Utah
Utah | |||
---|---|---|---|
State of Utah | |||
Ereserkia: Utah, This Is the Place (en) | |||
Goiburua: Industry | |||
| |||
Map_of_USA_UT.svg | |||
Geografia | |||
Hiriburua eta hiri handiena | Salt Lake City 40°45′0″N 111°53′0″W | ||
Azalera | 219.887 Ura %3,21 | ||
Punturik altuena | King's Peak (en) | ||
Punturik sakonena | Beaver Dam Wash (en) | ||
Kontinentea | Ipar Amerika | ||
Mugakideak | Nevada, Idaho, Wyoming, Colorado, Arizona eta Mexiko Berria | ||
Administrazioa | |||
Gobernadorea | John Huntsman | ||
Legebiltzarra | Utah State Legislature (en) | ||
Epai autoritatea | Utah Supreme Court (en) | ||
Demografia | |||
Biztanleria | 3.271.616 (2020) | ||
Dentsitatea | Adierazpen errorea: Ustekabeko < eragilea bizt/km² | ||
Hizkuntza ofizialak | ikusi
| ||
Erabilitako hizkuntzak | ikusi
| ||
Ezkontzeko adina | genero guztiak: 18 | ||
Derrigorrezko eskolaratzea | -18 | ||
Ekonomia | |||
BPG nominala | 194.985.800.000 $ (2020) 192.519.200.000 $ (2019) Adierazpen errorea: Ustekabeko < eragileaAdierazpen errorea: Hitz ezezaguna "br" (2019) | ||
Historia | |||
Sorrera data: 1896ko urtarrilaren 4a | |||
Bestelako informazioa | |||
Ordu eremua | ikusi
| ||
utah.gov |
Utah Ameriketako Estatu Batuetako erdi-mendebaldeko estatu bat da. Hiriburua, eta hiri nagusia, Salt Lake City da.
Mugak: iparraldean, Idaho eta Wyoming; ekialdean, Colorado; mendebaldean, Nevada; hegoaldean, Arizona.
Geografia
Iparraldean, Wyoming-eko estatuarekin muga egiten duen eremuan, Uinta mendiak daude (Kings Peak, 4.114 m); Wasatch mendiak, iparraldetik hegoaldera, (Timpanogos, 3.660 m), eta mendebaldean lautada zabal bat hedatzen da, Great Basin deitua (bertan daude Aintzira Gazi Handia eta Aintzira Gazi Handiko basamortua). Gainerakoa, lurraldearen erdia baino gehiago, Colorado ibaiaren arroak hartzen du. Hegoaldean eta hego-ekialdean ere mendi handiak daude: Delano Peak (3.730 m), Mount Ellen (3.487 m) eta Mount Peale (3.989 m). Ekialdetik mendebalera Colorado, Green (aurrekoaren adarra), Price (Green ibaiaren adarra) eta Sevier dira ibai garrantzitsuenak. Lurralde lehorra da, oro har, baina hego-mendebaldeko eremuan klima tropikala da nagusi.
Biztanleria
Iparraldeko Ogden hiritik Provo hiria bitarteko lur-eremuan bizi dira biztanle gehienak. 1970-1980ko urteetan % 38 ugaldu zen biztanleria (Estatu Batuetako epe horretako batez besteko demografia-hazkundea baino hiru bider handiagoa). Biztanleen % 1 indiarrak dira, % 4 hispanoak eta gainerakoak ingeles jatorrikoak. Erlijioari dagokionez, mormoiak dira biztanleen bi herenak.
Ekonomia
Nekazaritza (garia, garagarra, artoa), meategin ustiaketa (kobrea, berilioa, urrea, zilarra, uranioa, molibdenoa, beruna, ikatza, petrolioa) eta industria (janari-industria, garraiorako tresneria, ordenagailuak, metalurgia, kimika, petrolio-findegiak) eta merkataritza dira ekonomia-jarduera nagusiak.
Historia
XVIII. mendean espainiar konkistatzaileak iritsi zirenean, shoshone indiarrak bizi ziren lurraldean. 1821. urtean, Mexikoko erresumaren barne zegoen, eta 1848. urtean Estatu Batuetako kide egin zen, mormoiak bertan egokitu eta urtebetera alegia.
Artikulu hau Ameriketako Estatu Batuetako geografiari buruzko zirriborroa da. Wikipedia lagun dezakezu edukia osatuz. |
Erreferentziak
- Artikulu honen edukiaren zati bat Lur hiztegi entziklopedikotik edo Lur entziklopedia tematikotik txertatu zen 2011/12/28 egunean. Egile-eskubideen jabeak, Eusko Jaurlaritzak, hiztegi horiek CC-BY 3.0 lizentziarekin argitaratu ditu, Open Data Euskadi webgunean.