[go: nahoru, domu]
Gaan na inhoud

James Dean

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
James Dean
'n Beeld van die betrokke persoonlikheid.
Geboortenaam James Byron Dean
Alias Jimmy Dean
Geboorte 8 Februarie 1931
Indiana, VSA
Sterfte 30 September 1955
Kalifornië, VSA
Nasionaliteit Amerikaans
Beroep(e) Akteur
Rolprente Rebel Without a Cause (1955)
East of Eden (1955)
Giant (1956)
Internet-rolprentdatabasis-profiel
Rolprentpryse
Prys Jaar Kategorie Prent
Gewen
Golden Globe 1956 Dramatiese akteur Giant
Jussi 1955 Buitelandse akteur East of Eden
Benoem
Oscar 1955 Akteur East of Eden
Oscar 1956 Akteur Giant
Bafta 1955 Akteur in ’n hoofrol East of Eden
Bafta 1955 Akteur in ’n hoofrol Rebel Without a Cause

James Dean (8 Februarie 1931 – 30 September 1955) was ’n Amerikaanse akteur.[1] Hy is ’n kulturele ikoon van tiener-ontnugtering, soos gesien kan word in die titel van sy bekendste rolprent, Rebel Without a Cause (1955) waarin hy die rol speel van ’n gekwelde tiener van Los Angeles, Jim Stark. Die ander twee rolle wat hom beroemd gemaak het, is die alleenloper Cal Trask in East of Eden (1955) en die stuurse plaasarbeider Jett Rink in Giant (1956). Dean se voortdurende roem en gewildheid rus vierkant op hierdie drie hoofrolle. Sy voortydige dood in ’n motorongeluk het van hom ’n legende gemaak.[2]

Hy was die eerste akteur wat nadoods benoem is vir ’n Oscar vir beste akteur en is steeds die enigste akteur met twee nadoodse benoemings. In 1999 het die American Film Institute hom 18de geplaas onder die beste akteurs van alle tye.[3]

Vroeë lewe

[wysig | wysig bron]

James Byron Dean is op 8 Februarie 1931 in Indiana, VSA, gebore. Hy en sy gesin het later na Santa Monica, Kalifornië, getrek. Sy ma is dood toe hy nege jaar oud was. Sy pa kon nie sy seun versorg nie en het hom na sy tante op ’n plaas in Indiana gestuur, waar hy in ’n Kwaker-omgewing grootgeword het.

Dean het die raad en vriendskap opgesoek van ’n Metodistepastoor, eerw. James DeWeerd. Dié het blykbaar ’n groot invloed op hom gehad, veral wat betref sy toekomstige belangstelling in bulgevegte, motorrenne en die teater. Volgens Billy J. Harbin het "Dean ’n intieme verhouding met die pastoor gehad . . . wat begin het in die senior jaar van sy hoërskool en wat jare geduur het".[4] Hul seksuele verhouding is vroeër gesuggereer in die 1994-boek Boulevard of Broken Dreams: The Life, Times, and Legend of James Dean deur Paul Alexander.[5] In 2011 is berig dat hy sy medester in Giant Elizabeth Taylor vertel het dat hy ná sy ma se dood deur ’n pastoor gemolesteer is.[6]

In die hoërskool het Dean in die algemeen swakkerig presteer. Hy was egter gewild en het in die skool se bofbal- en korfbalspanne gespeel. Hy het ook drama studeer. Nadat hy sy skoolloopbaan in 1949 voltooi het, het Dean teruggetrek na Kalifornië en by sy pa en stiefma gebly. Hy het ’n graad aan die Santa Monica-kollege behaal en daarna vir ’n semester aan die Universiteit van Kalifornië studeer.[7] Hy het sy hoofvak na drama verander en dit het ’n vervreemding tussen hom en sy pa veroorsaak. Hy is as student uit 350 akteurs gekies om die rol van Malcolm in Macbeth te speel. Hy het in dié tyd ook in James Whitmore se werkwinkel begin toneelspeel. In Januarie 1951 het hy opgeskop om voltyds toneel te speel.[8]

Loopbaan as akteur

[wysig | wysig bron]
In East of Eden (1955).

Dean se eerste televisie-optrede was in ’n Pepsi Cola-advertensie.[9] Hy het in die TV-program Hill Number One gespeel en drie klein rolle gehad in Fixed Bayonets!, Sailor Beware en Has Anybody Seen My Gal?

Terwyl hy gesukkel het om rolle in Hollywood te kry, het hy as ’n parkeeraanwyser by CBS Studios gewerk. In dié tyd het hy Rogers Brackett, ’n radioregisseur van ’n advertensiemaatskappy, ontmoet en dié het hom professionele raad en leiding aangebied in sy loopbaan, asook ’n plek om te bly.[10][11]

In Oktober 1951 het Dean na die stad New York getrek, waar hy in ’n speletjiesprogram gewerk het. Hy het ook in ’n paar CBS-televisiereekse verskyn voordat hy toegang tot die legendariese Actors Studio gekry het om onder Lee Strasberg te studeer.

Sy loopbaan het op dreef gekom en hy het in nog televisiereekse van die 1950's gespeel, soos Kraft Television Theatre, Robert Montgomery Presents, Danger en General Electric Theater. Positiewe resensies van sy verhoogrol van Bachir, ’n huiskneg van Noord-Afrika, in The Immoralist het die aandag van Hollywood getrek.[12]

East of Eden

[wysig | wysig bron]

In 1953 het die regisseur Elia Kazan iemand gesoek vir die emosioneel komplekse rol van Cal Trask vir die draaiboekskrywer Paul Osborn se aanpassing van John Steinbeck se 1952-roman East of Eden. Die lang roman gaan oor die families Trask en Hamilton oor die verloop van drie generasies. In teenstelling met die boek handel die rolprent hoofsaaklik oor die karakter Cal Trask.

Voordat Elia Kazan ’n akteur gekies het om Cal te speel, het hy gesê hy soek "’n Brando" vir die rol en Osborn het die relatief onbekende James Dean voorgestel. Steinbeck het Dean ontmoet en hoewel hy nie van die stuurse, komplekse jong man gehou het nie, het hy gedink hy is ideaal vir die rol. Dean het die rol gekry en het op 8 April 1954 op die trein na Los Angeles geklim om te begin skiet.[13][14][15]

’n Groot deel van Dean se rol in die prent was improvisasie. In een toneel was hy veronderstel om weg te hardloop toe sy pa (Raymond Massey) sy geskenk van $5 000 van die hand wys. In plaas daarvan het Dean se karakter instinktief na sy pa gedraai en hom huilend en met groot emosie omhels. Kazan het die toneel, met Massey se geskokte reaksie, behou. Dean se toneelspel in die prent het gelei tot sy rol van Jim Stark in Rebel Without A Cause. Albei karakters is angst-gevulde protagoniste en verstotelinge wat verkeerd verstaan word en desperaat die aanvaarding van ’n vaderfiguur soek.

In 1955 is Dean nadoods benoem vir ’n Oscar vir beste akteur vir sy toneelspel in East of Eden, die eerste amptelike nadoodse benoeming in die geskiedenis van die Academy Awards.

Rebel Without a Cause

[wysig | wysig bron]

Kort ná Eden het Dean sy rol in Rebel Without a Cause losgeslaan, ’n rolprent wat uiters gewild was onder tieners. Die prent is al ’n akkurate voorstelling van tiener-angst genoem.[16] Ander rolle is vertolk deur die tienerakteurs Natalie Wood, Sal Mineo en Dennis Hopper. Die regisseur was Nicholas Ray.

Giant

[wysig | wysig bron]

In Giant, wat ná Dean se dood uitgereik is, speel hy ’n byrol saam met Elizabeth Taylor en Rock Hudson omdat hy nie weer dieselfde rol as in die vorige twee prente wou speel nie. Dit was Dean se laaste prent. Aan die einde was hy veronderstel om ’n dronk toespraak te hou, en dié toneel word dikwels "Die Laaste Avondmaal" genoem omdat dit sy laaste toneel was voor sy skielike dood. Hy het egter so gemompel in ’n poging om dit realisties te laat klink dat Nick Adams, wat ’n klein rol gehad het, later sy woorde moes oorsê omdat Dean dood is voordat die rolprent geredigeer is.

In 1956 het Dean sy tweede nadoodse benoeming gekry vir sy rol in Giant.

Renjaagloopbaan en 'Little Bastard'

[wysig | wysig bron]

In April 1954, nadat hy die rol van Cal Trask in East of Eden gekry het, het Dean ’n 1955-model Triumph Tiger T110, ’n 650 cc-motofiets en ’n tweedehandse rooi 1953-model MG TD-sportmotor gekoop.[17] In Maart 1955 het hy die MG ingeruil vir ’n nuwe 1955-model Porsche Super Speedster. Die Triumph T110 het hy ingeruil vir ’n 1955-model Triumph TR5 Trophy.[17]

Op 26-27 Maart, net voor die verfilming van Rebel Without a Cause begin het, het hy aan die Palm Springs Road Races deelgeneem met die Speedster. Hy het eerste in die nuwelingeklas geëindig en tweede in die algemene Sondagresies. Hy het ook op 1-2 Mei by Bakersfield met die Speedster deelgeneem – hy het eerste in sy klas en derde in die algemeen geëindig. Sy laaste resies met die motor was op 30 Mei in Santa Barbara, waar hy weens motorprobleme nie die resies voltooi het nie.[18]

James Dean en die Porsche Speedster 23F in Maart 1955 by die Palm Springs-ren.

Tydens die verfilming van Giant van Junie tot middel September het Warner Bros. Dean verbied om te jaag. In Julie het Dean ’n deposito betaal vir ’n nuwe Lotus IX-resiesmotor. Ná die verfilming van Giant het hy skielik op 21 September sy Speedster ingeruil vir ’n nuwe, kragtiger en vinniger 1955-model Porsche 550 Spyder en ingeskryf vir die opkomende Salinas Road Race, wat op 1-2 Oktober sou plaasvind. Hy het ook ’n nuwe 1955-model Ford Country Squire-stasiewa gekoop om die nuwe Spyder na en van renne te vervoer.[19]

Volgens Lee Raskin, ’n Porsche-historikus en skrywer van James Dean at Speed, het Dean gevra dat ’n verwer die woorde Little Bastard op die motor aanbring.[20] Daar is verskeie weergawes van wat die woorde beteken.

Toe Dean homself aan die Britse akteur Alec Guinness voorstel buite die Villa Capri-restaurant in Hollywood, het hy hom gevra om na sy splinternuwe Porsche Spyder te kom kyk. Guinness het gedink die motor lyk "sinister" en het vir Dean gesê: "As jy in daardie motor klim, sal jy teen dié tyd volgende week dood daarin gekry word." Dit was op 23 September 1955, sewe dae voor Dean se dood.[21][22]

Persoonlike verhoudings

[wysig | wysig bron]
Dean in 1955.

Die draaiboekskrywer William Bast was een van Dean se beste vriende, en dit word erken deur Dean se familie.[23] Volgens dié eerste biograaf van James Dean (1956)[24] was hy en Dean kamermaats by UCLA en later in New York, en het hy Dean tydens die laaste vyf jaar van sy lewe geken. Vyftig jaar ná Dean se dood het hy gesê hulle vriendskap het seksuele intimiteit ingesluit.[25] Bast onthou hul vriendskap: "Jimmy was ’n liefhebber van dinge, hy het geleer deur eksperimentering . . . Maar om te sê hy was gay? Dis belaglik."[26]

Terwyl hy aan UCLA studeer het, het Dean uitgegaan met Beverly Wills, ’n aktrise van CBS, en Jeanette Lewis, ’n klasmaat. Bast en Dean het dikwels op ’n dubbele afspraak met hulle gegaan. Wills het later alleen met Dean uitgegaan nadat sy vir Bast vertel het hulle is verlief.[26]

Vroeg in Dean se loopbaan, toe hy ’n kontrak geteken het met Warner Brothers, het die ateljee se afdeling van openbare betrekkinge stories begin opmaak oor sy verhouding met verskeie jong aktrises. Persvrystelling het hom gegroepeer saam met twee ander akteurs, Rock Hudson en Tab Hunter, wat volgens hulle "hubare enkellopers" was wat nog nie die tyd gekry het om hulle aan een vrou te verbind nie."[27]

Dean se verhouding wat die beste onthou word, was met die jong Italiaanse aktrise Pier Angeli, wat hy ontmoet het terwyl sy geskiet het aan The Silver Chalice. Angeli se ma het egter nie van Dean se kleredrag en optrede gehou nie. Hy het self ook gesê hy wil nie trou nie.[26] Terwyl hy in Oktober 1954 in New York was, het Angeli onverwags haar verlowing aan die Italiaans-Amerikaanse sanger Vic Damone aangekondig.[28] Sy is die volende maand met hom getroud.

Die aktrise Liz Sheridan beweer sy het ’n kort verhouding met Dean in New York gehad.[29] Sommige mense is egter skepties daaroor.[10] Dean het ook met Ursula Andress uitgegaan, maar sy het in dié tyd ook met Marlon Brando uitgegaan.[30]

Dean het militêre diensplig ontduik deur as ’n homoseksueel te registreer, iets wat destyds deur die Amerikaanse regering as ’n geestesongesteldheid geklassifiseer is. Toe hy daaroor uitgevra is, het hy gesê: "Nee, ek is nie ’n homoseksueel nie. Maar ek gaan ook nie deur die lewe gaan met my een hand agter my rug vasgebind nie."[31]

Dood

[wysig | wysig bron]

Ongeluk

[wysig | wysig bron]
Die plek van die ongeluk soos dit in 2007 gelyk het.

Op 30 September 1955 was Dean en sy werktuigkundige, Rolf Wütherich, by Competition Motors in Hollywood om Dean se nuwe Porsche 550 Spyder voor te berei vir die resies by Salinas, Kalifornië. Dean wou oorspronklik die Porsche na Salinas sleep, maar omdat die motor nog nie ingery was nie, het Wütherich voorgestel Dean ry met die motor na Salinas om meer myle op te sit. Die groep, met onder andere sy vriend Bill Hickman en die professionele fotograaf Sanford H. Roth, wat Dean tydens die resies sou afneem, het na Bakersfield vertrek.[32] Wütherich het saam met Dean gery. Dean is later in ’n spoedlokval voorgekeer nadat hy 105 km/h in ’n 89 km/h-sone gery het. Daarna het Hickman en Dean ’n ander pad gevolg, Roete 166/33, sodat hulle nie deur Bakersfield se 40 km/h-sone hoef te ry nie. Roete 166/33 was ’n bekende kortpad vir renjaers, wat hulle direk by Blackwells Corner by CA-roete 466 uitgebring het. By Blackwells Corner het Dean vir ’n kort rukkie stilgehou vir iets om te eet en daar die mederenjaers Lance Reventlow en Bruce Kessler raakgeloop. Toe Reventlow en Kessler vertrek, het hulle afgespreek om die aand saam te gaan eet.[33]

Kort daarna is Dean-hulle en Hickman by Blackwells Corner weg, Dean het vetgegee en Hickman agtergelaat. Kort daarna, terwyl hy 136 km/h gery het, het Dean ’n 23-jarige student, Donald Turnupseed, gesien wat van die pad afgedraai en oor die wit streep gery het. Dean wou ’n ongeluk voorkom, maar daar was nie genoeg tyd of plek nie en die motors het mekaar feitlik reg van voor getref.[34]

Dean is ernstig beseer – hy het ’n gebreekte nek en verskeie uit- en inwendige beserings gehad. Hy is by sy aankoms by die hospitaal dood verklaar.[35]

In ’n nadoodse ondersoek op 11 Oktober 1955 is Turnupseed onskuldig bevind aan ’n aandeel aan Dean se dood. Wyle Dean is ook onskuldig bevind aan onregmatige optrede.[36]

Debat oor sy seksualiteit

[wysig | wysig bron]

Dean word dikwels vandag beskou as ’n ikoon vanweë sy "eksperimentele" uitkyk op die lewe, wat sy tweesydige seksualiteit insluit. Daar is verskeie bewerings dat hy seksuele verhoudings met beide mans en vroue gehad het.

William Bast, een van sy beste vriende,[23] was Dean se eerste biograaf (1956).[37] Hy het ’n onthullende bywerking van sy eerste boek gepubliseer nadat hy jare lank die vraag of hul verhouding seksueel van aard was, ontduik het.[38][39] Daarin sê hy eindelik dat dit wel die geval was.[25] In sy tweede boek vertel Bast van die moeilike omstandighede van hul verhouding en behandel hy ook openlik van Dean se ander beweerde gay verhoudings, veral sy vriendskap met Rogers Brackett, die invloedryke vervaardiger van radiodramas.[40]

Die joernalis Joe Hyams glo enige gay aktiwiteit van Dean was slegs om sy loopbaan te bevorder.[41] Dit word egter deur Bast en ander biograwe verwerp.[42] ’n Medemotorfietsryer, die skrywer John Gilmore, beweer ook hy en Dean het eenkeer in New York "geëksperimenteer", en Dean was toe reeds in sy 20's.[43]

Die draaiboekskrywer Gavin Lambert, self gay en deel van die Hollywoodse gay kringe van die 1950's en 1960's, beskryf Dean as gay. Die regisseur van Rebel, Nicholas Ray, het ook al gesê Dean was gay.[44] Boonop meen William Bast en die biograaf Paul Alexander ook Dean was gay, terwyl John Howlett sê hy was "beslis biseksueel".[45][46][47]

Hyams en Paul Alexander beweer ook Dean se verhouding met pastoor De Weerd het ’n seksuele aspek gehad.[45][48] Bast wys verder Dean het kennis van gay kroeë en gewoontes gehad.[49] Boonop bevat Robert Aldrich en Garry Wotherspoon se boek Who's Who in Contemporary Gay and Lesbian History: From World War II to the Present Day (2001) ’n inskrywing oor James Dean.

Verhoogstukke

[wysig | wysig bron]
  • See the Jaguar (1952)
  • The Immoralist (1954)
  • The Metamorphosis (1952)
  • The Scarecrow (1954)
  • Women of Trachis (1954)

Filmografie

[wysig | wysig bron]
Rolprente
Jaar Titel Rol Notas
1951 Fixed Bayonets! Doggie Geen krediet
1952 Sailor Beware ’n Bokser Geen krediet
1952 Has Anybody Seen My Gal? Jong man Geen krediet
1953 Trouble Along the Way Ekstra Geen krediet
1955 East of Eden Cal Trask
1955 Rebel Without a Cause Jim Stark
1956 Giant Jett Rink

Verwysings

[wysig | wysig bron]
  1. ↑ Obituary Variety, 5 Oktober 1955.
  2. ↑ Goodman, Ezra (24 September 1956). "Delirium over dead star". Life. Vol. 41 No. 13. pp. 75–88.{{cite news}}: AS1-onderhoud: plek (link)
  3. ↑ "argiefkopie" (PDF). Geargiveer vanaf die oorspronklike (PDF) op 16 Julie 2011. Besoek op 19 Junie 2013.
  4. ↑ Vir meer besonderhede oor hierdie gay verhouding, sien Billy J. Harbin, Kim Marra en Robert A. Schanke, red., The Gay And Lesbian Theatrical Legacy: A Biographical Dictionary of Major Figures in American Stage History in the Pre-Stonewall Era (University of Michigan Press, 2005), 133. Sien ook Joe en Jay Hyams, James Dean: Little Boy Lost (1992), bl. 20, waarin beweer word Dean is as seun deur DeWeerd gemolesteer en dit was sy eerste gay verhouding (hoewel DeWeerd self die vriendskap as geheel en al konvensioneel beskryf).
  5. ↑ Paul Alexander, Boulevard of Broken Dreams: The Life, Times, and Legend of James Dean, Viking, 1994, bl. 44.
  6. ↑ Sessums, Kevin (23 Maart 2011). "Elizabeth Taylor Interview About Her AIDS Advocacy". Besoek op 24 Maart 2011.
  7. ↑ "Notable Actors | UCLA School of Theater, Film and Television" (in Engels). Tft.ucla.edu. 11 Februarie 2010. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 26 Maart 2012. Besoek op 16 Oktober 2010.
  8. ↑ "The unseen James Dean". Londen: The Times. 6 Maart 2005. Besoek op 6 Januarie 2010.
  9. ↑ "1950 Pepsi commercial" (in Engels). YouTube. 13 Desember 1950. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 27 Maart 2020. Besoek op 16 Oktober 2010.
  10. ↑ 10,0 10,1 Bast, W., Surviving James Dean, New Jersey: Barricade Books, 2006.
  11. ↑ Oor nog inligting oor Dean se verhouding met Brackett, sien Hyams, James Dean: Little Boy Lost, bl. 79.
  12. ↑ Reise, R. The Unabridged James Dean, 1991
  13. ↑ Holley, ble. x-196.
  14. ↑ Perry, ble. 109-226.
  15. ↑ Rathgeb, bl. 20.
  16. ↑ Lemire, Christy. "5 most memorable teen-angst movies". MSNBC. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 17 Desember 2011. Besoek op 19 Junie 2013.
  17. ↑ 17,0 17,1 Wasef, Basem; Leno, Jay (2007), Legendary Motorcycles: The Stories and Bikes Made Famous by Elvis, Peter Fonda, Kenny Roberts and Other Motorcycling Greats, MotorBooks International, pp. 13–19, ISBN 0-7603-3070-0, http://books.google.com/books?id=jxWweoxJrxMC&pg=PA13, besoek op 2012-05-20 
  18. ↑ Raskin, Lee (2005). James Dean: At Speed. Phoenix, Ariz.: David Bull. pp. 47–48, 68–71, 73–74, 78–81, 83–86. ISBN 978-1-893618-49-7.
  19. ↑ Raskin, Lee (2005). James Dean : At speed. Phoenix, Ariz.: David Bull. pp. 101–102. ISBN 978-1-893618-49-7.
  20. ↑ Raskin, Lee. ""Little Bastard" | The Silver Spyder Porsche/Dean Mystery Revisited". James Dean At Speed. David Bull Publishing. Besoek op 21 September 2011.
  21. ↑ Guinness, Alec. Blessings in Disguise [Random House, 1985, ISBN 0-394-55237-7], hoofst. 4 (ble. 34-35)
  22. ↑ "Premonition of Sir Alec Guinness" (in Engels). YouTube. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 9 Julie 2018. Besoek op 16 Oktober 2010.
  23. ↑ 23,0 23,1 Perry, George, James Dean, Londen, New York: DK Publishing, 2005, bl. 68 ("Gemagtig deur die James Dean-boedel")
  24. ↑ William Bast, James Dean: a Biography, New York: Ballantine Books, 1956
  25. ↑ 25,0 25,1 Bast, William: Surviving James Dean (Barricade Books, 2006), ble. 133, 183-232.
  26. ↑ 26,0 26,1 26,2 Dalton, David. James Dean: The Mutant King: A Biography, Chicago Review Press (1974) bl. 151
  27. ↑ Michael DeAngelis, Gay Fandom and Crossover Stardom: James Dean, Mel Gibson and Keanu Reeves, bl. 98.
  28. ↑ Bast, William, Surviving James Dean, bl. 196, New Jersey: Barricade Books, 2006
  29. ↑ Liz Sheridan, Dizzy & Jimmy (ReganBooks HarperCollins, 2000), ble. 144-151.
  30. ↑ Porter, Darwin. Brando Unzipped, Blood Moon Productions, Ltd, (2006) bl. 484
  31. ↑ Riese, Randall, The Unabridged James Dean: His Life and Legacy from A to Z, bl. 239, Chicago: Contemporary Books, Inc., 1991.
  32. ↑ Raskin, Lee (2005). James Dean: At Speed. Phoenix, Ariz.: David Bull. pp. 111–115. ISBN 978-1-893618-49-7.
  33. ↑ Raskin, Lee (2005). James Dean: At Speed. Phoenix, Ariz.: David Bull. pp. 116–118. ISBN 978-1-893618-49-7.
  34. ↑ Raskin, Lee (2005). James Dean: At Speed. Phoenix, Ariz.: David Bull. pp. 122–127. ISBN 978-1-893618-49-7.
  35. ↑ Raskin, Lee (2005). James Dean: At Speed. Phoenix, Ariz.: David Bull. p. 129. ISBN 978-1-893618-49-7.
  36. ↑ Beath, Warren (2005). James Dean in Death: A Popular Encyclopedia of a Celebrity Phenomenon. Jefferson, NC: McFarland & Company. pp. 50–51. ISBN 0-7864-2000-6.
  37. ↑ William Bast, James Dean: a Biography, New York: Ballantine Books, 1956.
  38. ↑ Riese, Randall, The Unabridged James Dean: His Life from A to Z, Chicago: Contemporary Books, 1991, ble. 41, 238
  39. ↑ Alexander, Paul, Boulevard of Broken Dreams: The Life, Times, and Legend of James Dean, New York: Viking, 1994, bl. 87
  40. ↑ Bast, Surviving James Dean, ble. 133, 150, 183.
  41. ↑ Val Holley, Mike Connolly and the Manly Art of Hollywood Gossip (2003), bl. 22.
  42. ↑ Donald Spoto, Rebel: The Life and Legend of James Dean (HarperCollins, 1996), ble. 150-151. Sien ook Val Holley, James Dean: The Biography, ble. 6, 7, 8, 78, 80, 85, 94, 153.
  43. ↑ John Gilmore, Live Fast – Die Young: Remembering the Short Life of James Dean (New York: Thunder's Mouth Press, 1998).
  44. ↑ Sien Lawrence Frascella en Al Weisel, Live Fast, Die Young – The Wild Ride of Making Rebel Without a Cause.
  45. ↑ 45,0 45,1 Alexander, Paul, Boulevard of Broken Dreams: The Life, Times, and Legend of James Dean, New York: Viking, 1994
  46. ↑ William Bast, Surviving James Dean (Barricade Books, 2006)
  47. ↑ John Howlett (1997), James Dean, London: Plexus, bl. 167
  48. ↑ Joe Hyams, James Dean – Little Boy Lost, Warner Books 1992
  49. ↑ William Bast, Surviving James Dean, Barricade 2006, bl. 53-54, p. 135

Verdere leesstof

[wysig | wysig bron]

Eksterne skakels

[wysig | wysig bron]
Ontsluit van "https://af.wikipedia.org/w/index.php?title=James_Dean&oldid=2472762"