Anne Barnard

Anne Barnard
Gebore	12 Desember 1750 Balcarres House, Skotland
Sterf	6 Mei 1825 Londen
Nasionaliteit	Skot
Beroep	Digter, beeldende kunstenaar
Bekend vir	South Africa a Century Ago Auld Robin Gray
Titel	Lady
Eggenoot	Andrew Barnard

Lady Anne Barnard (12 Desember, 1750 – 6 Mei, 1825) was 'n Skotse digteres en brieweskryfster. Lady Anne Barnard was een van die ou Kaap se mees omstrede vroue en het baie gedoen om die verskillende bevolkingsgroepe, ná die Britse besetting van die Kaap in 1795, nader aan mekaar te bring. Sy was spitsvondig, geseënd met 'n buitengewoon fyn humorsin en 'n begaafde skryfster. Haar talle sketse, aantekeninge, dagboeke en briewe het baie lig gewerp op die lewe van die inwoners van die Kaap van daardie tyd, en is in 1901 uitgegee onder die titel South Africa a Century Ago. Dit was van besondere nut vir latere historici en navorsers wat 'n getroue beeld van die Kaap wou gee. 

Lady Anne Barnard was ’n sosiale vlinder, maar ook ’n knap reisskrywer en kunstenaar. Barnard was die oudste dogter van die Graaf van Balcarres in Skotland. As lady Anne Lindsay het sy die ballade Auld Robin Gray in 1772 geskryf. Dit besorg later aan haar letterkundige onsterflikheid.

Kaap

Sy trou in 1793 met Andrew Barnard. Lady Anne Barnard het in 1797 saam met haar man - hy was 12 jaar jonger as sy - uit Engeland na die Kaap gekom. Hier skryf 'n reeks briewe oor die lewe aan die Kaap wat 'n klassieke Suid-Afrikaanse werk word. Haar briewe is postuum in 1901 deur Dorothea Fairbridge onder die titel South Africa a Century Ago uitgegee.

Haar man is na die Britse besetting as die nuwe goewerneur, lord George Macartney, se koloniale sekretaris aangestel. Lord Macartney se vrou het in Engeland agtergebly, en lady Anne het die rol van gasvrou van die goewerneur op haar geneem. Sy en haar man het die grootste woonplek in die Kasteel gekry sodat sy belangrike gaste kon onthaal.

Lady Anne het van die staanspoor haar dit ten doel gestel om nie net met die Britse offisiere om te gaan nie, maar ook met die vooraanstaande Afrikaners. Sy het gou met hulle bevriend geraak, maar is nooit werklik deur hulle aanvaar nie. Haar spitsvondigheid het nie by hulle aanklank gevind nie en sy het baie dinge gedoen wat, volgens hulle, nie was hoe 'n "dame" sou optree nie. Haar ondervindinge het sy op haar gebruiklike humoristiese manier neergeskryf. Sy het gereeld saad van plaaslike plante aan familie en kennisse oorsee gestuur.

Sy het dikwels oor koloniale aangeleenthede verslag gedoen aan belangrike mense in Engeland. Toe Macartney in 1798 vertrek het, het daar 'n moeilike tyd vir haar en haar man, Andrew, aangebreek. Die waarnemende goewerneur, wat ook die militêre bevelvoerderwas, genl. Francis Dundas, het gevoel dat dit onregverdig was dat die Barnards die grootste huis bewoon het, en die geskil is eers met die koms van die nuwe goewerneur uit die weg geruim. Andrew het egter gemeen dat hy in sy pos nie na waarde geskat word nie. Hy en lady Anne het hulle onttrek en van toe af meestal in hul klein buitewoning, Paradise, in Nuweland, gewoon.

Aan die einde van 1799 het die nuwe goewerneur, sir George Yonge, sy pos beklee. Hy was onmiddellik ongewild, het eiebelang gesoek en wanpraktyke in sy administrasie opsigtelik toegelaat. Hy is teruggeroep na aanleiding van lady Anne Barnard se briefwisseling met Dundas.

Terug na Engeland

Vroeg in 1801 is vrede gesluit in Europa en die Kaap het weer in die Nederlanders se hande gekom. Lady Anne het in 1802 na Engeland vertrek, terwyl haar man tydelik agtergebly het. In 1806 het die Britte weer die Kaap oorgeneem, en weens sy ervaring het Andrew ingewillig om die nuwe goewerneur ses maande lank by te staan. Sy vrou het in Engeland agtergebly. Andrew Barnard was 'n sieklike man en is in 1807 oorlede ná 'n reis in die binneland.

Kort voor lady Anne se dood het dit bekend geword dat sy die skryfster is van die bekende ballade Auld Robin Gray. Sy is in 1825 oorlede en het skryfwerk van groot kultuurhistoriese waarde nagelaat, waarvan die literêre waarde ewe hoog geskat word. Die meeste van haar dokumente word nog in Balcarres, Skotland, bewaar en enkeles in Suid-Afrika.

Fotogalery

• 
  Anne en haar man Andrew Barnard.
• 
  Skets wat sy van hul huis in Suid-Afrika gemaak het.
• 
  Een van haar skilderye.

Bronne

• Lewin Robinson, A.M. en Margaret Lenta en Dorothy Driver (reds.): The Cape Journals of Lady Anne Barnard 1797 - 1798. Kaapstad: Van Riebeeck-Vereniging, tweede reeks nr. 24. ISBN 0-620-18842-1
• Wêreldspektrum, Volume 2, bl.175-176, ISBN 0908409419
• HAT Taal-en-feitegids, Pearson, Desember 2013, ISBN 978-1-77578-243-8
• Ensiklopedie van Suidelike Afrika, Eric Rosenthal, 1967

Eksterne skakels

• Wikimedia Commons het meer media in die kategorie Anne Barnard.