tutmak

From Wiktionary, the free dictionary
Jump to navigation Jump to search

Turkish

[edit]

Etymology

[edit]

From Ottoman Turkish طوتمق (tutmak, “to hold, keep, catch, take, seize, capture, imprison, preserve, retain, occupy, fill, hire, esteem, account, advice, govern”), from Proto-Turkic *tut- (“to grasp”).[1]

Cognate with Old Turkic 𐱃𐰆𐱃 (tut-, “to keep, catch, own”), Azerbaijani tutmaq (“to catch, keep”), Bashkir тотоу (totow, “to keep, hold”), Chuvash тытма (tytma, “to keep, hold”), Khakas & Shor тударға (tudarğa, “to keep, hold, catch, seize, rule, hold back”), Kyrgyz тутуу (tutuu, “to catch”), Turkmen tutmak (“to hold, keep, catch, hire, fill”), Tuvan тудар (tudar, “to hold, catch, grab”), Uzbek tutmoq (“to take, hold, catch”), Yakut тут (tut, “to hold, seize, grab, catch”).

Pronunciation

[edit]
  • IPA(key): /tutmɑk/
  • Audio:(file)

Verb

[edit]

tutmak (third-person singular simple present tutar)

  1. (transitive) to hold; to take hold of; to grip; to grab
  2. (transitive) to catch, hunt
  3. (transitive) to rent, hire, take on, employ
  4. (transitive) to hold back; to restrain
  5. (transitive) to look after, watch over
  6. (transitive) to take up, cover, envelop, fill
  7. (transitive) to back, support, approve of, like
  8. (transitive) to keep (one's promise, one's word)
  9. (transitive) to accord with, be consistent with, jibe with, agree with
  10. (transitive) to do, make sth. (in a certain way)
  11. (intransitive) (for someone's curse) to be realized, come true, come to pass
  12. (intransitive) (for something) to total, come to a total of, come to, amount to, add up to
  13. (intransitive) (for an amount of time) to pass
  14. (intransitive) to stick, adhere

Conjugation

[edit]
Conjugation of tutmak (aorist in -V²r)

Note: Actual conjugations can be more complex than tables below. Compound forms with the auxiliary olmak not shown. See also Appendix:Turkish suffixes#Verbs.

Positive declarative
infinitive tutmak
impersonal participle imperfective tutan
perfective tutmuş
prospective tutacak
personal participle non-prospective tuttuğum tuttuğun tuttuğu tuttuğumuz tuttuğunuz tuttukları
prospective tutacağım tutacağın tutacağı tutacağımız tutacağınız tutacakları
verbal noun tutma
way of doing tutuş
singular plural
1st person 2nd person 3rd person 1st person 2nd person 3rd person
ben sen o biz siz onlar
indicative present aorist tutarım tutarsın tutar tutarız tutarsınız tutarlar
imperfective tutuyorum tutuyorsun tutuyor tutuyoruz tutuyorsunuz tutuyorlar
past perfective tuttum tuttun tuttu tuttuk tuttunuz tuttular
imperfective tutuyordum tutuyordun tutuyordu tutuyorduk tutuyordunuz tutuyorlardı (or tutuyordular)
future tutacağım tutacaksın tutacak tutacağız tutacaksınız tutacaklar
inferential perfective tutmışım tutmışsın tutmış tutmışız tutmışsınuz tutmışlar
aorist tutarmışım tutarmışsın tutarmış tutarmışız tutarmışsınız tutarlarmış (or tutarmışlar)
imperfective tutuyormuşum tutuyormuşsun tutuyormuş tutuyormuşuz tutuyormuşsunuz tutuyorlarmış
conditional simple tutsam tutsan tutsa tutsak tutsanız tutsalar
perfective tutsaydım tutsaydın tutsaydı tutsaydık tutsaydınız tutsaydılar
optative tutayım tutasın tuta tutalım tutasınız tutalar
progressive tutmaktayım tutmaktasın tutmakta tutmaktayız tutmaktasınız tutmaktalar
necessitative tutmalıyım tutmalısın tutmalı tutmalıyız tutmalısınız tutmalılar
imperative tut tutsun tutun tutsunlar
Positive interrogative
singular plural
1st person 2nd person 3rd person 1st person 2nd person 3rd person
ben sen o biz siz onlar
indicative present aorist tutar mıyım? tutar mısın? tutar mı? tutar mıyız? tutar mısınız? tutarlar mı?
imperfective tutuyor muyum? tutuyor musun? tutuyor mu? tutuyor muyuz? tutuyor musunuz? tutuyorlar mı?
past perfective tuttum mu? tuttun mu? tuttu mu? tuttuk mu? tuttunuz mu? tuttular mı?
imperfective tutuyor muydum? tutuyor muydun? tutuyor muydu? tutuyor muyduk? tutuyor muydunuz? tutuyorlar mıydı?
future tutacak mıyım? tutacak mısın? tutacak mı? tutacak mıyız? tutacak mısınız? tutacaklar mı?
inferential perfective tutmuş muyum? tutmuş musun? tutmuş mu? tutmuş muyuz? tutmuş musunuz? tutmuşlar mı?
aorist tutar mıymuşım? tutar mıymuşsın? tutar mıymuş? tutar mıymuşız? tutar mıymuşsınız? tutarlar mıymış?
imperfective tutuyor muymuşum? tutuyor muymuşsun? tutuyor muymuş? tutuyor muymuşuz? tutuyor muymuşsunuz? tutuyorlar mıymış?
conditional simple tutsam mı? tutsan mı? tutsa mı? tutsak mı? tutsanız mı? tutsalar mı?
perfective tutsa mıydım? tutsa mıydın? tutsa mıydı? tutsa mıydık? tutsa mıydınız? tutsalar mıydı?
progressive tutmakta mıyım? tutmakta mısın? tutmakta mı? tutmakta mıyız? tutmakta mısınız? tutmaktalar mı?
necessitative tutmalı mıyım? tutmalı mısın? tutmalı mı? tutmalı mıyız? tutmalı mısınız? tutmalılar mı?
Negative declarative
infinitive tutmamak
impersonal participle imperfective tutmayan
perfective tutmamış
prospective tutmayacak
personal participle non-prospective tutmadığım tutmadığın tutmadığı tutmadığımız tutmadığınız tutmadıkları
prospective tutmayacağım tutmayacağın tutmayacağı tutmayacağımız tutmayacağınız tutmayacakları
verbal noun tutmama
way of doing tutmayuş
singular plural
1st person 2nd person 3rd person 1st person 2nd person 3rd person
ben sen o biz siz onlar
indicative present aorist tutmam tutmazsın tutmaz tutmayız tutmazsınız tutmazlar
imperfective tutmuyorum tutmuyorsun tutmuyor tutmuyoruz tutmuyorsunuz tutmuyorlar
past perfective tutmadım tutmadın tutmadı tutmadık tutmadınız tutmadılar
imperfective tutmuyordum tutmuyordun tutmuyordu tutmuyorduk tutmuyordunuz tutmuyorlardı
future tutmayacağım tutmayacaksın tutmayacak tutmayacağız tutmayacaksınız tutmayacaklar
inferential perfective tutmamışım tutmamışsın tutmamış tutmamışız tutmamışsınız tutmamışlar
aorist tutmazmışım tutmazmışsın tutmazmış tutmazmışız tutmazmışsınız tutmazlarmış
imperfective tutmuyormuşum tutmuyormuşsun tutmuyormuş tutmuyormuşuz tutmuyormuşsunuz tutmuyorlarmış
conditional simple tutmasam tutmasan tutmasa tutmasak tutmasanız tutmasalar
perfective tutmasaydım tutmasaydın tutmasaydı tutmasaydık tutmasaydınız tutmasaydılar
optative tutmayayım tutmayasın tutmaya tutmayalım tutmayasınız tutmayalar
progressive tutmamaktayım tutmamaktasın tutmamakta tutmamaktayız tutmamaktasınız tutmamaktalar
necessitative tutmamalıyım tutmamalısın tutmamalı tutmamalıyız tutmamalısınız tutmamalılar
imperative tutma tutmasın tutmayın tutmasınlar
Negative interrogative
singular plural
1st person 2nd person 3rd person 1st person 2nd person 3rd person
ben sen o biz siz onlar
indicative present aorist tutmaz mıyım? tutmaz mısın? tutmaz mı? tutmaz mıyız? tutmaz mısınız? tutmazlar mı?
imperfective tutmuyor muyum? tutmuyor musun? tutmuyor mu? tutmuyor muyuz? tutmuyor musunuz? tutmuyorlar mı?
past perfective tutmadım mı? tutmadın mı? tutmadı mı? tutmadık mı? tutmadınız mı? tutmadılar mı?
imperfective tutmuyor muydum? tutmuyor muydun? tutmuyor muydu? tutmuyor muyduk? tutmuyor muydunuz? tutmuyorlar mıydı?
future tutmayacak mıyım? tutmayacak mısın? tutmayacak mı? tutmayacak mıyız? tutmayacak mısınız? tutmayacaklar mı?
inferential perfective tutmamış mıyım? tutmamış mısın? tutmamış mı? tutmamış mıyız? tutmamış mısınız? tutmamışlar mı?
aorist tutmaz mıymışım? tutmaz mıymışsın? tutmaz mıymış? tutmaz mıymışız? tutmaz mıymışsınız? tutmazlar mıymış?
imperfective tutmuyor muymuşum? tutmuyor muymuşsun? tutmuyor muymuş? tutmuyor muymuşuz? tutmuyor muymuşsunuz? tutmuyorlar mıymış?
conditional simple tutmasam mı? tutmasan mı? tutmasa mı? tutmasak mı? tutmasanız mı? tutmasalar mı?
perfective tutmasa mıydım? tutmasa mıydın? tutmasa mıydı? tutmasa mıydık? tutmasa mıydınız? tutmasalar mıydı?
progressive tutmamakta mıyım? tutmamakta mısın? tutmamakta mı? tutmamakta mıyız? tutmamakta mısınız? tutmamaktalar mı?
necessitative tutmamalı mıyım? tutmamalı mısın? tutmamalı mı? tutmamalı mıyız? tutmamalı mısınız? tutmamalılar mı?

Derived terms

[edit]
[edit]

References

[edit]
  1. ^ Starostin, Sergei, Dybo, Anna, Mudrak, Oleg (2003) “*tut-”, in Etymological dictionary of the Altaic languages (Handbuch der Orientalistik; VIII.8), Leiden, New York, Köln: E.J. Brill
Retrieved from "https://en.wiktionary.org/w/index.php?title=tutmak&oldid=79626316"