ઓરકુટ
વિકિપીડિયાના માપદંડ મુજબ આ લેખને ઉચ્ચ કક્ષાનો બનાવવા માટે તેમાં સુધારો કરવાની જરુર છે. તેમાં ફેરફાર કરીને તેને સુધારવામાં અમારી મદદ કરો. ચર્ચા પાના પર કદાચ આ બાબતે વધુ માહિતી મળી શકે છે. (February 2009) |
ચિત્ર:Orkut - login.png The new Orkut interface | |
પ્રકાર | Social Network Service |
---|---|
પ્રાપ્ત છે | Portuguese and other 39 languages |
માલિક | |
બનાવનાર | Orkut Büyükkökten |
વેબસાઇટ | http://www.orkut.com/ |
એલેક્સા ક્રમાંક | 67[૧] |
વ્યવસાયિક? | Yes |
નોંધણી | required |
શરૂઆત | 22 January 2003 |
હાલની સ્થિતિ | Active |
ઓરકુટ એ ગૂગલ દ્વારા ચલાવવામાં આવતી સોશિયલ નેટવર્કિંગ સાઇટ (social networking service) છે. તેને તેના સર્જક અને [[ગૂગલ|ગૂગલના કર્મચારી ઓરકૂટ બ્યૂકકોકટેન (Orkut Büyükkökten) પરથી આ નામ આપવા]] (Google)માં આવ્યું છે. આ સર્વિસનો મુખ્ય હેતુ નવા મિત્રો બનાવવા અને સંબંધને જાળવી રાખવાનો છે.ઓરકુટ અન્ય નેટવર્કિંગ સાઇટ (networking sites) સમાન જ છે.ઓક્ટોબર ૨૦૦6થી ઓરકુટે તેના વપરાશકર્તાને આમંત્રણ વિના એકાઉન્ટ શરૂ કરવા પરવાનગી આપી છે.
ઓરકુટ બ્રાઝિલ (Brazil)માં સૌથી વધુ અને ભારત (India)માં બીજા ક્રમની સૌથી વધુ મુલાકાત લેવાતી સાઇટ છે.ભારતમાં સૌથી વધુ વપરાશકર્તા કોલેજ અને હાઇસ્કૂલના વિદ્યાર્થી છે.ઓરકુટનું શરૃઆતનું ટાર્ગેટ માર્કેટ અમેરિકા હતુ, પરંતુ હવે તેના સૌથી વધુ વપરાશકર્તા બ્રાઝિલ અને ભારતમાં છે.[૨]મે 2008ના આંકડા પ્રમાણે ઓરકુટના 53.86 ટકા વપરાશકર્તા બ્રાઝિલ (Brazil)માં જ્યારે 16.97 %[૩] વપરાશકર્તા ભારતમાં હતા. આ ઉપરાંત 23.4 % ટ્રાફિક બ્રાઝિલ (Brazil)માંથી જ્યારે 18.૦ % [૪]ટ્રાફિક ભારતમાંથી આવે છે. ૨૦૦8માં બ્રાઝિલમાં 2 કરોડ 3૦ લાખ લોકોનું ઓરકુટમાં એકાઉન્ટ છે. [૫]
ઓરકુટમાં શરૂઆતનું વડું મથક [[કેલિફોર્નિયા |કેલિફોર્નિયા]] (California) હતું. પરંતુ ઓગસ્ટ 2008માં ગૂગલે એવી જાહેરાત કરી ઓરકુટનું સમગ્ર સંચાલન [[બ્રાઝિલ |બ્રાઝિલ]] (Brazil)ના શહેર બેલો હોરિઝોન્ટ (Belo Horizonte)માંથી ગૂગલ બ્રાઝિલ દ્વારા કરવામાં આવશે. બ્રાઝિલમાં વપરાશકર્તાની બહોળી સંખ્યા અને કાયદાકીય બાબતોને કારણે આ નિર્ણય લેવામાં આવ્યો હતો. [૬][૭][૮][૯]
ઇતિહાસ
[ફેરફાર કરો]22 જાન્યુઆરી (January 22), 2003 (2003)ના તુર્કી (Turkish)ના સોફ્ટવેર એન્જિનીયર ઓરકુટ બ્યૂકકોકટેન (Orkut Büyükkökten) દ્વારા ગૂગલના સ્વતંત્ર પ્રોજેક્ટ તરીકે ઓરકુટ લોન્ચ કરવામાં આવ્યું હતું. કોમ્યુનિટી મેમ્બરશિપ પહેલા માત્ર આમંત્રણ મળવા પર (ઇન્વિટેશન ઓન્લી) ચાલતી હતી. પ્રથમ વર્ષે અમેરિકા (United States)માં વપરાશકર્તાની સંખ્યા સૌથી વધુ હતી. બ્રાઝિલ (Brazil)ના લોકો કાનોકાન (word of mouth)થી વધુને વધુ લોકોને મિત્રોને આમંત્રણ આપવા લાગતા બ્લોગોસ્ફીયર (blogosphere)ની શરૂઆત થઇ હતી.આ પછી અમેરિકા કરતાં બ્રાઝિલમાં વપરાશકર્તાની સંખ્યા વધવા લાગી હતી અને બ્રાઝિલમાં પ્રચંડ લોકપ્રિયતા મળવા લાગી હતી. અમેરિકાના લોકોનો આ પછી માયસ્પેસ (MySpace)અને ફ્રેન્ડસ્ટર (Friendster) જેવી આ પ્રકારની અન્ય સાઇટ્સ તરફ ઝુકાવ વધ્યો હતો. આ ઘટના બાદ ઇંગ્લિશ બ્લોગોસ્ફીયરમાં બ્રાઝિલિયન્સની ટીકા કરવાના પ્રમાણમાં વધારો જોવા મળ્યો હતો. [૧૦][૧૧][૧૨]
આ પછી બ્રાઝિલમાં ઓરકૂટ વપરાશકર્તાની સંખ્યામાં સતત વધારો થવા લાગ્યો હતો. મોટાભાગના બ્રાઝિલિયન્સે ઓરકુટમાં એકાઉન્ટ શરૂ કરતાં બ્રાઝિલમાં ઓરકુટ ખૂબ જ લોકપ્રિય બની ગયું હતું. [[બ્રાઝિલ |બ્રાઝિલ]] (Brazil)માં ઓરકુટની સફળતાનું રહસ્ય જાણવા તેના સર્જક ઓરકુટ બ્યુકોકટેને (Orkut Büyükkökten) 2007[૧૩]માં બ્રાઝિલની મુલાકાત લીધી હતી.2007માં ભારત (India)માં ઓરકુટની લોકપ્રિયતામાં ભારે વધારો થયો હતો. જેમણે બ્રાઝિલિયન્સની વધુ સંખ્યા છતાં ડર અનુભવ્યો નહોતો. મોબાઇલ વપરાશકર્તા સરળતાથી ઓરકુટનો ઉપયોગ કરી શકે તે માટે 'm.orkut.com'. શરૂ કરવામાં આવ્યું છે. જે વપરાશકર્તાની ઇન્ટરનેટ સ્પિડ ઓછી હોય તેમના માટે 2008માં -વ્યૂ ઓરકુટ ઇન ધ લાઇટર વર્ઝન સેટિંગ શરૂ કરવામાં આવ્યું છે. ખૂબ જ ઓછા સમયમાં ઓરકુટ નંબર-વન વેબસાઇટ બની ગઇ છે. એવો પણ દાવો કરવામાં આવે છે કે ઓરકુટની એડસેન્સ રેવન્યુ જનરેશન સિસ્ટમથી ગૂગલને તોતિંગ નફો થાય છે.
==ફિચર્સ
==
!
colspan="4" style="font-size:117.6%;" |
વપરાશકર્તા રેન્કિંગ દેશવાર | ||||
!colspan="4" style="font-size:117.6%;" | 31 માર્ચ, 2004[૧૪]ના ઓરકુટ વપરાશકર્તા | ||||
અમેરિકા (United States) | <div style="width:51.36px; height:1em; background:blue; border:1px solid black;" | 51.36% | |||
[[જાપાન | જાપાન]] (Japan) | <div style="width:7.74px; height:1em; background:white; border:1px solid black;" ||7.74% | |||
[[બ્રાઝિલ | બ્રાઝિલ]] (Brazil) | <div style="width:5.16px; height:1em; background:yellow; border:1px solid black;" | 5.16% | ||
[[નેધરલેન્ડ્સ | નેધરલેન્ડ્સ]] (Netherlands) | <div style="width:4.10px; height:1em; background:orange; border:1px solid black;" | 4.10% | ||
યુનાઇટેડ કિંગડમ (United Kingdom) | <div style="width:3.72px; height:1em; background:red; border:1px solid black;" | 3.72% | |||
!colspan="4" style="font-size:117.6%;" | ડિસેમ્બર 2009,2008 પ્રમાણે ઓરકુટના વપરાશકર્તા | ||||
[[બ્રાઝિલ | બ્રાઝિલ]] (Brazil) | style="width:100px;" | <div style="width:51.18px; height:1em; background:yellow; border:1px solid black;" | 51.02% | |
[[ભારત | ભારત]] (India) | <div style="width:17.40px; height:1em; background:#ff9933; border:1px solid black;" | 17.54% | ||
[[અમેરિકા | અમેરિકા]] (United States) | <div style="width:17.46px; height:1em; background:blue; border:1px solid black;" | 11.35% | ||
[[પાકિસ્તાન | પાકિસ્તાન]] (Pakistan) | <div style="width:1.01px; height:1em; background:green; border:1px solid black;" | 14.00% | ||
[[અફઘાનિસ્તાન | અફઘાનિસ્તાન]] (Afghanistan) | <div style="width:1.01px; height:1em; background:green; border:1px solid black;" | ૦.49% | ||
[[યુનાઇટેડ કિંગડમ | યુનાઇટેડ કિંગડમ]] (United Kingdom) | <div style="width:0.49px; height:1em; background:red; border:1px solid black;" | ૦.48% | ||
[[જાપાન | જાપાન]] (Japan) | <div style="width:0.43px; height:1em; background:white; border:1px solid black;" | ૦.43% | ||
પોર્ટુગલ (Portugal) | <div style="width:0.39px; height:1em; background:crimson; border:1px solid black;" | ૦.40% | |||
જર્મની (Germany) | <div style="width:0.39px; height:1em; background:chrome; border:1px solid black;" | ૦.40% | |||
[[ઓસ્ટ્રેલિયા | ઓસ્ટ્રેલિયા]] (Australia) | <div style="width:0.39px; height:1em; background:crimson; border:1px solid black;" | ૦.39% |
વપરાશકર્તા સૌપ્રથમ પ્રોફાઇલ તૈયાર કરે છે, જેમાં તેણે પોતાના વિષે "સોશિયલ", :પ્રોફેશનલ" અને "પર્સનલ" માહિતી આપવાની હોય છે. વપરાશકર્તા ઓરકુટ પ્રોફાઇલમાં કેપશન સાથે ફોટા અપલોડ કરી શકે છે. વપરાશકર્તા યુ ટ્યુબ (YouTube) કે ગૂગલ વિડીયો (Google Video)માંથી પોતાની પ્રોફાઇલમાં વિડીયો પણ અપલોડ કરી શકે છે. જેમાં તેની પાસે વપરાશકર્તાની કોમ્યુનિટી માટે નિયંત્રિત અથવા અનિયંત્રિત પોલ તૈયાર કરવાના વધારાના વિકલ્પ પણ હોય છે. લોકોને એકત્ર કરવા જી ટોક (GTalk) (ગૂગલનું ઇન્સ્ટન્ટ મેસેન્જર) તેમજ ઓરકૂટમાં ચેટિંગ અને ફાઇલ શેરિંગ કરી શકાય છે.
સ્ક્રેપબૂક
[ફેરફાર કરો]ઓફલાઇન અને ઓનલાઇન ચેટિંગ માટે ઓરકુટ કોમ્યુનીટીમાં "સ્ક્રેપિંગ" ખૂબ જ લોકપ્રિય છે. ડિસેમ્બર 2007માં સ્ક્રેપ આવે કે તરત જ પોપ અપ એલર્ટ આવે તેવી સિસ્ટમ શરૂ કરવામાં આવી છે. સ્ક્રેપફિચરનો ઉપયોગ ક્યારેક ચેટિંગ માટે પણ કરવામાં આવે છે.
કોમ્યુનિટિસ
[ફેરફાર કરો]ઓરકુટમાં અન્ય એક ફિચર "કોમ્યુનિટીસ (Communities)"નું હોય છે. જેની પણ પાસે ઓરકુટનું એકાઉન્ટ છે તે કોમ્યુનિટી શરૂ કરી શકે છે. જેમાં કોઇ પણ ચર્ચા રજૂ કરી શકે છે, કોઇ ઇવેન્ટની જાણ કરી શકે છે, સવાલ પૂછી શકે છે તેમજ ગેમ્સ રમી શકે છે. ઓરકુટમાં એક કરોડ કરતાં પણ વધુ કોમ્યુનિટી હોય છે જેમાં પિઝા અને પાસ્તાની કોમ્યુનિટીનો પણ સમાવેશ થઇ જાય છે. ઓરકુટ સાઇટ શરૂ કરાઇ તેના ૨૪ કલાકમાં જ પાંચ કોમ્યુનિટીની શરૂઆત થઇ ગઇ હતી. 24 માર્ચ, 2008ના ભારતીય સમય 4: 25 ( +5: 30 જીએમટી) પ્રમાણે ઓરકુટમાં કુલ 47,092,584 જેટલી કોમ્યુનિટી હતી. કોંમ્યુનિટીસમાં સર્ચ ટોપિક ફિચરની શરૃઆત કર્યા બાદ ઓરકુટ કોમ્યુનિટિસમાં ફિલ્મ, પુસ્તકની વેબસાઇટ લિંકના સોર્સ આપવામાં આવે છે. કોમ્યુનિટી મેમ્બર્સ પોલ તૈયાર કરી શકે છે અને તેમાં અન્ય સભ્યને પણ આમંત્રણ આપી શકે છે.
અન્ય કેટલાક વધારાના પાસાં
[ફેરફાર કરો]મેમ્બર્સ પોતાની મરજી મુજબનું મિત્રોનું ગ્રુપ બનાવી શકે છે. આ ઉપરાંત કોઇ પણ સભ્ય પોતાના મિત્રનો ફેન બની શકે છે. તેમજ તેનો મિત્ર "વિશ્વસનીય", "કૂલ", "સેક્સી" છે તે માટે ૧ થી ૩માં માર્ક આપી શકે છે. (આઇકનમાં માર્ક આપીને) આ બાબત પછી ટકાવારીને આઘારે ગણવામાં આવે છે. [[ફેસબૂક |ફેસબુક]] (Facebook)માં મેમ્બર પોતાના જ નેટવર્કમાં હોય તેની પ્રોફાઇલ જોઇ શકે છે. જેની સામે ઓરકુટમાં કોઇ પણ વ્યક્તિ કોઇની પણ પ્રોફાઇલની મુલાકાત લઇ શકે છે. અલબત્ત તે વિઝીટરનું નામ ઇગ્નોર લિસ્ટમાં શામેલ હોય તો તે પ્રોફાઇલ જોઇ શકતો નથી.( નોંધ: આ ફિચરમાં તાજેતરમાં ફેરફાર કરવામાં આવ્યો છે જે મુજબ વપરાશકર્તા પાસે પોતાની પ્રોફાઇલ કોણ જોઇ શકે તેવો વિકલ્પ આપવામાં આવે છે. ) મહત્વપુર્ણ રીતે, દરેક સભ્ય તેની પ્રોફાઈલની પસંદગી(પ્રેફરન્સીસ)તેની રીતે કરી શકે છે તેમજ મિત્રો કે અન્યના ઓરકૂટ એકાઉન્ટમાં દેખાતી તેની માહિતીને નિયંત્રિત કરી શકે છે.(મિત્રોની યાદીમાં નહીં.)અન્ય એક પાસું એ છે કે કોઇ પણ મેમ્બર અન્ય મેમ્બરને "ક્રશ લિસ્ટ"માં સામેલ કરી શકે છે. બંને મેમ્બર એકબીજાના "ક્રશ લિસ્ટ"માં આવી જાય તો તેની જાણ આ બંને મેમ્બર્સને કરવામાં આવે છે.
જ્યારે યુઝર્સ લોગ ઈન થાય છે ત્યારે તેમના ફ્રેન્ડ લીસ્ટમાં જે પ્રમાણે લોકો સાઇટ પર લોગ ઈન થયા હોય છે તે ક્રમમાં દેખાય છે. જેણે સૌથી છેલ્લે લોગ ઈન કર્યું હોય છે તે વ્યકિત લીસ્ટમાં પ્રથમ દેખાય છે.[૧૫]ઓરકુટની સામે અન્ય પણ સાઈટો છે જેમ કે માય સ્પેસ (MySpace) અને [[ફેસબૂક |ફેસબુક]] (Facebook)ઓરકુટની સીધી સ્પર્ધા[[નીંગ | નિંગ]] (Ning) સાથે છે. જે ઓરકુટ કોમ્યુનિટી જેવી જ કોમ્યુનિટી ઉભી કરવાની તક આપે છે.
ઓરકુટ રીડીઝાઈન
[ફેરફાર કરો]24 ઓગસ્ટ 2007ના રોજ ઓરકુટે રીડીઝાઈનની જાહેરાત કરી. આ નવી ડીઝાઈનમાં યુઆઈ(Ui) (UI)માં રાઉન્ડ કોર્નર અને સોફ્ટ કલર હતા તેમજ ઉપર ડાબી બાજુ નાનો લોગો પણ હતો. રીડીઝાઈનની જાહેરાત ઓરકુટના સત્તાવાર બ્લોગ (Blog)પર કરવામાં આવી. 30 ઓગસ્ટ 2007 સુધીમાં મોટાભાગના ઓરકુટના વપરાશકર્તાઓએ આ પરિવર્તન અનુભવ્યું હતું. તેઓએ પોતાની પ્રોફાઈલ નવી ડીઝાઈનમાં નિહાળી હતી. 31 ઓગસ્ટ, 2007 ઓરકુટે નવા ફીચર જાહેર કર્યા જેમાં મિત્રો જોવાની સવલતમાં સુધારો કરવામાં આવ્યો હતો. વપરાશકર્તાના હોમ પેજ પર 9 મિત્રોને દર્શાવવામાં આવતા હતા તેમજ તમારા મિત્રની મુખ્ય વસ્તુઓ પ્રોફાઈલ પીક્ચરની નીચે દર્શાવવામાં આવતી હતી. આ ઉપરાંત નામો વિવિધ ભાષાઓ જેવી કે : હિન્દી, બંગાળી, મરાઠી, તમિળ અને તેલુગુમાં દર્શાવવાની સુવિધા પણ આપવામાં આવી હતી.પ્રોફાઈલ ફોટો નીચે જ એક બટન આપવામાં આવ્યું છે ( તેમજ દરેક પેજ પર બ્લુ સેટીંગ લિંક આપવામાં આવી છે.)જે દ્વારા પ્રોફાઈલને એડીટ કરી શકાય છે.
4 સપ્ટેમ્બર, 2007ના રોજ ઓરકુટે વધુ નવી સુવિધાઓ ઉમેરવાની જાહેરાત કરી. હવે હોમપેજ (homepage)પર તમે તમારા મિત્રએ કરેલી અપડેટ જોઈ શકો છો. જ્યાં તમારા મિત્રએ જ્યારે પણ પોતાની પ્રોફાઈલના નામમાં, ફોટામાં, કે વિડીયોમાં અપડેટ કરી હોય તરત જ તમને તેની જાણ થઈ જાય છે. આ ઉપરાંત, તમે કેટલીક વસ્તુઓ બધાને ન દર્શાવવા માંગતા હોવ તો ઓરકુટે સેટિંગ પેજમાં ઓપ્ટ આઉટ બટન દ્વારા આવી સગવડ આપી છે. સ્ક્રેપ (Scrap)(ઓરકુટમાં મેસેજને સ્ક્રેપ તરીકે ઓળખાય છે. ) પણ એચટીએમએલ (HTML)સાથે સાંકળવામાં આવ્યું જેથી યુઝર્સ વધુ સારી રીતે વાતચીત કરી શકે છે. 8 નવેમ્બર 2007, ના રોજ ઓરકુટે તેમના ભારતીય યુઝર્સ માટે દિવાળીની શુભેચ્છાઓ અનોખા અંદાજમાં આપી હતી. જે દ્વારા તેઓ લાલ કલરની થીમ દ્વારા ઓરકુટના દેખાવને બદલી શકતા હતા. 2008ના એપ્રિલ ફુલ દિવસે ઓરકુટે તેનું નામ તેના વેબપેજ પર બદલીને યોગર્ટ કરી દીધુ જે દેખીતી રીતે જ મજાક હતો. 2 જુન 2008ના રોજ ઓરકુટે થીમીંગ એન્જીનને લોંચ કર્યું હતું જેમાં કેટલીક ડીફોલ્ટ થીમ [૧૬]હતી. આ સાથે ઓરકુટમાં છેવટે ફોટો ટેગીંગ પણ શરૂ કરવામાં આવ્યું.
ઓરકુટ એપ્લીકેશન
[ફેરફાર કરો]16 એપ્રિલ 2008ના રોજ ઓરકુટે ઈન્ડિયામાં વપરાશકર્તાને એપ્લિકેશનનો લાભ આપવાનો શરૂ કર્યો. આ બાદ વિવિધ તબક્કે વિશ્વભરમાં એપ્લિકેશનની શરૂઆત કરવામાં આવી. [૧૭] હાલમાં ઓરકુટે ઘણી બધી એપ્લિકેશન લોંચ કરી છે. [ક્યારે?]જેમાંથી ઘણી-ખરી ઓપન સોશિઅલ (OpenSocial) દ્વારા ફ્રેન્ડસ્ટર (Friendster) સાથે વહેંચવામાં આવી છે.
ઓરકુટનો ઇતિહાસ
[ફેરફાર કરો]ફ્લડર્સ અને ખોટી પ્રોફાઈલો
[ફેરફાર કરો]અન્ય સોશિઅલ નેટવર્ક વેબસાઈટોની જેમ ઓરકુટ પર પણ કેટલીય ખોટી પ્રોફાઈલો અસતિત્વમાં છે. [૧૮]જેલની સજાના અભાવે તેમજ વપરાશકર્તાની ઘણી મોટી સંખ્યાને કારણે આવી પ્રોફાઈલોને દુર કરી શકાતી નથી. અને જો દુર કરવામાં આવે તો તે સરળતાથી ફરીથી અસતિત્વમાં આવી જાય છે. આ પ્રોફાઈલો સામાન્ય રીતે ટ્રોલ (troll), સ્પામ (spam), તોફાન કરવા કે માત્ર મજા ખાતર બનાવવામાં આવે છે. એકથી વધુ પ્રોફાઈલ ધરાવતા કેટલાય યુઝર્સ હોય છે. કેટલાકે તો મોટા પ્રમાણોમાં આવી નકલી પ્રોફાઈલો બનાવી હો છે.
2005માં ઓરકુટમાં અદ્રશ્ય પ્રોફાઈલ, કોમ્યુનિટી, અને ટોપીક દેખાવવાની શરૂઆત થઈ હતી. આ બધી કરામત એચટીએમ (HTML)દ્વારા કરવામાં આવતી હતી. કેટલાક કોડમાંથી છટકીને તેમજ એક બાય એક પીક્શેલ ફોટા દ્વારા સાઈટને મોનિટર કરી રહેલા એન્જીનને મુર્ખ બનાવતા હતા. [૧૯]આ બધી કરામતને પછી દુર કરવામાં આવી. તેમજ પ્રોફાઈલ ઈમેજ ડાઈમેન્શનને પણ નીચી લાવી દેવામાં આવી છે.
ઓગસ્ટ 2005માં એક બ્રાઝિલ (Brazil)ના નાગરિક દ્વારા ઓરકુટને પરેશાન કરવા માટેડેલ્ફી પ્રોગ્રામિંગ લેંગ્વેજ (Delphi)માં ફ્રીવેર (freeware) પ્રોગ્રામ ફ્લ્ડટુડો(પોર્ટુગીઝ (Portuguese)માં ટુડોનો અર્થ બધું જ થાય છે. ) બનાવવામાં આવ્યો હતો. સરળતાથી ડાઉનલોડ થઈ શકતો હોવાથી યુઝર્સમાં આ ઝડપથી પ્રસરી ગયો હતો.( સૌથી પ્રસિદ્ધ ફ્લ્ડટુડો વર્ઝન 1.2, 1.5, 2.0, 2.2 હતા.) આ પ્રોગ્રામ હજારો સ્પામર્સ ઉપયોગ કરતા હતા જેથી સપ્ટેમ્બર અને ઓક્ટોબર 2005 દરમિયાન ઓરકુટ પર સ્પાર્મે તરખાટ મચાવ્યો. આ ઉપરાંત અન્ય એક સ્ક્રેપ ફ્લ્ડર હતું..જાવામાં બનાવવામાં આવેલા(પ્રચલિત વર્ઝન 2.4, 3.3, અને 5.1) "કાર્બલ કોપી સ્ક્રેપર" અને "બ્લાઈન્ડ કાર્બન કોપી સ્ક્રેપર" (જેને સીસીએસ અને બીસીસીએસ (CCS & BCCS)તરીકે ઓળખવામાં આવે છે.) મોટાભાગની ઓરકુટ કોમ્યુનિટીમાં ઉપલબ્ધ હતા. આ પ્રકારના પ્રોગ્રામોનો મુળ હેતું એક જ પ્રકારના સ્ક્રેપને બધા જ મિત્રોને એક જ સમયે મોકલવાનો હતો પરંતુ તેનો દુરઉપયોગ સ્પાર્મર્સે કર્યો
ઓરકુટનો દુરઉપયોગ વધતા ડેવલપર્સે આ સમસ્યાને દુર કરવા માટે કેટલાક નવા ફીચર ઉમેર્યા. આ ફિચરમાં એવી સગવડ હતી કે વપરાશકર્તાને બે કે તેથી વધુ ટોપીક કે સ્ક્રેપબુક એન્ટ્રી મોકલી શકે નહીં. જેને કારણે યુઝર્સે નવા સ્ક્રેપ બુક એન્ટ્રી કે ટોપીક પોસ્ટ કરતા પહેલા રાહ જોવી પડતી હતી. અને જ્યારે પણ સ્ક્રેપબુક એન્ટ્રી હાઈપરલિંક વાળી હોય ત્યારે કાપ્ટચા (captcha)નો ઉપયોગ કરવામાં આવ્યો.તેમજ કોમ્યુનિટી સંચાલકોને વધુ અધિકારો આપવામાં આવ્યા જેથી તેઓ વપરાશકર્તા પર સીધો પ્રતિબંધ ફરમાવી શકે. કોમ્યુનિટી મોડરેટરો ડેવલપર્સ આવા વપરાશકર્તાને દુર કરશે તેવો આધાર રાખતા હતા તેન જગ્યાએ અધિકારની રૂએ તેઓ આવા વપરાશકર્તાને પ્રતિબંધ ફરમાવી શકે તેમ હતા.
હાલમા ઓરકુટનો ઉપયોગ વિવિધ નફરત ફેલાવતા ગ્રુપ (hate group) દ્વારા કરતો હોવાનો વિવાદ ચાલી રહ્યો છે. ઝેરી રેસિઝમ(વંશવાદ) અને ધર્માંધ જુથો દાવો કરે છે કે તેઓનો ઘણો મોટો અનુયાયી વર્ગ ઓરકુટ પર છે. ઘણી હેટ કોમ્યુનિટીઓરેસિઝમ (racism), નાઝીવાદ (Nazism) અને શ્વેત સર્વોપરિતા (white supremacy) પર કેન્દ્રીત હતી જેથી ગાઈડલાઈનના ભંગ બદલ દુર કરી દેવામાં આવી છે.
2005માં, રેસિઝમ (racism)ના વિવિધ કિસ્સાઓ (cases)પોલીસના ધ્યાનમાં લાવવામાં આવ્યા તેમજ કેટલાક બ્રાઝીલીયન મીડિયા (media)માં પણ ચમક્યા. [૨૦]2006માં ઓરકુટ પર કાળા આફ્રિકનો (Black African)વિરુદ્ધ બદનક્ષીભર્યું કન્ટેન્ટ મુકવા બદલ બ્રાઝીલની કોર્ટે 20 વર્ષના એક વિદ્યાર્થી (student)ને રેસિઝમ (racism) બદલ દોષી ઠેરવવામાં આવ્યો. આ દ્વારા આવા કેસોમાં ન્યાયનો દરવાજો ખુલી ગયો. [૨૧]બ્રાઝીલની કોર્ટે માર્ચ 2006માં ગૂગલને કોર્ટમાં હાજર રહીને ઓરકુટ પર નોંધાયેલા ગુનાને સમજાવવા કહ્યું હતું. [૨૨]
ધર્મ વિરુદ્ધ (Anti-religion) અને રાષ્ટ્ર વિરુદ્ધ તેમજ સમુદાય વિરુદ્ધ (anti-ethnic)ના હેટ ગ્રુપોને શોધી કાઢવામાં આવ્યા હતા. તાજેતરમાં જ ભારતની એક કોર્ટે આવા ગ્રુપો મામલે ગૂગલને એક નોટીસ ઈસ્યુ કરી હતી. રાજકીય જુથો દ્વારા ઉભા કરવામાં આવેલા વાંધા બાદ મુંબઈ (Mumbai)પોલીસે ઓરકુટ પર પ્રતિબંધ મુકવાની માંગ કરી હતી. કેટલાક રાજકીય નેતાઓ અને જાણીતી હસ્તીઓને બદનામ કરતા ગ્રુપો પણ પ્રકાશમાં આવ્યા છે. તેમજ 2005માં કેટલાક વંશીય ગ્રુપોને લગતા પણ કેસ નોંધાયા હતા.તેઓ તામિલ (Tamil)વિરુદ્ધના જુથો હતા. તાજેતરમાં જ તામિલ વિરુદ્ધના જુથના એક સભ્યને શોધી કાઢવામાં આવ્યો છે.
રાજ્ય નિયંત્રણ
[ફેરફાર કરો]ઓરકુટઈરાન (Iran)માં ઘણી લોકપ્રિય છે પરંતુ હાલમાં તેના પર ઈરાનમાં સરકાર દ્વારા પ્રતિબંધ મુકવામાં આવ્યો છે. (blocked by the government)સત્તાવાર રીપોર્ટ મુજબ આ પ્રતિબંધ રાષ્ટ્રની સુરક્ષાને લઈને તેમજ ડેટીંગ અને મેચ મેકિંગને લઈને ઈસ્લામ (Islam)અને સમુદાય (ethical)ને કારણે લગાવવામાં આવ્યો છે. તો આ બ્લોકને દુર કરીને ઈરાનીયન યુઝર્સ ઓરકુટ વાપરી શકે તે માટે orkutproxy.com (હાલમાં બંધ) જેવી સાઈટો બનાવવામાં આવી હતી. તેમજ અન્ય વેબસાઈટો જેવી કે યાહુ ગ્રુપ (Yahoo! Groups)અને ગૂગલ ગ્રુપ (Google Groups)માં પણ કેટલીક કોમ્યુનિટી છે જેઓ ઈરાનના ચોક્કસ સ્થળો પરથી ઓરકુટ સાઈટ પર લઈ જાય છે. આમ છંતા સરકારે ઓરકુટને બ્લોક કરેલા રસ્તાને પાસ કરી દેવામાં આવે ત્યારે સાઈટ અજાણ્યા પ્રોક્સી પરના એચટીટીપીએસ (HTTPS) પેજને બંધ કરી છે. હાલમાં સામાન્ય વપરાશકારો માટે ઈરાનમાં આ સાઈટ જોવી અશક્ય બની છે. [૨૩] ઓરકુટના બ્લોકેજ બાદ ઘણી વેબસાઈટો ઈરાનમાં હાજર છે જેઓ ઓરકુટ જેવા જ સોશિઅલ નેટવર્કિંગ મોડલ મુજબ છે. જેમા માયપાર્ડીસ ક્લુબ (Cloob) અને બહાનેહનો સમાવેશ થાય છે. [૨૪]
ઓગસ્ટ 2006ના રોજ સયુંકત આરબ અમિરાત (United Arab Emirates) ઈરાનને પગલે ચાલીને ઓરકુટ પર પ્રતિબંધ ફરમાવી દીધો.જો કે આ બ્લોક 2006ના ઓક્ટોબરમાં ઉઠાવી લેવામાં આવ્યો હતો.3 જુલાઈ 2007 ગલ્ફ ન્યુઝે (Gulf News) ફરીથી ઓરકુટ કોમ્યુનિટી વિરુદ્ધ ફરિયાદ કરતા સભ્યોની ફરિયાદો પ્રસિદ્ધ કરી. જે કોમ્યુનિટીની ફરિયાદ કરાઈ હતી તેમાં દુબઈ સેક્સ કોમ્યુનિટીનો સમાવેશ થતો હતો. આ ફરિયાદ ટેલિકોમ મંત્રાલયઈટીસલાટ (Etisalat)ના ધ્યાનમાં લાવવામાં આવી. [૨૫]4 જુલાઈ 2007ના રોજ ઈટીસલાટે સાઈટ પર ફરી નવેસરથી પ્રતિબંધ લગાવી દીધો[૨૬]. ગૂગલે સયુંકત આરબ અમિરાત સાથે આ બાબતે વાતચીત કરવાની ખાતરી આપી હોવા છંતા આ પ્રતિબંધ યથાવત રહ્યો હતો[૨૭]. સાઉદી અરેબિયા (Saudi Arabia)માં પણ ઓરકુટ પર બ્લોક લગાવવામાં આવ્યો હતો. દરમિયાન બહેરીન (Bahrain)નું સંચાર મંત્રાલય પણ ઓરકુટ પર પ્રતિબંધ લાદવા ભારે દબાણ હેઠળ હતું. [૨૮]
અંગત
[ફેરફાર કરો]આ પહેલા ઓરકુટમાં દરકે સભ્ય અન્ય સભ્યના બધા જ ફોટા, વિડીયો અને સ્ક્રેપ જોઈ શકતો હતો, પણ આ દ્વારા ફોટા અને વિડીયોને ખોટી માહિતી સાથે ઈન્ટરનેટ પર મુકી દેતા લોકોને પ્રોત્સાહન મળતું હતું. જેમાં મોટાભાગે મહિલાના વલ્ગર પીક્ચર્સ હતા. આ ઉપરાંત સ્ક્રેપ્સ આસાનીથી વાંચી શકાતા હતા. હાલ સ્ક્રેપ્સ, પીક્ચર્સ, વિડીયો કે ટેસ્ટિમોનિયલમાં પ્રાઇવસી (privacy) જળવાઇ રહે તે માટે કેટલાક વિશેષ ફિચર્સ આપવામાં આવે છે. હાલ વપરાશકર્તા માટે ફ્રેન્ડ્સ/ફ્રેન્ડ્સ ઓફ ફ્રેન્ડ્સ/એવરીવન ઇન ધ નેટવર્ક જેવી પ્રાઇવસી આપવામાં આવે છે. ડિસેમ્બર-૨૦૦૮થી શરૃ કરવામાં આવેલા એક નવા ફિચર પ્રમાણે માત્ર કેટલાક ફ્રેન્ડ્સ કે ઇ-મેલ કોન્ટેક્ટ્સના જ આલ્બમ્સ જોઇ શકે તેવું ફિચર પણ શરૃ કરવામાં આવ્યું છે. વપરાશકર્તા પોતાની પ્રોફાઇલ અમુક મિત્રો કે અમુક મર્યાદિત ક્ષેત્રના લોકો જોઇ શકે તેવું પણ ફિચર આપવામાં આવ્યું છે. આ મિત્રો કે મર્યાદિત ક્ષેત્ર સિવાયના લોકો તે વપરાશકર્તાની માહિતી મેળવી શકતા નથી.
એક સામાન્ય અભિપ્રાય[કોણ?] એ પણ છે કે સૌથી વધુ વપરાશકર્તા ધરાવતા બ્રાઝિલ અને ભારતમાંથી માત્ર ભારતીયોને અન્યની પ્રોફાઇલમાંથી અંગત માહિતી જાણવામાં રસ હોય છે. બીજી તરફ બ્રાઝિલમાં ઓપન સોસાયટી (open society) હોવાથી તેમને અન્યની અંગત માહિતી જાણવામાં વધારે રસ હોતો નથી. હકીકત એ પણ છે કે, બ્રાઝિલ અને ભારતમાં પોતાની અંગત માહિતી છુપાવતા વપરાશકર્તાની સંખ્યા લગભગ એકસમાન છે. એકમાત્ર ફરક એ છે કે બ્રાઝિલમાં આ માટે એક વિશેષ કોમ્યુનિટી તૈયાર કરવામાં આવી છે જેને "ક્વેર પ્રાયવસિડેડ ?નામ આપવામાં આવ્યુ છે. સેઇ ડુ ઓરકુટ ("વોન્ટ પ્રાઇવસી ?ગેટ આઉટ ઓફ ઓરકુટ") અગેઇનસ્ટ અધર પીપલ'સ પ્રાઇવસી. .
હેકિંગને રોકવા હવે દરેક ઓરકુટ યુઆરએલ(URL) (URL) વિશેષ રીતે એન્ક્રિપ્ટ (encrypted) (સુરક્ષીત) કરવામાં આવ્યા છે. જે ક્રેક કરવું ખૂબ જ મુશ્કેલ હોય છે. આ ઉપરાંત એક્સટર્નલ જાવા સ્ક્રિપ્ટ (JavaScript)ને રોકવા દરેક યુઆરએલ "#"ને હોય છે.
સલામતી અને સુરક્ષા
[ફેરફાર કરો]અન્ય XSS (XSS) ના ઉપયોગને કારણે ડિસેમ્બર 2007માં લાખો લોકોની તેની અસર થઇ હતી. જેમાં કોઇ વપરાશકર્તા અમુક સ્ક્રેપ વાંચે કે તરત જ પરવાનગી વિના કોઇ કોમ્યુનિટીમાં સભ્ય બની જતો હતો. જે વપરાશતકર્તાને તેની અસર થઇ હોય તેના એકાઉન્ટમાંથી તેના ફ્રેન્ડ્સ લિસ્ટમાં સ્ક્રેપ પહોંચી જતી, જેનાથી ભારે અરાજક્તા સર્જાઇ.
MW.Orc worm(વોર્મ)
[ફેરફાર કરો]19 જૂન,2006ના ફેસ ટાઇમ સિક્યુરિટી લેબના રિસર્ચર્સ ક્રિસ્ટોફર બોયડ અને વેઇન પોર્ટરે વાયરસ શોઘ્યો હતો, MW.Orc[૨૯]આ વાયરસથી ઓરકુટ વડે તે વપરાશકર્તાની બેંકની માહિતી, યુઝરનેમ અને પાસવર્ડ જાણી શકાતા હતા. યુઝરને જેપીઇએજી(JPEG) (JPEG) ફાઇલ દ્વારા આ પ્રકારના અટેક કરવામાં આવતો હતો. આ પ્રકારના ઇન્ફેક્શનથી વપરાશકર્તાના કોમ્પયુટરમાં એક જ પ્રકારની બે ફાઇલ ઇનસ્ટોલ થઇ જતી હતી. આ પ્રકારની ફાઇલ તૈયાર થયા બાદ વપરાશકર્તા"માય કોમ્પ્યુટર"માં ક્લિક કરે કે તેનું ઇ-મેલ બેન્કિંગ કે પાસવર્ડ વાયરસ તૈયાર કરાવનાર પાસે પહોંચી જતું હતું.
અન્ય વપરાશકર્તાની ઓરકુટ સ્ક્રેપબૂકમાં યુઆરએલ (URL) પોસ્ટ કરવાની સાથે જ ઇન્ફેક્શન આપોઆપ ફેલાઇ જાય છે. સ્કેપબૂક એક પ્રકારની ગેસ્ટબૂક છે જેમાં વપરાશકર્તા જોઇ શકે તે માટે વિઝીટર કોઇ કોમેન્ટ મૂકી શકે છે. જેમાં યુઝરને પોર્ટુગિઝ ભાષાની લીંક સાથે વધારાના ફોટો આપવાની ઓફર કરાતી હતી. આ ટેક્સ્ટ મેસેજ દરેક વપરાશકર્તા પ્રમાણે અલગ અલગ હોય છે. અંગત માહીતી ઉપરાંત આ મેલવેર દુરના વપરાશકર્તાને પીસીને કંટ્રોલ કરવા દે છે અને તેને બોટનેટ (botnet)નો એક ભાગ બનાવે છે. આ નેટવર્ક ક્ષતિગ્રસ્ત પીસીનું છે. આ મેલવેરને કારણ બોટનેટ ઈન્ફેક્ટેડ પીસીની બેન્ડવીથ (bandwidth)નો ઉપયોગ કરીને નકલી મુવી ફાઈલો વહેંચે છે. તેમજ વપરાશકર્તાની કનેક્શન સ્પીડને ધીમી કરી દે છે.
પ્રથમ એક્ઝુકેટેબલ ફાઈલ(Minhasfotos.exe)ને શરૂ કરતા બીજી બે ફાઈલો ક્રિએટ કરે છે. winlogon_.jpg અને wzip32.exe(આ ફાઈલો System32 (System32)ફોલ્ડરમાં હોય છે. જ્યારે વપરાશકર્તા માય કમ્પ્યુટર આઈકન પર ક્લીક કરે છે ત્યારે વપરાશકર્તાની અંગત માહીતી મેઈલ દ્વારા મોકલી દે છે. આ ઉપરાંત, વપરાશકર્તા એસડીસીસી બોટનેટમાં જોડાઈ જાય છે. (ફાઈલ શેરિંગ માટે ઉપયોગ) તેમજ ઓરકુટ નેટવર્કમાં જાણતા હોય તેવા વપરાશકર્તાને ઈન્ફેક્શન લીંક મોકલી દે છે. આ ઈન્ફેક્શ મેન્યુઅલ ફેલાય છે , પરંતુ આ મેલવેરમાં " જુની તારીખો" આધારીત ઈન્ફેક્શન લીંક ઈન્ફેક્ટેડ યુઝર્સના મિત્રો (friend)ની યાદી (list)માંના લોકોને મોકલવાની શક્તિ હોય છે. ગૂગલે જાહેર કરેલા નિવેદન મુજબ, આ સમસ્યાનો ઉકેલ લાવવા માટે ફેસટાઈમ ગ્રેયન્ટ્સ બ્લોગમાં જણાવ્યા પ્રમાણે કેટલાક ઉપાયો કરવામાં આવ્યા છે. [૨૯]
એચટીટીપીએસ સ્પષ્ટ નથી.
[ફેરફાર કરો]17 એપ્રિલ 2007,ની આસપાસ વપરાશકર્તાઓએ ફરિયાદ કરી કે સુરક્ષિત ઓરકુટમાં લોગઈન કરવા માટે સુરક્ષિત મનાતું એચટીટીપીએસ (https)ઉપલબ્ધ નથી. હકીકતમાં ગૂગલે મુખ્ય લોગઈન પેજ કાર્યક્ષમતા વધે તે માટે એચટીટીપીમાં બદલી નાંખ્યં હતું. પરંતુ ખરેખર લોગઈન સુરક્ષિત એચટીટીપીએસ (https)ઈનફ્રેમ (iframe) રહ્યું હતું. [૩૦]ગૂગલ દ્વારા આ માહીતી વ્યવસ્થિત રીતે ફેલાવવામાં આવી ન હતી.તેમજ વપરાશકર્તાને પણ એવી માહીતી આપવામાં આવી ન હતી કે તેમના બ્રાઉઝરમાં "સુરક્ષિત કનેક્શન" પેડલોક દેખાશે. 17 જુલાઈ 2007 વપરાશકર્તાને સુધારેલું લોગઈન પેજ એચટીટીપીએસ દ્વારા પુરૂ પાડવામાં આવ્યું.
સેશન મેનેજમેન્ટ એન્ડ ઑથન્ટિકેશન ઈસ્યું
[ફેરફાર કરો]22 જુલાઈ 2007ના રોજ સુસામ પાલ અને વિપુલ અગ્રવાલે ભેદતા બાબતે એક એડવાઝરી પ્રસિદ્ધ કરી જે ઑથન્ટિકેશન (authentication)ની બાબતે સંકળાયેલી હતી. [૩૧]સાયબર કાફેમાં ઈન્ટરનેટ કનેક્શનને લઈને ઘણા જોખમો રહ્યો છે. ઘણી વખત યુઝર્સ કામ કરતો હોય ત્યારે તેનું સેશન હાઈજેક થઈ જાય છે અને તેના એકાઉન્ટનો દુરઉપયોગ થાય છે. આ સમયે યુઝર્સ ચારે બાજુથી ઘેરાઈ (man-in-the-middle attack) જવાની લાગણી અનુભવે છે. [૩૨]હજુ ભેદતા અંગે કોઈ ઉકેલ આવી શક્યો નથી જેથી ઓરકુટ વપરાશકર્તાઓ માટે આ એક જોખમ છે.
એક અઠવાડીયા બાદ 29 જુન 2007ના રોજ સુસાલ પાલ વધુ એક એડવાઈઝરી જારી કરી જેમાં ઓરકુટ ઓથેન્ટિકેશન ઈસ્યુ તેમજ ગૂગલ અને જીમેલ સેશન્સનો ગેરકાયદે ઉપયોગ કરે છેતે વાત સમજાવવામાં આવી હતી. કેટલાક સંજોગોમાં આ એકાઉન્ટોનો ગેરકાયદે ઉપયોગ થાય છે.
સુસામ પાલની એડવાઈઝરી બાદ જોસેફ હિકે એક પ્રયોગ હાથ ધર્યો જેમાં તેણે જાણવાનો પ્રયાસ કર્યો કે યુઝર્સે લોગ આઉટ કર્યા બાદ કેટલા સમય સુધી સેશન જીવંત રહે છે. [૩૩]તેના પ્રયોગ બાદ ખબર પડી કે વપરાશકર્તા લોગ આઉટ કરે ત્યાર બાદ 14 દિવસ સુધી સેશન જીવંત રહે છે. આ દ્વારા એ પ્રતિપાદિત થયું કે હાઈજેક કરાયેલું સેશન 14 દિવસ હાઈજેકરો વાપરી શકે છે કારણ કે લોગ આઉટ કરવાથી સેશનનો અંત આવી ગયો હોતો નથી. [૩૪]
W32/KutWormer(કુટવોર્મર)
[ફેરફાર કરો]19 ડિસેમ્બર 2007ના રોજ જાવા સ્ક્રીપમાં બનાવાયેલા વોર્મે તરખળાટ મચાવવાનો શરૂ કર્યો. "રોડરીગો લાસેરડા" તરીકે ઓળખાતા બ્રાઝિલિયન યુઝર્સે વોર્મ બનાવવામાં આવ્યો હતો. આ દ્વારા યુઝર્સને તે વાયરસવાળી કોમ્યુનિટીમાં સામેલ કરી દે છે અને તેના મિત્રોની સ્કેપબુકોને ઈન્ફેક્શન લગાડી દે છે. આ વોર્મને કારણે 700,000 વપરાશકર્તા (user)ને અસર પહોંચી હતી. આ કારણે ઈન્ફેક્શન (infection)નું મોઝું ફેલાયું હતું. આ વોર્મ ઓરકુટ દ્વારા તાજેતરમાં જ આપવામા આવેલી સુવિધા દ્વારા ફેલાતો હતો. આ સુવિધા મુજબ યુઝર્સ એચટીએમએલ કોડ ધરાવતા મેસેજ લખી શકતા હતા. ફ્લેસ કે જાવા સ્ક્રીપ કન્ટેન્ટ હોય તેવા ઓરકુટ સ્ક્રેપ કરવાની સુવિધા થોડા સમય પહેલા જ શરૂ કરવામાં આવી હતી. [૩૫][૩૬] 3 માર્ચ 2008ના રોજ W32/Scrapkut નામનો વાયરસ મળી આવ્યો. આ વોર્મ ઓરકુટ વપરાશકર્તાને સ્ક્રેપ મોકલતો હતો જેમાં વોર્મ સુધી પહોંચવાની જ લીંક હતી.ઉપનામો ડાઉનલોડરબાનલોડ.ONK (GRISoft) TR/Dldr.ઓરકુટ.અ (અવીરા)ટ્રોજન-ડાઉનલોડર(A (Avira) Trojan-Downloader.)Win32.Banload.auf (IKARUS) Trojan.DL.Win32.બાનલોડ.ડીઝેટએમ(રાઈઝિંગ)ડબલ્યુ32.સ્કેપકુટ(સાઈમનટેક).
અન્ય હુમલાઓ.
[ફેરફાર કરો]અંગત આલ્બમમાં છીંડા
[ફેરફાર કરો]2007ના ડિસેમ્બર મહિનામાં બ્રાઝીલિ (Brazil)યન ક્રેકર (cracker) રોડરીગ લાસેરડાએ એક સ્ક્રીપ (script)બનાવી જે દ્વારા વપરાશકર્તા અન્ય લોકોના અંગત ફોટા પર સ્ક્રેપ કરી શકતા હતા. આ ખામી તેના સામાન્ય સ્ટ્ક્ચરને કારણે થતી હતી. ફોટો યુઆરએલ જનરેટ થતી હતી. આ આખો આઈડીયા "માસ્ટર શેખર" કહેવાતા ભારતીય ક્રેકરનો હતો. આ ક્રેકરોને કારણે ઓરકુટ ટીમને આલ્બમ અને ફોટો માટે નવી સુરક્ષિત સુવિધાઓ ઉભી કરવી પડી.
સોશિઅલ એન્જિનિયરિંગ
[ફેરફાર કરો]સોશિઅલ (social)એન્જિનિયરિંગ (engineering)નો ઉપયોગ કરીને ઓરકુટ પર હુમલા (Attack) કરવાનો સિલસિલો ક્યારે બંધ રહ્યો નથી. આ માટેનો સહેલો તરીકો એ હતો કે વપરાશકર્તાને પરફોર્મન્સ સુધારવા માટે બ્રાઉઝરના એડ્રેસ એરિયામાં એક સ્ક્રિપ ઉમેરી દેવામાં આવતી હતી. જેથી વપરાશકર્તાતે તરફ આકર્ષાય.
કાયદાકીય બાબતો
[ફેરફાર કરો]બ્રાઝીલ
[ફેરફાર કરો]22 ઓગસ્ટ 2006ના રોજ બ્રાઝીલના ન્યાયમુર્તિ જોસે માર્કોસે 28 સપ્ટેમ્બર સુધી ઓરકુટના માધ્યમ દ્વારા ડ્રગ અને ચાઈલ્ડ પોર્નોગ્રાફી કરતા બે ડઝનથી વધુ બ્રાઝીલિયન નાગરિકોની યાદી આપવાનો ગૂગલને આદેશ કર્યો.આ ઉપરાંત ન્યાયમુર્તિએ જ્યા સુધી આ માહીતી બ્રાઝીલની સરકારને આપવામાં ન આવે ત્યાં સુધી ગૂગલને દિવસ દીઠ 23,000 ડોલર દંડ પેટે ચુકવવાનો આદેશ કર્યો.બ્રાઝીલની સરકારના જણાવ્યા મુજબ જે માહીતી માંગવામાં આવી હતી તે ચાઈલ્ડ પોર્નોગ્રાફી (child pornography)[૩૭]અને નફરતભરી ભાષા (hate speech)નો ઉપયોગ કરતા લોકોને શોધી કાઢવાનો પણ હતો. 27 સપ્ટેમ્બર,2006ના રોજ ગૂગલે કહ્યું કે તેઓ માહીતી આપી શકશે નહીં. કારણ કે જે માહીતી માંગવામાં આવી છે તે અમેરિકાના સર્વરમાં છે બ્રાઝીલના સર્વરમાં નથી જેથી બ્રાઝીલના કાયદા (Brazilian laws)તેને લાગુ પડે નહીં. [૩૮]
ભારત
[ફેરફાર કરો]ત્યાર બાદ ભારતમાં ઓરકુટના ઉપયોગકર્તાઓ સતત વધી રહ્યા છે. 10 ઓક્ટોબર, 2006ના રોજ બોમ્બે (Bombay)હાઈકોર્ટની ઓરંગાબાદ (Aurangabad) બેન્ચે ભારત સામેના હેટ કેમ્પેન અંગે ગૂગલને નોટીસ ફટકારી હતી. [૩૯]ઓરકુટમાં આ કમ્યુનિટી હતી અમે ભારતને નફરત કરીએ છીએ. કોમ્યુનિટી પર ભારતના રાષ્ટ્રધ્વજને સળગાવવામાં આવતો હતો અને જેમાં કેટલુંક ભારત વિરોધી કન્ટેન્ટ (anti-India) હતું. [૪૦]ઓરંગાબાદના એક એડવોકેટે દાખલ કરેલી જાહેર હીતની અરજીને કારણે હાઈકોર્ટે આ નોટિસ ઈસ્યુ કરી હતી. ગૂગલે આ મામલે જવાબ આપવા છ સપ્તાહનો સમય માંગ્યો હતો.આ અરજી કરાઈ તે પહેલા કેટલાક ઓરકુટના વપરાશકર્તાઓએ નોંધ્યું હતું કે આ કોમ્યુનિટી અને તેમના સંપર્કો દ્વારા આ કમ્યુનિટીને બંધ કરવાના મેસેજ ગૂગલને મોકલવામાં આવતા હતા. જેને કારણે તેને દુર કરવામાં આવી.આ કોમ્યુનિટીને હાલમાં દુર કરવામાં આવી છે પરંતુ તેણ અમે ભારતને નફરત કરીએ છીએ ઘણી કોમ્યુનિટી રચવાનો રસ્તો બતાવી દીધો.ભારતના 60માં સ્વાતંત્ર્ય દિવસ પહેલા ઓરકુટના મુખ્ય પેજને ફરી બનાવવામાં આવ્યું. સેક્શનમાં મોટભાગે વિવિધ વ્યકિતઓના ફોટો દેખાડવામાં આવતા હતા ત્યાં ઓરકુટનો મોટો લોગો દર્શાવવામાં આવ્યો હતો.દેવનાગરી (Devanagiri)માં લખાયેલા ઓરકુટ શબ્દને ભારતીય રાષ્ટ્રીય કલરો (Indian national colours)માં રંગી દેવામાં આવ્યો હતો. લોગો પર ક્લિક કરતાં તે ઓરકુટ ઇન્ટરનલ બ્લોગમાં ઓરકુટ ઇન્ડિયા પ્રોડક્ટ મેનેજર મનુ રેખી[૪૧] તરફ લઇ જાય છે. ઓરકુટને મીડિયાના વિરોધનો પણ વારંવાર સામનો કરવો પડ્યો છે. કેમકે, કેટલાક યુવાનોએ બનાવટી પ્રોફાઇલની લાલચમાં આવી ગયા હતા અને પછી હકીકત માલૂમ થતાં તેમનું ખૂન થયું હતું. [૪૨]
ઓરકુટ પર એન્ટિ શિવાજી (Shivaji) વેબ કોમ્યુનિટી શરૃ કરવામાં આવી હતી. ૨૩ નવેમ્બરે બોમ્બે હાઇકોર્ટે રાજ્ય સરકારને સોશિયલ નેટવર્કિગ સાઇટ પર પ્રતિબંધ કરવાની માગ કરતી પિટીશનનો જવાબ આપવા કહ્યું હતું. [૪૩]તાજેતરમાં પૂણે ગ્રામ્ય પોલીસે નાર્કોટિસ[[કેફિ પ્રદાર્થો| સાથે ચાલી રહેલી રેવ પાર્ટી (rave party)પર દરોડા પાડ્યા હતા. ]] (narcotics)[૪૪](ઇન્ડિયન) નાર્કોટિક ડ્રગ્સ એન્ડ સાયકોટ્રોપિક્સ સબસ્ટાનિસિસ એક્ટ, ૧૯૮૫ (એનટીપીએસ)ના કાયદા હેઠળ આરોપીઓને દોષિત ઠેરવવામાં આવ્યા હતા. મીડિયાના અહેવાલ પ્રમાણે એનડીપીએસ ઉપરાંત આરોપી પર ઇન્ડિયન ઇન્ફોર્મેશન ટેક્નોલોજી એક્ટ, 2000 પણ લગાવાયો હતો. કેમકે, ઓરકુટના માધ્યમથી આ આરોપી ડ્રગ્સને લઇ સંપર્કમાં રહેતા હતા. [૪૫]સાયબર પોલીસ ઓફ ઇન્ડિયાએ આ પછી ઓરકૂટ પર કરાર કર્યા હતા. જે મુજબ ઓરકૂટનો જે ખોટી રીતે ઉપયોગ કરતું હોય તેમની ધરપકડ કરવાની સવલત આપવામાં આવે. [૪૬]
વધુ જુઓ
[ફેરફાર કરો]- સોશિયલ નેટવર્કિંગ વેબસાઇટ્સની યાદી. (List of social networking websites)
- ગૂગલ પ્રોડક્ટ્સની યાદી (List of Google products)
- સોશિયલ નેટવર્ક (Social network)
- બિઝનેસ નેટવર્ક (Business network)
- સોશિયલ સોફટ્વેર (Social software)
સંદર્ભો
[ફેરફાર કરો]- ↑ "આર્કાઇવ ક .પિ". મૂળ માંથી 2007-11-13 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2009-10-21.
- ↑ "Why Google Turned Into a Social Butterfly". The New York Times. November 4, 2007. મેળવેલ 2007-11-07.
- ↑ "Orkut Demographics". orkut. મૂળ માંથી 2010-05-05 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2008-06-01.
- ↑ "Traffic Details for: orkut.com/". Alexa. મૂળ માંથી 2007-11-13 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2008-07-19.
- ↑ [૧]
- ↑ Folha Online - Informática - Orkut passa para as mãos do ; empresa muda diretoria no país - 07/08/2008
- ↑ G1 > Tecnologia - NOTÍCIAS - Filial brasileira do Google vai assumir controle mundial do Orkut
- ↑ "આર્કાઇવ ક .પિ". મૂળ માંથી 2011-09-27 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2009-10-21.
- ↑ "Estadao.com.br :: Tecnologia:: Google Brasil assumirá o controle mundial do Orkut". મૂળ માંથી 2009-12-08 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2009-10-21.
- ↑ http://slashdot.org/article.pl?sid=04/07/17/2243232
- ↑ http://www.boingboing.net/2004/07/18/brazilians-outnumber.html
- ↑ http://community.livejournal.com/blog_sociology/90186.html
- ↑ "આર્કાઇવ ક .પિ". મૂળ માંથી 2009-02-01 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2009-10-21.
- ↑ દેશ મુજબ ઓરકુટના વપરાશકર્તા[હંમેશ માટે મૃત કડી]
- ↑ ""How are the friends on my homepage ordered?"". મૂળ માંથી 2006-10-23 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2009-10-21.
- ↑ "ઓરકુટ બ્લોગઃ જો તમે ભારતમાં હોવ તો કંઈક અલગ અનુભવો". મૂળ માંથી 2008-06-05 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2009-10-21.
- ↑ "ઓરકુટ બ્લોગઃ ભારતમાં એપ્લીકેશન". મૂળ માંથી 2009-05-01 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2009-10-21.
- ↑ "Fake Orkut profile of schoolgirl posted". Rediff. February 6, 2007. મેળવેલ 2007-07-10.
- ↑ "Invisible picture on orkut: become invisible". Orkut proxy and tricks. June 19, 2007. મૂળ માંથી 2007-07-06 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2007-07-10.
- ↑ બ્રાઝીલિયન ઓરકુટમાં રેસિઝમ
- ↑ "Racismo na internet chega à Justiça" (Portugueseમાં). Estadão. February 1, 2006. મૂળ માંથી 2007-06-25 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2007-07-10.CS1 maint: unrecognized language (link)
- ↑ "Ministério Público pede que Google explique crimes no Orkut" (Portugueseમાં). Folha Online. March 10, 2006. મેળવેલ 2007-07-10.CS1 maint: unrecognized language (link)
- ↑ "ઓરકુટ અને ઈરાન". મૂળ માંથી 2010-09-09 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2009-10-21.
- ↑ "ઓરકુટ બાબતે". મૂળ માંથી 2010-09-21 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2009-10-21.
- ↑ "ગલ્ફ ન્યુઝઃ ઓરકુટ.કોમ "અનૈતિક પ્રવૃતિ માટે ઓરકુટનો ઉપયોગ"". મૂળ માંથી 2009-05-02 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2009-10-21.
- ↑ "ગલ્ફ ન્યુઝઃઓરકુટ.કોમ પર યુએઈમાં પ્રતિબંધ". મૂળ માંથી 2009-02-28 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2009-10-21.
- ↑ "ઓરકુટ સેક્સ, મીડિયા અને એડવર્ટાઈઝિંગને કારણે બ્લોક કરાઈ". મૂળ માંથી 2010-08-23 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2009-10-21.
- ↑ "ગલ્ફ ડેઈલી ન્યુઝ". મૂળ માંથી 2007-10-26 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2009-10-21.
- ↑ ૨૯.૦ ૨૯.૧ "Data-Theft Worm Targets Google's Orkut". SpywareGuide. June 16, 2006. મૂળ માંથી 2007-06-23 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2007-07-10.
- ↑ http://groups.google.com/group/orkut-help-profiles/browse_frm/thread/8fd95fe3aae5b839/204595c9069fb9d9?lnk=gst&q=https+login&rnum=1#204595c9069fb9d9
- ↑ "Orkut Authentication Issues - Full Disclosure". મૂળ માંથી 2007-10-09 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2009-10-21.
- ↑ "XSSED News Report on Authentication Issues".
- ↑ "Google/Orkut Authentication Issue PoC". મૂળ માંથી 2007-09-27 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2009-10-21.
- ↑ "Google/Orkut Session Expiry PoC - Results". મૂળ માંથી 2007-09-27 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2009-10-21.
- ↑ ગૂગલના ઓરકુટ અને વોશિંગ્ટન પોસ્ટ પર વોર્મરનો હુમલો
- ↑ ગૂગલના ઓરકુટ દ્વારા ફેલાવવાનો વોર્મનો પ્રયાસ.[હંમેશ માટે મૃત કડી]
- ↑ "Meninas a um clique do abuso sexual com fotos sensuais em blogs e no orkut". Revista Orkut.etc.br. May 10, 2006. મૂળ માંથી 2007-07-15 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2007-07-10.
- ↑ ઓરકુટ અને બ્રાઝીલના કાયદા
- ↑ "Google's social networking site in trouble". The Times of India. October 10, 2006. મેળવેલ 2007-07-10.
- ↑ "Police planning to ban Orkut in India". February 22, 2007. મેળવેલ 2007-07-10.
- ↑ "ઓરકુટ બ્લોકઃ ભારતીય સ્વાતંત્ર્યના 60 વર્ષની ઉજવણી". મૂળ માંથી 2009-12-23 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2009-10-21.
- ↑ "હત્યા કરાયેલા બાળકના મિત્રોની ધરપકડ, ઓરકુટના ઉપયોગ અંગે તપાસ- ઈન્ડિયાની સમાચાર સંસ્થાઓ". મૂળ માંથી 2007-09-26 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2009-10-21.
- ↑ "File reply on plea for ban on Orkut: HC". Rediff. November 23, 2006. મેળવેલ 2007-07-10.
- ↑ "Pune rural police crack a rave party". March 5, 2007. મેળવેલ 2007-07-10.
- ↑ "Pune rave party breached IT Act?". Ciol. March 6, 2007. મૂળ માંથી 2007-03-08 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2007-07-10.
- ↑ "Police tie up with Orkut". The Hindu. November 20, 2007. મૂળ માંથી 2007-12-02 પર સંગ્રહિત. મેળવેલ 2007-11-29.
- બુટાલિયા, એસ.(
2004). ધ પોટેન્શિયલ ફોર માર્કેટર્સ ટુ એક્સપ્લોઇટ ધ એમર્જિંગ ટ્રેન્ડ ઓફ ઓનલાઇન સોશિયલ નેટવર્કિંગ ગ્રૂપ્સ
- ડોસ્કિન.ઇ.(
2006).ગૂગલ ડેટા બ્રાઝીલના ન્યાયાધીશને આપશે નહીં.
હેમ્પલ, એ. ( 2004). ઓરકુટ એટ ઇલેવન વિક્સ એન એક્સપ્લોરેશન ઓફ એ ન્યૂ ઓનલાઇન સોશિયલ નેટવર્ક કોમ્યુનિટી સંગ્રહિત ૨૦૦૯-૦૩-૦૩ ના રોજ વેબેક મશિન
- હુન્ટ કેસી,. "ઓસામા બિન લાદેન ફેન ક્લબ્સ બિલ્ડ ઓનલાઇન કોમ્યુનિટિસ", [૨] 8 માર્ચ, ૨૦૦૮.
બાહ્ય કડીઓ
[ફેરફાર કરો]orkut વિષય પર વધુ જાણવા માટે જુઓ: | |
---|---|
શબ્દકોશ | |
પુસ્તકો | |
અવતરણો | |
વિકિસ્રોત | |
દ્રશ્ય-શ્રાવ્ય માધ્યમો અને ચિત્રો | |
સમાચાર | |
અભ્યાસ સામગ્રી |
- સત્તાવાર સાઈટ
- સત્તાવાર બ્લોગ(અંગ્રેજીમાં) સંગ્રહિત ૨૦૦૭-૦૮-૧૪ ના રોજ વેબેક મશિન
- સત્તાવાર બ્લોગ(પોર્ટુગીઝમાં) સંગ્રહિત ૨૦૦૯-૧૦-૧૭ ના રોજ વેબેક મશિન
- ઓરકુટ પ્રોફાઈલ