Đảo Nam (New Zealand)

Đảo Nam; Te Waipounamu;
	Ảnh vệ tinh đảo Nam
	Đảo Nam; Te Waipounamu;
Địa lý
Vị trí	Châu Đại Dương
Tọa độ	43°59′N 170°27′Đ / 43,983°N 170,45°Đ
Quần đảo	New Zealand
Diện tích	150.437 km2 (58.084,1 mi2)
Hạng diện tích	12th
Dài	840 km (522 mi)
Đường bờ biển	5.842 km (3.630,1 mi)
Độ cao tương đối lớn nhất	3.754 m (12.316 ft)
Đỉnh cao nhất	Aoraki/Núi Cook
Hành chính
	New Zealand
ISO 3166-2:NZ	NZ-S
Vùng	7
Territorial authorities	23
Thành phố lớn nhất	Christchurch (381.800 dân)
Nhân khẩu học
Tên gọi dân cư	South Islander, Mainlander
Dân số	1.076.300 (tính đến ước tính tháng 6. 2015)
Mật độ	7,2 /km2 (18,6 /sq mi)
Dân tộc	Người New Zealand gốc Âu, người Māori

Đảo Nam là đảo lớn nhất của New Zealand, nhưng ít dân hơn đảo Bắc. Tên đảo theo tiếng Māori là Te Wai Pounamu, nghĩa là "vùng nước đá xanh", do khoáng chất nephrite (ngọc bích) mà họ tìm thấy ở đây. Đảo cũng còn có tên khác là Te Waka a Māui (xuồng của vị á thần "Māui").^[1]

Người dân trên đảo thường gọi đảo là "Đất liền". Ngày nay, từ này chỉ được dùng theo cách hài hước. Dù đất rộng hơn đảo Bắc, nhưng dân số trên đảo chỉ bằng 1/3 số dân trên đảo Bắc. Tuy nhiên vào giai đoạn đầu khi người châu Âu tới đây định cư (Pākehā), đảo Nam vượt trội hơn với đa số dân châu Âu và thịnh vương hơn nhờ việc đổ xô đi tìm vàng ở đây. Đầu thế kỷ 20, dân số đảo Bắc vượt qua đảo Nam với tổng số 56% dân New Zealand sống tại đảo Bắc năm 1911.^[2]

Trong thần thoại của người Māori, đảo Nam tồn tại trước và vốn là chiếc xuồng của á thần Maui, trong khi đảo Bắc vốn là con cá lớn mà á thần Maui bắt được.

Dân số

So với số dân đông, tương đối đa sắc tộc ở đảo Bắc, số dân ở đảo Nam ít hơn, tương đối đồng nhất, gồm 1.017.300 người (ước tính tháng 6/2008). Trong cuộc điều tra dân số năm 2001, trên 91% người trên đảo khai rằng họ có nguồn gốc sắc tộc châu Âu, so với tỷ lệ 80,1% của toàn New Zealand ^[3].

Địa lý

Hình đảo Nam với màu thật, sau trận bão mùa đông mạnh quét qua New Zealand ngày 12.6.2006.

Đảo Nam có diện tích 151.215 km² (58.093 dặm vuông) là đảo lớn nhất của New Zealand, và là đảo lớn thứ 12 trên thế giới. Đảo chia cắt dọc theo chiều dài bởi dãy núi Alpes Nam, trong đó ngọn cao nhất - ngọn Aoraki/Mount Cook - cao 3.754 m (12.316 ft). Có tất cả 18 ngọn núi cao trên 3.000 m (9.800 ft). Phía đông của đảo là khu đồng bằng Canterbury, còn bờ phía tây nổi tiếng về bờ biển gồ ghề, với nhiều rừng cây và các sông băng Fox, sông băng Franz Josef.

Các vùng hành chính

Các thành phố

Kinh tế

Kinh tế chính của đảo là công nghiệp, nông nghiệp, khai thác mỏ, xây dựng, điện lực. GDP năm 2003 của đảo được ước tính là 27,8 tỷ US dollars ^[4].

Du lịch

Các điểm du lịch chính của đảo là:

Nelson và Tasman District
Marlborough
West Coast
Kaikoura
Hanmer Springs
Christchurch và Canterbury
Dunedin
Southland Region và Stewart Island/Rakiura
Queenstown, Wanaka và Central Otago
Fiordland

Các nơi nghỉ và trượt tuyết

Nelson Lakes

Canterbury

Fox Peak (club skifield)
Hanmer Springs Ski Area (club skifield)
Mount Lyford
Mount Potts (heliskiing and snowcatting only)
Mount Hutt
Mount Dobson
Ohau
Porter Heights
Tasman Glacier (Heliski)
Temple Basin (club skifield)
Craigieburn Range
- Broken River (club skifield)
- Craigieburn Valley (club skifield)
- Mount Cheeseman (club skifield)
- Mount Olympus (club skifield)

Otago

Coronet Peak
Invincible Snowfields (helicopter access only)
The Remarkables
Round Hill
Around Wanaka
- Cardrona Alpine Resort
- Treble Cone
- Snow Park
- Snow Farm (cross-country skiing only)

Các cảng

Các cảng Container: Lyttelton (Christchurch), Port Chalmers (Dunedin)
Các cảng khác: Nelson, Picton, Westport, Greymouth, Timaru, Bluff, Akaroa, Otago Harbour, Half Moon Bay (Stewart Island/Rakiura), Milford Sound.
Cảng vùng nước ngọt: Queenstown và Kingston (Lake Wakatipu), Te Anau và Manapouri (Lake Manapouri)

Các sân bay

Vị trí	ICAO	IATA	Tên sân bay
Alexandra	NZLX	ALR	Alexandra Aerodrome
Ashburton	NZAS	ASG	Ashburton Aerodrome
Balclutha	NZBA		Balclutha Aerodrome
Blenheim	NZWB	BHE	Blenheim Airport (Woodbourne)
Chatham Islands	NZCI	CHT	Chatham Islands / Tuuta Airport
Christchurch	NZCH	CHC	Christchurch International Airport (long-distance)
Cromwell	NZCS		Cromwell Racecourse Aerodrome
Dunedin	NZDN	DUD	Dunedin International Airport (limited)
Gore	NZGC		Gore Aerodrome
Greymouth	NZGM	GMN	Greymouth Airport
Haast	NZHT		Haast Aerodrome
Hokitika	NZHK	HKK	Hokitika Airport
Invercargill	NZNV	IVC	Invercargill Airport
Kaikoura	NZKI	KBZ	Kaikoura Aerodrome
Lake Pukaki	NZGT	GTN	Glentanner Aerodrome
Milford Sound	NZMF	MFN	Milford Sound Airport
Mount Cook	NZMC	MON	Mount Cook Aerodrome
Motueka	NZMK	MZP	Motueka Aerodrome
Nelson	NZNS	NSN	Nelson Airport
Oamaru	NZOU	OAM	Oamaru Aerodrome
Picton	NZPN	PCN	Picton Aerodrome
Queenstown	NZQN	ZQN	Queenstown Airport (limited)
Rangiora	NZFF		Forest Field Aerodrome
Stewart Island/Rakiura	NZRC	SZS	Ryans Creek Aerodrome
Takaka	NZTK	KTF	Takaka Aerodrome
Te Anau / Manapouri	NZMO	TEU	Manapouri Aerodrome
Timaru	NZTU	TIU	Richard Pearse Airport
Twizel	NZUK	TWZ	Pukaki Aerodrome
Wanaka	NZWF	WKA	Wanaka Airport
Westport	NZWS	WSZ	Sân bay Westport
Wigram	NZWG		Wigram Aerodrome

Các vườn quốc gia

Các khu bảo tồn và vườn khác:

Hakatere Conservation Park ^[5]

Các điểm địa lý nổi bật

Các sông băng:

Sông:

Hokitika River

Nơi quay phim

Nhiều phim đã được quay tại Đảo Nam, trong đó cóc phim Lord of the Rings của đạo diễn Peter Jackson và phim The Chronicles of Narnia: The Lion, The Witch, and the Wardrobe của đạo diễn Andrew Adamson, năm 2005.

Tham khảo

^
The South Island takes the definite article when used as a noun whereas maps, headings or tables and adjectival expressions use South Island. This pattern can be found in a number of other names, such as the United Kingdom, the Vatican and the Internet. Examples:
- My mother lives in the South Island
- The North Island is smaller in area than the South Island
- I'm visiting the South Island
- The major South Island peaks are all in the Southern Alps
Note also that places are said to be in the South Island rather than on the South Island.
^ King, Michael (2003). The Penguin History of New Zealand. Auckland: Penguin Books. tr. 280–281. ISBN 0143018671.^{[liên kết hỏng]}
^ “Statistics New Zealand”. Bản gốc lưu trữ ngày 11 tháng 7 năm 2009. Truy cập ngày 3 tháng 2 năm 2009.
^ “Bản sao đã lưu trữ”. Bản gốc lưu trữ ngày 19 tháng 11 năm 2008. Truy cập ngày 3 tháng 2 năm 2009.
^ Hakatere Conservation Park, Department of Conservation website, retrieved ngày 21 tháng 1 năm 2008.

Liên kết ngoài

South Island Road Map

[1] The South Island takes the definite article when used as a noun whereas maps, headings or tables and adjectival expressions use South Island. This pattern can be found in a number of other names, such as the United Kingdom, the Vatican and the Internet. Examples:
My mother lives in the South Island

The North Island is smaller in area than the South Island

I'm visiting the South Island

The major South Island peaks are all in the Southern Alps
Note also that places are said to be in the South Island rather than on the South Island.

[2] My mother lives in the South Island

[3] The North Island is smaller in area than the South Island

[4] I'm visiting the South Island

[5] The major South Island peaks are all in the Southern Alps

[2] King, Michael (2003). The Penguin History of New Zealand. Auckland: Penguin Books. tr. 280–281. ISBN 0143018671.^{[liên kết hỏng]}

[3] “Statistics New Zealand”. Bản gốc lưu trữ ngày 11 tháng 7 năm 2009. Truy cập ngày 3 tháng 2 năm 2009.

[4] “Bản sao đã lưu trữ”. Bản gốc lưu trữ ngày 19 tháng 11 năm 2008. Truy cập ngày 3 tháng 2 năm 2009.

[5] Hakatere Conservation Park, Department of Conservation website, retrieved ngày 21 tháng 1 năm 2008.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

x t s Vùng của New Zealand
Đảo Bắc	Northland • Auckland¹ • Waikato • Bay of Plenty • Gisborne¹ • Hawke's Bay • Taranaki • Manawatu-Wanganui • Wellington
Đảo Nam	Tasman¹ • Marlborough¹ • Nelson¹ • West Coast • Canterbury • Otago • Southland
¹ Unitary authorities.