Turkiyadagi muzeylar

Respublikaning e'lon qilinishidan so'ng, turk muzeylari, asosan, Otaturkning Anadoludagi asarlar tadqiqi va ko'rgazmasiga bergan ahamiyati tufayli sezilarli darajada rivojlandi. Turkiya Respublikasi e'lon qilinganida faqat Istanbul arxeologiya muzeyi "Asar-i Atika Müzesi", Aziz Irina cherkovida joylashgan Istanbul harbiy muzeyi, Sulaymoniyadagi Islom muzeyi (Evkaf-i Islamiye Müzesi) bor edi. Istanbuldagi majmua va Anadoluning bir qancha yirik shaharlarida Usmonli imperiyasi muzeyining (Muze-i Humoyun) kichikroq muzeylari.

Respublikaning ilk yillarida tashkil etilgan. Turk arxeologiya muzeyi (Türk Asar-ı Atikasi) arxeologik va etnografik topilmalarni toʻplash, saralash, kataloglash va muhofaza qilish boʻyicha tadqiqotlar olib bordi. Anadoluning koʻplab viloyatlarida qadimiy cherkovlar, masjidlar, karvonsaroylar kabi monumental binolar taʼmirlanib, muzeyga aylantirildi. Mebel va san'at asarlari bilan muzeyga aylantirilgan Topkapi saroyi 1927 yilda ommaga ochildi. Xuddi shu yili Islom muzeyi “Turk va islom san’at asarlari muzeyi” sifatida qayta tashkil etilgan va Koniyadagi Mavlono darvesh maskani ham muzeyga aylantirilgan.

Muzey sifatida yaratilgan birinchi bino Anqara etnografik muzeyining qurilishi bo'li1930 yilda yakunlandi. Bursa, Adana, Manisa, Izmir, Kayseri, Antaliya, Afyon, Bergama va Edirne shaharlarida yangi muzeylar tashkil etildi . 1940-yilda Anqaradagi Mahmut Posho Bedestenda tashkil etilgan Xet muzeyi restavratsiya qilinib, taʼmirlanib, 1968-yilda “ Anadolu sivilizatsiyalari muzeyi ”ga aylantirildi.

Bugungi kunda madaniyat va turizm boshqarmasiga mansub 99 ta muzeylar mavjud. 36 ta viloyatda 151 ta xususiy muzey va 1204 ta shaxsiy kolleksiya mavjud.^[1]

Muzeylar ro'yxati

Adana

Adana arxeologiya muzeyi
Adana kino muzeyi
Adana etnografiya muzeyi
Otaturk muzeyi
Missis mozaika muzeyi

Adıyaman

Adıyaman arxeologiya muzeyi

Afyonkarahisar

Afyonkarahisar arxeologiya muzeyi
G'alaba muzeyi
Otaturkning uyi (Shuhut)

Aksaray

Aksaray muzeyi

Amasya muzeyi

Amasya muzeyi

Anqara

Chatal Xoyyukning o'tirgan ayoli: boshi restavratsiya, Anadolu tsivilizatsiyalari muzeyi ^[2]

Antaliya

Alaniya arxeologiya muzeyidagi yunon ayol haykali

Alaniya arxeologiya muzeyi
Antaliya muzeyi
Otaturkning uy muzeyi (Antaliya)

Artvin

Dikyamaç muzeyi

Aydin

Aydin arxeologiya muzeyi

Balıkesir

Balıkesir Milliy kurash muzeyi
Burhoniye Milliy kuchlar madaniyat muzeyi
Tahtakushlar etnografiya muzeyi

Bartin

Amasra muzeyi

Botmen

Batman muzeyi
Hasankeyf madaniyat bog'i

Bayburt

Baksi muzeyi

Bilecik

Bilecik muzeyi
Söğüt Ertug'rul Gazi muzeyi

Bolu

Bolu muzeyi

Burdur

Burdur arxeologiya muzeyi

Bursa

Bursa arxeologiya muzeyi
Bursa Otaturk muzeyi
Bursa energiya muzeyi
Bursa o'rmon xo'jaligi muzeyi
Bursa Karag'oz muzeyi
Bursa turk va islom san'ati muzeyi
Mudanya sulh uyi

Chanoqqal'a

Adatepe zaytun moyi muzeyi
Chanoqqal'a arxeologiya muzeyi
Chanoqqal'a kulolchilik muzeyi
Troya muzeyi

Denizli

Denizli muzeyi
Ahmet Orif nomidagi adabiyot muzeyi kutubxonasi
Cahit Sıtki Taranji muzeyi
Diyarbakir muzeyi
Ziya Gökalp muzeyi

Düzce

Eskishehirdagi me'mor Kengo Kuma tomonidan Odunpazari Zamonaviy san'at muzeyi

Konuralp muzeyi

Edirne

Edirne muzeyi

Elazig'

Elazig' arxeologiya va etnografiya muzeyi

Erzincan

Ali Demirsoy tabiat tarixi muzeyi

Eskishehir

Eskishehir aviatsiya muzeyi
Eskishehir karikatura muzeyi
Eskishehir muzeyi
Eskishehir meerschaum muzeyi
Eskishehir mumi muzeyi
Inönü harbiy mahallasi va urush muzeyi
MSÖ. Havo va kosmik muzey
Mustaqillik muzeyi, Eskishehir
Zamonaviy shisha san'ati muzeyi, Eskishehir
Yog'ochga ishlov berish muzeyi
Tulomsash muzeyi

Ma'lumotnomalar

↑ „Türkiye özel müze zengini“ (tr). Sabah (2011-yil 14-sentyabr). Qaraldi: 2013-yil 4-mart.
↑ As noted in Hugh Honour and John Fleming, A World History of Art, 2005: illustration, fig. 1.16;

[1] „Türkiye özel müze zengini“ (tr). Sabah (2011-yil 14-sentyabr). Qaraldi: 2013-yil 4-mart.

[2] As noted in Hugh Honour and John Fleming, A World History of Art, 2005: illustration, fig. 1.16;

[1]

[2]