Constant Permeke

Dit artikel es geschreevn in 't Ostends, en da zou best ozô bluuvn.

*Niobe*, sculpteurpark Kröller-Müllermuseum

Constant Permeke (Antwerpn, 31 juli 1886 - Jabbeke, 4 januoari 1952) was e Vlamschn expressionist, en de zeune van Henri Permeke. Oloewel dat 'n in Antwerpn geboorn is, et 'n vanof zyn zes joar in Ostende geweund en ip loatere leeftyd ist 'n veruusd no Jabbeke. Je was èèn van de schilders van de twidde groep van de Latemsche Schole.

Leevn

Permeke et zyn èèste stappn in de kunst gezet an de academie van Brugge en loater an dien va Gent. Beist ze legerdienst in Gent goat 'n in Sint-Martens-Latem weunn, woa dat 'n tydgenootn ountmoet. Achter ze legerdienst goat 'n weer nor Ostende, woa dat 'n em lat inspireern deur et arte visschersleevn dat 'n me veel emotie schildert, vandoar de name expressionisme. Achter e tydje kèèrt 'n were noa Sint-Martens-Latem, en komt er ounder invloed van Albert Servaes, die als voader van 't Vlamsche expressionisme wor gezien. Ip 27 juni 1912 trouwt 'n me Maria Delaere uut Poperienge en goat 'n ipnieuw in Ostende weunn. Doa kent 'n een èèste vruchtboare periode.

In 1914, by 't begun van de Eèste Weireldorloge, wordt Permeke ipgeroopn deur 't leger vo Antwerpn te verdedigen. Je rakt gekwetst, wordt overgebrocht nor Iengeland, en et doar een twidde vruchtboare periode me 't Iengels landschap als inspiroatiebronne, me werkn gelik De vreemdeling, De ciderdrinker, Oogst in Devonshire, De slachter, e.a. Achter de grootn orloge keert 'n were nor Ostende, woa dat 'n e verpauperde wyk wereviendt. Da leidt toet een nieuwe reekse van werkn, in sombere kleurn. In die periode schildert 'n De verloofden, Oostendse vissers, Het zwarte brood, De kermis, Over Permeke, De zeebonken, ...

Vanof 1920 krygt 'n erkennienge in België en buutnland. In 1926 weunt 'n e tydje in Zwitserland, en schildert 'n antal berglandschappn. Vanof 1930, ton dat 'n noa Jabbeke veruusd was, begunt 'n vôorol boerelandschappn te schildern (Gouden Oogst 1935, De Grote Marine 1935, Moederschap 1936, Het Afscheid 1948, Dagelijks Brood 1950). Vanof 1937 begunt 'n ook te beeldouwn.

De Twidde Weireldorloge wos een slichte periode vo Constant Permeke, omdat 't expressionisme als 'Entartet' gezien wierd. Achter den orloge krygt 'n internationoale erkennienge ip e retrospectieve in Parys (1947-1948). Mo saamn met da ogtepunt komt er ook e dieptepunt a ze vrouwe sterft in 1948.

In ze noadoagn goat 'n nog no Bretagne, woadat 'n De dame met de rode handschoenen schildert (1951). In 1952 sterft 'n deur ziekte.