སྒང་སྟེང་གསང་སྔགས་ཆོས་གླིང་

དཔལ་སྒང་སྟེང་གསང་སྔགས་ཆོས་གླིང་གི་གཙུག་ལག་ཁང་འདི་ གཏེར་སྟོན་པདྨ་གླིང་པའི་ཞལ་སློབ་ རྟོགས་པ་རང་དང་མཉམ་པ་ འདུལ་འཛིན་དམ་པ་མཁན་ཆེན་ཚུལ་ཁྲིམས་དཔལ་འབྱོར་གྱི་སྐུ་སྐྱེས་ པདྨ་གླིང་པའི་གདུང་འཛིན་ཐུགས་སྲས་ཟླ་བ་རྒྱལ་མཚན་གྱི་སྲས་སྦེ་འཁྲུངས་མི་ སྒང་སྟེང་སྤྲུལ་སྐུ་སྐུ་ཕྲེང་དང་པ་རྒྱལ་སྲས་པདྨ་ཕྲིན་ལས་མཆོག་གིས་ སྔོན་བྱོན་རྒྱལ་བ་གོང་མའི་ལུང་བསྟན་དང་འཁྲིལ་ཏེ་ ཕྱག་བཏབ་གནང་གནངམ་ཨིན་མས།

དེ་ཡང་ གཏེར་སྟོན་གྱི་རྒྱལ་པོ་རིག་འཛིན་པདྨ་གླིང་པ་མཆོག་ ཕོབ་སྦྱིས་ཁ་ལུ་བྱོན་པའི་དུས་སྐབས་ཅིག་ལུ་ གཡུས་གསར་ལས་ཞལ་ཡར་བསྒོར་ཞིན་ན་ ད་ལྟོ་ལྷ་ཁང་ཡོད་ས་ཁ་ཐུག་ཕྱག་མཛུབས་དཔགས་སྦེ་ མ་འོངས་པ་ནང་ཨ་ཡི་སྒང་ཏོག་གུ་ལས་ ངེའི་གསང་སྔགས་ཀྱི་བསྟན་པ་དར་ཞིང་རྒྱས་འོང་ ཟེར་ལུང་བསྟན་གནང་ཡོདཔ་ཨིན་མས། དེ་བཟུམ་སྦེ་ པདྨ་གླིང་པའི་སྤྲུལ་སྐུ་ གསུང་སྤྲུལ་རྒྱལ་དབང་བསྟན་འཛིན་གྲགས་པ་མཆོག་གིས་ཡང་ ས་གནས་དེ་ཁར་མཚམས་ཁང་ཆུང་ཀུ་ཅིག་རྐྱབ་སྟེ་སྐུ་མཚམས་གནང་བཞུགས་པའི་ཤུལ་ལུ་ མཚམས་ཁང་དེ་རྒྱལ་སྲས་སྤྲུལ་སྐུ་ལུ་རྩིས་སྤྲོད་གནངམ་དང་གཅིག་ཁར་ ཁྱོད་ཀྱིས་ས་གནས་འདི་ཁར་གདན་ས་བཅགས་ཏེ་ པདྨ་གླིང་པའི་རྣམ་ཐར་གསོལ་འདེབས་ཁ་ཐུན་སྦེ་གཏང་མི་ཡོདཔ་ཅིག་བཟོ་སྨ་རེད། ཤུལ་ལས་ས་གནས་དེ་ཁ་ལས་ པད་གླིང་གི་བསྟན་པ་དར་ཞིང་རྒྱས་ནི་གི་རྟེན་འབྲེལ་ཡོད་ ཟེར་བའི་ལུང་བསྟན་གསུངས་ནུག།

ལུང་བསྟན་དེ་ལུ་བརྟེན་ཏེ་གིས་སྦེ་ གདུང་འཛིན་སྤྲུལ་སྐུ་རྒྱལ་སྲས་པདྨ་ཕྲིན་ལས་མཆོག་གིས་ ཧེ་མ་ར་སྤྱི་ལོ་ ༡༥༩༥ ལུ་ ད་ལྟོ་ལྷ་ཁང་ཡོད་སའི་ས་ཁོངས་ནང་ བོད་ལུགས་ཀྱི་བཟོ་བཀོད་ཐོག་ལས་ ལྷ་ཁང་ཆུང་ཀུ་ཅིག་བཞེངས་གནང་ནུག དེ་ལས་སྤྱི་ལོ་ ༡༦༡༣ རབ་བྱུང་ ༡༠ པའི་གནམ་ལོ་ཆུ་མོ་གླང་ལོ་ལུ་ ལྷ་ཁང་དེ་རྩ་བ་ལས་ར་བཤུགས་ཏེ་ རྒྱལ་སྲས་རིན་པོ་ཆེ་དང་གསུང་སྤྲུལ་ཚུལ་ཁྲིམས་རྡོ་རྗེ་རྣམ་གཉིས་ཀྱིས་ ལོག་སྟེ་ར་ས་བསླངས་དང་རྨང་བཏིང་གི་རྟེན་འབྲེལ་མཛད་ཐོག་ལས་ གཙུག་ལག་ཁང་ཐོག་གསུམ་འབད་མི་ཅིག་བཞེངས་ཏེ་ མཚན་ཡང་སྒང་སྟེང་གསང་སྔགས་ཆོས་གླིང་ཟེར་བཏགས་གནང་ནུག འདི་གི་སྐབས་ལུ་ ཤིང་བཟོ་དང་སྐུ་རྟེན་བཞེངས་ནི་གི་ཕྱག་ལས་གནང་མི་ཡང་ གནས་རྙིང་རྗེ་བཙུན་དང་ལྕགས་ཟམ་པ་ལ་སོགས་པ་ སྐྱེས་ཆེན་དམ་པ་ཚུ་གིས་མཛད་གནང་ཡོདཔ་ཨིན་མས། ཡུལ་ལྗོངས་དེ་པདྨ་འདབ་བརྒྱད་བཞིན་འདྲཝ་ཨིན།

ཨིན་རུང་ ལྷ་ཁང་དེ་ ནར་ནར་སྦེ་ཡོད་ནི་དེ་གིས་ སྤྱི་ལོ་༡༧༠༣ ལུ་ རྒྱལ་སྲས་སྤྲུལ་སྐུ་སྐུ་ཕྲེང་གཉིས་པ་བསྟན་འཛིན་ལེགས་པའི་དོན་གྲུབ་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གིས་ གཙུག་ལག་ཁང་གི་གཡས་གཡོན་གྱི་གློ་འབུར་གཉིས་དང་ ཀ་སྤུངས་གསར་བཞེངས་གནང་སྟེ་ ཧེ་མ་འདུ་ཁང་ཀ་ཆེན་བཅུ་བཞི་གི་རྒྱ་ཚད་་ཨིན་མི་ལས་ ཀ་ཆེན་བཅོ་བརྒྱད་ལུ་རྒྱ་བསྐྱེད་མཛད་དེ་ གྲུ་བཞི་ཏག་ཏ་སྦེ་བཞེངས་གནང་ནུག དེ་གི་ཤུལ་ལས་ ད་རེས་ཚུན་ཚོད་ཀྱི་བར་ན་ ཉམས་གསོ་ལན་ཐེངས་༣ ཞུ་ཡོད་རུང་ བཟོ་བཀོད་དང་སྦོམ་ཆུང་ཚུ་ འགྱུར་བཅོས་ཆུང་ཀུ་ཅིག་ར་མ་བཏང་པར་ སྔར་ག་ཨིནམ་སྦེ་ར་བཞེངས་གནང་ཡོདཔ་ཨིན་མས། དེ་ཡང་དང་པ་ར་སྤྱི་ལོ་༡༧༢༡ ལུ་ བསྟན་འཛིན་རིན་པོ་ཆེ་ལེགས་པའི་དོན་གྲུབ་ཀྱི་སྐུ་ཐོག་ལུ་ར་ ས་གཡོམ་གྱི་རྐྱེན་ངན་བྱུང་སྟེ་ཉམས་གསོ་ཞུ་དགོཔ་བྱུང་ནུག དེ་གི་ཤུལ་ལས་ སྒང་སྟེང་རིན་པོ་ཆེ་སྐུ་ཕྲེང་བདུན་པ་བསྟན་པའི་ཉིན་བྱེད་ཀྱི་སྐབས་ལུ་ཡང་ཚར་གཅིག་ ས་གཡོམ་གྱི་རྐྱེན་ངན་གྱིས་སྦེ་ཉམས་གསོ་ཞུ་དགོཔ་བྱུང་ནུག དེ་ལས་ ད་ལྟོ་ཁྲི་ཐོག་བཞུགས་མི་སྒང་སྟེང་རིན་པོ་ཆེ་སྐུ་ཕྲེང་དགུ་པ་ ཀུན་བཟང་རིག་འཛིན་པདྨ་རྣམ་པར་རྒྱལ་བའི་སྡེ་དཔལ་བཟང་པོ་མཆོག་གིས་ སྤྱི་ལོ་༢༠༠༠ ལས་ཉམས་གསོ་ཞུ་ནི་འགོ་བཙུགས་ཏེ་ ༢༠༠༨ ལུ་ མི་དབང་མངའ་བདག་རིན་པོ་ཆེ་ དཔལ་འཇིགས་མེད་གེ་སར་རྣམ་རྒྱལ་དབང་ཕྱུག་མཆོག་ འབྲུག་རྒྱལ་རབས་ལྔ་པའི་གསེར་ཁྲིར་མངའ་གསོལ་ཞུ་བའི་དུས་སྟོན་དང་བསྟུན་ རྟེན་དང་བརྟེན་པར་བཅས་པ་ལེགས་པར་གྲུབ་པའི་ བཀྲ་ཤིས་རབ་གནས་ཀྱི་དགའ་སྟོན་རྟེན་འབྲེལ་ མཛད་གནང་ཡོདཔ་ཨིན།

ལྷ་ཁང་དང་རྟེན་གྱི་ངོ་སྤྲོད་མདོར་བསྡུས། སྒང་སྟེང་གསང་སྔགས་ཆོས་གླིང་གི་གཙུག་ལག་ཁང་འདི་ ཕྱི་ལྟར་དུ་འབད་བ་ཅིན་ བསྐྱེད་པ་མ་ཧཱ་ཡོ་གའི་ལུགས་ཀྱི་དཀྱིལ་འཁོར་གྱི་ཚུལ་དང་། ནང་ལྟར་དུ་འབད་བ་ཅིན་ རྫོགས་པ་ཨ་ནུ་ཡོ་གའི་ལུགས་ཀྱི་ རྡོ་རྗེ་ལུས་ཀྱི་དཀྱིལ་འཁོར་གྱི་ཚུལ། གསང་བ་ལྟར་དུ་འབད་བ་ཅིན་ རྫོགས་པ་ཆེན་པོ་ཨ་ཏི་ཡོ་གའི་ལུགས་ཀྱི་ ལྷུན་གྲུབ་རང་གསལ་གྱི་དཀྱིལ་འཁོར་གྱི་ཚུལ་དུ་ཡོདཔ་ཨིན་མས། དེ་ལྟ་བུའི་གཙུག་ལག་ཁང་གི་འོག་ཐོག་འདུ་ཁང་ཆེན་མོའི་ནང་ ནང་རྟེན་གཙོ་བོ་སངས་རྒྱས་རབས་བདུན་དང་ དེའི་མཐའ་འཁོར་ལུ་ ཉེ་བའི་སྲས་བརྒྱད། གཡས་དང་གཡོན་ལུ་རྟ་མགྲིན་དང་བདུད་རྩི་འཁྱིལ་བ། དེ་ཚུ་གི་གདོང་ཁར་ སྡིག་བཤགས་ཀྱི་མཆོད་རྟེན་བཅས་བཞུགས་ཡོདཔ་ཨིན།

དེ་ལས་ཐོག་དང་པའི་ནང་ལུ་ སྒང་སྟེང་རིན་པོ་ཆེ་སྐུ་ཕྲེང་རིམ་བྱོན་གྱི་གཟིམ་ཅུང་ གཟིམ་ཅུང་ཀ་གཉིས་མ་ཟེར་ཞུ་མི་དེ་ནང་ ནང་རྟེན་གཙོ་བོ་ གུ་རུ་མཚན་བརྒྱད་ཀྱི་སྐུ་རྟེན་དང་ སྒང་སྟེང་རིན་པོ་ཆེ་སྐུ་ཕྲེང་རིམ་བྱོན་གྱི་སྐུ་སྒེར་གྱི་གསུང་རྟེན་ཚུ་ཡོད། གཟིམ་ཅུང་དེ་གི་གཡོན་ཁ་ཐུག་ལས་ཚུར་དང་པ་ར་ པད་གླིང་གུ་རུ་དྲག་པོའི་ཆོས་སྲུང་ཕ་མ་བུ་གསུམ་གྱི་མགོན་ཁང་ཡོད། དེ་གི་ཚུར་ཁ་ཐུག་ པད་གླིང་མགོན་པོ་སྡེ་བརྒྱད་ཀྱི་མགོན་ཁང་ མགོན་ཁང་ཆེན་མོ་ཟེར་ཞུ་མི་དེ་ནང་ ནང་རྟེན་གཙོ་བོ་ པད་གླིང་ཆོས་སྐྱོང་མགོན་པོ་སྡེ་བརྒྱད་ཀྱི་སྐུ་རྟེན་དང་ རྟེན་མདོས་ཚུ་བཞུགས་ཏེ་ཡོད། དེ་གི་ཚུར་ཁ་ཐུག་ ཕྱག་མཛོད་ལྷ་ཁང་ནང་ ནང་རྟེན་གཙོ་བོ་རྣམ་སྲས་ཕོ་བྲང་ཡོད། དེ་ལས་མཐའ་མ་མཐའ་ར་ ཙིའུ་དམར་དང་ ལྷ་ཆེན་དབང་ཕྱུག་གི་མགོན་ཁང་བཅས་ཡོདཔ་ཨིན།

ཐོག་གཉིས་པའི་ནང་ལུ་ དང་པ་ར་ གུ་རུ་མཚན་བརྒྱད་ཀྱི་ལྷ་ཁང་ཡོདཔ་ད་ དེ་ནང་ལུ་ནང་རྟེན་གཙོ་བོ་གནས་ཕུ་སྤྲུལ་སྐུ་སྐུ་ཕྲེང་གཉིས་པ་ ཞབས་དྲུང་གསང་སྔགས་རྒྱལ་མཚན་གྱིས་བཞེངས་པའི་ གུ་རུ་མཚན་བརྒྱད་ཀྱི་སྐུ་འདྲ་དང་ པདྨ་གླིང་པ་གིས་དག་སྣང་ལུ་གཟིགས་པའི་ཟངས་མདོག་དཔལ་རི་གི་སྣང་བརྙན་ཚུ་ཡོད། ལྷ་ཁང་དེ་གི་ནང་ལས་གཡས་ཁ་ཐུག་ལུ་ཡོད་མི་ གཟིམ་ཅུང་ཤར་རིམ་ནང་ སངས་རྒྱས་རབས་བདུན་གྱི་སྐུ་འདྲ་དང་ རྒྱལ་བའི་བཀའ་འགྱུར་ཆེན་མོ་བཞུགས་ཏེ་ཡོད། གཡོན་ཁ་ཐུག་ལུ་ཡོད་པའི་གཟིམ་ཅུང་ནུབ་རི་མ་ནང་ པད་གླིང་ཡབ་སྲས་གསུམ་གྱི་སྐུ་འདྲ་དང་གསུང་རྟེན་འཐོར་བུ་ཚུ་ཡོད། དེ་ལས་མཚན་བརྒྱད་ལྷ་ཁང་དེ་གི་ གཡོན་ཁ་ཐུག་ལུ་ ཚེ་དཔག་མེད་ཀྱི་ལྷ་ཁང་ཡོད་མི་དེ་ནང་ ནང་རྟེན་གཙོ་བོ་པད་གླིང་ལུགས་ཀྱི་ཚེ་སྒྲུབ་རྡོ་རྗེ་ཕྲེང་བ་དང་ ཚེ་སྒྲུབ་ནོར་བུ་ལམ་ཁྱེར་གྱི་སྐུ་རྟེན་དང་ལྡེབས་རིས་ དེ་ལས་སྒང་སྟེང་རིན་པོ་ཆེ་སྐུ་ཕྲེང་བདུན་པ་བསྟན་པའི་ཉིན་བྱེད་ཀྱི་སྐུ་འདྲ་ཚུ་ཡོད། དེ་ལས་མ་ཆེན་ལྷ་ཁང་ནང་ལུ་ ནང་རྟེན་གཙོ་བོ་ སྒང་སྟེང་རིན་པོ་ཆེ་སྐུ་ཕྲེང་དྲུག་པ་བསྟན་པའི་ཉི་མའི་སྐུ་གདུང་མཆོད་རྟེན་དང་ དེའི་མཐའ་བསྐོར་ལུ་ འཕགས་པའི་གནས་བརྟན་བཅུ་དྲུག་གི་སྐུ་འདྲ་ དེ་ལས་པད་གླིང་གཏེར་བྱོན་ ཀུན་བཟང་དགོངས་པ་ཀུན་འདུས་ལུགས་ཀྱི་ཞི་ཁྲོ་དམ་པ་རིགས་བརྒྱའི་ལྡེབས་རིས་ཚུ་ཡོད། དེ་གི་ཟུར་ཁ་ལུ་ བླ་མའི་ལྷ་ཁང་ནང་ ནང་རྟེན་གཙོ་བོ་དཔལ་རྡོ་རྗེ་སེམས་དཔའ་དང་དེའི་མཐའ་བསྐོར་ལུ་ པད་གླིང་བླ་མ་བརྒྱུད་པ་རིམ་བྱོན་གྱི་སྐུ་འདྲ་ དེ་ལས་རྙིང་མ་རྒྱུད་འབུམ་ཚུ་བཞུགས་ཏེ་ཡོདཔ་ཨིན།

དེ་ལས་ལྷ་ཁང་གཙོ་བོ་དེ་གི་གདོང་ཁར་ སྤྱན་རས་གཟིགས་ཀྱི་ལྷ་ཁང་ཡོད། དེ་ནང་ལུ་ བཅུ་གཅིག་ཞལ་གྱིས་གཙོས་པའི་ པད་གླིང་གཏེར་བྱོན་ཐུགས་རྗེ་ཆེན་པོ་མུན་སེལ་སྒྲོན་མེའི་ལྷ་ཚོགས་ཀྱི་སྐུ་འདྲ་ཚུ་ཡོདཔ་ཨིན། ལྷ་ཁང་གཙོ་བོའི་གཡས་ཁ་ཐུག་ སྒང་སྟེང་མདོ་སྔགས་ཐོས་བསམ་རབ་རྒྱས་གླིང་གི་བཤད་གྲྭ་འགོ་ཐོག་བཙུགས་པའི་སྐབས་ལུ་ མི་དབང་རྒྱལ་ཡུམ་ཕུན་ཚོགས་ཆོས་སྒྲོན་གྱིས་སྦྱིན་བདག་མཛད་ཐོག་ལས་བཞེངས་པའི་ལྷ་ཁང་ཅིག་ཡོད་མི་དེ་ནང་ལུ་ ནང་རྟེན་གཙོ་བོ་གུ་རུ་རིན་པོ་ཆེ། གཏེར་སྟོན་པདྨ་གླིང་པ། ཞབས་དྲུང་ངག་དབང་རྣམ་རྒྱལ་གསུམ་གྱི་སྐུ་འདྲ་གིས་གཙོས་པའི་ སྐུ་གསུང་ཐུགས་ཀྱི་རྟེན་བྱིན་ཅན་མང་རབས་ཅིག་བཞུགས་ཡོདཔ་ཨིན། དེ་འབདཝ་ལས་ ལྷ་ཁང་དེ་ཚུ་ལུ་ ཕྱག་དང་མཆོད་པ་ཕུལ་ནི་དང་ བསྐོར་ར་རྐྱབ་ནི་ལ་སོགས་པ་འབད་བ་ཅིན་འདི་ལོད་ ཐ་ན་ཐག་རིང་ལས་མཇལ་བ་ཙམ་དང་ མཚན་རྣ་བར་ཐོས་པར་ཙམ་གྱིས་ཀྱང་ ངན་སོང་གི་སྐྱེ་སྒོ་ཆོད་ནི་དང་ རྒྱུད་ལུ་ཐར་པའི་ས་བོན་བཞག་ཚུགས་པའི་བྱིན་རླབས་ཀྱི་མཚན་ཁ་ཡོདཔ་ལས་ ལྷ་ཁང་འདི་སྲིད་འདིར་ཤིན་ཏུ་དཀོན་པའི་མཐོང་གྲོལ་མཆོག་ཏུ་གྱུར་པ་ཅིག་ཨིན་ནོ༎

གསང་སྔགས་རིག་པ་འཛིན་པ་སྒྲུབ་པའི་སྡེ། །ཁྲིམས་ལྡན་ངུར་སྨྲིག་འཆང་བ་ཆོས་ཀྱི་གླིང་། ། པདྨའི་ཕྲིན་ལས་སྙིང་པོའི་བསྟན་པ་འདི། །སྲིད་མཐའི་བར་དུ་དར་ཞིང་རྒྱས་གྱུར་ཅིག །

འབྱུང་རབས

སྒང་སྟེང་མགོན་པ་ ཡང་ན་ སྒང་སྟེང་གསང་སྔགས་ཆོས་གླིང་ཟེར་ཡང་སླབ་སྲོལ་ཡོད་མི་ལྷ་ཁང་འདི་འགོ་དང་པ་ སྤྱི་ལོ་ ༡༦༡༣ ལུ་ པད་གླིང་རྒྱལ་སྲས་པདྨ་འཕྲིན་ལས (1564-1642)  ་མཆོག་གིས་ གཞི་བཙུགས་འབད་ཡོདཔ་ཨིན་པས། ཁོ་ འབྲུག་གི་རིན་གོང་སྦོམ་ཤོས་ གཏེར་ཆེན་པདྨ་གླིང་པ་ (1450-1521) གི་ཚ་བོ་ཅིག་ཨིན་མས།འདི་གི་དོན་ལུ་ དང་ཕུགས་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་འདི་ འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་འདི་ བུདྡ་རྒྱལ་ཁབ་ཅིག་བཟོ་ནི་ལུ་ གྲོས་ཐག་ཆོད་མི་སློབ་དཔོན་ རིན་པོ་ཆེ་གིས་ བུདཌ་ཆོས་ལུགས་ཀྱི་ Vajrayana གི་ལམ་ལུགས་ གཞི་བཙུགས་འབད་སར་བཏོན་ཡོདཔ་ཨིན།