Demokratia Popola Respubliko Jemeno
Demokratia Popola Respubliko Jemeno Suda Jemeno | |||||||||||||||||||||
Origina nomo: | |||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
جمهورية اليَمَنْ الديمُقراطية الشَعْبِيّة
Ĝumhūrījat al-Jaman ad-Dīmuqrāṭījah aŝ-Ŝa'bījah | |||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||
historia lando • popolrespubliko | |||||||||||||||||||||
Geografio
| |||||||||||||||||||||
Ĉefurbo: | |||||||||||||||||||||
Areo:
|
332 970 km² 1990
| ||||||||||||||||||||
Loĝantaro | |||||||||||||||||||||
Kvanto de loĝantoj:
|
2 585 484 1990
| ||||||||||||||||||||
Nacia konsisto:
|
|||||||||||||||||||||
Ŝtat-strukturo | |||||||||||||||||||||
sudjemena dinaro
| |||||||||||||||||||||
Pereo:
|
Unuiĝo de Jemeno
| ||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||
La Demokratia Popola Respubliko Jemeno (arabe جمهورية اليمن الديمقراطية الشعبية) estis ŝtato sur la teritorio de Suda Jemeno, kiu ekzistis inter la jaroj 1967 kaj 1990. Post la atingo de ŝtata sendependeco la lando unue nomiĝis "Popola Respubliko Jemeno", sed tri jarojn pli poste alprenis la plenan nomon, kiun ĝi tenis ĝis la jaro 1990.
La Demokratia Popola Respubliko Jemeno sub gvido de marksisma unueca partio sekvis komunisman politikon kaj havis proksimajn rilatojn kun la eŭropaj komunisme gviditaj ŝtatoj de la Varsovia Kontrakto kaj aparte kun ties gvida ŝtato Sovetunio. Kun la Jemena Araba Respubliko en Norda Jemeno kaj kun Sauda Arabio plurfoje ekzistis armitaj konfliktoj ĉe la ŝtataj limoj. Kun Sauda Arabio dum 1976 kaj pli poste ankaŭ kun Kuvajto la lando subskribis interkonsentojn pri paco, kaj sekve de tio la lando interalie ankaŭ de Sauda Arabio ricevis ekonomian helpon. Ankaŭ kun la same arabia ŝtato Omano ekzistis konfliktoj, kiam dum milito en Omano, kiu daŭris ĝis la jaro 1975, socialisma gerila movado estis subtenita de la Popola Respubliko.
Dum 1986 ene de la unueca partio pro konfliktoj rilate al la politika malfermo de la lando ekestis dusemajna armita civila milito, kiu kaŭzis la morton de miloj da civitanoj kaj gvidis al la malpotencigo kaj mortigo de la ŝtata ĉefo Ali Nasser Muhammad (1980–1986), kiu estis subteninta aparte proksimajn rilatojn al Sovetunio. Kiam la komunismaj reĝimoj de Orienta Eŭropo kaj fine ankaŭ la reĝimo de Sovetunio inter la jaroj 1989 kaj 1991 unu post la alia kolapsis, la Demokratia Popola Respubliko Jemeno politike kaj ekonomie alproksimiĝis al la Jemena Araba Respubliko en Norda Jemeno kaj fine la 22-an de majo 1990 la du partoj de Jemeno unuiĝis. Provo de la lasta ŝtata ĉefo de la komunisma Suda Jemeno, Haidar Abu Bakr al-Attas denove apartigi la du landopartojn, fiaskis dum 1994. Kontraste al la grandaj politikaj tensioj, kiuj regis inter Okcidenta kaj Orienta Germanio ĝis la jaro 1989 aŭ inter Suda kaj Norda Koreio ankoraŭ nun, la rilatoj inter Norda kaj Suda Jemeno tamen ĉiam estis relative amikaj, kaj jam dum 1972 estis subskribita interkontrakto pri iam posta reunuiĝo de la lando.
Ŝtataj ĉefoj de la Demokratia Popola Respubliko Jemeno
- Kahtan Mohammed al-Ŝaabi (30-a de novembro 1967 ĝis 22-a de junio 1969)
- Salim Ali Rubai (23-a de junio 1969 ĝis 26-a de junio 1978)
- Ali Nasser Muhammad (1-a de julio 1978 ĝis 27-a de decembro 1978)
- Abdel Fattah Ismail (27-a de decembro 1978 ĝis 21-a de aprilo 1980)
- Ali Nasser Muhammad (21-a de aprilo 1980 ĝis 24-a de januaro 1986)
- Haidar Abu Bakr al-Attas (24-a de januaro 1986 ĝis 22-a de majo 1990)