Varid

Dastgohi gardişi xuni inson.

Varid, sijohrag, vena — rage, ki xunro az uzvu boftaho ba dil intiqol medihad. Varidhoi davri kaloni gardişi xun az uzvu andomhoi badan xuni az oksidi karbon, mahsuli mubodilai moddaho, hormoni ƣadudhoi usorai doxilī va ƣajra serro girifta, ba dahlezi rosti dil ravona mesozand. Varidhoi davri xurdi gardişi xun xunero, ki dar şuşho seroksigen gaştaast, ba dahlezi capi dil intiqol medihand.

Silsilai varidho

Tavassuti silsilai varidhoi daromadgohi çigar moddahoi ƣizoie, ki dar rohi me'davu rūdaho çabida şudaand, ba davri umumiji gardişi xun vorid megardand. Silsilai varidho az şabakai mūjrag (kapilljar)-ho ibtido megirad. Dar in ço varidcaho taşakkul mejoband, ki minba'd dar natiçai omezişu jakço şudani onho varidho ba vuçud meojand. Devorai varid nisbat ba devorai şarajon (arterija) nafisu narm buda, muşakhojaş sust ruşd joftaand; dar varid fişori xun xele kam, dar varidhoi kalon az fişori atmosferī pasttar ast. Baroi gardişi xun dar varidho harakati qafasi sina (hangomi nafas kaşidan) va diafragma, dar varidhoi amiqi dastu po kaşiş joftani muşakho jorī merasonand. Daricahoi varid, ki ba samti çarajoni xun çojgir meboşand, xunro faqat ba dil roh medihand. Dar devorai ba'ze varidhoi kalon (masalan, varidhoi xoliji bolo va poin, varidi daromadgohi çigar va ƣajra) nūgi torhoi serşumori asab mavçudand, ki gardişi xunro tanzim menamojand.

Flebologija

Varid beştar ducori bemorihoi iltihobī meşavad. Soxtor, fa'olijat va taşxisu muoliçai bemorihoi varid mavzūi omūzişi flebologija ast.

Nigared

• Dil
• Gardişi xun

Adabijot

• Abduraxmonov F. A. Krovenosnыe sosudы brjuşinы. D., 1973;
• Abduraxmonov F. A. Anatomijai odam. Ç. 1–2. D., 1995, 1998;
• Abduraxmonov F. A. Kratkij atlas anatomiji celoveka. D., 2000.

Sarcaşma

• Boz — Vickut. — D. : SIEMT, 2014. — 676 s. — (Ensiklopedijai Milliji Toçik : [taxm. 25 ç.] / sarmuharrir N. Amirşohī ; 2011—2023, ç. 3). — ISBN 978-99947-33-46-0.