Qo'ltiqosti bo'shlig'i
Qoʻltiqosti boʻshliqlar anatomik boʻshliqlardir.[1] Bu orqali qoʻltiq osti tarkibi qoʻltiq osti qismini tark etadi.[2] Ular to'rtburchak bo'shliq, uchburchak bo'shliq va uchburchak oraliqdan iborat. U yumaloq katta mushak (teres major), yumaloq kichik mushak (teres minor), yelka (humerus)ning medial chegarasi va yelkaning uch boshli mushagining (triceps brachii) uzun boshi bilan chegaralangan.[3]
Ularni qoʻltiq osti chegaralaridagi haqiqiy „qoʻltiqosti boʻshliq“ bilan aralashtirib yubormaslik kerak.
Tuzilishi
[tahrir | manbasini tahrirlash]Qoʻltiqosti
[tahrir | manbasini tahrirlash]Haqiqiy qoʻltiqosti konussimon boʻshliq boʻlib, uning choʻqqisi boʻyin-qoʻltiq kanalida, asosi qoʻltiq osti fatsiyasida va qoʻltiq terisida joylashgan. Qoʻltiq osti tekisligida (qoʻltiq osti kesmasi) koʻrilganda, u koʻproq uchburchak shaklida boʻladi:
- Medial devor: oldingi tishsimon mushaklar;
- Old devor: koʻkrak mushaklar;
- Orqa devor: kurakosti mushaklari, bu yerda uchburchakning „choʻqqisi“ dumgʻazadir.[4][5]
Toʻrtburchak boʻshliq
[tahrir | manbasini tahrirlash]Bu boʻshliq qoʻltiq osti devorining orqa devorida joylashgan. Bu toʻrtburchakli boʻshliq boʻlib, yon tomondan yelka suyagining jarrohlik boʻyni, ichkaridan yelkaning uch boshli mushagining uzun boshi va pastki tomondan katta yumaloq mushak bilan chegaralangan. U yuqoridan old tomondan kurakosti mushagi, oʻrtada yelka boʻgʻimi kapsulasi va orqasida kichik yumaloq mushak bilan chegaralangan. Bu boʻshliqdan qoʻltiq osti nervi va yelkaning aylanuvchi orqa arteriyasi va venasi oʻtadi.[3]
Uchburchak boʻshliq
[tahrir | manbasini tahrirlash]Bu boʻshliq ham qoʻltiq osti devorining orqa devorida joylashgan. Bu uchburchak shaklidag boʻshliq boʻlib, ichkaridan kichik yumaloq mushak, tashqaridan yelkaning ikki boshli mushagining uzun boshi va pastdan katta yumaloq mushakbilan chegaralangan. Bu boʻshliqdan kuraking aylanuvchi arteriyasi va venasi oʻtadi.[3]
Uchburchak oraliq
[tahrir | manbasini tahrirlash]Bu boʻshliq qoʻltiq osti devorining orqa devorining pastki qismida joylashgan. Uchburchak oraliq ichkari tomondan uch boshli mushakning uzun boshi bilan, tashqi tomondan yelka suyagining medial chegarasi (baʼzilar uch boshli mushakning lateral boshi deyishadi), yuqoridan esa katta yumaloq mushak bilan chegaralanadi. Bu boʻshliqdan bilak nervi va yelkaning chuqur arteriyasi va venasi oʻtadi.[3]
Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ Scott L. Spear. Surgery of the breast: principles and art. Lippincott Williams & Wilkins, 2006 — 131–-bet. ISBN 978-0-7817-4756-1. Qaraldi: 17-iyul 2010-yil.
- ↑ „Shoulder, axilla, and brachial plexus – Knowledge for medical students and physicians“ (inglizcha). www.amboss.com. 1-yanvar 2020-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 1-yanvar 2020-yil.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 Krishna, Garg „7 - Scapula“, . BD Chaurasia's Human Anatomy (Regional and Applied Dissection and Clinical) Volume 1 - Upper limb and thorax, Fifth, India: CBS Publishers and Distributors Pvt Ltd, 2010 — 81, 82-bet. ISBN 978-81-239-1863-1.
- ↑ „Axillary Space Exploration and Resections“. 2018-yil 3-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 1-yanvar 2020-yil.
- ↑ „Anatomy of the Axilla Dr Rania Gabr. - ppt video online download“. slideplayer.com. Qaraldi: 1-yanvar 2020-yil.
Havolalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- Dissektor javoblari - qo'ltiq osti va qo'l
- http://sarcoma.org/publications/OTOS_Book/13282_ON-13.pdf. Ushbu maqola qoʻltiq osti boʻshligʻini oʻrganish va rezektsiyalarga nisbatan haqiqiy „qoʻltiqosti boʻshliq“ ni belgilaydi.