Пактия вилояти

Пактиё ( пашту / дари . پکتيا – Пактйā ) — Афғонистоннинг 34 та вилоятидан бири бўлиб, мамлакат шарқида жойлашган. Каттароқ Лоя Пактиё вилоятининг бир қисмини ташкил этувчи Пактиё вилояти 15 туманга бо'линган ва тахминан 623 000 аҳолига эга , бу асосан қишлоқ жойларда яшайдиган қабила жамиятидир. Пуштунлар аҳолининг кўп қисмини ташкил қилади ва оз фоизга тожиклар киради Гардез вилоят марказидир. Пактиёдаги ан'анавий таом гуруч ва мос ловия ёки яшил граммдан тайёрланган (дандакаи) деб номланади.

2021 йилда Толибон 2021 йилги ҳужум пайтида вилоят устидан назоратни қо'лга киритди.

Тарих

 1985-йилда Хост алоҳида вилоятга айлангунга қадар Пактиё Хост ва Пактика билан бирлашган вилоят эди.[3] Бу уч вилоят энди Лоя Пактиё деб аталади, я'ни "Катта Пактиё". Пактиё 1980-йилларда, Афғонистон раҳбариятининг салмоқли қисми вилоятдан келган пайтда машҳур бўлган. Нажибуллоҳ Аҳмадзай (Афг'онистоннинг собиқ президенти), Муҳаммад Аслам Ватанжар, Шоҳнаваз Танаи ва Сайид Муҳаммад Гулабзои каби таниқли раҳбарлар орасида.

Сог'лиқни сақлаш

Тоза ичимлик сувига эга хонадонлар улуши 2005 йилдаги 30 фоиздан 2011 йилда 36 фоизгача ошди Малакали туғруқхона ходимлари иштирок этган туғилишлар улуши 2005 йилдаги 9 фоиздан 2011 йилда 3 фоизга тушди

Та'лим

Умумий саводхонлик даражаси (6+ ёш) 2005 йилдаги 35 фоиздан 2011 йилда 27 фоизга тушди Умумий соф рўйхатга олиш даражаси (6–13 ёш) 2005 йилдаги 65% дан 2011 йилда 24% гача тушди

География

Пактия вилоятидаги қор билан қопланган тог'лар

Пактиё Хайбер-Пахтунхва вилоятининг Покистон томонидан бошқариладиган Куррам тумани билан чегарадош. Афғонистон ҳудудида соат милига тескари тартибда Логар вилояти, Ғазни вилояти, Пактика вилояти ва Хост вилояти билан чегарадош.

Пактиё асосан тоғли вилоят бўлиб, аҳолисининг кўп қисми шарқда Аҳмадхелдан тортиб, Зурматгача ва қўшни Пактика вилоятигача чўзилган марказий водийда яшайди. Вилоятнинг шарқий қисми, хусусан Цамкани ва Данд Ав Патан Покистонга олиб борадиган иккинчи водийдир.