Əşiya

Vikipediya, azad ensiklopediya
Solavirum (müzakirə | töhfələr) tərəfindən edilmiş 20:45, 13 iyul 2019 tarixli redaktə
Naviqasiyaya keç Axtarışa keç
Əşiya
ivr.יְשַׁעְיָהוּ‏‎
Doğum tarixi e.ə. 766[1]
Doğum yeri
Vəfat tarixi e.ə. 686[1]
Fəaliyyəti yazıçı, peyğəmbər, Orakul
Fəaliyyət illəri e.ə. 781–e.ə. 687
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Yeşayahu və ya İsaiya[a] — e.ə. VIII əsrdə yaşamış yəhudi peyğəmbər. «Yeşayahu kitabı» adını ondan götürmüşdür.[6][7]

«Yeşayahu kitabı» əsərində Yeşayahuya peyğambər deyə xitab edilir, fəqət «Yeşayahu kitabı» ilə hər hansı bir tarixi Yeşayahu arasında dəqiq əlaqə qarışıqdır. Ənənəvi nöqteyi-nəzərə görə, Yeşayahu kitabının bütün 66 fəsli bir insan – Yeşayahu tərəfindən yazılmışdır. Ehtimal olunur ki, kitab iki dövrdə yazılıb – e.ə. 749-cı il və ya e.ə. 686-cı il. Kitabda Böyük Kirdən bəhs olunur və İsrail millətini Babiloniya əsarətindən xilas etmək üçün nəzərdə tutulmuşdur. Başqa bir nöqteyi-nəzərə görə, kitabın birinci yarısı (1–39-cu fəsillər) tarixi Yeşayahu tərəfindən, qalan hissəsinin yazılma tarixi isə Babiloniyadakı sürgündən dərhal sonraya təsadüf edir. Bu tarix də tarixi Yeşayahunun həyat dövründən iki əsr sonradır.

Qeydlər

  1. (amer. /ˈz.ə/ və ya brit. /ˈz.ə/;[3]ivr.שַׁעְיָהוּ/Yešayahu/Yəšạʻyā́hû‏‎; süry. ܐܹܫܲܥܝܵܐ ˀēšaˁyā; q.yun. Ἠσαΐας, Ēsaïās; lat. Isaias; ərəb. إشعياAšaʿyāʾ və ya šaʿyā;[4] "Yah qurtuluşdur"[5])

Mənbə

İstinadlar

  1. 1 2 http://timeline.biblehistory.com/event/isaiah.
  2. Çex Milli Hakimiyyət Məlumat bazası.
  3. Wells, John C. Isaiah // Longman pronunciation dictionary. Harlow, England: Longman. 1990. səh. 378. ISBN 978-0-582-05383-0.
  4. Rippin, A., “S̲h̲aʿyā”, in: Encyclopaedia of Islam, Second Edition, Edited by: P. Bearman, Th. Bianquis, C. E. Bosworth, E. van Donzel, W. P. Heinrichs.
  5. New Bible Dictionary, Second Edition, Tyndale Press, Wheaton, IL, 1987.
  6. The Scofield Study Bible III, NKJV, Oxford University Press
  7. De Jong, Matthijs J., Isaiah Among The Ancient Near Eastern Prophets: A Comparative Study of the Earliest Stages of the Isaiah Tradition and the Neo-Assyrian Prophecies, BRILL, 2007, pp. 13–17

Ədəbiyyat

  • Baltzer, Klaus. Deutero-Isaiah: A Commentary on Isaiah 40–55. Minneapolis: Fortress Press. 2001.
  • Childs, Brevard S. Isaiah: a commentary. Louisville, Kentucky: Westminster John Knox Press. 2001. ISBN 978-0-664-22143-0.
  • Church, Brooke Peters. The Private Lives of the Prophets and the Times in Which They Lived. New York: Rinehart. 1953.
  • Cohon, Beryl D. The Prophets: Their Personalities and Teachings. New York: Scribner. 1939.
  • Herbert, Arthur Sumner. The book of the prophet Isaiah: Commentary. Cambridge: Cambridge University Press. 1975. ISBN 978-0-521-08624-0.
  • Herbert, Arthur Sumner. The book of the Prophet Isaiah, chapters 40–66. Cambridge: Cambridge University Press. 1975. ISBN 978-0-521-20721-8.
  • Kraeling, Emil G. The Prophets. Chicago: Rand McNally. 1969.
  • Miscall, Peter D. Isaiah. Sheffield, England: JSOT Press. 1993. ISBN 978-1-85075-435-0.
  • Quinn-Miscall, Peter D. Reading Isaiah: poetry and vision. Louisville: Westminster Press. 2001. ISBN 978-0-664-22369-4.
  • Phillips, J. B. Four Prophets, Amos, Hosea, First Isaiah, Micha: A Modern Translation from the Hebrew. New York: Macmillan. 1963.
  • Sawyer, John F. A. The fifth gospel: Isaiah in the history of Christianity. Cambridge: Cambridge University Press. 1996. ISBN 978-0-521-44007-3.
  • Scott, R. B. Y. The Relevance of the Prophets. Macmillan: London. 1968.
  • Smith, J. M. Powis. The Prophets and Their Times. Chicago: University of Chicago. 1941.