Қылыш балық

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту
Қылыш балық

Амандық күйі
Ғылыми топтастыруы
Дүниесі: Жануарлар
Жамағаты: Хордалылар
Ұлы табы: Сүйекті балықтар
Табы: Actinopterygii
Сабы: Тұқытәрізділер
Тұқымдасы: Тұқылар
Тегі: Pelecus
Agassiz, 1835
Түрі: P. cultratus
Екі-есімді атауы
Pelecus cultratus
(Linnaeus, 1758)
Синонимдері
  • Clupea ziga Wulff, 1765
  • Cyprinus cultratus Linnaeus, 1758

Қылыш балық (лат. Pelecus cultratus) - тұқытәрізділер отярды, тұқылар тұқымдасына жататын балық. Каспий-Жайық, Арал-Сырдария су алаптарында кездеседі.

Зоологиялық сипаты

[өңдеу | қайнарын өңдеу]
  • Дене тұрқы 48 см, салмағы 1,1 кг-ға дейін.
  • Арқасы сәл дөңестеу, денесі ұзынша әрі екі бүйірінен қысыңқы.
  • Құрсағында (тамағынан аналь тесігіне дейін) өткір қыры (киль) созылып жатыр.
  • Қабыршағы майда әрі нашар бекіген.
  • Көкірек жүзбе қанаттары ұзын әрі құрсақ жүзбе қанаттарына дейін созылған.
  • Ересектерінің аузы жоғары қараған.
  • Арқасы жасыл көк, бүйірі ақшыл түсті.
  • Жыныстық жағынан көпшілігі 3 жылда, ұзындығы 16 см-дей болғанда жетіледі, араларында 1-2 жыл кешігіп жетілетіндері де кездеседі. Аталықтары мен аналықтарының сандық қатынасы барынша ауыспалы.

Қылыш балық уылдырық шашу әдісі бойынша аралық (өтпелі) типке жатады. Каспий теңізінде олар уылдырығын бір рет сәуір айының соңы мен мамырда (кейбіреулері маусымның ортасына дейін) шашаса, Арал теңізі су алабында сәуірдің ортасынан шілденің ортасына дейін екі бөліп (су температурасы 12°С-қа жеткенде) шашады. 11 жылдай тіршілік етеді.

Негізгі қорегі - планктонды шаянтәрізділер, қосқанаттылардың дернәсілдері мен ересектері, бүйірімен жүзушілер, мизидалар, жәндіктер, балық шабақтары, т.б.[2]

Дереккөздер

[өңдеу | қайнарын өңдеу]
  1. J. Freyhof & M. Kottelat Pelecus cultratus. IUCN Red List of Threatened Species. Version 2009.2. International Union for Conservation of Nature (2008). Тексерілді, 12 наурыз 2010.
  2. Қазақстан табиғаты: Энциклопедия / Бас ред. Б.Ө.Жақып. - Алматы:" Қазақ энциклопедиясы" ЖШС, 2011. Т.З. - 304 бет. ISBN 9965-893-64-0 (Т.З.), ISBN 9965-893-19-5