[go: nahoru, domu]

Saltu al enhavo

Rabdismo

El Vikipedio, la libera enciklopedio
Rabdisto en Francio dum la 18-a jarcento

Rabdismo estas divenado per rabdo, aŭ divenvergo, cele al malkovro de grundakvo, enterigitaj metaloj aŭ erco, gemoj, subgrundaj tombejoj aŭ aliaj diversaj kaŝitaj objektoj sen uzo de sciencaj aparatoj aŭ iloj.

Dum antikveco, rabdoj estis uzataj por pridemandi diojn. Oni scias ke rabdismo por trovi akvon aŭ metalojn estis praktikata en Germanio ekde la 15-a jarcento. Alĥemiistoj atribuas al tiuj praktikoj magiajn povojn. Marteno Lutero kondamnas rabdismon ĉar ĝi estus okultisma kaj tiel oponus la unuan ordonon. Rabdismo, kiel aliaj divenartoj estis malpermesitaj dum la inkviziciaj procesoj (1701). La kutimo estas komuna dum la 18-a kaj 19-a jarcento en Eŭropo, sed malkutimiĝas dum la 20-a jarcento. Disponi pri puto estis la ĉefa rimedo por certiĝi pri akvoprovizo, kaj rabdismo estis la plej komuna tekniko por determini kie la puto estos fosita. En la 1960-oj, la marista infanterio de Usono uzis rabdojn en Vietnamio por trovi armilojn kaj subgrundajn tunelojn.

Moderna scienco taksas rabdismon kiel pseŭdosciencon kaj asertas ke akvotrovado estas pura hazardo. Tiu aserto baziĝas sur multnombraj, duoble blindaj sciencaj eksperimentoj.

Por la franca fizikisto Yves Rocard, aŭtoro de verko eldonita en 1962 Le signal du sourcier (La signalo de la rabdisto), rabdoj rolas kiel detektilo de nekonscia manotremblado kaŭzita far geofizikaj variadoj de la tera magneta kampo. Ĉeesto de subgrundaj akvoj sufiĉe modifus magnetan kampon por ebligi sensivajn personojn ilin percepti. Li eldonis en 1989 sian lastan prian verkon : La Science et les sourciers (Scienco kaj rabdistoj).