[go: nahoru, domu]

Kontent qismiga oʻtish

Assur

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

Assur (Ashur[1], Ashur[2]) ― Injil qahramoni. Somning Elamdan keyingi ikkinchi toʻngʻich oʻgʻli[3][4].

Assur soʻzda aytilgan "xalqlar jadvali" (Bit. va 1Par. 1:17): „Sini Sima: Yelam, Assur, Arfaksad, Lud, Aram [i Kainan]“. Muqaddas Kitobga koʻra, u Ossuriyaga oʻz nomini bergan qadimgi ossuriyaliklarning ajdodlari — ota- bobosi[1][5].

Xuddi shu nom ossuriyaliklarning bosh xudosi Ashurga berilgan, u qadimgi Ossuriya poytaxti, oʻzi homiy xudosi boʻlgan Ashur shahriga, mamlakatning oʻziga nom bergan (Mat-Ashur — „Mamlakat“ Ashur"). Assur/Ashur ismining etimologiyasi aniq emas, ammo Sim oʻgʻlining ismini „qoralik“, Ashur xudosi nomini „yaxshi xudo“ deb talqin qiluvchi manbalar mavjud[6][7][8].

Muqaddas Kitob oyatlari Bit. 10:11-12 , sinodal tarjimada: „Assur bu yerdan chiqib, Nineviya, Rexobot-ir, Kalah/va Nineviya va Kalax oʻrtasida Resenni qurdi; Bu buyuk shahardir“, deb Naynavo va boshqa Ossuriya shaharlarining qurilishini Assurga bogʻlashga ruxsat bering. Biroq, bu joyning oʻqishlari bor, Bobil shohi va Assur yurtidan chiqqan Akkad Nimroʻd haqida hikoya qiluvchi[9][10], eng buyuk yahudiy sharhlovchilaridan biri Rambon bunday talqinga amal qilgan. Uolter Rali oʻzining „Jahon tarixi“ asarida (1616) bu savolga bir necha sahifalarni bagʻishlagan[11] Assurni Nineviya (Nineva, Nin) bilan bogʻlaydigan hikoya Yubileylar kitobida (I, IX kitob) va Iosifning yahudiy antiklari (I, VI: 4) da mavjud.

Oʻrta asrlardagi "Sefer ha-Yashar (Solihlar kitobi)" kompozitsiyasiga koʻra, uning ikkita oʻgʻli bor edi: Mirus va Mokil[12][13].

  1. 1,0 1,1 Assur. Bibleyskaya ensiklopediya Brokgauza. F. Rineker, G. Mayer. 1994.
  2. „Ашур“, Новый Библейский словарь, Энциклопедия христианства. Мирт, 1999 — 59—60-bet. 
  3. Ассур // Библейская энциклопедия архимандрита Никифора. — М., 1891—1892.
  4. Шем // Еврейская энциклопедия Брокгауза и Ефрона. — СПб., 1908—1913.
  5. Ашшур // Православная энциклопедия. — М., 2002. — Т. IV : «Афанасий — Бессмертие». — 752 с. — 39 000 экз. — ISBN 5-89572-009-9.
  6. Ассирия // Православная энциклопедия. — М., 2001. — Т. III : «Анфимий — Афанасий». — 752 с. — 40 000 экз. — ISBN 5-89572-008-0.
  7. Ассур. Библейская энциклопедия Брокгауза. Эрик Нюстрем. 1868.
  8. Элам, страна // Еврейская энциклопедия Брокгауза и Ефрона. — СПб., 1908—1913.
  9. Assur. Bibleyskaya ensiklopediya Brokgauza. Erik Nyustrem. 1868.
  10. Айзек Азимов „Бытие“, . Путеводитель по Библии. М.: Центрополиграф, 2013 — 45—50-bet. 
  11. Uolter Reli, History of the World. str. 358—365
  12. Kniga pravednogo, glava 7 (Wayback Machine saytida 2019-09-24 sanasida arxivlangan):16: „I sinovya Assura bili Mirus i Mokil“.
  13. Ниневия // Библейская энциклопедия архимандрита Никифора. — М., 1891—1892.