apixhî
Apparence
Etimolodjeye
[candjî]Do viebe « pixhî » avou l’ betchete « a- » d’ aprepiaedje des viebes, pixhî aviè l' ci ki cåze, ariver tot pixhant.
Prononçaedje
[candjî]- AFE :
- diferins prononçaedjes : /a.pɪ.hiː/ /a.pi.ˈhiː/
- (pa rfrancijhaedje) /a.pi.ˈi/
- prononçaedje zero-cnoxheu : /a.pi.ˈʃiː/
- Ricepeures : a·pi·xhî
Viebe
[candjî]Djin et tins | Codjowa |
---|---|
Cåzant Ind. pr. (dji, dj’) | abrotche |
Atôtchî(s) Ind. pr. (vos, vs) | abrotchîz |
Cåzants Ind. pr. (nos, ns) | abrotchans |
Rwaitants Ind. pr., nam. (i/il, ele/elle) | abrotchnut |
Cåzant Ind. fut. (dji, dj’) | abrotchrè |
Cåzant D.I.E. (dji, dj’) | abrotchive |
Cåzant Suddj. pr. (ki dji, dj’) | abrotche |
pårt. erirece (dj’ a, vos av) | abrotchî |
Ôtes codjowaedjes | come waitî |
apixhî (v. sins coplemint)
- spiter, brotchî eviè l' ci ki cåze.
- Ene fråze d’ egzimpe est co a radjouter.
- aparexhe tot brotchant, tot spitant.
- L' aiwe apixhive pa les creveures do toet — Motî Haust (fråze rifondowe).
- On deur houyot aveut vnou l’ acsure inte les deus ouys et ene miyete di sonk apixhive foû di s’ narene et riguinéve ossu blanc k’ on feu d’ li — Joseph Vrindts, ”Racontules et råtchåds” (1920), p.124; “Noyé et Noyette (fråze rifondowe).
Parintaedje
[candjî]- Loukîz a : « pixhî »
Sinonimeye
[candjî]Ortografeyes
[candjî]Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :
E rfondou walon :
Sipårdaedje do mot
[candjî]Ratournaedjes
[candjî]spiter, brotchî eviè l' ci ki cåze
- Francès : gicler (fr), éclabousser (fr), dégouliner (fr) vers celui ki parle (nén ratournåve direk e francès)