Озарбайжон Республикаси Ташқи ишлар вазирлиги

Озарбайжон Республикаси Ташқи ишлар вазирлиги
Мақоми	амалда
Ишга тушган санаси	28-май, 1918-йил
Жойлашуви	Шихали Қурбанов 4 кўчаси, Боку шаҳри, Озарбайжон
Ҳудудий хизмати	Озарбайжон
Назир	Жейҳун Байрамов
Вебсайти	www.мфа.гов.аз
Тил(лар)и	озарбайжон тили

Озарбайжон Республикаси Ташқи ишлар вазирлиги (озарбайжонча: Азəрбайcан Республикасıнıн Хариcи İşлəр Назирлийи) — Озарбайжон Республикасида, Озарбайжон ташқи сиёсатини олиб бориш ва лойиҳалаштиришга масул бўлган Вазирлар Маҳкамаси даражасидаги ҳукумат агентлиги.

Тарих

Озарбайжон Ташқи ишлар вазирлиги 1918-йилда, биринчи Озарбайжон Республикаси даврида ташкил этилган. Ўша даврда Озарбайжон халқаро миқёсда тан олинган ва бир қатор давлатлар билан дипломатик алоқалар ўрнатган. 1918-1920-йилларда Арманистонда, Грузияда, Туркияда, Туркистонда вакиллар фаолият кўрсатган ва тегишли равишда Эронда ва Кубан ва Дон ҳукумати даврида элчихона ва ваколатхоналар фаолият кўрсатган. Озарбайжон Алимардан Топчубашов бошчилигида Париждаги тинчлик конференциясида ваколатхонасига эга эди^[1].

1920-йил апрел ойида болшевиклар Озарбайжонни босиб олганларидан сўнг Ташқи ишлар вазирлиги тугатилиб, унинг ўрнига Озарбайжон ССР Халқ ташқи ишлар комиссарлиги ташкил этилди. Халқ ташқи ишлар комиссарлиги, ҳатто у қадар жиддий ваколатларга эга бўлмаган тақдирда ҳам, 1920-1922-йилларда хорижий давлатларда, шу жумладан Озарбайжон ССРнинг ўз элчиси Иброҳим Абилов бўлган Туркияда маълум икки томонлама алоқаларни амалга оширди. Озарбайжоннинг Халқаро алоқалар бўйича комиссарлари Нариман Нариманов ва Мирза Довуд Ҳусайнов эди. Аммо комиссарлик Озарбайжон ССРни Закавказия СФСР таркибига қўшилиши билан бекор қилинди.

Иккинчи Жаҳон уруши охирига келиб, 1944-йилда Совет ҳукумати Озарбайжон ССР Халқ ташқи ишлар комиссарлигини қайта тиклади. 1946-йилда комиссарлик Ташқи ишлар вазирлиги (ТИВ) га ўзгартирилди. Аммо ТИВ ҳали ҳам жиддий ваколатларга эга эмас эди. Озарбайжон ССРнинг охирги ташқи ишлар вазири Ҳусайнага Садигов бўлиб, Озарбайжон Республикаси мустақил бўлгандан кейин ташқи ишлар вазирлигини етти ой давомида бошқарган.

Озарбайжон мустақиллигини қўлга киритгандан сўнг, ТИВ Озарбайжон ташқи сиёсатини ишлаб чиқиш ва олиб бориш учун масъул бўлган Вазирлар Маҳкамаси даражасидаги мураккаб агентликка айланди.

Дипломатия куни

Дипломатия хизмати куни, шунингдек Дипломатия куни деб номланувчи кун Озарбайжонда расмий касб байрами ҳисобланади. 2017-йилдан бери Илҳом Алиевнинг Озарбайжон дипломатик хизматлари ходимларининг касб байрамини белгилаш тўғрисидаги буйруғига биноан ҳар йили 9-июлда нишонланади^[2].

Дипломатик академия

Асосий мақола: АДА университети

Озарбайжон Дипломатик Академияси (АДА) 2006-йилда глобал етакчилар ва сиёсатчиларни тайёрлаш мақсадида очилган. 2014-йилда Президент фармони билан университетга айлантирилган^[3].

Манбалар

↑ „Азербаижан Демоcратиc Републиc“.
↑ ФС „Министер оф Фореигн Аффаирс оф тҳе Републиc оф Азербаижан: "Неw приоритиэс аҳеад оф оур Дипломаcй: Фром тҳе ҳисториcал ҳеритаге то тҳе футуре"“. мфа.гов.аз. 2019-йил 31-январда асл нусхадан архивланган. Қаралди: 2019-йил 8-апрел.(Wайбаcк Мачине сайтида 2019-01-31 санасида архивланган)
↑ „Абоут АДА“ (эн-ус). www.ада.эду.аз. Қаралди: 2018-йил 22-март.

[1] „Азербаижан Демоcратиc Републиc“.

[2] ФС „Министер оф Фореигн Аффаирс оф тҳе Републиc оф Азербаижан: "Неw приоритиэс аҳеад оф оур Дипломаcй: Фром тҳе ҳисториcал ҳеритаге то тҳе футуре"“. мфа.гов.аз. 2019-йил 31-январда асл нусхадан архивланган. Қаралди: 2019-йил 8-апрел.(Wайбаcк Мачине сайтида 2019-01-31 санасида архивланган)

[3] „Абоут АДА“ (эн-ус). www.ада.эду.аз. Қаралди: 2018-йил 22-март.

[1]

[2]

[3]