Άλεος
Άλεος | |
---|---|
Πληροφορίες ασχολίας | |
Ιδιότητα | ηγεμόνας |
Οικογένεια | |
Σύζυγος | Κλεοβούλη Νέαιρα |
Τέκνα | Aλκιδίκη Λυκούργος ο Αλέου[1] Αύγη Κηφεύς Aμφιδάμας |
Γονείς | Aφείδας |
Αξιώματα και βραβεύσεις | |
Αξίωμα | βασιλιάς της Αρκαδίας |
Στην Αρχαία ελληνική μυθολογία ο Άλεος επώνυμος της Αλέας ήταν βασιλιάς της Αρκαδίας με έδρα την Τεγέα, ίδρυσε την λατρεία στην Αθηνά Αλέα. Ο εγγονός του ήταν ο περίφημος Ομηρικός ήρωας Τήμενος, εξώγαμος γιος της κόρης του Αυγής με τον Ηρακλή. Οι γιοι του ήταν ο Λυκούργος ο Αλέου, ο Αμφιδάμας και ο Κηφεύς της Αρκαδίας, ο εγγονός του Αγκαίος της Αρκαδίας συμμετείχε στην Αργοναυτική εκστρατεία αλλά σκοτώθηκε στο κυνήγι του Καλυδώνιου Κάπρου. Ο Άλεος ήταν γιος του Αφείδα εγγονός του Αρκάδος, του γιου του ύπατου θεού Διός και της Καλλιστούς της μοναδικής από τις κόρες του Λυκάωνος.[2] Σύμφωνα με μερικές πηγές ήταν αδελφός της Σθενέβοιας, της συζύγου του Προίτου.[3] Διαδέχθηκε τον πατέρα του σαν βασιλιάς της Αρκαδικής Τεγέας, όταν πέθανε ο Αίπυτος έγινε βασιλιάς σε ολόκληρη την Αρκαδία με πρωτεύουσα την Τεγέα.[4] Θεωρείται ο μυθικός ιδρυτής της Αρκαδικής πόλης Αλέας.[5] Από το όνομα της πόλης ορίστηκε η μορφή της Αθηνάς, πολιούχου της νέας πόλης ως Αθηνά Αλέα, ο ίδιος ο Άλεος οικοδόμησε μεγάλο ναό για να την τιμήσει.[6] Σύμφωνα με τις περισσότερες πηγές είχε τρεις γιους, τον Λυκούργο και τους Αργοναύτες Αμφιδάμα και Κηφέα, είχε και δύο κόρες την Αυγή και την Αλκιδίκη, η μητέρα τους ήταν είτε η Νέαιρα κόρη του Περέος, είτε η Κλεοβούλη.[7]
Μύθος
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Η κόρη του Άλεος Αυγή ιέρεια της Αθηνάς Άλεος έμεινε έγκυος με τον Ηρακλή. Ο Άλεος προσπάθησε να σκοτώσει μητέρα και βρέφος αλλά σώθηκαν και βρέθηκαν στην αυλή του βασιλιά της Μυσίας Τεύθραντα, παντρεύτηκε την Αυγή και υιοθέτησε τον μικρό Τήλεφο.[8] Σύμφωνα με μια πηγή οι Δελφοί είχαν δώσει στον Άλεος χρησμό ότι αν η Αυγή αποκτήσει γιο θα σκοτώσει τους δικούς του γιους, τότε την τοποθέτησε ιέρεια της Αθηνάς Αυγής ώστε να παραμείνει παρθένα.[9] Ο Ηρακλής που πέρασε ωστόσο μεθυσμένος από την Τεγέα ήρθε σε σεξουαλική επαφή μαζί της.[10] Όταν ανακάλυψε ο Άλεος ότι η κόρη του είναι έγκυος την παρέδωσε στον Ναύπλιο με εντολή να την πνίξει, εκείνος ωστόσο την πούλησε στον βασιλιά της Μυσίας Τεύθραντα.[9] Σύμφωνα με άλλη πηγή η Αυγή διατήρησε μυστική την εγκυμοσύνη της και γέννησε το παιδί κρυφά στον ναό, όταν το ανακάλυψε ο Άλεος έβαλε μητέρα και βρέφος σε ένα κασόνι και τους έριξε στην θάλασσα.[11][12] Σύμφωνα με μερικές πηγές το βρέφος έφτασε στην Μυσία μαζί με την Αυγή, ο Τεύθρας παντρεύτηκε την μητέρα του, το υιοθέτησε και τον όρισε διάδοχο.[9] Σε άλλες πηγές αφέθηκε έρημο στο Όρος Παρθένιο είτε από τον παππού του, είτε από την μητέρα του πριν την ρίξουν στην θάλασσα.[13][14] Ο Τήλεφος σώθηκε επειδή τον ανέθρεψε ένα Ελάφι, όταν μεγάλωσε πήγε στην Μυσία και βρήκε την μητέρα του.[15] Σύμφωνα με μερικές πηγές πριν φύγει θανάτωσε τους θείους του, γιους του Άλεου όπως του είχε προμηνύσει ο ίδιος ο χρησμός.[16]
Αγκαίος
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Όταν ο Άλεος ήταν υπέργηρος οι γιοι του Αμφιδάμας και Κηφεύς έφυγαν για την Αργοναυτική εκστρατεία με στόχο να βρουν το Χρυσόμαλλο δέρας. Ο μεγαλύτερος γιος του Λυκούργος παρέμεινε να φροντίζει τον πατέρα του και έστειλε στην θέση του τον γιο του Αγκαίο. Ο Άλεος ήθελε να εμποδίσει τον εγγονό του να πάει με τους Αργοναύτες και έκρυψε τα όπλα του, παρουσιάστηκε όμως μπροστά στον Ιάσονα με δέρμα αρκούδας και ένα διπλό τσεκούρι.[17] Ο Αγκαίος αργότερα συμμετείχε στο κυνήγι του Καλυδώνιου κάπρου αλλά δέχτηκε επίθεση από το ζώο και πέθανε.[18] Ο Παυσανίας στην εποχή του περιγράφει την σκηνή στον ναό της Αλέας Αθηνάς στην Τεγέα, ο Αγκαίος τραυματισμένος με το τσεκούρι πεσμένο, δίπλα ο αδελφός του Έποχος του συμπαραστεκόταν.[19] Η ιστορία του Άλεος και του εγγονού του Αγκαίου έχει μεγάλες ομοιότητες με την ιστορία που είχε περιγράψει αργότερα ο Ηρόδοτος σχετικά με τον βαθύπλουτο βασιλιά της Λυδίας Κροίσο και τον γιο του Άτυ.[20] Ο Κροίσος είχε δει στον ύπνο του ότι ο γιος του θα σκοτωνόταν από ένα βέλος, για αυτό προσπαθούσε με κάθε μέσο να τον εμποδίσει να συμμετέχει στο κυνήγι της τοπικής φοβερής αρκούδας. Ο Άτυς καθησύχασε τον πατέρα του με το επιχείρημα ότι ο θάνατος από αρκούδα δεν έχει καμιά σχέση με τον θάνατο από βέλος, ο Κροίσος το δέχτηκε. Στην διάρκεια του κυνηγιού ωστόσο ο ανεψιός του και σωματοφύλακας του Άδρηστος του Μίδα τον τραυμάτισε κατά λάθος θανάσιμα με το βέλος του, ο χρησμός επαληθεύτηκε και ο Άδραστος αυτοκτόνησε επί τόπου.[21]
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ «Lycurgus» (Ρωσικά)
- ↑ Παυσανίας, 8.4.1–2, 8.4.4; Βιβλιοθήκη Απολλόδωρου, 3.8.2, 3.9.1
- ↑ Hesiod fr. 129 Merkelbach–West numbering, Most, σσ. 148–151
- ↑ Παυσανίας, 8.4.3, 8.4.5, 8.4.7–8
- ↑ Παυσανίας, 8.23.1
- ↑ Παυσανίας, 8.4.8, 8.45.4
- ↑ Παυσανίας, 8.4.8; Βιβλιοθήκη Απολλόδωρου, 3.9.1
- ↑ Gantz, σσ. 428–431
- ↑ 9,0 9,1 9,2 Garagin and Woodruff, σ. 286
- ↑ Collard and Cropp, σσ. 260, 264–265, Rosivach, σσ. 43–44, Webster, σ. 238–240
- ↑ Collard and Cropp (2), σσ. 194–195; σ. 131
- ↑ Παυσανίας, 8.4.9
- ↑ Βιβλιοθήκη Απολλόδωρου, 2.7.4, 3.9.1
- ↑ Διόδωρος Σικελιώτης, 4.33.9, 4.33.11
- ↑ Collard and Cropp (2), σσ. 194–195, Page, σσ. 131–133, Webster, σ. 238
- ↑ Lloyd-Jones σ. 33, Jebb I, σσ. 47–48
- ↑ Απολλώνιος ο Ρόδιος, Αργοναυτικά, 1.161-171
- ↑ Απολλώνιος ο Ρόδιος, Αργοναυτικά, 1.8.2
- ↑ Παυσανίας, 8.45.6–7
- ↑ Ηρόδοτος, 1.34
- ↑ Βιβλιοθήκη Απολλόδωρου, 1.8.2, 3.13.2
Πηγές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Apollodorus, The Library with an English Translation by Sir James George Frazer, F.B.A., F.R.S. in 2 Volumes, Cambridge, MA, Harvard University Press; London, William Heinemann Ltd. 1921.
- Apollonius Rhodius, The Argonautica, Jason and the Argonauts, Translated by R.C. Seaton, Forgotten Books, 2007.
- Collard, Christopher and Martin Cropp, Euripides Fragments: Aegeus–Meleanger, Loeb Classical Library (June 30, 2008).
- Collard, Christopher and Martin Cropp (2), Euripides Fragments: Oedipus–Chrysippus, Other Fragments, Loeb Classical Library (June 30, 2008).
- Diodorus Siculus, Diodorus Siculus: The Library of History. Translated by C. H. Oldfather. Twelve volumes. Loeb Classical Library. Cambridge, MA: Harvard University Press; London: William Heinemann, Ltd. 1989.
- Gantz, Timothy, Early Greek Myth: A Guide to Literary and Artistic Sources, Johns Hopkins University Press, 1996.
- Garagin, M., P. Woodruff, Early Greek Political thought from Homer to the Sophists, Cambridge 1995.
- Grenfell, Bernard P., Arthur S, Hunt, The Oxyrhynchus Papyri Part XI, London, Egypt Exploration Fund, 1915. Internet Archive.
- Heres, Huberta, "The Myth of Telephos in Pergamon" in Pergamon: The Telephos Frieze from the Great Altar, Volume 2, by Renée Dreyfus, Ellen Schraudolph, University of Texas Press, 1996.
- Herodotus; Histories, A. D. Godley (translator), Cambridge: Harvard University Press, 1920;
- Huys, Marc, The Tale of the Hero Who Was Exposed at Birth in Euripidean Tragedy: A Study of Motifs, Cornell University Press (December 1995).
- Hyginus, Gaius Julius, The Myths of Hyginus. Edited and translated by Mary A. Grant, Lawrence: University of Kansas Press, 1960.
- Jebb, Richard Claverhouse, W. G. Headlam, A. C. Pearson, The Fragments of Sophocles, Cambridge University Press, 2010, 3 Volumes.
- Lloyd-Jones, Hugh, Sophocles Fragments Volume 1, edited and translated by Hugh Lloyd-Jones, Harvard University Press 1996.
- Most, Glenn W., Hesiod II, Harvard University Press, 2006.
- Ovid, Ovid: Heroides - Amores, translated by Showerman, Grant. Loeb Classical Library Volume 41. Cambridge, MA, Harvard University Press; London, William Heinemann Ltd. 1931.
- Ovid, Metamorphoses, Brookes More. Boston. Cornhill Publishing Co. 1922.
- Page, Denys Lionel, Sir, Select Papyri, Harvard University Press.
- Pausanias, Description of Greece. W. H. S. Jones (translator). Loeb Classical Library. Cambridge, MA: Harvard University Press; London, William Heinemann Ltd. (1918).
- Pausanias, Description of Greece with an English Translation by W.H.S. Jones, Litt.D., and H.A. Ormerod, M.A., in 4 Volumes. Cambridge, MA, Harvard University Press; London, William Heinemann Ltd. 1918.
- Pausanias, Graeciae Descriptio. 3 vols. Leipzig, Teubner. 1903.
- Quintus Smyrnaeus, Quintus Smyrnaeus: The Fall of Troy, Translator: A.S. Way; Harvard University Press, Cambridge MA, 1913.
- Rosivach, Vincent J., When a Young Man Falls in Love: The Sexual Exploitation of Women in New Comedy, Psychology Press, 1998.
- Strabo, Geography, translated by Horace Leonard Jones; Vol. 6, Books 13–14 Cambridge, Massachusetts: Harvard University Press; London: William Heinemann, Ltd. (1924).
- Webster, Thomas Bertram Lonsdale, The Tragedies of Euripides, Methuen & Co, 1967.
- Winnington-Ingram, Reginald Pepy, Sophocles: An Interpretation, Cambridge University Press, 1980.