Ζάανεν
| Κατσίκα Ζάαεν | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||
| Κατάσταση διατήρησης | ||||||||
|
Εξημερωμένο
| ||||||||
| Συστηματική ταξινόμηση | ||||||||
|
Η Ζάανεν (γερμανικά: Saanenziege, γαλλικά: Chèvre de Gessenay) είναι ελβετική φυλή γαλακτοπαραγωγών αιγών, η οποία κατάγεται από την κοιλάδα του ομώνυμου ποταμού στο Καντόνι της Βέρνης. Η φυλή αυτή είναι μια από τις πλέον υψιπαραγωγές και έχει εξαχθεί σε πολλές χώρες ανά τον κόσμο. Ο πληθυσμός της στην Ελβετία είναι μικρότερος από 14.000,[1] ενώ σε παγκόσμια κλίμακα εκτιμάται στα 900.000 άτομα περίπου.[2]
Μορφολογικά χαρακτηριστικά
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Πρόκειται για την πιο μεγαλόσωμη ελβετική φυλή αιγών. Το ύψος ακρωμίου στους τράγους κυμαίνεται γύρω στα 90 cm και στις αίγες γύρω στα 80 cm, ενώ το βάρος είναι 75 kg και 50 kg αντίστοιχα.[1][3] Το τρίχωμα είναι βραχύ και ολόλευκο, αλλά στο δέρμα του μαστού και της μουσούδας μπορεί να υπάρχουν μαύρες κηλίδες.[4] Το προφίλ του κεφαλιού είναι ευθύ ή ελαφρώς κοίλο, ενώ τα αυτιά είναι όρθια με κατεύθυνση μπροστά και προς τα πάνω.[1]
Τα ζώα συνήθως δε φέρουν κέρατα, αλλά υπάρχουν και κερασφόρα.[1] Στους ακέρατους πληθυσμούς έχει παρατηρηθεί μεγάλη συχνότητα ερμαφρόδιτων ατόμων.[3][4]
Αποδόσεις
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η μέση παραγωγή γάλατος ανέρχεται σε περίπου 838 kg ανά γαλακτική περίοδο, η οποία διαρκεί 264 ημέρες κατά μέσο όρο,[1] ενώ έχουν αναφερθεί και ζώα τα οποία υπερβαίνουν τα 1000 kg.[3] Η λιποπεριεκτικότητα του παραγόμενου γάλακτος παρουσιάζει σημαντική διακύμανση αλλά είναι χαμηλή, γύρω στο 3,2-3,6%.[5][6][7] Η μέση πρωτεϊνοπεριεκτικότητα ανέρχεται σε ποσοστό 2,9%.[7]
Πρόκειται για φυλή ιδιαίτερα γόνιμη. Τα θηλυκά μπορούν να χρησιμοποιηθούν για αναπαραγωγή στους 12-13 μήνες[7][3] και γεννούν κατά μέσο όρο 1,8 μικρά.[1]
Εξαγωγή και διασταυρώσεις
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Η φυλή Ζάανεν έχει εξαχθεί σε πάνω από ογδόντα χώρες.[2] Ήδη από τα τέλη του 19ου και τις αρχές του 20ού αιώνα, χρησιμοποιήθηκε για βελτίωση ντόπιων φυλών σε πολλά κράτη. Μεταξύ αυτών ήταν η Γερμανία, αρχής γενομένης την δεκαετία του 1890, η Ολλανδία, πριν από το 1910, και οι ΗΠΑ, όπου τα πρώτα ζώα έφτασαν το 1904.[1][8] Σήμερα, σε πολλές από αυτές τις χώρες έχουν δημιουργηθεί εγχώριες υποφυλές, όπως η Γαλλική, η Ολλανδική, η Ισραηλίτικη και η Βρετανική Ζάανεν.[1] Στην Ελλάδα, έχουν επίσης εισαχθεί ζώα της φυλής.[3]
Παρότι η εκτροφή σε τροπικές περιοχές δεν ενδείκνυται λόγω της ευπάθειας στην έντονη ηλιακή ακτινοβολία, έχει εισαχθεί σε μέρη όπως η Ινδία, η Νιγηρία, η Μαλαισία, η Βενεζουέλα, η Νότια Αφρική και η Αιθιοπία.[4][9]
Στη Νέα Ζηλανδία, έχει δημιουργηθεί η Μαύρη Ζάανεν, η οποία στα μέσα της δεκαετίας του 1980 αναγνωρίστηκε ως ξεχωριστή φυλή.[1]
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 1,6 1,7 1,8 Porter, V· Alderson, L· Hall, S.J.G.· Sponenberg, D.P. (2016). Mason's World Encyclopedia of Livestock Breeds and Breeding. CABI. ISBN 9781845934668.
- ↑ 2,0 2,1 «Transboundary breed: Saanen». Domestic Animal Diversity Information System of the Food and Agriculture Organization of the United Nations (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 23 Ιουνίου 2017.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Ρογδάκης, Εμμανουήλ (2006). Γενική Ζωοτεχνία. Αθήνα: Εκδόσεις Σταμούλη. σελ. 136. ISBN 960-351-674-0.
- ↑ 4,0 4,1 4,2 Peacock, C.P. (1996). Improving Goat Production in the Tropics: A Manual for Development Workers. Oxfam. σελ. 279. ISBN 9780855982690.
- ↑ «British Saanen». British Goat Society. Ανακτήθηκε στις 23 Ιουνίου 2017.
- ↑ Maroteau, C.; Palhière, I.; Larroque, H.; Clément, V.; Ferrand, M.; Tosser-Klopp, G.; Rupp, R. (2014-05-01). «Genetic parameter estimation for major milk fatty acids in Alpine and Saanen primiparous goats» (στα English). Journal of Dairy Science 97 (5): 3142–3155. doi:. ISSN 0022-0302. http://linkinghub.elsevier.com/retrieve/pii/S0022030214001556.
- ↑ 7,0 7,1 7,2 «Saanen/Αίγα/Ελβετία». www.efabis-greece.gr. Ανακτήθηκε στις 23 Ιουνίου 2017.[νεκρός σύνδεσμος]
- ↑ Gillespie, James R· Flanders, Frank (2009). Modern livestock and poultry production. Cengage Learning. ISBN 1428318089. 231582146.
- ↑ Solomon, A.K· Grum, G· Haile, A· Rischkowsky, B.A· Solomon, G· Dessie, T. (2014). Review of goat research and development projects in Ethiopia. ILRI. σελ. 11. ISBN 9291463604.