatan dipeunteun mibanda sikep diskriminatif.

Hukum WTO ogé nyayagikeun iwal (pangacualian) dina wujud parjangjian dagang régional, tayalian parjangjian anu diatur ku nagara-nagara nutangtu pikeun leuwih nguatkeun usaha integrasi ékonomi. Contona saperti Kawasan Perdagangan Bébas Perbara, Parjangjian Perdagangan Bébas Éropa Tengah, jeung Mercosur di Amérika Kidul. Dina ranah WTO, "parjangjian dagang régional" ogé bisa mibanda sipat bilateral, contona tayalian Parjangian Pardagangan Bébas Amérika Serikat-Kolombia atawa Parjangjian Pardagangan Bébas Uni Éropa Koréa Kalér ) . Dina dasarna parjangjian-parjanjian sarupa ieu ngajadi pengecualian/ngiwalkeun pikeun asas MFN, alatan nagara anu kagabung dina parjangjian pardagangan bébas kawas Kieu méré sababaraha kauntungan anu katarima ku mitra dagangna, ngan henteu ka anggota WTO anu lian. Pasal XXIV GATT jeung Pasal V GATS sarua ogé mengizinkan netepkeun parjangjian dagang régional anu ngadegkeun sarikat pabéan atawa kawasan prrdagangan bébas. Salian kitu, dina tanggal 28 Novémber 1979, nagara anggota GATT ngaluarkeun hiji kaputusan ngeunaan Enabling Clause anu ngidinan Parlakuan husus jeung béda (Special and Differential Treatment) pikeun nagara sumedeng mekar. Enabling Clause ieu ayeuna bagian tina GATT 1994. Salah sahiji contona tayalian perlakuan anu leuwih nguntungkeun pikeun nagara berkembang sajan hal ieu papalingpang tina asas MFN, nyadiakeun dasar hukum ka nagara berkembang pikeun ngabentuk "parjangjian dagang preferensial" nyaliara, sarta méré preferensi dagang tambahan ka nagara anu tinggaleun. Dina kanyataanana, ayeuna aya seueur parjangjian dagang di tingkat régional, Dugi ka Laporan Sutherland dina taun 2004 nyebatkeun:

Walaupun begitu, MFN masih Z qawa'id sdg tetap menjadi kewajiban yang harus dijalankan oleh semua anggota WTO.

Penyelesaiand sengketa

Citakan:Quotewbox WTO memiliki sistem penyelesaian sengketa yang bertindak layaknya pengadilan dagang internasional. Sistem penyelesaian sengketa ini memiliki yurisdiksi wajib (compulsory jurisdiction), atau dalam kata lain anggota WTO harus menerima yurisdiksi sistem tersebut. Yurisdiksinya juga bersifat eksklusif dalam artian anggota yang ingin menuntut pelanggaran kewajiban hukum WTO yang dilakukan anggota lain harus membawa perkara ini ke sistem penyelesaian sengketa di WTO. Selain itu, putusan yang dikeluarkan oleh sistem penyelesaian sengketa ini mengikat secara hukum. Tujuan dari sistem ini sendiri ditetapkan oleh Pasal 3.2 DSU, yaitu untuk "memberikan kepastian dan prediktabilitas" terhadap sistem perdagangan multilateral, sehingga badan yang menyelesaikan sengketa akan mengeluarkan putusan yang sama untuk isu hukum yang sama kecuali jika ada alasan yang kuat. Selain itu, sistem ini juga didirikan untuk mempertahankan hak dan kewajiban anggota sesuai dengan yang ditetapkan oleh perjanjian-perjanjian WTO. Maka dari itu, seperti yang tertulis secara gamblang dalam Pasal 3.2 DSU, badan yang menyelesaikan sengketa tidak boleh mengeluarkan putusan yang menambah ataupun mengurangi hak dan kewajiban anggota. Salah satu dampaknya adalah penolakan penggunaan perjanjian di luar WTO sebagai landasan hukum, karena tindakan seperti itu akan "menambah atau mengurangi" hak dan kewajiban anggota.

Sistem ini sendiri memiliki dua macam lembaga, yaitu lembaga politik berupa Badan Penyelesaian Sengketa dan lembaga kehakiman seperti Panel dan Badan Banding (Basa Inggris: Appellate Body). Badan Penyelesaian Sengketa pada dasarnya adalah sesi khusus di Dewan Umum WTO. Badan ini terdiri dari para diplomat yang mewakili semua anggota WTO, dan Pasal 2.1 DSU menyatakan bahwa fungsi dari badan ini adalah untuk menjalankan sistem penyelesaian sengketa, termasuk dengan mendirikan panel, mengesahkan laporan panel dan Badan Banding, mengawasi pemberlakuan isi putusan, serta mengizinkan pengambilan tindakan balasan terhadap anggota yang terbukti melanggar hukum WTO. Badan ini juga dapat mengangkat anggota Badan Banding dan menetapkan aturan perilaku dalam sistem penyelesaian sengketa. Dalam mengambil beberapa keputusan penting (seperti pembentukan Panel, penetapan laporan Panel dan Badan Banding, dan pemberian izin untuk menangguhkan konsesi dagang), Badan Penyelesaian Sengketa memiliki sistem "konsensus terbalik": keputusan akan diambil kecuali jika para anggota WTO telah mencapai konsensus untuk tidak mengambil keputusan tersebut.

Untuk lembaga kehakimannya, Panel berperan seperti pengadilan tingkat pertama. Namun, lembaga ini bukanlah sebuah pengadilan permanen, tetapi merupakan sebuah lembaga ad hoc yang dibentuk oleh Badan Penyelesaian Sengketa untuk sengketa tertentu. Panel akan dibubarkan setelah sengketanya selesai. Untuk memulai perkara di sistem penyelesaian sengketa WTO, anggota yang menuntut harus meminta konsultasi dengan anggota lain terlebih dahulu. Anggota terkait harus membalas permintaan ini dalam waktu sepuluh hari dan juga harus berunding dengan iktikad baik dalam waktu tiga puluh hari setelah permintaan tersebut resmi dilayangkan. Setelah itu, pihak yang menuntut baru dapat melayangkan permintaan resmi untuk mendirikan sebuah Panel kepada Badan Penyelesaian Sengketa. Permintaan ini berfungsi untuk menentukan cakupan sengketa dan yurisdiksi panel, serta untuk memberitahu anggota yang dipermasalahkan dan anggota lain mengenai perkara tersebut. Permintaan ini harus disampaikan dalam bentuk tulisan. Panel biasanya terdiri dari tiga orang, tetapi pihak yang bersengketa dapat memutuskan dalam waktu sepuluh hari setelah pembentukan Panel agar jumlah anggotanya ditambah menjadi lima. Sekretariat WTO mengajukan nama-nama orang yang akan menjadi anggota Panel, dan pihak yang bertikai tidak dapat menentang pencalonan mereka kecuali jika ada "alasan yang mendesak" (sesuai dengan Pasal 8.6 DSU). Pada praktiknya, proses pengangkatan anggota Panel merupakan proses yang panjang dan sulit, dan jika tidak tercapai kesepakatan dalam dua puluh hari, salah satu pihak dapat meminta kepada Direktur Jenderal WTO untuk menentukan anggota Panel. Dalam kenyataanya, Panel yang anggotanya ditunjuk oleh Direktur Jenderal WTO mencapai 92% dari seluruh Panel pada 2014, dan 62,5% pada 2015. Berdasarkan Pasal 11 DSU, tugas Panel adalah untuk meninjau perkara secara objektif. Setelah Panel mengeluarkan putusan, laporannya akan disahkan oleh Badan Penyelesaian Sengketa dalam waktu 60 hari setelah laporan tersebut dibagikan kepada semua anggota. Keputusan untuk mengesahkan laporan diambil berdasarkan sistem konsensus terbalik.

Apabila salah satu pihak dalam suatu perkara merasa tidak puas dengan putusan Panel, mereka dapat memohon peninjauan dari Badan Banding. Tidak seperti Panel, Badan Banding merupakan sebuah lembaga yang terus berdiri, dan lembaga ini sendiri dibentuk pada Februari 1995. Lembaga ini terdiri dari tujuh anggota yang merupakan pakar hukum, perdagangan internasional, dan subjek yang dibahas dalam perjanjian-perjanjian WTO. Mereka bertindak secara independen dari pemerintah negaranya masing-masing, dan Badan Penyelesaian Sengketa dapat mengangkat anggota Badan Banding untuk masa jabatan selama empat tahun. Masing-masing boleh diangkat satu kali lagi. Menurut Pasal 17.12 DSU, tugas Badan Banding adalah untuk mempertimbangkan permasalahan yang dibawakan selama prosedur banding, dan Pasal 17.13 DSU juga menegaskan bahwa Badan Banding berwenang mengubah, menegakkan, atau membatalkan putusan Panel.

Setelah Badan Banding mengeluarkan putusannya, laporannya juga harus disahkan oleh Badan Penyelesaian Sengketa dalam waktu 30 hari setelah laporan tersebut dibagikan kepada anggota WTO. Pengambilan keputusan ini juga memakai sistem konsensus terbalik. Setelah itu, sengketa terkait akan memasuki tahap implementasi dan penegakan. Dalam waktu 30 hari setelah laporan Panel atau Badan Banding disahkan, pihak yang didapati telah melanggar hukum WTO harus memberitahukan kepada Badan Penyelesaian Sengketa bagaimana mereka akan mengimplementasikan putusan badan tersebut. Jika anggota terkait tidak dapat langsung mematuhi putusan Panel atau Badan Banding, mereka diberi tenggat waktu yang "masuk akal" untuk mengimplementasikan putusan tersebut. Menurut Pasal 21.3 DSU, "tenggat waktu yang masuk akal" adalah tenggat waktu yang diusulkan oleh anggota terkait yang disetujui oleh Badan Penyelesaian Sengketa, atau tenggat waktu yang disepakati oleh kedua belah pihak dalam sengketa dalam waktu 45 hari setelah putusan Panel atau Badan Banding disahkan, atau tenggat waktu yang ditentukan melalui prosedur arbitrase dalam waktu 90 hari setelah penetapan putusan Panel atau Badan Banding. Sebelum tenggat waktu ini habis, pihak yang bersengketa mungkin saja akan berselisih pandang mengenai tindakan implementasi yang patut diambil atau yang sejalan dengan hukum WTO, sehingga Pasal 21.5 DSU menyediakan prosedur khusus untuk menyelesaikan perselisihan ini dengan meminta peninjauan dari Panel yang dibentuk pada permulaan sengketa. Jika pihak yang telah melanggar hukum WTO menolak untuk mengimplementasikan putusan Panel atau Badan Banding atau tidak mengimplementasikannya dengan benar dalam tenggat waktu yang dianggap masuk akal, pihak yang dirugikan dapat berunding dengan pihak yang melanggar untuk mendapatkan kompensasi. Jika kompensasi tidak dapat diperoleh, pihak yang dirugikan dapat meminta izin dari Badan Penyelesaian Sengketa untuk mengambil tindakan balasan, contohnya dengan menangguhkan konsesi dari pihak yang dirugikan kepada pihak yang merugikan.

Kritik

Para patani wanita di Bhopal, India, anu ngadon demo nolak WTO pada November 2005.

Demonstrasi yang menolak WTO di Seattle, Amerika Serikat, pada tahun 1999.

Berkat GATT dan WTO, tarif dan hambatan-hambatan perdagangan lainnya telah dikurangi secara signifikan. Namun, janji bahwa perdagangan bébas akan melejitkan pertumbuhan ekonomi, mengurangi kemiskinan, dan meningkatkan pendapatan rakyat telah dipertanyakan. Sebagai contoh, El Salvador pada awal dasawarsa 1990-an menghapuskan semua hambatan kuantitatif terhadap impor dan juga memotong tarifnya. Namun, pertumbuhan ekonomi negara ini masih tetap lemah. Sementara itu, Vietnam baru mulai mereformasi ekonominya pada akhir dasawarsa 1980-an dan negara ini tidak terburu-buru untuk bergabung dengan WTO, tetapi malah memutuskan untuk mengikuti model reformasi ekonomi Tiongkok dengan melakukan liberalisasi secara perlahan. Walaupun ada faktor lain yang memengaruhi performa ekonomi kedua negara ini, Vietnam malah berhasil melejitkan pertumbuhan ekonominya dan menekan angka kemiskinan tanpa langsung menghapuskan hambatan perdagangan secara substansial. Ekonom Ha-Joon Chang sendiri berpendapat bahwa terdapat sebuah "paradoks" dalam keyakinan neoliberal mengenai perdagangan bebas, karena pertumbuhan ekonomi negara berkembang lebih tinggi pada periode 1960-1980 dibandingkan dengan periode 1980-2000 meskipun kebijakan dagangnya jauh lebih liberal daripada sebelumnya. Selain itu, terdapat pula hasil penelitian yang menunjukkan bahwa negara baru akan aktif mengurangi hambatan perdagangan setelah menjadi negara kaya. Dari hasil penelitian ini, para pengkritik WTO berpendapat bahwa liberalisasi perdagangan tidak menjamin pertumbuhan ekonomi dan pengentasan kemiskinan.

Para pengkritik WTO juga mengemukakan pandangan bahwa keuntungan yang diperoleh dari perdagangan bebas tidak terbagi secara merata. Kritik ini biasanya ditopang dengan data yang menunjukkan bahwa jurang antara yang kaya dan miskin terus melebar, terutama di Republik Rakyat Tiongkok dan India yang semakin bertambah ketimpangan ekonominya meskipun pertumbuhan ekonominya sangat tinggi. Selain itu, pendekatan WTO yang ingin mengurangi hambatan perdagangan dapat merugikan negara berkembang. Dengan dihapuskannya tarif, suatu negara akan kehilangan salah satu sumber pendapatannya. Liberalisasi perdagangan yang terlalu dini juga ditakutkan akan memerangkap negara berkembang di sektor primer yang tidak membutuhkan tenaga kerja yang terampil. Saat negara berkembang ingin memajukan ekonominya dengan cara industrialisasi, industri yang baru lahir tidak bisa serta merta langsung meroket begitu saja, sehingga sulit bersaing dengan negara lain yang industrinya lebih maju. Konon ekonom terkemuka Adam Smith pernah memberikan nasihat kepada pemerintah Amerika Serikat yang baru merdeka saat itu agar mereka fokus pada sektor pertanian daripada mencoba menyaingi Eropa yang industrinya lebih maju, tetapi Amerika Serikat tidak menggubrisnya dan malah memasang tarif yang tinggi untuk melindungi produsen Amerika. Setelah itu barulah Amerika Serikat menjadi salah satu negara dengan industri terkuat di dunia. Hal yang sama juga berlaku untuk Macan Asia Timur, dan bahkan muncul dugaan bahwa jika Korea Selatan menghapuskan tarifnya sebelum ekonomi mereka tumbuh pesat, kemungkinan besar saat ini negara tersebut hanya akan menjadi negara miskin penghasil beras.

WTO turut digempur kritikan bahwa lembaga tersebut tidak demokratis. Pertama-tama, aturan WTO membatasi kemampuan negara untuk mengatur ekonominya, dan hal ini menyulitkan upaya negara untuk menegakkan keinginan rakyat. Selain itu, proses pengambilan keputusan di lembaga WTO dianggap kurang melibatkan lembaga swadaya masyarakat, padahal keputusan yang diambil di lembaga tersebut akan berdampak terhadap penghidupan banyak orang. Ditambah lagi proses perundingan di WTO sering kali dilakukan secara rahasia oleh kelompok-kelompok dengan kepentingan ekonomi tertentu, dan rakyat sendiri kurang diinformasikan soal kesepakatan-kesepakatan tersebut. Akibatnya, aturan-aturan WTO pun didominasi oleh kepentingan dagang, dan kepentingan lainnya (seperti hak asasi manusia, hak buruh, dan pelestarian lingkungan hidup) cenderung dikesampingkan dan juga tidak terwakilkan dalam proses pengambilan keputusannya. Selain itu, negara-negara maju memiliki kekuatan untuk mendominasi proses perundingan di WTO. Walaupun keputusan diambil lewat konsensus, negara-negara kecil sulit dalam menantang negara-negara maju apabila terdapat ketidaksetujuan. Oleh sebab itu, negara-negara kecil pun sulit untuk mendapatkan perjanjian yang adil untuk kepentingan mereka. Hal ini semakin diperparah dengan kebiasaan perundingan di GATT yang tidak selalu melibatkan semuanya, contohnya keberadaan "ruang hijau" yang hanya melibatkan anggota-anggota yang diundang, walaupun pakar hukum WTO Peter Van den Bossche membantah kritikan bahwa WTO adalah "klub orang-orang kaya" karena saat ini negara-negara berkembang menjadi semakin terlibat dalam proses pengambilan keputusan dan persetujuan dari mereka sangat diperlukan demi kemulusan prosesnya. Selain itu, dalam proses penyelesaian sengketa, negara maju lebih unggul daripada negara miskin dalam memulai sengketa dan juga dalam menegakkan putusan Panel atau Badan Banding. Sengketa di WTO memakan biaya yang besar dan membutuhkan tenaga-tenaga ahli. Kalaupun ada negara kecil yang berhasil memenangkan sengketa, tindakan balasan yang dapat mereka ambil tidak akan terlalu berdampak terhadap negara maju yang ekonominya jauh lebih besar, dan kadang negara maju bahkan dapat mengabaikan putusan yang tidak mereka sukai.

Katimpangan antara nagara maju jeung nagara berkembang katempo pisan dina daptar séktor tatanén. Hukum WTO metik kritik kasar sabab Parjangjian ngeunaan Tatanén diwenangkeun nagara maju pikeun tetep ngajaga subsidi tatanénna sok padahal ieu téh kalintang ngarugikeun nagara-nagara berkembang (contona téh Kawijakan Tatanén Bareng di Uni Éropa). Balukar tina subsidi éta, nagara-nagara ieu bisa ngajual hasil anu leuwih ka pasar dunya kalawan harga anu jauh leuwih handap, jeung dina waktos anu sami aranjeunna boga paménta éta nagara-nagara berkembang muka pasar keur maranéhanana. Balukarna para patani di nagara berkembang teu bisa bersaing jeung produk tatanén ti nagara maju. Sanajan anggota WTO geus sapuk pikeun mupuskeun subsidi ékspor tatanén, nagara maju masih mertahankeun ngasubsidi sarta ngajaga sektor tatanén maranéhanana jeung halangan-halangan dagang, jeung prakték ieu ngahalangan pangwangunan industri tatanén di nagara berkembang. Dina waktos anu sasarengan, lamun sagala subsidi tatanén langsung dileungitkeun, harga dahareun bisa ngaronjat sarta ieu ogé bakal ngarugikeun rakyat jeung ngancem kasadiaan pangan. Tah ku kituna, ahli hukum kritis ka WTO ti sudut pandang HAM, Sarah Joseph, ngusulkeun yén subsidi ieu dileungitkeun lalaunan ku kituna pasar bisa nyaluyukeun jeung parobahan anu lumangsung.

Tempo ogé

• Legalisme agresif

Daptar pustaka

Buku

• De Schutter, Olivier (2015). Trade in the Service of Sustainable Development: Linking Trade to Labour Rights and Environmental Standards. Oxford & Portland: Bloomsbury. ISBN 9781782257134. 
• Gaines, Sanford E.; Olsen, Birgitte Egelund (2012). "Trade and Social Objectives". Di Gaines, Sanford E.; Olsen, Birgitte Egelund; Sørensen, Karsten Engsig. Liberalising Trade in the EU and the WTO. Cambridge: Cambridge University Press. ISBN 9781107012752. 
• Hoekman, Bernard M.; Mavroidis, Petros C. (2007). The World Organization: Law, Economics, and Politics. London & New York: Routledge. ISBN 9780415414586. 
• Joseph, Sarah (2011). Blame it on the WTO?: A Human Rights Critique. Oxford: Oxford University Press. ISBN 9780199565894. 
• Lowenfeld, Andreas F. (2008). International Economic Law (2 ed.). Oxford: Oxford University Press. ISBN 9780199226931. 
• Macrory, Patrick F.J.; Appleton, Arthur E.; Plummer, Michael G. (2005). The World Trade Organization: Legal, Economic and Political Analysis Volume I. New York City: Springer. ISBN 9780387226880. 
• Matsushita, Mitsuo; Schoenbaum, Thomas J.; Mavroidis, Petros C.; Hahn, Michael (2015). The World Trade Organization: Law, Practice, and Policy (3 ed.). Oxford: Oxford University Press. ISBN 9780199571857. 
• Trebilcock, Michael J.; Howse, Robert (2005). The Regulation of International Trade (3 ed.). London & New York: Routledge. ISBN 9780415700337. 
• Trebilcock, Michael J.; Howse, Robert; Eliason, Antonia (2012). The Regulation of International Trade (4 ed.). London & New York: Routledge. ISBN 9780415610896. 
• Van den Bossche, Peter; Zdouc, Werner (2017). The Law and Policy of the World Trade Organization (4 ed.). Cambridge: Cambridge University Press. ISBN 9781316662496. 
• Van den Bossche, Peter; Prévost, Denise (2016). Essentials of WTO Law. Cambridge: Cambridge University Press. ISBN 9781316571545. 
• VanGrasstek, Craig (2013). The History and Future of the World Trade Organization (PDF). Jenewa: World Trade Organization. ISBN 9789287038715. 
• Wunsch-Vincent, Sacha (2005). WTO, E-commerce and Information Technologies: From the Uruguay Round through the Doha Development Agenda. New York City: The United Nations Information and Communication Technologies Task Force. 

Jurnal

• Bown, Chad P.; Wu, Mark (2014). "Safeguards and the Perils of Preferential Trade Agreements: Dominican Republic–Safeguard Measures". World Trade Review 13: 179–227. http://www.journals.cambridge.org/abstract_S1474745614000111. 
• Gonzalez, Carmen G. (2002). "Institutionalizing Inequality: The WTO Agreement on Agriculture, Food Security, and Developing Countries". Columbia Journal of Environmental Law 27: 433-490. https://digitalcommons.law.seattleu.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=1415&context=faculty. 
• Marx, Aaron (2015). "The ITA II: Successful Trade Liberalization". Global Trade and Customs Journal 10: 346-354. https://www.kluwerlawonline.com/abstract.php?area=Journals&id=GTCJ2015042. 
• Rodrik, Dani (2007). "How to Save Globalization from its Cheerleaders". The Journal of International Trade and Diplomacy 1: 1-33. Diarsipkan on 2016-02-08. . http://dev.wcfia.harvard.edu/sites/default/files/Rodrick_HowToSave.pdf. Diakses pada 2019-03-26.  Archived 2016-02-08 di Wayback Machine

Sumber onlén

• "Least-developed Countries". Organisasi Perdagangan Dunia. Diarsipkan dari versi asli tanggal 2019-03-26. Diakses tanggal 26 Maret 2019. 
• "Who are the Developing Countries in the WTO?". Organisasi Perdagangan Dunia. Diarsipkan dari versi asli tanggal 2019-03-26. Diakses tanggal 26 Maret 2019. 
• "WTO Legal Texts". Organisasi Perdagangan Dunia. Diarsipkan dari versi asli tanggal 2019-01-28. Diakses tanggal 28 Januari 2019. 
• "WTO Talks Collapse in Cancun". Deutsche Welle. 15 September 2003. Diarsipkan dari versi asli tanggal 2019-01-28. Diakses tanggal 28 Januari 2019. 

Tutumbu ka luar

• (en) Loka wéb resmi World Trade Organization