[go: nahoru, domu]
İçeriğe atla

Toskana

Bağlantıları değiştir
Koordinatlar: 43°24′36″K 11°00′00″D / 43.41000°K 11.00000°D / 43.41000; 11.00000
Vikipedi, özgür ansiklopedi
17.55, 6 Haziran 2021 tarihinde Makina86 (mesaj | katkılar) tarafından oluşturulmuş 25588296 numaralı sürüm
Sayfanın 6 Haziran 2021 tarihinde onaylanmış olan kontrol edilmiş bir sürümü, bu revizyonu temel almıştır.
Toskana Özerk Bölgesi
İdari bölge
Toscana
Toskana Özerk Bölgesi bayrağı
Bayrak
Toskana Özerk Bölgesi arması
Arma
İllerArezzo ili,
Firenze ili,
Grosseto ili,
Livorno ili,
Lucca ili,
Massa ve Carrara ili,
Pisa ili,
Pistoia ili,
Prato ili,
Siena İli
İdare
 • Bölge BaşkanıEnrico Rossi (MDP)
1 Temmuz 2015’den beri (2ci dönem)
Yüzölçümü
 • Toplam10,763 km²
Nüfus
 (31 Aralık 2019[1])
 • Toplam3.722,729
 • Yoğunlukoto/km²

Toskana, (İtalyanca: Toscana) İtalya'nın 1934 Anayasası ile kısmi bölgesel özerklik verilmiş 20 bölgesinden birisidir.

Toskana'nın yüz ölçümü 22,990 km² ve nüfusu yaklaşık 3.8 milyondur. Toskana, merkezi İtalya'da bir bölge'dir. Bölgesel başkenti ve idare merkezi Floransa (Firenze) 'dır.

Toskana, manzaraları, tarihi, sanatsal mirası ve yüksek kültür üzerindeki etkisi ile bilinir. İtalyan Rönesansı[2]'nın doğum yeri olarak kabul edilir ve sanat ve bilim tarihinde etkili birçok şahsiyete ev sahipliği yapmış olup Uffizi ve Palazzo Pitti gibi tanınmış müzeleri vardır.

Toskana Chianti, Vino Nobile di Montepulciano, Morellino di Scansano, Brunello di Montalcino ve beyaz Vernaccia di San Gimignano dahil olmak üzere çeşitli şaraplarıyla da bilinir.

Güçlü dilsel ve kültürel kimliği olması nedeniyle bazen "ulus içinde ulus" olarak kabul edilir.[3]

Toskana, İtalya içindeki gezginler için ikinci en popüler İtalyan bölgesi‘dir.[4] Başlıca turistik yerler Floransa, Pisa, Castiglione della Pescaia, Grosseto ve Siena'dır.[5] Castiglione della Pescaia kasabası, bölgedeki en çok ziyaret edilen sahil destinasyonudur,[5] deniz kenarı turizmi gelen turistlerin yaklaşık %40'ını oluşturur.

Maremma bölgesi, Siena, Lucca, Chianti bölgesi, Versilia ve Val d'Orcia ayrıca gezginler arasında uluslararası ünlü ve özellikle popüler yerlerdir.

Yedi Toskana bölgesi UNESCO koruması altındadır ve Dünya Mirası Alanı olarak belirlenmiştir: Floransa'nın tarihi merkezi (1982); Pisa Katedrali meydanı (1987); San Gimignano'nun tarihi merkezi(1990); Siena'nın tarihi merkezi(1995); Pienza'nın tarihi merkezi(1996); Val d'Orcia (2004) ve Medici Villaları ve Bahçeleri (2013).

Toskana'nın 120'den fazla korunan doğa rezervi vardır bu da Toskana'yı ve başkenti Floransa‘yı her yıl milyonlarca turisti çeken popüler turistik yerlerden yapar.[6] 2018'de Floransa, 5 milyondan fazla gelenle dünyanın en çok ziyaret edilen şehirlerinden 51.’si oldu.[7]Toskana'nın en büyük kenti Floransa İtalyan Rönesans'ının merkezi sayılır.

Dünyaca ünlü Pisa Kulesi Toskana'nın Pisa kentindedir.

Coğrafya

Kabaca üçgen şeklinde olan Toskana İtalya'nın merkez bölgesi olup, batıda Tiren Denizi, kuzeybatıda Liguria, kuzeyde Emilia-Romagna, kuzeydoğuda Marche, doğuda Umbria ve güneydoğuda Lazio ile sınırdır. Topraklarının üçte ikisi tepelik ve dörtte biri dağlıkdır. Geri kalan kısımlar ise Arno Nehri'nin şekillendirdiği vadideki düz ovalardır. Toskana'da Arezzo İli Badia Tedalda'nın komünü (belediyesi), Emilia-Romagna'da Ca' Raffaello adında bir dış mahalleye sahiptir.

Toskana'nın Ligurya Denizi ve Tiren Denizi'nde batı kıyı şeridi vardır; aralarında en büyük adası Elba olan Toskana Takımadaları bulunur. Toskana yaklaşık 22.993 kilometrekare (8.878 sq mi) alana sahiptir. Büyük dağ silsileleri ile çevrili ve çaprazlanmış ve az sayıda ama verimli ovaya sahip olan bölge, tarım için kullanılan engebeli arazinin hakim olduğu bir kabartmaya sahiptir. Tepeler, 15.292 kilometrekare (5.904 sq mi) ile bölgenin toplam alanının yaklaşık üçte ikisini (%66,5) ve dağlar (en yüksekleri Apeninlerdir), %25 ‘ini veya 5.770 kilometrekare (2.230 sq mi) oluşturur. Ovalar toplam alanın %8,4'ünü kaplar—1.930 kilometrekare (750 sq mi)—çoğunlukla Arno vadisinin çevresindedir. Başkent Floransa, Empoli ve Pisa dahil olmak üzere Toskana'nın en büyük şehirlerinin çoğu Arno'nun kıyısındadır.

İklim, kıyı bölgelerinde oldukça ılıman ve iç kesimlerde ise daha sert ve yağışlıdır, kış ve yaz arasındaki sıcaklıkta önemli dalgalanmalar vardır,[8] bölgeye toprak yapıcı aktif bir donma-çözülme döngüsü verir bu da kısmen bölgenin iklim değişikliğini hesaba katar ki bir zamanlar antik Roma'nın temel ekmek sepeti olarak hizmet etmişti.[9]

Bölgenin illeri ve beldeleri

Toskana'nin illeri

Toskana bolgesindeki 10 il şunlardir:

İl adı Yüzölçümü (km²) Nüfus Yoğunluk (kişi/km²)
Arezzo ili 3.232 345.547 106,9
Firenze ili 3.514 983.073 279,8
Grosseto ili 4.504 225.142 50,0
Livorno ili 1.218 340.387 279,5
Lucca ili 1.773 389.495 219,7
Massa ve Carrara ili 1.157 203.449 175,8
Pisa ili 2.448 409.251 167,2
Pistoia ili 965 289.886 300,4
Prato ili 365 246.307 674,8
Siena ili 3.281 268.706 81,9

Toskana bölgesinde bulunan önemli beldelerin listesi şudur:[10]:

Arma Belde İl Nüfus (kişi) Yüzölçümü (km²)
Firenze Firenze ili 370.702 102.41
Prato Prato ili 187.994 97,45
Livorno Livorno ili 161.084 104.79
Arezzo Arezzo ili 100.140 386,25
Pistoia Pistoia ili 90.226 236
Pisa Pisa ili 88.332 185
Lucca Lucca ili 84.928 185
Grosseto Grosseto ili 82.284 474,46
Massa Massa ve Carrara ili 71.006 94
Carrara Massa ve Carrara ili 65.612 71
Viareggio Lucca ili 64.427 31,88
Siena Siena ili 54.561 118
Scandicci Firenze ili 50.304 59,59
Empoli Firenze ili 48.070 62
Sesto Fiorentino Firenze ili 47.641 49
Capannori Lucca ili 46.231 156,59
Cascina Pisa ili 44.180 79,23
Campi Bisenzio Firenze ili 43.855 28
Piombino Livorno ili 35.079 129
Camaiore Lucca ili 32.614 84
Rosignano Marittimo Livorno ili 32.493 120
San Giuliano Terme Pisa ili 31.782 91,71

Resimler

Toskana
  • Pisa - Pisa Kulesi
    Pisa - Pisa Kulesi
  • Castiglioncello
    Castiglioncello
  • Floransa
    Floransa
  • Pisa
    Pisa
  • Grosseto
    Grosseto
  • Arezzo
    Arezzo
  • Siena
    Siena
  • Livorno
    Livorno
  • Lucca
    Lucca
  • Prato
    Prato
  • Pistoia
    Pistoia
  • Cortona
    Cortona
  • Volterra
    Volterra
  • Colle Val d'Elsa
    Colle Val d'Elsa
  • San Gimignano
    San Gimignano
  • Pienza
    Pienza
  • Monte Argentario'dan manzara
    Monte Argentario'dan manzara

Kaynakça

  1. ^ "Statistiche demografiche ISTAT". demo.istat.it. Erişim tarihi: 9 October 2020. 
  2. ^ Burke, P., The European Renaissance: Centre and Peripheries (1998).
  3. ^ Hewlett, Maurice Henry (1904). "The road in Tuscany: a commentary,". Macmillan Publishers. 
  4. ^ "Le sei regioni italiane più visitate. La top 20 europea". www.rainews.it (italian). Erişim tarihi: 2020-12-15. 
  5. ^ a b "La Maremma regina del turismo. Solo le città d'arte la superano. Castiglione presenze record". 8 October 2015. 
  6. ^ Florence receives an average of 10 million tourists a year, making the city one of the most visited in the world.
  7. ^ "Top 100 City Destinations: 2019 Edition". Euromonitor International. Erişim tarihi: 2020-12-17. 
  8. ^ "TOSCANA - Geography and history". 21 July 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 March 2011.  Text finalised in March 2004 - Eurostat.
  9. ^ Military Channel (Discovery Network) documentary series Rome: Power and Glory, episode "The Grasp of an Empire", copyright unknown, rebroadcast 11-12:00 hrs EDST, 2009-06-29.
  10. ^ 30.11.2010 tarihine göre (ISTAT) veri rakamları

Dış kaynaklar

Wikimedia Commons'ta Toskana ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.



"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Toskana&oldid=25588296" sayfasından alınmıştır