Amarone
Amarone della Valpolicella, kısaca Amarone (İtalyanca: [amaˈroːne])[1][2] olarak bilinir, Corvina'nın (45–95%, bunun %50'sine kadarı Corvinone ile ikame edilebilir), Rondinella'nın (%5–30) ve diğer onaylı kırmızı üzüm çeşitlerinin (%25'e kadar) kısmen kurutulmuş üzümlerinden yapılan, genellikle zengin, sek kırmızı şarapların İtalyan DOCG adıdır.[3][4]
Valpolicella, büyük Veneto bölgesinin, Verona ilinde yer almaktadır.
İtalyanca'da Amarone isminin tam anlamı 'Büyük Acı'dır; aslında bu isim, aynı bölgede üretilen ve tadı daha tatlı olan Recioto'dan ayırt etmek için kullanılmıştır.
Tarihçe
[değiştir | kaynağı değiştir]Valpolicella'da eski zamanlardan beri önemli şaraplar üretiliyor,[5] ancak Verona şarabı 1953'ten önce Amarone olarak pazarlanmıyordu.[6] Amarone etiketinin 1936'da Adelino Lucchese tarafından icat edildiğine inanılmaktadır.[7]
Şaraba Aralık 1990'da denominazione di Origine controllata (DOC) statüsü verildi. 4 Aralık 2009'da Amarone ve Recioto della Valpolicella, denominazione di Origine controllata e garanti (DOCG) statüsüne yükseltildi. 2008 yılında satışa sunulan toplam üretim (Recioto dahil) 8,57 milyon şişeydi.[8]
Üretim
[değiştir | kaynağı değiştir]
Üzümler, Ekim ayının ilk iki haftasında, meyveleri birbirine çok yakın olmayan ve hava akışına izin veren salkımlar dikkatlice seçilerek olgunlaştıklarında hasat edilir. Üzümler, geleneksel olarak bambu raflarda (yerel lehçede arele) ancak daha yaygın olarak plastik veya tahta kasalarda kurutulur. Bu işleme İtalyancada appassimento veya rasinate (kurutmak ve buruşturmak) denir. Bu, suyun buharlaşması sayesinde kalan şekerleri ve tatları yoğunlaştırır ve Fransız Vin de Paille üretimine benzer. Amarone'nin preslenmesinden kalan posa, ripasso Valpolicellas üretiminde kullanılır.
Modern Amarone, kontrollü koşullar altında özel kurutma odalarında üretilir. Bu yaklaşım, üzümlerin elleçlenme miktarını en aza indirir ve Botrytis cinerea'nın başlamasını önlemeye yardımcı olur. Amarone'de üzüm kabuğunun kalitesi birincil endişe kaynağıdır, çünkü bu bileşen şaraba tanenleri, rengi ve lezzet yoğunluğunu getirir. Kurutma işlemi yalnızca üzümdeki suyu yoğunlaştırmakla kalmaz, aynı zamanda üzümlerin kabukla temasını da artırır. Kurutma işlemi, kabuktaki tanenlerin polimerizasyonunu oluşturarak bitmiş şarabın genel dengesine katkıda bulunur.[9]
Kurutma işleminin uzunluğu genellikle 120 gündür, ancak üreticiye ve hasat kalitesine göre değişir. Bu işlemin en belirgin sonucu ağırlık kaybıdır: Corvina üzümleri için %35 ila %45, Molinara için %30 ila %40 ve Rondinella için %27 ila %40. Ocak sonu veya Şubat başında tamamlanan kurutma işleminin ardından üzümler ezilir ve 30 veya 50 güne kadar sürebilen kuru, düşük sıcaklıkta bir fermantasyon sürecinden geçer. Azalan su içeriği fermantasyon sürecini yavaşlatabilir, bozulma riskini ve yüksek uçucu asitlik gibi potansiyel şarap kusurlarını artırabilir. Fermantasyondan sonra, şarap en az 2 yıllık bir yaşlanma sürecinden geçmelidir (hasadı takip eden yılın 1 Ocak'ından itibaren hesaplanır). Olgunlaştırma işlemi ahşap fıçılarda yapılır, geleneksel olarak büyük meşe fıçılarda yapılır, ancak Fransız veya Slav meşesinden yapılmış tonneau (500 lt) veya barrique (225 lt) fıçılar da kullanılabilir.
Varyasyonlar
[değiştir | kaynağı değiştir]
Fermantasyon erken durdurulursa, elde edilen şarap artık şeker içerecektir (litre başına 4 gramdan fazla şeker) ve Recioto della Valpolicella olarak bilinen daha tatlı bir şarap üretecektir. Recioto, bu yönteme göre üretilen geleneksel şaraptı ve başlangıçta Amarone, çok uzun süre fermente edilmiş Recioto şaraplarıydı. Amarone'den farklı olarak, Recioto della Valpolicella köpüklü şarap üretmek için kullanılabilir. Ripasso, kısmen yıllandırılmış Amarone'nin posası ile temas ettirilmesiyle üretilen bir İtalyan şarabıdır. Tipik olarak, bu hasattan sonraki ilkbaharda gerçekleşir. Elde edilen şarap daha tanenli, daha koyu renklidir ve daha fazla alkol ve daha fazla özüt içerir. Ripasso kelimesi hem şarap yapım tekniğini, hem de şarabı belirtir ve genellikle şarap etiketinde bulunur.[10]
Özellikler
[değiştir | kaynağı değiştir]Sonuç çok olgun, kuru üzümlü, dolgun gövdeli ve çok az asidi olan bir şaraptır. Alkol oranı %15'i kolayca aşar (yasal seviye minimum %14'tür) ve elde edilen şarap, yasal bir gereklilik olmamasına rağmen, nadiren hasattan beş yıl sonra piyasaya sürülür.
Bu şarabın üretim sürecinin emek yoğun olması, çeşitli şarap kusurlarının gelişimi için önemli bir risk oluşturur. Hasat sırasında ıslak ve yağmurlu hava, üzümlerin kurumadan önce çürümesine neden olabilir ve bu da şarap üreticilerinin şarapta küflü tatlara neden olabilen çürümüş salkımları çıkarmada dikkatli olmalarını gerektirir.[11]
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]| Dünya'da bağcılık |  | |
|---|---|---|
| Şarap tarihi | ||
| Stiller | ||
| Beyaz şarap | ||
| Kırmızı şarap | ||
| Bölgeler | ||
| Ambalaj, aksesuarlar, ve saklama | ||
| Şarap kimyası | ||
| Sanayi | ||
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Amarone". 12 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ağustos 2024.
- ^ "Amarone | Definición de Amarone por Oxford Dictionary en Lexico.com y también el significado de Amarone". web.archive.org. 26 Kasım 2020. 26 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ağustos 2024.
- ^ "Disciplinare di produzione - Amarone della Valpolicella". Pubblicato sul sito ufficiale del Mipaaf. 2010. 2 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ağustos 2024.
- ^ "DISCIPLINARE DI PRODUZIONE DOCG VINI AMARONE". 8 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2024.
- ^ "Vintage : the story of wine | WorldCat.org". search.worldcat.org (İngilizce). 8 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2024.
- ^ Morganti, Paolo; Sangiorgi, Sandro (2003). Amarone Della Valpolicella (İngilizce). Morganti. ISBN 978-88-87549-21-8. 8 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2024.
- ^ Garner, Michael (5 Aralık 2017). Amarone and the fine wines of Verona (Felemenkçe). Infinite Ideas Limited. ISBN 978-1-910902-19-6.
- ^ "Consorzio della Valpolicella report for the 2005 harvest" (PDF). Erişim tarihi: 6 Ağustos 2024.[ölü/kırık bağlantı]
- ^ The Oxford Companion to Wine, 3rd Edition. Jancis Robinson (Eds.) (İngilizce). Oxford University Press, USA. 2006. s. 19. Erişim tarihi: 6 Ağustos 2024.
- ^ Italian Wine For Dummies. Mary Ewing-Mulligan,, Ed McCarthy (İngilizce). For Dummies; 1st edition. 2011. s. 124. 8 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ağustos 2024.
- ^ "The Wine Bible - MacNeil, Karen: 9781563054341 - AbeBooks". www.abebooks.com (İngilizce). 25 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2024.
