Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Բելիզ, պետություն Կենտրոնական Ամերիկայում՝ Յուկատան թերակղզու հարավարևելյան մասում։ Երկրի ափերը արևելքից ողողում է՝ Կարիբյան Ծովը, հարավային հատվածում Մայա լեռներն են գտնվում, որոնց առավելագույն բարձրությունը հասնում է մինչև 1122 մետրի, խոշոր գետերն են՝ Ռիո Օնդոն և Բելիզը։ Կլիման արևադարձային է։ Ամենամեծ քաղաքներն են՝ մայրաքաղաք Բելմոպանը, Բելիզ քաղաքը և Դանգրիգան, սահմանակից երկրներն են Մեքսիկան՝ հյուսիսից և Գվատեմալան՝ հարավարևմուտքից։
Տնտեսությամբ համարվում է թույլ զարգացած երկիր։ Այստեղ հիմնականում զբաղվում են գյուղատնտեսությամբ, մասնավորապես մշակում են՝ շաքարեղեք, կոկոսյան արմավենի, բրինձ, ցիտրուսներ և այլն։ Բացի այդ զբաղվում են նաև անասնապահությամբ, իսկ ափային գոտիներում լայն տարածում ունի ձկնորսությունը։ Տնտեսության գլխավոր ճյուղերից է նաև զբոսաշրջությունը։
Եղել է Մեծ Բրիտանիայի տիրապետության տակ, սակայն մինչ Մեծ Բրիտանիայի տիրապետության տակ անցնելը այստեղ հաստատված են եղել իսպանացիները։ Անգլիացիները այստեղ հայտնվել են միայն 1638 թվականին և 1640 թվականից Բելիզը կոչել են՝ Բրիտանական Հոնդուրաս՝ այդպես անվանելով մինչև 1973 թվականը։ Բելիզի համար 1798 թվականի սեպտեմբերին տեղի ունեցավ ճակատամարտ՝ Իսպանիայի և Մեծ Բրիտանիայի միջև, որը տևեց մեկ շաբաթ, այս ճակատամարտը հայտնի է Սուրբ Գևորգի (անգլ.՝ St.George Caye) անունով։ Հակամարտության արդյունքում Մեծ Բրիտանիան հաստատեց իր իշխանությունը, և այս տարածքը 1862 թվականից պաշտոնապես համարեց իր գաղութային տարածք։ Բելիզը Միացյալ Թագավորությունից լիովին անկախացավ 1981 թվականի սեպտեմբերի 21-ին, երբ Միացյալ Թագավորության թագուհին Եղիսաբեթ II-ն էր։
Վարչականորեն բաժանվում է 6 շրջանների․
Շրջան
|
Վարչական կենտրոն
|
Տարածք (կմ²)
|
քառակուսի մղոն
|
Բնակչություն (2005)
|
2 տառային աբրեվիատուրա
|
3 տառային աբրեվիատուրա
|
Բելիզ
|
Բելիզ (քաղաք)
|
4,204
|
1,623
|
87,000
|
BZ
|
BZD
|
Կայո
|
Սան Իգնասիո
|
5,338
|
2,061
|
66,800
|
CY
|
CYO
|
Կորոզալ
|
Կորոզալ
|
1,860
|
718
|
35,500
|
CZ
|
CZL
|
Օրինջ Ուոլք (շրջան)
|
Օրինջ Ուոլք
|
4,737
|
1,829
|
47,000
|
OW
|
OWK
|
Սթեն Քրիք
|
Դանգրիգա
|
2,176
|
840
|
30,000
|
SC
|
SCK
|
Տոլեդո
|
Պունտա Գորդա
|
4,648
|
1,795
|
27,600
|
TO
|
TOL
|
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 2, էջ 363)։
|
| |
---|
| Բառարաններ և հանրագիտարաններ | |
---|
| |
|