[go: nahoru, domu]

Jump to content

Tuman (mifologiya)

From Vikipediya

Tuman (lotincha: Caligo, "tuman"[1]) ― teogoniyaning boshlanishi boʻlib, Gay Yuliy Giginning "Afsonalar" asarini ochib beradi[2].

Noma'lum yunon manbasiga koʻra, "Afsonalar" ga koʻra, Tuman Xaosni tugʻdiradi, Xaos va Tumandan esa Kecha (Nox), Kun (Dies), Ereb va Efir paydo boʻladi[2].

A.F.Losev e'tiborni qaratadiki, bunday sxemada Efir - Kun juftligi Gesioddagi kabi Ereb-Tundan paydo boʻlmaydi, lekin bu ikkala juftlik Tumanning (Caligo) birlamchi kuchidan paydo boʻladi, bu Losevning fikriga koʻra, qurilmani yanada nozikroq qiladi va Giginning manbai Gesiod poemasidan kechroq boʻlganligini koʻrsatadi[3].

V.G.Rosher uni birinchi teogonik tamoyil deb ataydi va u yunon xudosi Skotosga mos keladi deb taxmin qiladi[4]. D.O.Torshilov bunday boshlanish boshqa hech kim tomonidan aytilmaganligini koʻrsatadi va Giginning yunoncha manbasida (qadimgi yunoncha: ὀμίχλη)[2] boʻlishi mumkinligini taxmin qiladi.

Manbalar

[edit | edit source]
  1. ochenь rasprostranyonnoe latinskoe slovo, slovarь uchitыvaet vosemь naritsatelьnыx znacheniy (Oxford Latin Dictionary. Oxf., 1968. P. 259)
  2. 2,0 2,1 2,2 Gigin. Mifы. Perevod i kommentarii Torshilova D. O. SPb.: Aleteyya, 2000. Vvedenie. 1
  3. Losev A. F. Mifologiya grekov i rimlyan. — M.: Mыslь, 1996. — S. 731
  4. Leksikon Roshera. T. 1. Str. 846

Adabiyotlar

[edit | edit source]

Havolalar

[edit | edit source]